Στο κενό έφεση κατά απόφασης Επαρχιακού Δικαστηρίου για υπόθεση αγοράς αξιογράφων και χρεογράφων

Το Εφετείο απέρριψε έφεση σε απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας για αγωγή ενάντια στην Τράπεζα Κύπρου και την Κεντρική Τράπεζα σε σχέση με την αγορά αξιογράφων και χρεογράφων, καθώς έκρινε όλους τους λόγους της έφεσης αβάσιμους.

Με αγωγή του στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας ο ενάγων αξίωνε εναντίον της Τρ. Κύπρου ακύρωση των συμβάσεων αγοράς των επίδικων χρεογράφων ή και αξιογράφων λόγω απάτης/δολίων ή και ψευδών παραστάσεων ή και λόγω άσκησης πίεσης/ανεπίτρεπτης επιρροής ή και παράβασης της σχετικής νομοθεσίας και των Οδηγιών/ Κανονισμών που εξέδωσε η ΚΤΚ.

Αξίωνε επίσης εναντίον της Τρ. Κύπρου €217.985 λόγω παράβασης της σχετικής νομοθεσίας και των πιο πάνω οδηγιών.

Περαιτέρω αξίωνε εναντίον της ΚΤΚ ακύρωση της πώλησης των επίδικων χρεογράφων ή και αξιογράφων και €217.985 λόγω κακής πίστης ή και σοβαρής αμέλειας ή και παράβασης νομίμων καθηκόντων ή και πλημμελούς εκτέλεσης καθήκοντος από μέρους της.

Τέλος, αξίωνε εναντίον και των δύο ειδικές ή και γενικές αποζημιώσεις για παράβαση καθηκόντων επίδειξης καλής πίστης ή και επιμελείας ή και σύγκρουσης συμφερόντων ως επίσης τόκους και έξοδα.

Ο ενάγων/εφεσείοντας υποστήριξε ότι ήταν άτομο χωρίς τις απαραίτητες γνώσεις για επενδύσεις και επενδυτικά προϊόντα και είχε συνεργασία με την Τρ. Κύπρου, η οποία βασιζόταν στην απόλυτη εμπιστοσύνη, σιγουριά και βεβαιότητα.

Σε σχέση με τα μετατρέψιμα χρεόγραφα και μετατρέψιμα αξιόγραφα κεφαλαίου («ΜΑΚ»), καθώς και μετατρέψιμα αξιόγραφα ενισχυμένου κεφαλαίου («ΜΑΕΚ») που αγόρασε με δικές του αιτήσεις, ήταν η θέση του ότι οι υπάλληλοι της Τρ. Κύπρου του παρείχαν την υπηρεσία της επενδυτικής συμβουλής και την υπηρεσία της λήψης διαβίβασης και εκτέλεσης εντολής, χωρίς να διαθέτουν τέτοιου είδους εξουσία.

Περαιτέρω οι παραστάσεις που έγιναν σε αυτόν, ότι στην ουσία κατέθετε τα χρήματα του σε ένα εξελιγμένο καταθετικό σχέδιο, έγινε χωρίς τα άτομα που του παρείχαν αυτές τις συμβουλές, να είναι κάτοχοι της απαραίτητης πιστοποίησης που προνοείται στη νομοθεσία.

Υποστήριξε ότι είχε λάβει διαβεβαιώσεις ότι επρόκειτο για καταθετικό σχέδιο με υψηλό επιτόκιο και ότι τα χρήματα που θα έδινε στην τράπεζα, ήταν ασφαλισμένα και ότι θα του καταβάλλονταν κανονικά οι τόκοι. 

Καταλογίζει στην Τρ. Κύπρου ότι παρέλειψε να προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια η οποία να συνιστά αξιολόγηση της συμβατότητας του στο στάδιο της πώλησης και διάθεσης προς αυτόν των ΜΑΚ και ΜΑΕΚ, πριν του παραθέσει τις υπηρεσίες λήψης διαβίβασης και εκτέλεσης.

Σύμφωνα ακόμα με τον εφεσείοντα η πώληση και διάθεση των περίπλοκων χρηματοοικονομικών μέσων από την Τρ. Κύπρου προς τον ίδιο δεν διασφαλίστηκε μέσω της παροχής αντικειμενικής και ορθής πληροφόρησης.

Στην ΚΤΚ ο εφεσείοντας καταλόγιζε αμέλεια σε σχέση με την παράλειψη άσκησης προληπτικής εποπτείας, για να αποτρέψει τις διαδικασίες και πρακτικές που εφάρμοζαν τα αδειοδοτημένα πιστωτικά ιδρύματα, περιλαμβανομένης της Τρ. Κύπρου, στη πρόθεση και διάθεση των ΜΑΚ και ΜΑΕΚ. Της επέρριπτε παράλληλα ευθύνη σε σχέση με την παράβλεψη της μαζικής και τεράστιας κλίμακας προώθησης περίπλοκων χρηματοοικονομικών προϊόντων, εντός μικρού χρονικού διαστήματος.

Ήταν επίσης θέση του ότι η ΚΤΚ όφειλε να εξετάσει και να αξιολογήσει επαρκώς εάν η Τρ. Κύπρου προέβαινε στην απαραίτητη αξιολόγηση και ενημέρωση που λάμβαναν οι προτιθέμενοι επενδυτές από αυτή, ενώ παράλληλα της καταλόγιζε μη επαρκή έλεγχο και αξιολόγηση σε σχέση με τη συμμόρφωση της Τρ. Κύπρου, αναφορικά με τις ρυθμίσεις, μεθόδους και μηχανισμούς που εφάρμοζε για τη διάθεση των χρηματοοικονομικών της προϊόντων. 

Η Τρ. Κύπρου αρνήθηκε τους ισχυρισμούς που αφορούσαν σε δόλο, παρανομία, εξαναγκασμό και ψευδείς παραστάσεις προς τον σκοπό απόκτησης των εν λόγω προϊόντων.

Πρόβαλε τη θέση ότι έλαβε μία σειρά από ενέργειες σε σχέση με τη διάθεση των χρηματοοικονομικών προϊόντων της, ότι δηλαδή όλες οι εκδόσεις προσφέρθηκαν στο επενδυτικό κοινό μέσω δημόσιας προσφοράς με βάση τον οικείο νόμο, για τις οποίες ετοιμάστηκε ενημερωτικό δελτίο όπου παρατίθονταν με λεπτομέρεια τόσο οι όροι έκδοσης, όσο και οι παράγοντες κινδύνου, τα οποία ήταν εγκεκριμένα από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και ήταν αναρτημένα και στο διαδίκτυο.

Περαιτέρω, ήταν διαθέσιμα σε οποιοδήποτε υποκατάστημα της Τρ. Κύπρου, η οποία επικαλείτο πλήρη διαφάνεια σε ό,τι αφορούσε την έκδοση και διάθεση των προϊόντων. 

Σύμφωνα με την Τρ. Κύπρου, όλες οι εκδόσεις τόσο για τα ΜΑΚ όσο και για τα MAEK στάλθηκαν ταχυδρομικώς σε όλους τους μετόχους και κατόχους επιλέξιμων αξιών, συνοδευόμενες από σχετικές επιστολές παραχώρησης, μαζί με ειδικό ενημερωτικό σημείωμα στο οποίο γινόταν εκτενής αναφορά στους όρους έκδοσης, αλλά και στους παράγοντες κινδύνου που θα έπρεπε να ληφθούν υπόψη από κάποιο ενδιαφερόμενο επενδυτή.

Περαιτέρω γινόταν επίκληση σε συγκεκριμένο όρο της αίτησης σε σχέση τόσο με την αγορά των MAEK όσο και των ΜΑΚ, με τον οποίο ο κάθε αγοραστής βεβαίωνε ότι είχε τις γνώσεις για να προβεί στην αξιολόγηση της επένδυσης του και αποδεχόταν τους όρους έκδοσης, αναγνωρίζοντας παράλληλα τους παράγοντες κινδύνου. 

Επιπρόσθετα ανέφερε ότι ο εφεσείοντας είχε αναγνώσει, υπογράψει και αποδεχτεί έναν έκαστο τον όρο των αιτήσεων, ενημερωτικών δελτίων, επιβεβαιώνοντας εγγράφως ότι είχε τη γνώση και τις ικανότητες να αξιολογήσει την επένδυση του και ότι δεν του παρασχέθηκε επενδυτική συμβουλή από την τράπεζα ή τους υπαλλήλους της.

Προέβαλε ακόμα και τη θέση ότι έστω και αν οι καταθέσεις του εφεσείοντα δεν μετατρέπονταν σε αξιόγραφα, αυτές θα απομειώνονταν μετά τα γεγονότα της 16/3/2013 σύμφωνα με τα διατάγματα ΚΔΠ 103/2013.

Η ΚΤΚ προέβαλε τη θέση ότι η μοναδική εμπλοκή της σε σχέση με την έκδοση των μετατρέψιμων αξιογράφων κεφαλαίου ήταν η μη ένσταση της στην κατάταξη του κεφαλαίου που θα προέκυπτε από την έκδοση τους σε δευτεροβάθμιο κεφάλαιο, κάτι που ισχύει τόσο για τα χρεόγραφα, όσο και για τα ΜΑΚ και τα MAEK.

Αρνήθηκε τους ισχυρισμούς πλημμελούς εκτέλεσης των καθηκόντων και υποχρεώσεων της, όπως και παράβασης των νόμιμων καθηκόντων της, προβάλλοντας ότι η υποχρέωση εποπτείας της δεν περιλάμβανε την εκπροσώπηση της σε κάθε παράρτημα ή υποκατάστημα της Τρ. Κύπρου, ούτε και μεταφέρει την ίδια υποχρέωση της κάθε συναλλαγής στην οποία προέβαινε η Τρ. Κύπρου κατά την άσκηση των εργασιών της. 

Σύμφωνα με την ΚΤΚ η αγορά των χρεογράφων και αξιογράφων, αλλά και η μετέπειτα μετατροπή τους, ήταν αποτέλεσμα της ελεύθερης βούλησης και προσωπικής απόφασης του εφεσείοντα η οποία έγινε με δική του ευθύνη και δική του συνειδητή επενδυτική απόφαση. Ο εφεσείων ήταν ο μόνος που θα λάμβανε κέρδος από τις επενδύσεις του και ως εκ τούτου θα έπρεπε να είναι και ο μόνος που θα υποστεί τυχόν ζημιές από την επένδυσή του.

Ήταν περαιτέρω θέση της ότι η πλευρά της εκτέλεσε πλήρως τα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις της, όπως αυτά επιβάλλονται από τη σχετική νομοθεσία και τη διεθνή πρακτική και έλαβε όλα τα ενδεδειγμένα μέτρα και απαραίτητες υποδείξεις, επιβάλλοντας ταυτόχρονα και περιορισμούς στην Τρ. Κύπρου σε σχέση με τις ενέργειες της τελευταίας. 

Σύμφωνα με το πρωτόδικο δικαστήριο, ο εφεσείων δεν άφησε καλή εντύπωση στο Δικαστήριο, αφού το τελευταίο διαπίστωσε αντιφάσεις και κενά στη μαρτυρία του. Ο εφεσείοντας δεν έπεισε το Δικαστήριο ότι ήταν άτομο που δεν αντιλήφθηκε τους κινδύνους της αγοράς των χρεογράφων και αξιογράφων, ενώ δεν έπεισε και για τα όσα ανέφερε περί εξαπάτησης του.  

Αντίθετα, το πρωτόδικο Δικαστήριο βρήκε ότι ο εφεσείοντας παρακολουθούσε τα οικονομικά δρώμενα της χώρας και της Τρ. Κύπρου και ότι ως μέτοχος της κατανοούσε τους κινδύνους που εκτίθετο η μετοχή της ως κάτοχος αξιογράφων.

Σύμφωνα επίσης με το πρωτόδικο Δικαστήριο, ο εφεσείων δεν έπεισε σε σχέση με τα περί εξαπάτησης του, αφού δεν ανάφερε για ποιο λόγο αγνόησε τις αναφορές των αιτήσεων που υπέγραψε και για ποιο λόγο δεν κατονόμασε τα άτομα που τον παρέσυραν και τον εξαπάτησαν.

Το πρωτόδικο Δικαστήριο κατάληξε ότι με την υπογραφή των αιτήσεων ο εφεσείοντας αποδέχθηκε ανεπιφύλακτα το σύνολο των όρων που περιέχονται σ’ αυτές.  

Επιπλέον, το πρωτόδικο Δικαστήριο ανέφερε ότι δεν διαπιστώνεται ότι ο ενάγων είχε πετύχει να αποδείξει αμέλεια ή παράβαση θεσμικού καθήκοντος από μέρους της ΚΤΚ στην άσκηση της εποπτείας επί της Τρ. Κύπρου. 

Συνεπεία των πιο πάνω το πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε ότι η αγωγή δεν θα μπορούσε να επιτύχει σε οποιαδήποτε βάση και την απέρριψε.

Ο εφεσείοντας, ακολούθως προσέβαλε την πρωτόδικη απόφαση με 14 λόγους έφεσης. Μεταξύ αυτών, ανέφερε ότι ήταν εσφαλμένη η αναφορά του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι ο εφεσείοντας υπέπεσε σε αντιφάσεις και ότι  αντιλήφθηκε και διάβασε το περιεχόμενο των αιτήσεων για την απόκτηση των χρεογράφων και αξιογράφων.

Επιπλέον, ανέφερε ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο παρέλειψε να εξετάσει κατά πόσο ο εφεσείων αντιλήφθηκε ότι επρόκειτο για συμφωνίες για αγορά χρηματοοικονομικών μέσων, ενώ προέβαλε ως λόγο έφεσης και το ότι εσφαλμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε ότι ο εφεσείων αντιλήφθηκε τους κινδύνους που εγκυμονούσε η αγορά αξιογράφων εκ μέρους του.

Υποστήριξε, ακόμα, ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα έκρινε ότι ο εφεσείων δεν εξαπατήθηκε από την Τρ. Κύπρου.

Το Εφετείο έκρινε ότι οι παραπάνω λόγοι είναι αβάσιμοι και τους απέρριψε. Επιπλέον, έκρινε ότι δεν βρίσκει έρεισμα ο ισχυρισμός της πλευράς του εφεσείοντα για άσκηση ψυχικής πίεσης κατά την σύναψη των συμβάσεων, καθώς, όπως αναφέρει, σύμφωνα με τα ευρήματα του Δικαστηρίου, ο εφεσείων αποδέχθηκε ανεπιφύλακτα το σύνολο των όρων που περιέχονται στις σχετικές αιτήσεις.

Ο εφεσείων προέβαλε επίσης ότι δεν έτυχε δίκαιης δίκης από ανεξάρτητο και αμερόληπτο Δικαστήριο κατά παράβαση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Υποστηρίζεται ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν ήταν ανεξάρτητο, αμερόληπτο ή ανεπηρέαστο, αλλά ήταν επηρεασμένο και μεροληπτικό σε βάρος του εφεσείοντα.

Το Εφετείο αναφέρει ότι αυτός ο λόγος έφεσης στερείται επαρκούς αιτιολόγησης. «Ό,τι αποδίδεται στο πρωτόδικο Δικαστήριο είναι πολύ σοβαρό και δεν μπορεί να εκτοξεύεται ελαφρά τη καρδία με αόριστες δηλώσεις/κατηγορίες χωρίς οποιαδήποτε τεκμηρίωση», σημειώνει.

Συνακόλουθα, το Εφετείο έκρινε ότι όλοι οι λόγοι έφεσης ήταν αβάσιμοι και η έφεση απορρίφθηκε με €2400 έξοδα πλέον ΦΠΑ υπέρ των εφεσίβλητων και εναντίον του εφεσείοντος.