Στην Κύπρο τα επενδυτικά και λειτουργικά κόστη του EastMed

Με επιτυχία ολοκληρώθηκαν οι διαβουλεύσεις μεταξύ των ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας Ελλάδας και Κύπρου, της ΡΑΕ και της ΡΑΕΚ αντιστοίχως, για το ζήτημα του διασυνοριακού επιμερισμού του επενδυτικού κόστους για το τον EastMed, καθώς οι δυο Αρχές κατέληξαν σε συμφωνία.

Δεδομένου ότι οι δυο αρχές εκτιμούν ότι πλέον είναι ώριμες οι συνθήκες για να προχωρήσει το έργο, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο επιμερισμός του κόστους μεταξύ των δύο κρατών-μελών είναι εύλογος και τεκμηριωμένος και υπάρχει καθαρός θετικός αντίκτυπος από τα αποτελέσματα του έργου στα εμπλεκόμενα μέρη.

Λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία του αιτήματος επένδυσης του Φορέα Υλοποίησης του έργου, ΡΑΕ και ΡΑΕΚ συμφώνησαν ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι η μόνη εκ των δύο εμπλεκόμενων κρατών-μελών η οποία θα επωμιστεί τυχόν επενδυτικά και λειτουργικά κόστη που σχετίζονται με την υλοποίηση του έργου, ενώ η Ελλάδα / το Ελληνικό Σύστημα θα έχει μηδέν κόστος.

Η διαδικασία για τη λήψη της σχετικής απόφασης ξεκίνησε μετά το αίτημα επένδυσης που υπέβαλε ο Φορέας Υλοποίησης του έργου από τις 28 Αυγούστου.

Σε ό,τι αφορά τις υπόλοιπες προεργασίες για το έργο, στην παρούσα φάση προγραμματίζονται βαθυμετρικές έρευνες σε Κύπρο και Κρήτη, προκειμένου να καθοριστεί η διαδρομή του αγωγού.

Το επόμενο  βήμα για τον EastMed θα προκύψει τον ερχόμενο Δεκέμβριο, όταν θα πραγματοποιηθεί η τετραμερής συνάντηση των υπουργών Ενέργειας Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ και Ιταλίας για την υπογραφή ενός μνημονίου συναντίληψης για το έργο.

Η ταυτότητα και οι προοπτικές του έργου

Η ​​ιδέα για EastMed ανήκει στην ελληνοϊταλική κοινοπραξία Poseidon (50% ΔΕΠΑ, 50% Edison).

Σύμφωνα με το σχεδιασμό, θα είναι ένας υποθαλάσσιος αγωγός συνολικού μήκους 1.900 χλμ. που θα συνδέει τα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου με τη Δυτική Ελλάδα μέσω Κύπρου, Κρήτης και Πελοποννήσου. 

Η σχεδιαζόμενη δυναμικότητα του αγωγού είναι 10 δισ. κυβ. μέτρα φυσικού αερίου (φ. α.) ετησίως, με δυνατότητα να ανέλθει στα 16 δισ. κυβ. μέτρα φ. α., ενώ οι σχετικές έρευνες εκτιμούν ότι το κόστος της κατασκευής του μπορεί να φτάσει έως και τα 6 δισ. ευρώ.

Το σκεπτικό που συνοδεύει την πρόταση για το έργο αφορά την διοχέρετευση του αερίου που αναμένεται να εξαντληθεί από τη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου και στόχος είναι να συμβάλει στη διοχέτευση ποσοτήτων φυσικού αερίου στη βαλκανική ενδοχώρα και στην ιταλική αγορά.

Προς τούτο σχεδιάζεται να αξιοποιηθεί η παράλληλη κατασκευή διασυνδετήριων αγωγών προς τη Βουλγαρία (IGB), την Αλβανία (IAP) και την Ιταλία (ITGI).

Ο αγωγός EastMed έχει χαρακτηριστεί ως «Εργου Κοινού Ενδιαφέροντος» από την Ε.Ε. ήδη από το 2013, ενώ η μελέτη βιωσιμότητας ολοκληρώθηκε, με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση το 2016.

Αυτό που φαίνεται να έχει δώσει σημαντική ώθηση στο έργο, είναι η έντονη δραστηριότητα σε πολιτικό επίπεδο, με αποκορύφωμα τη σχετική «κοινή διακήρυξη» μεταξύ Ελλάδος, Κύπρου, Ισραήλ, Ιταλίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Παρά τις σοβαρές αμφιβολίες που εκφράζονται από διάφορες πλευρές σχετικά με τη ρεαλιστικότητα και τη βιωσιμότητά του (κυρίως για οικονομικούς και εμπορικούς λόγους, ακόμα και αν ξεπεραστούν γεωπολιτικά θέματα που μπορεί να επιδράσουν ανασχετικά στην υλοποίησή του), οι μελέτες που εκπονήθηκαν στο πλαίσιο των Pre-Feed Studies καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι το έργο είναι τεχνικά εφοκτό, οικονομικά βιώσιμο και εμπορικά ανταγωνιστικό.

Μια άλλη παράμετρος στην οποία εστιάζουν όσοι αμφιβάλλουν για τη βιωσιμότητα του σχεδίου για τον EastMed έχει να κάνει με τη δυσκολία υπολοίησής του, κυρίως λόγω θαλάσσιου βάθους. Πάντως, ανάλογα έργα (ως προς τη διάσταση αυτή, αφού ως προς το μήκος είναι μη συγκρίσιμα) έχουν ήδη κατασκευασθεί και λειτουργούν με επιτυχία, όπως ο αγωγός Medgas μεταξύ Αλγερίας και Ισπανίας, ενώ υπάρχουν και άλλα αντίστοιχα έργα που είναι σε φάση έναρξης κατασκευής, όπως ο αγωγός Galsi, μεταξύ Αλγερίας και Ιταλίας.

Πηγή: energypress.gr