Μνημόνιο: Πέρασαν τρία χρόνια, μένουν άλλες 24 μέρες

Ήταν Μάρτιος του 2013, η κυβέρνηση Αναστασιάδη μετρούσε μερικές μόνο μέρες στην εξουσία, οι δανειστές πίεζαν για συμφωνία, οι φήμες για κούρεμα καταθέσεων εντείνονταν, η αγωνία επίσης, η οικονομία βρισκόταν στα όριά της. Η βαθιά οικονομική κρίση, έδειξε τα δόντιά της και στην Κύπρο, οι δυο μεγάλες τράπεζες του τόπου απέτυχαν να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα κεφάλαια για ενίσχυση των δεικτών τους, ο ELA της Λαϊκής είχε ήδη εκτοξευθεί τα 11 και πλέον δισεκατομμύρια ευρώ. Πέρασαν ήδη τρία χρόνια από τις συγκλονιστικές εξελίξεις του Μαρτίου του 2013, ενώ απομένουν άλλες 24 μέρες για ολοκλήρωση του προγράμματος στήριξης, το οποίο χαρακτηρίζεται ως επιτυχημένο από δανειστές και κυβέρνηση.

Η πρώτη απόφαση
Το Eurogroup της Παρασκευής, 15 Μαρτίου του 2013, έμελλε να αλλάξει καθοριστικά την ιστορία της Κύπρου. Σε μια μαραθώνια συνεδρίαση η οποία ολοκληρώθηκε τα ξημερώματα του Σαββάτου, 16 Μαρτίου, πάρθηκε η πρώτη απόφαση για κούρεμα καταθέσεων επί του συνόλου του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Οι πρώτες ουρές είχαν ήδη δημιουργηθεί στα ΑΤΜ των τραπεζών της χώρας.

Ο τέως υπουργός Οικονομικών, Μιχάλης Σαρρής, τόνισε ότι έγιναν εξαντλητικές συζητήσεις και η απόφαση δεν επρόκειτο να αλλάξει.

Οι επώδυνες αποφάσεις
Αφού μεσολάβησε μια θυελλώδης εβδομάδα εξελίξεων, με κύρια γεγονότα το κλείσιμο όλων των τραπεζών, το «όχι» της Βουλής στην πρόταση της τρόικας για καθολικό κούρεμα και ταξίδια για επαφές σε Ρωσία και Ελλάδα, άλλη μια έκτακτη συνεδρίαση του Eurogroup, επέβαλε τελικώς τις επώδυνες αποφάσεις για την Κύπρο.

Η Λαϊκή Τράπεζα έκλεισε, η Τράπεζα Κύπρου απορρόφησε προσωπικό, υποκαταστήματα και το μεγάλο βαρίδι του ELA, ενώ αδιευκρίνιστο παρέμεινε το κούρεμα καταθέσεων στην Τρ. Κύπρου. Μειώσεις μισθών στο δημόσιο, αυξήσεις φόρων, πλάνο ιδιωτικοποιήσεων ακόμη και πώληση χρυσού της Κεντρικής, ήταν οι σημαντικότερες επιταγές της τρόικας για το κυπριακό Μνημόνιο.

Τρία χρόνια μετά
Τρία χρόνια αργότερα η Κύπρος κατάφερε να ανατρέψει τις εκτιμήσεις για τα δημόσια έσοδα και την οικονομική ανάπτυξη, αν και σημαντικά κεφάλαια έμειναν σε επίπεδο σχεδιασμών, με κυριότερα τις ιδιωτικοποιήσεις και την εφαρμογή του ΓεΣΥ.

Το Eurogroup επικυρώνει την πορεία εξόδου της Κύπρου από το Μνημόνιο, την ώρα που ισχυρές προκλήσεις παραμένουν στον άμεσο ορίζοντα της χώρας. Η Κύπρος επιβάλλεται να βρει απαντήσεις έναντι του μεγάλου και δαπανηρού δημοσίου που συντηρεί, να προσελκύσει ξένες επενδύσεις και να περιορίσει την ανεργία, την ίδια ώρα που μεγάλες προκλήσεις αντιμετωπίζει και ο χρηματοπιστωτικός κλάδος λόγω των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Παράλληλα, δυσεπίλυτος γρίφος παραμένει η διαδικασία χορήγησης φρέσκου δανεισμού, σε μια αγορά που παλεύει ακόμη να απεγκλωβιστεί από τα λάθη, τις παραλείψεις και τις στρεβλώσεις του παρελθόντος.