Επικοινωνία 2015: Προβλέψεις από τους πρωταγωνιστές της αγοράς

Όταν χαρακτηρίζουν την αγορά της διαφήμισης και επικοινωνίας ως τον καθρέφτη της οικονομίας μιας χώρας δεν έχουν άδικο. Ο κλάδος δέχθηκε ισχυρό πλήγμα μετά το 2013, καθώς όλοι έτρεχαν να μαζέψουν τα ασυμμάζευτα και το πρώτο κομμάτι που δέχθηκε περικοπές ήταν τα κονδύλια προβολής. Τώρα, όμως, επιστρέφει σε ανοδική πορεία. Οι  πρωταγωνιστές του κάνουν λόγο για αύξηση της τάξης του 10%, περίπου, τη στιγμή που την παράσταση κλέβουν επιδεικτικά τα ψηφιακά Μέσα και τα κοινωνικά δίκτυα.

ACTION GLOBAL COMMUNICATIONS
Το 2014 ήταν μια χρονιά κατά την οποία η αγορά φάνηκε να επανέρχεται σε καλύτερα επίπεδα από εκείνα του 2013, δίνοντας μια πιο θετική δυναμική για το 2015. «Οι ώριμες εταιρείες, με όραμα, στρατηγική και στόχους, παρά τις δύσκολες συνθήκες της αγοράς, δεν έβαλαν την επικοινωνιακή τους προσέγγιση σε δεύτερη μοίρα. Έκριναν ορθά, πως οι όποιες δυσκολίες δημιουργήθηκαν μετά το Eurogroup όχι μόνο θα ξεπεραστούν μακροπρόθεσμα, αλλά μπορούν να δημιουργήσουν και ευκαιρίες αναθεώρησης της στρατηγικής δραστηριοποίησής τους σε επιμέρους τομείς, προσέγγισης νέων κοινών ή ακόμα και ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού τους», εξήγησε ο γενικός διευθυντής της Action Global Communications, Δημήτρης Ιωαννίδης.
Όπως είπε, το below the line θα πρωταγωνιστήσει στις καμπάνιες του 2015, καθώς οι εταιρείες έχουν αναγνωρίσει τα οφέλη και την ευελιξία που κερδίζουν ενσωματώνοντας στις στρατηγικές τους τέτοιες πρακτικές. Εξάλλου, τα κοινωνικά δίκτυα άλλαξαν το πεδίο της προβολής κατά πολύ. «Πλέον οι εταιρείες δημιουργούν τα δικά τους, πιο άμεσα κανάλια επικοινωνίας με το κοινό -στόχο, δίνοντας έμφαση σε αυτή την προσέγγιση. Η ανάγκη για μια πιο αυτόνομη και ανεξάρτητη επικοινωνία έχει οδηγήσει σε όλο και μεγαλύτερες επενδύσεις στο κομμάτι των κοινωνικών δικτύων. Ως εκ τούτου, τα τελευταία χρόνια στην Action είμαστε σε θέση να προσφέρουμε εξειδικευμένες υπηρεσίες Digital PR από ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό σε θέματα social media και ενσωματώνουμε τέτοιες ενέργειες, πλέον, σε όλες τις στρατηγικές επικοινωνίας που υλοποιούμε για τους πελάτες μας», κατέληξε.

AD & THE CITY
Για ανοδική πορεία στον κλάδο της διαφήμισης έκανε λόγο και ο ιδιοκτήτης της Ad & The City, Γιώργος Ζαννέτος, τονίζοντας, όμως, ότι σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να μιλούμε για τζίρο στα επίπεδα του 2008.  Όπως είπε, το διαδίκτυο και τα κοινωνικά Μέσα δικτύωσης, (desktop and mobile advertising) θα συνεχίσουν να κινούνται ανοδικά, λόγω της δυνατότητάς τους για δημιουργία στοχευμένων ενεργειών χαμηλού κόστους και άμεσης επικοινωνίας με τους καταναλωτές.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η προβολή μέσω BTL ενεργειών έχει αναπτύξει μια ανοδική πορεία τα τελευταία χρόνια: «Σε μια μικρή αγορά, όπως είναι η Κύπρος, η σωστή και έξυπνη επικοινωνία, μέσω των διαφόρων εφαρμογών BTL, αποφέρει σημαντικά αποτελέσματα. Η αύξηση αυτού του είδους της προβολής σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να φτάσει στο επίπεδο της ATL, όμως ο ρυθμός ανάπτυξής της είναι πολύ μεγάλος και ταυτόχρονα πολύ αποτελεσματικός», επεσήμανε.  
Τα παραδοσιακά Μέσα θα συνεχίσουν να έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό της διαφημιστικής δαπάνης του τόπου, πρόσθεσε, όμως αν δεν προσαρμοστούν στα οικονομικά δεδομένα των διαφημιζομένων θα έχουν σημαντικές απώλειες στα επόμενα λίγα χρόνια.
Αναφερόμενος στην έκρηξη των κοινωνικών δικτύων υπογράμμισε ότι στις ΗΠΑ τα ποσά που θα διατεθούν φέτος για διαφήμιση σε αυτά αγγίζουν τα $8.5 δις. «Από εδώ αντιλαμβάνεται κανείς ότι τα κοινωνικά δίκτυα θέτουν άλλες διαστάσεις στον τομέα της διαφήμισης», κατέληξε.

BYTE DIGITAL AGENCY
Σε σχέση με το 2014 οι γενικές δαπάνες για προβολή και επικοινωνία θα είναι φέτος αυξημένες, αλλά χωρίς δραματικές αλλαγές, σύμφωνα με τον Λούκα Γρηγορά, creative/managing director της Byte Digital Agency. Στο κομμάτι του digital υποστήριξε ότι θα συνεχιστεί η άνοδος, καθώς όλο και περισσότεροι πελάτες αντιλαμβάνονται τις δυνατότητές του. Έχουν βιώσει, είπε, την ανταπόκριση του κόσμου στις διάφορες εκστρατείες, με καλά αποτελέσματα στις πωλήσεις αλλά και στο κτίσιμο της σωστής εικόνας, κάτι που είναι πολύ σημαντικό σε ένα περιβάλλον με τόσο μεγάλο εύρος πληροφόρησης. «Όσοι διαφήμισαν σωστά το 2014 είχαν και τα ανάλογα θετικά αποτελέσματα, κάτι που θα δώσει σίγουρα ώθηση και στην επικοινωνία για το 2015. Τα Μέσα που θα επωφεληθούν περισσότερο θα είναι η τηλεόραση με τη διαχρονική της αξία και το digital, που έγινε αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς μας, καλύπτοντας με μεγάλη ταχύτητα και το χάσμα των γενεών», επεσήμανε.
Τα κοινωνικά δίκτυα και γενικότερα το digital, τόνισε, έχουν ουσιαστικά αλλάξει τον χάρτη της διαφήμισης και της προβολής: «Δεν μπορείς, πλέον, να κτίζεις μια εκστρατεία, μια στρατηγική επικοινωνίας ή ένα ετήσιο πλάνο χωρίς να τα λαμβάνεις υπ’ όψιν. Είναι απαραίτητα εργαλεία για μια 360Ο επικοινωνία. Μάλιστα, υπάρχουν και οι περιπτώσεις που κάποια brands έχουν ως βάση τους τα κοινωνικά δίκτυα και όχι την ‘παραδοσιακή’ διαφήμιση. Όλα αυτά, φυσικά, θέλουν σωστή μελέτη, ανάλυση και πολλή προσοχή στη διαχείρισή τους», κατέληξε.

ΓΝΩΡΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
«Ο κλάδος χωρίζεται στις εταιρείες διαφήμισης και στις συμβουλευτικές εταιρείες στρατηγικής επικοινωνίας και διαχείρισης της φήμης των πελατών τους, στις οποίες ανήκει και η Γνώρα. Οι διαφημιστικές δέχθηκαν το μεγαλύτερο πλήγμα λόγω της οικονομικής κρίσης, όμως αν η πορεία αναδιάρθρωσης της κυπριακής οικονομίας συνεχιστεί χωρίς εκτροπές, τότε το 2015 θα βελτιωθούν περαιτέρω και οι εισπράξεις του κλάδου», σημείωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Γνώρα, Ανδρέας Χατζηκυριάκος.
Για τις συμβουλευτικές εταιρείες οι προοπτικές είναι εξίσου θετικές, πρόσθεσε, εάν ληφθεί υπόψη ότι η ανάκαμψη της αγοράς θα δημιουργήσει νέες ανάγκες στις επιχειρήσεις που ξεπερνούν την κρίση. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τον ίδιο, θα υπάρξει σημαντικό ενδιαφέρον ξένων εταιρειών τόσο στον ευρύτερο ενεργειακό τομέα όσο και εξαιτίας των ιδιωτικοποιήσεων.
Όπως τόνισε, τα διαδικτυακά Μέσα θα κερδίζουν όλο και περισσότερο έδαφος στην εταιρική και πολιτική επικοινωνία, καθώς είναι πολύ πιο ευέλικτα, άμεσα και αποτελεσματικά. Στους κερδισμένους θα είναι και η τηλεόραση και σε μικρότερο βαθμό το ραδιόφωνο και τα έντυπα.
Επεσήμανε ότι τα κοινωνικά δίκτυα έφεραν κυριολεκτική επανάσταση στον χώρο της επικοινωνία, αυξάνοντας τις δυνατότητες, αλλά κυρίως τους κινδύνους: «Το 2014 τα περισσότερα περιστατικά διαχείρισης επικοινωνιακών κρίσεων, που διαχειρίστηκε η Γνώρα, προέκυψαν από τα Μέσα κοινωνικής δικτύωσης και όχι από τα παραδοσιακά ΜΜΕ».

DDB CYRPUS
«Η διαφήμιση και γενικότερα η επικοινωνία, στο πλαίσιο του μάρκετινγκ, είναι ο καθρέφτης της αγοράς μιας χώρας. Τα σημάδια της ανάκαμψης, που όντως σημειώθηκε το 2014, είναι κυρίως δείγματα της πρόθεσης και της επιμονής του επιχειρηματικού κόσμου της Κύπρου να παλέψει για τη βιωσιμότητα και την επάνοδο της αγοράς σε αναπτυξιακούς ρυθμούς το συντομότερο δυνατό», ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος της DDB Cyprus, Γιάννος Κινάνης.
«Βέβαια», πρόσθεσε, «καθώς η ύφεση που επηρεάζει την καθημερινότητα των νοικοκυριών συνεχίζεται, η ψυχολογία του καταναλωτή, η αγοραστική δύναμη του οποίου είναι ο βασικός ρυθμιστής της αγοράς, διαμορφώνεται από τις συνεχείς εναλλασσόμενες πολιτικοοικονομικές μεταβλητές. Η καταναλωτική συμπεριφορά έχει αλλάξει σημαντικά τα τελευταία δύο χρόνια. Ιεραρχούνται σχολαστικά οι ανάγκες και η κατανομή του μειωμένου εισοδήματος».
Ασφαλείς προβλέψεις δεν μπορούν να γίνουν, τόνισε, καθώς οι διαφημιζόμενοι λειτουργούν, πλέον, με βραχυπρόθεσμα αντανακλαστικά, παρακολουθώντας προσεκτικά την καθημερινή εξέλιξη της οικονομικής κατάστασης. Επεσήμανε, πάντως, ότι το 2015 θα συνεχιστεί η τάση ανάκαμψης, απέχοντας, όμως, πολύ από τους αριθμούς του 2008.
Όπως είπε, τα κοινωνικά δίκτυα εισήγαγαν ένα νέο τρόπο επικοινωνίας, που χαρακτηρίζεται, κυρίως, από τη διαδραστικότητα και την αμεσότητα. Παρέχουν τη δυνατότητα στον διαφημιζόμενο να έχει διάλογο με τον καταναλωτή σε πρώτο χρόνο. Εισάγουν νέες πρακτικές και προκλήσεις, δοκιμάζοντας τα αντανακλαστικά της επικοινωνίας. «Είναι ένα νέο μέσο που έρχεται να προσθέσει ακόμη ένα εφόδιο στη φαρέτρα των επαγγελματιών, χωρίς να σημαίνει απαραίτητα την αντικατάσταση κάποιου άλλου μέσου», παρατήρησε.

!EYE CREATIVE COMMUNICATION
Την εκτίμηση ότι το 2015 οι διαφημιστικές δαπάνες θα αυξηθούν σε συγκρατημένα επίπεδα εξέφρασε ο Σταύρος Καστάνας, creative communications director της !eye creative communication. «Η οικονομία δεν έχει ανακάμψει ακόμη, απλώς έχει σταθεροποιηθεί με θετικές προβλέψεις. Θεωρούμε ότι το 2015 θα κινηθεί σε επίπεδα 2008 - 2009, όταν οι ρυθμοί ανάπτυξης ήταν πολύ πιο γοργοί απ’ ό,τι σήμερα. Σίγουρα, πάντως, τη νέα χρονιά δεν θα δούμε κάποια δραματική άνοδο», σημείωσε.
Όπως είπε, θα δούμε μια αύξηση τόσο στην above the line όσο και στην below the line προβολή: «Η κάθε εταιρεία θα εκτιμήσει ή θα συμβουλευτεί ποια Μέσα εξυπηρετούν καλύτερα το προϊόν της. Υπάρχει μία τάση στα BTL, ειδικά από εταιρείες που δεν έχουν αρκετό προϋπολογισμό για ATL ενέργειες, αλλά και από αρκετές άλλες που χρησιμοποιούν συνδυασμό, αναλόγως προϋπολογισμού και εφαρμογής του προϊόντος τους».
Ο κ. Καστάνας πρόσθεσε ότι η έκρηξη των κοινωνικών δικτύων άλλαξε το πεδίο της διαφήμισης άρδην, καθώς έχει προεκτάσεις σε άλλα Μέσα διαφήμισης: «Αυτό έχει κάνει το marketing mix πιο πολύπλοκο. Κάποιες κατηγορίες κοινού εξακολουθείς να τις βρίσκεις σε παραδοσιακά Μέσα, ενώ τις νεαρές ηλικίες τις εντοπίζεις, κυρίως, στα ηλεκτρονικά. Η κάθε εταιρεία πρέπει να γνωρίζει επακριβώς το κοινό - στόχο της προτού αποφασίσει πώς θα αξιοποιήσει τον προϋπολογισμό της. Αν δεν αξιοποιήσεις επαγγελματικά τα κοινωνικά δίκτυα, τότε δεν θα σου αποφέρουν ROI (return of investment).

FORTHDESIGN STUDIO
Μεγαλύτερη ανάκαμψη και σοβαρές αλλαγές στην κατανομή του προϋπολογισμού εκτιμάει ότι θα δούμε το 2015 η Ανθή Γιωρκουνή, creative/managing director της Forthdesign Studio. Σύμφωνα με την ίδια, περισσότερο θα επωφεληθούν τα through τhe line Mέσα, δηλαδή το digital γενικότερα, σε συνδυασμό με την κινητή επικοινωνία, το διαδίκτυο και τα social media.
Όπως είπε, η έκρηξη των κοινωνικών δικτύων άλλαξε ριζικά το πεδίο της διαφήμισης, καθώς έχουν χαμηλό κόστος, είναι εύκολα προσβάσιμα και μπορούν να αξιοποιηθούν από όλους.  Όμως, τα social media κουβαλούν και μια κουλτούρα η οποία στηρίζεται στον διάλογο, τις ανοιχτές συμπεριφορές, τη διαφάνεια, αλλά και τη συνεργασία. Οι επιχειρήσεις, πρόσθεσε, αν αποφασίσουν να χρησιμοποιήσουν τα social media, για να επωφεληθούν όλα αυτά, θα πρέπει πρώτα να αποποιηθούν την ξύλινη γλώσσα και να θέσουν την αλληλεπίδρασή τους με το κοινό σε πιο χαλαρά πλαίσια.
Η ίδια χαρακτήρισε τη διαφημιστική αγορά της Κύπρου φοβισμένη, τον κλάδο γερασμένο και κουρασμένο: «Τα πιο νέα παιδιά, προς το παρόν, κάνουμε μεγάλο αγώνα για να πείσουμε, να αποδείξουμε τη νέα πραγματικότητα και τις δυνατότητες. Είμαι, όμως, πολύ αισιόδοξη ότι σύντομα το νέο αίμα της διαφήμισης θα δώσει δυναμικά το ‘παρών’ του και θα δούμε σύγχρονες δημιουργικές ιδέες που ταιριάζουν γάντι στη σημερινή ψηφιακή κουλτούρα, αντάξιες του εξωτερικού».

INNOVATION/ LEO BURNETT
Την ελπίδα ότι τα σημάδια ανάκαμψης το 2015 θα είναι ακόμα πιο αισθητά εξέφρασε η managing director της Innovation/ Leo Burnett, Βάσω Βασιλείου. «Ο τομέας της επικοινωνίας είναι άμεσα εξαρτώμενος από εξωτερικούς παράγοντες, όπως την πραγματική οικονομία, τις εξελίξεις στην πολιτική κατάσταση και φυσικά την ψυχολογία του καταναλωτή που επηρεάζεται από τα πιο πάνω», παρατήρησε. Όπως είπε, τα ηνία παραμένουν στην τηλεόραση, καθώς προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα, ενώ η συνεχώς αυξανόμενη χρήση των ηλεκτρονικών Μέσων από τους Κύπριους ενδυναμώνει και ενισχύει τις online εκστρατείες είτε μέσω κοινωνικών δικτύων είτε του διαδικτύου γενικότερα. «Αν οι συνθήκες κυλίσουν ομαλά, πιστεύουμε ότι θα υπάρξει αύξηση και στους δύο τομείς. Θεωρούμε, όμως, ότι τη μερίδα του λέοντος θα κερδίσει η ATL επικοινωνία ,γιατί οι μάρκες έχουν την ανάγκη να μιλήσουν σε επίπεδο προσφορών αλλά και εικόνας», επεσήμανε. Χαρακτηρίζοντας τη διαφημιστική αγορά της Κύπρου εξελίξιμη, τόνισε ότι ακολουθούμε όλες τις σύγχρονες τάσεις αλλά με πιο αργά βήματα, κάτι που οφείλεται στο μέγεθος της αγοράς και στα διαφημιστικά κονδύλια που είναι διαθέσιμα είτε για παραγωγές είτε για εφαρμογή ιδεών out of the bοx.
Η κ. Βασιλείου ανέφερε ότι το διαδίκτυο δίνει τεράστιες δυνατότητες στις διαφημιστικές να μιλήσουν σε συγκεκριμένα κοινά με τον τρόπο που ζητούν. «Το διαδίκτυο αποτελεί, πλέον, αναπόσπαστο μέρος του media mix. Το ραδιόφωνο και η τηλεόραση, όμως, διατηρούν τη δυναμική τους, ενώ ο χαμένος φαίνεται να είναι ο Τύπος», κατέληξε.

LEDRA ADVERTISING
Μετά την κρίση του 2013, κατά το 2014 η διαφημιστική δαπάνη επέστρεψε στα επίπεδα του 2012, με αύξηση σχεδόν 20%, σε σύγκριση με το 2013. «Θεωρούμε ότι πλέον η αύξηση θα είναι σε φυσιολογικά επίπεδα, δηλαδή, γύρω στο 5% - 10% και θα προέλθει, κυρίως, από μικρότερους και νέους διαφημιζομένους, που θα επιχειρήσουν να μπουν ή να επιστρέψουν στην αγορά», ανέφερε η Μελίνα Τσιγαρίδου, media director της Ledra Advertising.
Όπως τόνισε, μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση αναμένεται να σημειωθεί και πάλι στο διαδίκτυο και τα social media, αφού οι πελάτες είναι σήμερα πιο ενημερωμένοι και πιο δεκτικοί να τα συμπεριλάβουν στο media mix.  «Ταυτόχρονα, τα γραφεία είναι πιο εξοικειωμένα με αυτό το νέο Μέσο και δημιουργούν πιο αποτελεσματικές εκστρατείες. Η τηλεόραση και το ραδιόφωνο θα έχουν, επίσης, μικρότερη αύξηση», πρόσθεσε. Ανέφερε, ακόμα, ότι το below the line είναι αναγκαίο για να υποστηριχτούν οι εκστρατείες πιο δημιουργικά, όμως σε γενικές γραμμές το above the line θα συνεχίσει να έχει πρωταρχικό ρόλο στην επικοινωνία. «Το advertising spending το 2008 ήταν στα ίδια επίπεδα του 2012 και του 2014.  Άρα, αν υπολογίσουμε μια αύξηση της τάξης του 5%-10%, θα κινηθεί γύρω στα €110 εκ», κατέληξε.

MAT AD SERVICES
«Μετά από κάθε πτώση ακολουθεί η άνοδος, μετά από την κατηφόρα θα βρεις την ανηφόρα. Έτσι και στη διαφήμιση. Το 2013 ήταν μία χρονιά απρόσμενη και ανατρεπτική. Το 2014 παρουσίασε σημάδια ανάκαμψης. Είμαι σίγουρος ότι το 2015 θα είναι ακόμα καλύτερο. Θα ζήσουμε πάλι στιγμές άνθησης της διαφήμισης και αύξησης των διαφημιστικών κονδυλίων. Τα βήματα θα γίνονται πιο αργά και προσεκτικά, όμως αυτό θα τα κάνει και πιο σταθερά», επεσήμανε ο διευθυντής της Mat Ad, Μάριος Τοφαρίδης
Επιλέγοντας να μην κάνει προβλέψεις για την επόμενη χρονιά, προτίμησε να αναφερθεί στο γενικότερο κλίμα που επικρατεί: «Οι εταιρείες κάνουν διαφημιστικές εκστρατείες, θέλουν να προβάλουν τα προϊόντα τους και να τα γνωστοποιήσουν ή να τα υπενθυμίσουν στο καταναλωτικό κοινό. Με σύμμαχο την τεράστια ισχύ, που έχει το διαδίκτυο, επιλέγουν και την online διαφήμιση, αφού ορισμένα από τα πατροπαράδοτα Μέσα προβολής φθίνουν».  
Όπως τόνισε, πλέον δεν υπάρχει πλάνο διαφημιστικής καμπάνιας που να μην περιλαμβάνει προβολή σε ιστοσελίδες ή σελίδες κοινωνικής δικτύωσης: «Το μέλλον βρίσκεται στο διαδίκτυο, το οποίο πιστεύω θα υπερισχύσει από τα άλλα Μέσα. Είναι οικονομικό και αποτελεσματικό. Προσφέρει τεράστιες δυνατότητες και είναι το καταλληλότερο Μέσο διαφήμισης στα νεανικά κοινά που κατέχουν μεγάλο μερίδιο του καταναλωτικού κοινού».

MEDIAETC
Την πεποίθηση ότι η διαφημιστική δαπάνη θα αυξηθεί το 2015 εξέφρασε η managing/media director της Mediaetc, Μέλπω Προκοπίου. «Υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός μεταξύ των brands, άρα η διαφημιστική παρουσία επιβάλλεται για στήριξη και ενδυνάμωση της θέση τους, στην αγορά», είπε, υποστηρίζοντας ότι η αύξηση θα συγκεντρωθεί περισσότερο στο above the line, χωρίς να παραγκωνίζεται το below the line, εφόσον και τα δυο είναι σημαντικοί παράγοντες στην επικοινωνία. Aνέφερε, επίσης, ότι η online προβολή θα έχει περισσότερη αύξηση, καθώς εδραιώθηκε ως απαραίτητο μέσο προβολής, έστω και με σχετικά χαμηλό ποσοστό της διαφημιστικής πίτας.
Όπως τόνισε, τα κοινωνικά δίκτυα αποτελούν, πλέον, ένα σοβαρό μέσο προβολής. Η αποτελεσματικότητά τους είναι μετρήσιμη και προσφέρουν υψηλή κάλυψη και σε ηλικίες πέραν του νεανικού κοινού. «Η απήχηση και η δύναμη που έχουν οι καταναλωτές μέσα από αυτά πρέπει να λαμβάνεται υπόψη από κάθε διαφημιζόμενο και η διαχείρισή τους πρέπει να γίνεται με σοβαρότητα, ώστε η παρουσία του διαφημιζομένου να αναδεικνύει με επαγγελματισμό την εταιρική του ταυτότητα», εξήγησε.
Σύμφωνα με την ίδια, για να έρθουμε κοντά στα επίπεδα του εξωτερικού χρειάζεται πιο προσεγμένη προσέγγιση τόσο δημιουργικά όσο και στη χρήση των Μέσων (creative media), ώστε να επενδυθεί έξυπνα και αποτελεσματικά το διαφημιστικό κονδύλι. Πρόσθεσε, τέλος, πως αν και φαινομενικά το airtime του 2014 είναι υψηλότερο από του 2008, το πραγματικό spending είναι χαμηλότερο. Άρα, το ίδιο εκτιμάται και για το 2015.

MSPS
«Το 2015 αναμένεται ότι θα φέρει μια σχετική κινητικότητα, ένα ξεπάγωμα της διαφημιστική δαπάνης. Η αύξηση θα κινηθεί, όμως, σε χαμηλά επίπεδα, δηλαδή, γύρω στο 3% με 5%», ανέφερε η κα Μαίρη Χάματσου, managing director της  MSPS Cyprus. Όπως είπε, όμως, οι απαιτήσεις αυξάνονται, με τους πελάτες να ζητούν όλο και πιο δημιουργική δουλειά με χαμηλότερο κόστος, για να έχουν καλύτερο return στην επένδυσή τους.
Η ίδια υποστήριξε ότι κυρίαρχος του advertising spending θα παραμείνει η τηλεόραση: «Η διαφήμιση στα ηλεκτρονικά Μέσα έχει μια τέτοια δυναμική, που την καθιστά τον δεύτερο σημαντικό παίκτη με συνεχή και ραγδαία ανάπτυξη. Ακόμα, τα social media ήδη κατέκτησαν ένα μέρος του advertising spending για πολλά brands και σε πολλές περιπτώσεις διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στο marketing mix». Υποστηρίζοντας ότι ο τομέας των κοινωνικών δικτύων θα μεγαλώνει χρόνο με τον χρόνο, εξήγησε ότι οι εξελίξεις στη διεθνή αγορά οδηγούν τις εταιρείες στο μοντέλο ολιστικής επικοινωνίας. Η επικοινωνία 360Ο, είπε, είναι πραγματικότητα και δημιουργεί μοναδικές λύσεις  πάνω (above) και πέρα από τα παραδοσιακά Μέσα. «Το experiential marketing, πέρα από το να κτίζει μια memorable και συναισθηματική σύνδεση με τον καταναλωτή και να επηρεάζει την απόφαση αγοράς, δίνει τη λύση στην ανάγκη να μετατρέψουμε τη σχέση με τους καταναλωτές πολύ πιο ενεργή. Ιδιαίτερα με την έκρηξη στα social media και το virality στο διαδίκτυο να αποκτά όλο και περισσότερη δύναμη, πολλά brands επενδύουν στο experiential marketing», κατέληξε.

ORB
«Ο κλάδος της διαφήμισης παρουσίασε μια ήπια άνοδο το 2014, τάση η οποία αναμένουμε ότι θα συνεχιστεί τη νέα χρόνια», ανέφερε η Νικολέτα Χαραλάμπους, διευθύντρια της ORB, υπογραμμίζοντας ότι η ανάκτηση της εμπιστοσύνης στην αγορά θα έχει θετικό αντίκτυπο στη συνολική διαφημιστική δαπάνη.
Όπως τόνισε, τα τελευταία χρόνια, το ταχύτερα αναπτυσσόμενο Μέσο είναι αδιαμφισβήτητα το διαδίκτυο και συνεπώς η online διαφήμιση ανεβαίνει, κάτι το οποίο θα συνεχιστεί και το 2015. Παρόλα αυτά, αν κάποιος λάβει υπόψη τους απόλυτους αριθμούς, τότε θα διαπιστώσει ότι η online διαφήμιση στην Κύπρο δεν ξεπερνά το 6% - 7% της συνολικής διαφημιστικής επένδυσης.
Η τάση της μειωμένης επένδυσης στην above the line επικοινωνία, σε σχέση με τις below the line ενέργειες, είναι κάτι το οποίο θα συνεχιστεί, είπε, και το 2015. Αναφερόμενη στο σημερινό σκηνικό της αγοράς, μίλησε για μειωμένο διαθέσιμο εισόδημα, πεσμένη καταναλωτική δαπάνη σε κάθε νοικοκυριό, καθώς και για την ανάγκη των πλείστων εταιρειών για βραχυπρόθεσμες πωλήσεις και αυξημένη ρευστότητα: «Η συγκεκριμένη εικόνα δεν αναμένεται να αλλάξει ριζικά το 2015, άρα η δική μας εκτίμηση είναι ότι οι καταναλωτές θα συνεχίσουν να ψάχνουν για τις καλύτερες πρόσφορες και οι εταιρείες θα εξακολουθήσουν να επενδύουν σε προωθητικές ενέργειες, οι οποίες θα έχουν ως κύριο στόχο την αύξηση των πωλήσεων», επεσήμανε. Εκτίμησε, τέλος, ότι η above the line διαφημιστική επένδυση θα κυμανθεί, περίπου, στα €45 εκ - €50 εκ το 2015, δηλαδή στα μισά του 2008.

PARTNERS/ Y&R
Αν και δεν προβλέπει κάποια θεαματική διαφορά, η managing director της Partners/ Y&R, Τάσια Γιανναρά Γιαλλουρίδου, εξέφρασε την πεποίθηση ότι ο κλάδος της διαφήμισης θα σημειώσει μια αύξηση της τάξης του 10% με 15% κατά το 2015. «Οι μεγάλες και δυνατές εταιρείες έχουν αντιληφθεί, πλέον, ότι η προβολή σε καιρούς κρίσης είναι πιο καίρια από ποτέ και γι’ αυτό έχουν ήδη αρχίσει να επενδύουν δυναμικά για τη διαφημιστική προβολή τους. Αυτό φαίνεται και από τους πελάτες μας, που είναι πλέον πιο δεκτικοί στη διαφημιστική προώθηση και επικοινωνία των εταιρειών και των προϊόντων τους, γεγονός που έχει οδηγήσει σε σημαντικές επενδύσεις στην επικοινωνία», εξήγησε.
«Ο διαφημιστικός κλάδος έχει δεχθεί τεράστιες μειώσεις από το 2008. Αν και διακρίνεται μια αύξηση 10% με 15%, είναι αδύνατο να προσβλέπουμε σε εκείνα τα επίπεδα. Κάνουμε αργά και σταθερά βήματα», τόνισε.
Όπως είπε, η τηλεόραση εξακολουθεί να πρωταγωνιστεί, ενώ μεγάλο μερίδιο της πίτας αποκτούν η digital επικοινωνία και οι δημόσιες σχέσεις. «Το διαδίκτυο κατέχει ενεργό και ουσιαστικό ρόλο στην καθημερινότητά μας και με τη χρήση των smartphones και την παρακολούθηση των social media η ψηφιακή επικοινωνία βρίσκεται στο απόγειό της», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με την ίδια, οι μεγάλοι και δυνατοί πελάτες έχουν, πλέον, αντιληφθεί ότι ο συνδυασμός των δύο, ATL και BTL, είναι ο πιο ιδανικός, όχι μόνο για να κερδίσεις το ενδιαφέρον του κοινού, αλλά για να αποκτήσεις μια πιο στενή σχέση μαζί του, ειδικά σε περιόδους κρίσης που ο καταναλωτής δύσκολα παραμένει πιστός σε συγκεκριμένα brands.

PR: PARTNERS
«Η αγορά ξεκίνησε να νιώθει περισσότερη ασφάλεια στο να κάνει κάποιες πρώτες κινήσεις ανάκαμψης. Η νέα χρονιά φαίνεται ότι δεν θα φέρει δραματικές αλλαγές, αλλά θα χαρακτηριστεί από κινήσεις εταιρειών που θα κάνουν πιο τολμηρά βήματα στην επικοινωνία τους και θα αφήσουν τα σημάδια τους στη νέα εποχή που γεννιέται μετά τη μεγάλη κρίση του 2013», επεσήμανε ο γενικός διευθυντής της pr: partner, Ηλίας Αντωνιάδης.
Όπως είπε, το Μέσο μαζικής ενημέρωσης που θα δείξει τις μεγαλύτερες αυξήσεις σε επίπεδο διαφημιστικής χρήσης θα είναι το διαδίκτυο: «Όσο το κοινό δραστηριοποιείται και εμπλέκεται με αυτό το Μέσο τόσο περισσότερες θα είναι οι επικοινωνιακές εκστρατείες και οι  ενέργειες μέσα από αυτό. Ακολουθώντας τις τάσεις της παγκόσμιας αγοράς, το διαδίκτυο και ιδιαίτερα τα κοινωνικά δίκτυα, έχουν εξασφαλίσει τόσο τεράστια κάλυψη κοινού που σε κατευθύνουν από μόνα τους να τα αντιμετωπίσεις πολύ σοβαρά. Την ίδια ώρα το digital pr έχει ραγδαία ανάπτυξη και ζήτηση, ενώ ο τομέας των δημοσίων σχέσεων είναι πιο αναγκαίος και περιζήτητος από ποτέ».
Οι εταιρείες που εργάζονται για τη μέρα μετά την κρίση επιλέγουν τις δημόσιες σχέσεις, εξήγησε, ώστε να ενδυναμώσουν τους δεσμούς και τις σχέσεις τους με όλους τους σημαντικούς stakeholders: «Παρόλη την ύφεση, έχουμε παρατηρήσει ότι οι εταιρείες που έχουν σωστή και δομημένη στρατηγική και σχέδια για το μέλλον επενδύουν συστηματικά σοβαρά κονδύλια στις δημόσιες σχέσεις. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στις ενδοεταιρικές σχέσεις, στην ενδυνάμωση της εταιρικής φήμης, στη δημοσιότητα και την εταιρική κοινωνική ευθύνη, αλλά και στο digital PR. Αυτά είναι σήμερα τα πιο hot προϊόντα μας και το 2015 φαίνεται να υπόσχεται πολλά στον τομέα μας».

TBWA/ENTELIA
Παρά το ότι έχουμε διανύσει μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο το τελευταίο διάστημα, η ανάγκη για προβολή και επικοινωνία ακολουθεί μια συγκρατημένη μεν, αυξητική δε πορεία, η οποία σύμφωνα με τον managing director της TBWA\ENTELIA, Νεόφυτο Ταλιώτη, θα αυξηθεί περαιτέρω. «Ενδεχομένως η κρίση να βοήθησε, εν τέλει, στη συνειδητοποίηση της αναγκαιότητας μιας συνεχούς και άρτιας παρουσίας και προβολής, καθώς έγινε σαφές πως η επιτυχής πορεία των brands εξαρτάται άμεσα από τη διαφήμιση», τόνισε.
Όπως ανέφερε, θα επωφεληθούν τα digital Μέσα, καθώς και όποια από τα παραδοσιακά είναι αρκετά γενναία για να λειτουργήσουν ενισχυτικά και να συνεργαστούν με τις digital πλατφόρμες, που από εδώ και πέρα θα είναι το κύριο σημείο αναφοράς.
«Η ανατροπή στα δεδομένα και ειδικά φέτος προϋποθέτει να συνειδητοποιήσουμε πρωτίστως το εξής: Το νέο above είναι το digital και το νέο below τα παραδοσιακά Μέσα. Υπό αυτό το πρίσμα, φαντάζομαι είναι σαφής η πορεία της προβολής και της διαφήμισης εν γένει», σημείωσε. Σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές προβλέψεις και λαμβάνοντας υπόψη τα κυπριακά δεδομένα, εκτίμησε ότι θα δούμε μείωση στα ποσά του above the line. Πρόσθεσε, εξάλλου, ότι η έκρηξη των κοινωνικών δικτύων άλλαξε το πεδίο του κλάδου δραματικά: «Η ενεργός συμμετοχή του τελικού καταναλωτή στις ενέργειες για τα brands, καθώς και η σημαντικά φθηνότερη και απολύτως μετρήσιμη διαφήμιση σε αυτά, για πρώτη φορά είναι αρωγός και όχι εμπόδιο, εάν εργάζεσαι δημιουργικά, με συνέπεια και σοβαρότητα. Πάντοτε, όμως, ανατρεπτικά».

TELIA & PAVLA/ ΒΒΔΟ
«Το 2015 ο ανταγωνισμός θα ενταθεί περισσότερο, καθώς η μάχη επιβίωσης των εταιρειών μπαίνει σε άλλη φάση. Αυτό θα οδηγήσει τους διαφημιζόμενους σε στρατηγικά στοχευμένες ενέργειες και στο να δώσουν περισσότερη έμφαση στο χτίσιμο των brand τους και όχι μόνο σε βραχυχρόνιες προωθήσεις», υποστήριξε ο διευθύνων σύμβουλος της Telia & Pavla, Στέλιος Αναστασιάδης. Πρόσθεσε ότι θα επωφεληθούν όλα τα Μέσα, όμως η τάση είναι υπέρ των ψηφιακών και των κοινωνικών δικτύων, που κατακτούν όλο και μεγαλύτερο μερίδιο από την πολύπαθη διαφημιστική πίτα.
«Τα τελευταία χρόνια η έμφαση δόθηκε στα ΒΤL και στις κάθε είδους προωθητικές ενέργειες, λόγω της προσπάθειας για άμεσα αποτελέσματα. Η ανάγκη, όμως, να ξεκαθαρίσει το τοπίο και τα δυνατά  brands να ξεχωρίσουν, θα ωθήσει τους επαγγελματίες να επιστρέψουν πιο δυναμικά στο ATL», τόνισε.
Αναφερόμενος στην έκρηξη των κοινωνικών δικτύων είπε ότι αυτό που έχει πάντα σημασία και καθορίζει την επιτυχία είναι η στρατηγική σκέψη, που οδηγεί σε δημιουργικές ιδέες. «Εκείνο που θα ενισχύσει το κάθε brand είναι η έξυπνη εφαρμογή αυτών των ιδεών στις ιδιαιτερότητες του κάθε κοινωνικού δικτύου στο οποίο προβάλλεται», είπε. Τέλος, για τις διαφημιστικές δαπάνες εκτίμησε ότι σε σύγκριση με την περασμένη χρονιά το 2015 θα έχουμε διψήφιο αριθμό στην αύξηση.

THEWORX
«Ήδη παρατηρείται αύξηση στη διαφημιστική δαπάνη την τελευταία διετία και στον κλάδο δαπανώνται πολλά κονδύλια. Η εν λόγω δαπάνη αναμένεται να είναι ακόμη μεγαλύτερη όσο η οικονομία θα βελτιώνεται», εκτίμησε η Αρετή Αναστασιάδου, managing director της TheWorx. Όπως είπε, οι διαφημιζόμενοι προτιμούν, πλέον, την αμφίδρομη επικοινωνία και γι’ αυτό προσανατολίζονται σε μη παραδοσιακά και digital Μέσα, λόγω της αμεσότητας που προσφέρουν και των πιο μετρήσιμων αποτελεσμάτων τους. Πρόσθεσε, επίσης, ότι η Κύπρος θα ακολουθήσει την παγκόσμια τάση που συνδυάζει above the line και below the line επικοινωνία: «Το through the line (TTL) είναι μια μορφή integrated επικοινωνίας, που συνδυάζει αρμονικά ATL και BTL για πιο optimized αποτελέσματα». Τόνισε ότι η προτίμηση των διαφημιζόμενων στα social media είναι εμφανής λόγω της αμεσότητάς τους. Η μονομερής επικοινωνία δεν δίνει εύκολα τη δυνατότητα στον διαφημιζόμενο να ακούσει σχόλια και παρατηρήσεις για το προϊόν του και αυτό αποτελεί, είπε, έναν από τους βασικούς λόγους στροφής προς τα Μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Όπως και στο ποδόσφαιρο, έτσι και στη διαφήμιση, η Κύπρος έχει μπει στο παιχνίδι εδώ και χρόνια, καταβάλλοντας προσπάθειες για να συμβαδίζει με τα παγκόσμια διαφημιστικά πρότυπα. Στο πλαίσιο αυτό οι ιδέες της TheWorx έχουν αποσπάσει σημαντική ευρωπαϊκή διάκριση, που βάζει την Κύπρο στον παγκόσμιο διαφημιστικό χάρτη», επεσήμανε.  
Σύμφωνα με την ίδια, είναι δύσκολο να γίνουν εκτιμήσεις για τη διαφημιστική δαπάνη του 2015 και σύγκριση με το 2008. Ωστόσο, αναμένεται, κατέληξε, ότι το ποσοστό αύξησης θα είναι διψήφιο σε σχέση με το 2014.