Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος: Κληρικός με dna επιχειρηματία

«Η Εκκλησία είναι ζωντανή. Δουλεύει. Για να πετύχει στην αποστολή της χρειάζεται οικονομικό υπόβαθρο, διαφορετικά δεν κάνει τίποτα. Έχει να πληρώσει παπάδες, έχει να πληρώσει θεολόγους, πρέπει να δώσει σε φτωχούς…».

Διαβάστε ακόμη:

• Έχασε την μάχη με τον καρκίνο ο Αρχιεπίσκοπος Xρυσόστομος
• Το ιατρικό ανακοινωθέν του Αρχιεπισκόπου - «Εκοιμήθη ήσυχα»

Αυτά δήλωνε ή έτσι απαντούσε σε μια από τις πολλές συνεντεύξεις του ο εκλιπών Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος Β’, στην ερώτηση που συχνά-πυκνά δεχόταν αναφορικά με την επιχειρηματική δράση της Εκκλησίας. Μια επιχειρηματική δράση που η αλήθεια είναι πως ανέκαθεν υπήρχε, αλλά που επίσης αληθές είναι ότι επί δικής του θητείας τέθηκε σε πρότυπα λειτουργίας, τα οποία ενδεχομένως να ζήλευαν επιχειρηματικοί οργανισμοί μεγάλου βεληνεκούς. Άλλωστε, όπως και ο ίδιος ο εκλιπών Αρχιεπίσκοπος πίστευε, η σωστή διαχείριση επιβάλλει την υιοθέτηση δομών μιας σύγχρονης επιχείρησης, ώστε να είναι σε θέση να αντεπεξέρχεται στο γρήγορα εναλλασσόμενο επιχειρηματικό περιβάλλον.

Διαβάστε εδώ: Έτσι σκεφτόταν για τα οικονομικά της Εκκλησίας ο Χρυσόστομος Β’

Ο Κύπρου Χρυσόστομος Β’ υπήρξε, έστω και αν από πολλούς αυτό ήταν κατακριτέο, ένα επιχειρηματικό μυαλό με όλη τη σημασία της λέξης. Καλά μελετημένες επενδυτικές κινήσεις με όσο το δυνατό μεγαλύτερο περιορισμό του ρίσκου απόδοσης, εφάρμοσε κατά την θητεία του στον αρχιεπισκοπικό θρόνο μια καλά συγκροτημένη οικονομική και επιχειρηματική φιλοσοφία. Αποτέλεσμα τούτου, αφού πρώτα μαζί με τους συνεργάτες του αντιμετώπισε με επιτυχία τους κλυδωνισμούς που δημιούργησε στα οικονομικά της Αρχιεπισκοπής και γενικότερα της Εκκλησίας της Κύπρου η κρίση του 2013, να την καταστήσει στο πέρασμα του χρόνου ως ίσως ένα από τους πιο εύρωστους και οικονομικά υγιείς, σήμερα, οργανισμούς στην χώρα.

«Σκοπός είναι να καταφέρουμε ως ομάδα να διαχειριστούμε συνετά και αποδοτικά την περιουσία της για το γενικότερο όφελος της Εκκλησίας και του τόπου μας. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο επιβάλλεται αρχικά η υγιής σχέση μεταξύ εσόδων και εξόδων, καθώς και μια ορθολογιστική διαδικασία λήψης στρατηγικών αποφάσεων, η οποία θα λαμβάνει, μεταξύ άλλων παραγόντων, υπόψη τα δεδομένα για τη βιωσιμότητα, το πιθανό ρίσκο και τον τρόπο χρηματοδότησης κάθε απόφασης», τόνιζε χαρακτηριστικά σε προ μερικών ετών συνέντευξή του στο InBusinessNews, o CFO της Αρχιεπισκοπής και εκ των στενότερων συνεργατών του εκλιπόντα Αρχιεπισκόπου, Δήμος Δήμου.

Διαβάστε εδώ: Δ. Δήμου: «Νοικοκύρεμα» στα οικονομικά Αρχιεπισκοπής

Κάτοχος τεράστιας ακίνητης ιδιοκτησίας σε ολόκληρη την Κύπρο, η Ιερά Αρχιεπισκοπή με τις ευλογίες του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Β’ δραστηριοποιήθηκε και εξακολουθεί να δραστηριοποιείται εντόνως στον τομέα του τουρισμού, έχοντας στην κατοχή της πέντε ξενοδοχεία σε λειτουργία. Το SunWing (Αγία Νάπα), το Απολλώνια (Λεμεσό), το Imperial (Πάφο), το Phaethon (Πάφο) και το Ledra Beach(Πάφο).

Παράλληλα, είναι ιδιοκτήτρια με συμμετοχή, περίπου, 68% του Λήδρα Πάλας που βρίσκεται στη Νεκρή Ζώνη στη Λευκωσία, καθώς και των ξενοδοχείων Ασπέλια και Αυλή του Ευαγόρα, στην κατεχόμενη Αμμόχωστο.

Προ μερικών εβδομάδων εξάλλου, δόθηκε στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου το πράσινο φως για την ανέγερση του πεντάστερου ξενοδοχείου Diamond Essence Hotel στη Γεροσκήπου, μια επένδυση που αγγίζει τα 100 εκατ. ευρώ.

Διαβάστε εδώ: Πράσινο για το πεντάστερο ξενοδοχείο €100 εκατ. της Αρχιεπισκοπής

Επιπρόσθετα, τομέα δραστηριοποίησης της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου αποτελεί η βιομηχανία, μέσω της σημαντικής συμμετοχής της στο Τσιμεντοποιείο Βασιλικού, στην ΚΕΟ, στη Lordos Plastics και σε άλλες μονάδες.

Παράλληλα, διαθέτει άμεση και έμμεση συμμετοχή στις εταιρείες LogosNet και Hellenic Technical Enterprises, που δραστηριοποιούνται στους τομείς ηλεκτρονικών υπολογιστών, προγραμμάτων και διαδικτύου, άμεση και έμμεση συμμετοχή σε επιχειρήσεις καθαρισμού, ανακύκλωσης και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενώ δραστηριοποιείται ταυτόχρονα στη μίσθωση γης, όπου αναπτύσσονται ξενοδοχεία, ηλιοθερμικά πάρκα και άλλες επενδύσεις που ασχολούνται με την ενέργεια.

Στην ενέργεια, στην οποία ο εκλιπών Αρχιεπίσκοπος, μεταφορικά και κυριολεκτικά, επένδυε πολλά... «Ηλεκτρικό ρεύμα θα χρειαζόμαστε πάντα και θα επενδύσουμε σε φωτοβολταϊκά. Αυτά θα τα αφιερώσουμε στη διασφάλιση της μισθοδοσίας του κλήρου. Θέλω να στερεώσω αυτό το ταμείο. Φεύγοντας από αυτό τον κόσμο, θέλω να είμαι σίγουρος ότι οι ιερείς μας θα λαμβάνουν απρόσκοπτα τον μισθό τους», δήλωνε χαρακτηριστικά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τον περασμένο Αύγουστο, από την Περιβαλλοντική Αρχή δόθηκε η έγκριση για την κατασκευή και λειτουργία των φωτοβολταϊκών πάρκων, συνολικής δυναμικότητας 68 mw, στην περιοχή των κοινοτήτων Αγίου Ιωάννη Μαλούντας και Μιτσερού, της επαρχίας Λευκωσίας.

Πρόκειται για κοινοπραξία της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (ΑΗΚ) και της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου (ΙΑΚ) μέσω της εταιρείας «ΑΗΚ-ΙΑΚ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΛΤΔ», με το εκτιμώμενο κόστος του έργου να ανέρχεται στα €70.000.000.

Διαβάστε εδώ: Τι θα περιλαμβάνει η πράσινη ανάπτυξη €70 εκατ. Αρχιεπισκοπής και ΑΗΚ

Οι επενδύσεις της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου δεν σταματούν βεβαίως εδώ, καθώς μια μεγάλη ανάπτυξη στον χώρο της υγείας βρίσκεται αυτή την περίοδο στα σκαριά σε γη της Αρχιεπισκοπής, στην Έγκωμη. Πρόκειται για μια νέα ιδιωτική νοσοκομειακή μονάδα μαζί με ένα μοντέρνο Κέντρο Αποκατάστασης, τα οποία θα ανεγερθούν δυτικά της Διεθνούς Κρατικής Έκθεσης.

Πέραν των 300 φοιτητών θα στεγάσουν εξάλλου οι φοιτητικές εστίες της Αρχιεπισκοπής, στη Λεμεσό. Οι νέες εστίες στο ΤΕΠΑΚ, τα εγκαίνια των οποίων πραγματοποιήθηκαν τον Νοέμβριο του 2021, θα καλύψουν τις ανάγκες στέγασης φοιτητών σε επιδοτημένη τιμή και με χαμηλό ενοίκιο, στη βάση σχετικών κριτηρίων.

Διαβάστε εδώ: Εγκαινιάστηκαν οι φοιτητικές εστίες της Αρχιεπισκοπής στη Λεμεσό

Παράλληλα, τον Απρίλιο του 2021 ο Υπουργός Οικονομικών, ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου, ο Δήμαρχος Λευκωσίας και ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου, υπέγραψαν Μνημόνιο Συνεργασίας, το οποίο περιλαμβάνει την μακροχρόνια μίσθωση του κτηρίου της Φανερωμένης προς την κυβέρνηση με σκοπό την παραχώρησή του προς το Πανεπιστήμιο Κύπρου για στέγαση πανεπιστημιακών σχολών.

Διαβάστε εδώ: Έπεσαν υπογραφές για το Τμήμα Αρχιτεκτονικής στη Φανερωμένη

«Κάναμε μια μελέτη και διαπιστώσαμε ότι μόνο στις εργάσιμες ημέρες, η Αρχιεπισκοπή μόνο δίνει κάπου 10.000 ευρώ ημερησίως. Περίπου 3.000.000 ευρώ τον χρόνο. Άλλα ο Κύκκος, αλλά οι άλλες μητροπόλεις. Είναι πολλά λεφτά. Τόσα πολλά η Εκκλησία δεν έδωσε ποτέ. Χαίρομαι γιατί μπορούμε και δίνουμε».

Πρόκειται για μια αναφορά του εκλιπόντα Αρχιεπισκόπου, που ίσως εμπερικλείει την πεμπτουσία της θεώρησής του γύρω από την επιχειρηματική δράση της Αρχιεπισκοπής και της Εκκλησίας ευρύτερα. Μια θεώρηση από πολλούς παρεξηγήσιμη, η οποία επίσης για πολλούς παρέπεμπε σε μια κατά πολύ πιο δυνατή σχέση του ιδίου με το χρήμα, παρά με αυτά τα οποία ως ο εκκλησιαστικός ηγέτης του νησιού θα έπρεπε στην αντίληψή τους να πρεσβεύει.

Την απάντηση και σε αυτό, την είχε δώσει αφοπλιστικά όπως συνήθιζε, ο ίδιος:

Διαβάστε εδώ: Οι νέες μεγάλες επενδύσεις της Αρχιεπισκοπής

«Για τον εαυτό μου έχω έναν μικρό λογαριασμό στην τράπεζα που δεν τον αφήνω να περάσει τις 10.000 ευρώ. Αυτά τα χρήματα τα έχω, ώστε αν μου συμβεί κάτι και χρειαστώ ή θέλω να βοηθήσω να μην ενοχλώ κανέναν. Δεν θέλω να έχω χρήματα γιατί δεν μου χρειάζονται. Ποτέ δεν έμεινα απένταρος. Από τη στιγμή που έγινα κληρικός, το πορτοφόλι μου είχε πάντα χρήματα μέσα. Μου είχαν πει ότι από τη στιγμή που έπαιρνα μισθό θα έπρεπε να γραφτώ στις Κοινωνικές Ασφαλίσεις. Εμένα ασφάλειά μου είναι η Εκκλησία και αποφάσισα να μην ξαναπάρω μισθό γιατί δεν μου χρειαζόταν. Τα μόνα μου έξοδα είναι τα ράσα και τα παπούτσια μου. Ούτε καπνίζω, ούτε πίνω, ούτε κουμάρι παίζω, ούτε χρήματα μου χρειάζονται…».

Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος ο Β', εκοιμήθη εν Κυρίω σε ηλικία 81 ετών, νικημένος από τον καρκίνο. Το πόσο καλά ή όχι ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες του χριστεπώνυμου πλήθους ως ο εκκλησιαστικός του ηγέτης είναι αντίληψη εντελώς υποκειμενική και που εναπόκειται στο ποίμνιο της Εκκλησίας της Κύπρου, στο σύνολό του αλλά και στο κάθε μέλος του ξεχωριστά, να το αξιολογήσει.   

Αυτό που αδιαμφισβήτητα όμως μπορεί να λεχθεί με σιγουριά, είναι πως ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος ο Β' υπήρξε ένας κληρικός με επιχειρηματικό dna, μια ηγετική επιχειρηματική φυσιογνωμία που σε μια άλλη ζωή, θα μπορούσε κάλλιστα να διακριθεί και να διαπρέψει στον κόσμο του επιχειρείν.