Ο γολγοθάς των operators στα οικόπεδα των ελληνικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων

Προτού οι αμερικανικές εταιρείες ExxonMobil και Chevron χτυπήσουν την πόρτα της ελληνικής κυβέρνησης και πάρουν θέση στο «κυνήγι» του κρυμμένου θησαυρού υδρογονανθράκων, δύο ευρωπαϊκές εταιρείες κολοσσοί, η γαλλική Total και η ισπανική Repsol δοκίμαζαν ανεπιτυχώς τις δυνάμεις τους στην ελληνική αγορά, αφήνοντας στην μέση τις πολλά υποσχόμενες έρευνες για πιθανά κοιτάσματα φυσικού αερίου και πετρελαίου.

Με εξαίρεση τον Πρίνο που συνεχίζει να κρατά ζωντανό τον μύθο των ελληνικών υδρογονανθράκων από την Energean, πολλά από τα οικόπεδα που κέρδισαν η Helleniq Energy αλλά και η εταιρεία της Καβάλας επιστράφηκαν στο ελληνικό δημόσιο αφού εγκαταλείφθηκαν λόγω των ανυπέρβλητων εμποδίων που συνάντησαν. Τέτοιες περιπτώσεις ήταν τα μπλοκ σε Αιτωλοακαρνανία, Άρτα-Πρέβεζα, ΒΔ Πελοπόννησος, Δυτικός Πατραϊκός Κόλπος. Μια μακριά λίστα στην οποία προστέθηκαν τελευταία τα Ιωάννινα και το Κατάκολο.

Ο ρόλος της πολιτείας

Αυτό επομένως που λένε τις τελευταίες μέρες παράγοντες της αγοράς με γνώση των μεγάλων αγκυλώσεων και καθυστερήσεων είναι ότι καμία ExxonMobil και Chevron όσο μεγάλες και να είναι δεν θα πετύχουν τους στόχους τους αν η πολιτεία δεν αποφασίσει να τροποποιήσει το αδειοδοτικό και δικαστικό πλαίσιο και αν δεν υπάρξει σύμπτυξη σταδίων ώστε οι διαδικασίες να μην είναι τόσο χρονοβόρες.

Η γαλλική Τotal αποχώρησε το 2022 και πούλησε την συμμετοχή της στην ExxonMobil που ήταν στο ίδιο μπλοκ. Εκτός παραχωρήσεων βγήκε από το οικόπεδο των Ιωαννίνων και η Ισπανική Repsol ενώ την ίδια γραμμή λόγω προσφυγών και καθυστερήσεων κράτησε και η Energean για το οικόπεδο των Ιωαννίνων 11 χρόνια μετά την υπογραφή της σύμβασης για το οποίο έχει ξεκινήσει η διαδικασία επιστροφής του στο ελληνικό Δημόσιο. Πολύχρονη ήταν και η αναμονή της εταιρείας στο Κατάκολο, το οποίο με νεότερη απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας εντάσσεται στο εθνικό πάρκο.

Αν και υπήρξε από τα πλέον ώριμα μπλοκ με πιστοποιημένα κοιτάσματα 14 εκατ. βαρελιών πριν τρία χρόνια ο ίδιος ο Πρωθυπουργός πήρε την απόφαση να σταματήσει επικεντρώνοντας τις εξορύξεις μόνο στο φυσικό αέριο.

Ιστορίες τρέλας

Οι εκπρόσωποι του ελληνικού upstream, έχουν να διηγηθούν αρκετές ιστορίες από την καθυστερήσεις και την γραφειοκρατία που αντιμετώπισαν τα τελευταία χρόνια στην προσπάθεια να εκμεταλλευτούν τους εγχώριους υδρογονάνθρακες.

Στο Κατάκολο για παράδειγμα όπου το ελληνικό Δημόσιο πήρε την απόφαση για χερσαία γεώτρηση το 2016, οι διαδικασίες φρέναραν λόγω ένστασης για τους δασικούς χάρτες. Ιδιώτης παρακείμενου οικοπέδου υπέβαλλε ένσταση τον Μάιο του 2017 διεκδικώντας τμήμα του μπλοκ που είχε παραχωρηθεί από το κράτος στην Energean. Η υπόθεση εκδικάστηκε τον Απρίλιο του 2019! Αντίστοιχα όταν η Repsol που κατείχε το οικόπεδο στα Ιωάννινα αποφάσισε να φύγει έγινε κοινή αίτηση των δυο μετόχων στο ελληνικό δημόσιο για να πάρει το ποσοστό των Ισπανών η Energean. Για να προχωρήσει η διαδικασία χρειαζόταν μία υπογραφή, η οποία ήρθε ένα χρόνο μετά!

Χωρίς υποστηρικτικό λιμάνι

Στον γόρδιο δεσμό των εξορύξεων θα πρέπει να προστεθεί και η απουσία λιμένα υποστήριξης για τις γεωτρήσεις θέμα που έχει θέσει από καιρό και η ExxonMobil στην Ελλάδα. Στελέχη της αγοράς αναρωτιούνται για τους λόγους που δεν εντάχθηκε η Κρήτη στο τρέχων γεωτρητικό πρόγραμμα της ExxonMobil σε Κύπρο και Αίγυπτο τονίζοντας ότι η απουσία λιμανιού ενδεχομένως να έπαιξε ρόλο. «Εάν «τρυπούσε» μετά θα έπρεπε να καταθέσει μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων και να έχει ένα λιμάνι υποστηρικτικό για να τρέξουν οι διαδικασίες».

Έχουν κατά καιρούς βολιδοσκοπηθεί λιμάνια όπως ο Αστακός αλλά και η Κρήτη χωρίς όμως αποτέλεσμα και από το 2022 έχουν ξεκινήσει οι σχετικές διαδικασίες για την αδειοδότηση του λιμένα Πατρών. Τον περασμένο Ιούλιο μετά από μεγάλες καθυστερήσεις εγκρίθηκε το master plan από την Επιτροπή Σχεδιασμού και Ανάπτυξης του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας. Επτά μήνες μετά εκκρεμεί το Προεδρικό Διάταγμα για να ανάψει το πράσινο φως!

Ανάλογες κινήσεις έκανε η Energean για το λιμάνι της Ηγουμενίτσας για να διευκολύνει το δικό της μπλοκ 2 στο Ιόνιο. Μετά τις μετοχικές αλλαγές στο λιμένα και την είσοδο Γκριμάλντι εκπονείται νέο master plan και ακολουθείται η ίδια διαδικασία για έγκριση ΠΔ. «Ακόμη και αν αποφασίζαμε αύριο να κάνουμε γεώτρηση θα ήταν αδύνατο να προχωρήσουμε χωρίς λιμάνι» αναφέρουν αρμόδια στελέχη της αγοράς. Στο Ισραήλ η Energean πήρε το κοίτασμα Καρίς το 2017 και το 2022 είχε παραγωγή εν μέσω Covid υλοποιώντας επένδυση 2 δισ.

Στα δικαστήρια έχει φτάσει και η υπόθεση του κοιτάσματος Έψιλον στην Καβάλα. Η Ρουμανική εταιρεία GSP που ανέλαβε την εγκατάσταση της εξέδρας έχει εγκαταλείψει στο λιμάνι (λόγω απουσίας άλλου έργου) ένα γεωτρύπανο εδώ και 4 χρόνια και ένα εξειδικευμένο καράβι με αποτέλεσμα η υπόθεση να έχει φτάσει στις δικαστικές αίθουσες αφού οι Ρουμάνοι έχουν πάψει να πληρώνουν τα τέλη που προβλέπει ο νόμος.

Πηγή: newmoney