Τα έργα που αλλάζουν τη Λευκωσία και πώς γίνεται επιχειρηματικό κέντρο η εντός των τειχών πόλη

Στρατηγικό στόχο του Δήμου Λευκωσίας αποτελεί η επένδυση για την ανάπλαση και την αναζωογόνηση της εντός των τειχών πόλης.

Τόσο η νέα μεγάλη φοιτητική εστία στις οδούς στις οδούς Βουλγαροκτόνου, Αρσινόης και Κομνηνού όσο και άλλα έργα, τα οποία βρίσκονται σε εξέλιξη ή στα σκαριά, έρχονται να προσδώσουν ένα νέο πρόσωπο στο κέντρο της πρωτεύουσας και να συμβάλουν στην αύξηση της επισκεψιμότητας, σε συνδυασμό με σχέδια χορηγιών που καλύπτουν την επιχειρηματική δραστηριότητα, την αποκατάσταση και διατήρηση κτηρίων και την απόκτηση κατοικίας στο κέντρο της πόλης.

Εξάλλου, τα έργα που έχουν ολοκληρωθεί ή βρίσκονται σε τροχιά υλοποίησης έχουν δημιουργήσει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για οικιστικές αναπτύξεις στην περιοχή του κέντρου.

Ο μεγάλος περίπατος
Ουσιαστικά, έχει δημιουργηθεί ένας μεγάλος περίπατος που περιλαμβάνει το Δημοτικό Θέατρο, το νέο Κυπριακό Μουσείο, την Πύλη Πάφου, την ενοποιημένη τάφρο, την Πλατεία Ελευθερίας, την Κωστάκη Παντελίδη και τους πεζοδρόμους και το αναβαθμισμένο εμπορικό κέντρο, Μακαρίου και Στασικράτους.

Πιο αναλυτικά, κάποια από τα έργα που ξεχωρίζουν είναι:

• Η μεταφορά του νέου δημαρχείου στην καρδιά της πόλης,
• η ολοκλήρωση της Πλατείας Ελευθερίας και η ενοποίηση της Τάφρου,
• η αναβαθμισμένη και πεζοδρομοποιημένη Κωστάκη Παντελίδη και ο υπόγειος χώρος στάθμευσης της λεωφόρου Ομήρου,
• οι αναπλάσεις οδών και εξωραϊσμοί προσόψεων οικοδομών, ώστε να αναβαθμιστούν οι υποδομές και να αναδειχτεί ο ιδιαίτερος χαρακτήρας της περιοχής,
• η ενίσχυση των πολιτιστικών υποδομών στην περιοχή με τη διασφάλιση της λειτουργίας του Μουσείου Κώστα και Ρίτας Σεβέρη και η δημιουργία του Δημοτικού Μουσείου Χαρακτικής Χαμπή,
• η αγορά και ολοκληρωτική αποκατάσταση τριών διατηρητέων κτηρίων για ενίσχυση των κοινωνικών υπηρεσιών του Δήμου,
• η αγορά δύο ακινήτων από τονΔήμο τα οποία θα διαμορφωθούν σε φοιτητικές εστίες,
• η στέγαση και λειτουργία του Κέντρου Αριστείας Cyens σε συνεργασία με τα τρία κρατικά πανεπιστήμια της Κύπρου, καθώς επίσης
• η στήριξη της μεταφοράς της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου στο ιστορικό κτήριο της Φανερωμένης.

Με στόχο την αναβάθμιση της εντός των τειχών Λευκωσίας, η στρατηγική του Δήμου εδράζεται αφενός στον εξωραϊσμό της περιοχής προκειμένου να προστατευθεί και να αναδειχθεί η αρχιτεκτονική κληρονομιά και αφετέρου στη δημιουργία κινήτρων για την προσέλκυση νέων κατοίκων.

Πιο κάτω παρουσιάζονται ορισμένα από τα έργα και τις δράσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη ή τροχοδρομούνται με στόχο την αναβάθμιση της αισθητικής και της ποιότητας ζωής στο κέντρο.

Φοιτητικές εστίες
Την ερχόμενη εβδομάδα αρχίζουν οι κατασκευαστικές εργασίες για τη μεγάλη φοιτητική εστία, η οποία θα ανεγερθεί στη γωνία Αρσινόης, Βουλγαροκτόνου και Κομνηνού.

Πρόκειται για ένα έργο που θα περιλαμβάνει 50 δωμάτια, από τα οποία το ένα πληροί τα πρότυπα σχεδιασμού για ΑμεΑ.

• Διαβάστε εδώ: Υπογραφή συμβολαίων για την κατασκευή φοιτητικής εστίας

Στο νέο κτήριο θα βρουν στέγη 58 φοιτητές, ενώ θα ακολουθλήσει μία δεύτερη φοιτητική εστία (φοιτητικά δωμάτια/διαμερίσματα) στην οδό Αριστείδου.

• Διαβάστε εδώ: Μια φοιτητική εστία στο κέντρο της Λευκωσίας... Έρχεται να αναζωογονήσει την εντός των τειχών πόλη

Ο προϋπολογισμός του έργου αγγίζει τα €3.821,462 πλέον ΦΠΑ και χρηματοδοτείται από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ε.Ε., στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Κύπρου. Οι εργασίες συντήρησης/αποκατάστασης θα διαρκέσουν 16 μήνες.

380 φοιτητικά δωμάτια μέχρι το 2026 και μεταφορά Αρχιτεκτονικής
Νέα ζωή στο κέντρο της πόλης, ειδικότερα με την προσέλκυση φοιτητών, αναμένεται να δοθεί με τις φοιτητικές εστίες που βρίσκονται στα σκαριά.

Η όλη προσπάθεια εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σχέδιο σε συνεργασία του Δήμου Λευκωσίας με τα Υπουργεία Εσωτερικών και Οικονομικών για προσέλκυση κατοίκων στο κέντρο της πόλης.

Το σχέδιο χορηγιών για φοιτητικές εστίες/φοιτητικά δωμάτια, με συνολικό προϋπολογισμό ύψους €15 εκατ. και χρηματοδότηση μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, στοχεύει στην ανάπλαση και αναζωογόνηση της εντός των τειχών Λευκωσίας.

Αντικείμενο του σχεδίου χορηγιών είναι η παροχή κινήτρων, υπό μορφή κρατικής χορηγίας, σε ιδιοκτήτες ακίνητης ιδιοκτησίας ή ενοικιαστές κτηρίων στην περιοχή της εντός των τειχών Λευκωσίας, για ανακαίνιση/ αποκατάσταση των υποστατικών τους με βασικό σκοπό τη μετατροπή τους σε φοιτητικές εστίες/ φοιτητικά δωμάτια.

Μεγάλος στόχος του όλου σχεδίου είναι η δημιουργία 380 φοιτητικών δωματίων μέχρι το 2026 στην εντός των τειχών πόλη της Λευκωσίας με σκοπό την κοινωνική και οικονομική αναβάθμιση της περιοχής, με την προσέλκυση φοιτητών και άλλων συναφών επενδύσεων, την αναβάθμιση του δομημένου περιβάλλοντος της εντός των τειχών πόλης της Λευκωσίας και τη συμβολή στην κυκλική οικονομία και στην πράσινη ανάπτυξη, μέσω της αποκατάστασης/ ανακαίνισης κτηρίων και επανάχρησης τους, αλλά και την παροχή επιλογών στέγασης σε φοιτητές με ελεγχόμενο ενοίκιο.

Μεσοπρόθεσμα αναμένεται επίσης η μεταφορά της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου στο κτήριο της Φανερωμένης.

Αλλάζει όψη η Τρικούπη και άλλοι οδοί
Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται οι κατασκευαστικές εργασίες για ένα μεγαλεπήβολο έργο που σχετίζεται με την ανάπλαση της οδού Τρικούπη, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί στις αρχές του 2024.

Μετέπειτα, θα ακολουθήσει η ριζική ανάπλαση της οδού Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, όπως επίσης η πεζοδρόμηση των οδών Λήδρας και Ονασαγόρου.

Υπενθυμίζεται ότι στις αρχές του 2023, υπογράφηκαν συμβόλαια για την κατασκευή του Έργου «Ανάπλαση Περιοχής Συνοικίας Δημιουργικών Επιχειρήσεων - Συντήρηση/Αποκατάσταση Όψεων και Ανάπλαση Δρόμων - Υπογειοποίηση Δικτύων Κοινής Ωφελείας-Φάση Α1».

• Διαβάστε εδώ: Αλλάζει όψη η οδός Τρικούπη, έπεσαν υπογραφές για ανάπλαση

Το συγκεκριμένο αποτελεί τμήμα του συνολικότερου έργου «Ανάπλαση Περιοχής Συνοικίας Δημιουργικών Επιχειρήσεων», που εντάσσεται στον ευρύτερο σχεδιασμό της Στρατηγικής της Ολοκληρωμένης Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης και στο Σχέδιο Περιοχής του Κέντρου της Λευκωσίας.

Το έργο στοχεύει στην αναβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος και αντιμετώπιση κυκλοφοριακών προβλημάτων συμπεριλαμβανομένης της διευκόλυνσης της διακίνησης των ΑμεΑ, με στόχο την προσέλκυση και εγκατάσταση νέων δημιουργικών δραστηριοτήτων στο κέντρο της πόλης.

Οι τεχνικές εργασίες αποσκοπούν στη συνολική αναδιαμόρφωση του χώρου που ορίζεται από τις προσόψεις των κτηρίων, αποτελούμενες από τους δημόσιους και ιδιωτικούς δρόμους (τμήμα της οδού Τρικούπη με αρχή συμβαλλομένων παρόδων), καθώς και των δημόσιων και ιδιωτικών πεζοδρομίων. Οι οικοδομικές εργασίες αποσκοπούν στη συντήρηση / αποκατάσταση των όψεων των κτηρίων στην έκταση του έργου.

Πολεοδομικά κίνητρα και ρυθμίσεις
Μια σειρά από σχέδια και ρυθμίσεις τα οποία αλληλοσυμπληρώνονται με στόχο τη σφαιρική προσέγγιση και την ουσιαστική παρέμβαση της πόλης, εφαρμόζει το Υπουργείο Εσωτερικών.

Ανάμεσα σε άλλα σχέδια που εξήγγειλε και μέσω του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως της της Διεύθυνσης Πολιτικής, Ευρωπαϊκών Θεμάτων, Στεγαστικής Πολιτικής και Ανθρώπινου Δυναμικού, εφαρμόζει Σχέδιο για Πολεοδομικά Κίνητρα και Ρυθμίσεις ώστε οι οικοδομές να παραμείνουν βιώσιμες.

Συγκεκριμένα, τα κίνητρα και οι ρυθμίσεις αφορούν την αρχιτεκτονική κληρονομιά, τις διατηρητέες οικοδομές, τα «γερασμένα κτήρια», καθώς και τους χώρους στάθμευσης.

Λίφτινγκ σε κτήρια του ιστορικού κέντρου
Εμφανής είναι η πρόοδορς των εργασιών εξωραϊσμού και ανάπλασης της οδού Τρικούπη.

Διάφορες οικοδομές βρίσκονται στη διαδικασία αποκατάστασης και εξωραϊσμού της πρόσοψής τους.

• Διαβάστε εδώ: Λίφτινγκ σε κτήρια του ιστορικού κέντρου της Λευκωσίας (photos)

Συνολικά 52 οικοδομές θα εξωραϊστούν, ενώ η διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη, καθώς δεν έχουν ακόμα ολοκληρωθεί οι εργασίες.

Η αλλαγή, ωστόσο, στις προσόψεις των κτηρίων είναι εμφανής από τώρα.

Αρχαιολογικό Μουσείο
Εντατικά συνεχίζονται οι εργασίες για την ανέγερση του νέου Κυπριακού Μουσείου, του μεγαλύτερου πολιτιστικού έργου, το οποίο θα κοσμεί τον χώρο του παλιού Νοσοκομείου Λευκωσίας.

Η σημαντικότερη επένδυση του κράτους σε πολιτιστική υποδομή αγγίζει σε κόστος τα €144 εκατ.

• Διαβάστε εδώ: Εντατικές εργασίες για το νέο Κυπριακό Μουσείο-Η XZA architects στο εργοτάξιο (photos)

Το Μουσείο, συνολικού εμβαδού 30.000 τ.μ. (συμπεριλαμβανομένων υπογείων) ανεγείρεται σε οικόπεδο 40.000 τ.μ., στην περιοχή του παλαιού Γενικού Νοσοκομείου, απέναντι από τη Βουλή των Αντιπροσώπων.

Τις κατασκευαστικές εργασίες ανέλαβε η κοινοπραξία «Iacovou - Cyfield (M) Joint Venture», με τη σύμβαση να προβλέπει περίοδο συντήρησης δύο χρόνων και πρόνοια για διαπραγμάτευση για δεκαετή συντήρηση.

Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί στα μέσα του 2026, ενώ η σύμβαση προβλέπει περίοδο συντήρησης δύο ετών, καθώς και πρόσθετη πρόβλεψη για διαπραγμάτευση δεκαετούς περιόδου τήρησης.

Ανάπλαση ΓΣΠ
Εντός του πρώτου τριμήνου του 2024 τοποθετείται η ολοκλήρωση της ανάπλασης του χώρου του παλιού ΓΣΠ.

Οι εργασίες ανακαίνισης του ιστορικού γηπέδου της πρωτεύουσας ξεκίνησαν τον Νοέμβριο του 2021 και ο προϋπολογισμός του έργου αγγίζει τα €20 εκατ.

• Διαβάστε εδώ: Ολοκληρώνεται το πρώτο τρίμηνο του 2024 η ανάπλαση του παλαιού ΓΣΠ

Η συγχρηματοδότηση προέρχεται από το Πρόγραμμα «ΘΑΛΕΙΑ» 2021-27 και το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Συνοχής της Ε.Ε., τον κρατικό προϋπολογισμό και τον Δήμο Λευκωσίας, στο πλαίσιο της προγραμματικής περιόδου 2021-2027.

Η ανάπλαση του χώρου του παλιού ΓΣΠ περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, αστική πλατεία, χώρους πρασίνου, χώρους αναψυχής, υπόγειο χώρο στάθμευσης για 554 οχήματα, επιπλέον χώρους στάθμευσης: 33 για ΑΜΕΑ και 28 για άτομα με μειωμένη κινητικότητα (οικογένειες), 12 χώρους φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων, με πρόβλεψη για 108 ηλεκτρικά αυτοκίνητα, καφετέρια, εστιατόριο, βιβλιοπωλείο γκαλερί τέχνης, αμφιθέατρο και πλατεία.

Έτσι θα γίνει επιχειρηματικό κέντρο η εντός των τειχών Λευκωσία
Τη δεύτερη πρόσκληση υποβολής αιτήσεων για το σχέδιο χορηγιών, το οποίο στοχεύει στην ενίσχυση της επιχειρηματικής δραστηριότητας στην εντός των τειχών πόλη της Λευκωσίας, ανακοίνωσε τον περασμένο Αύγουστο το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως του Υπουργείου Εσωτερικών.

Το σχέδιο χορηγιών, το οποίο εντάσσεται στο σχέδιο δράσης για ανάπλαση και αναζωογόνηση της εντός των τειχών πόλης, αφορά στην παροχή οικονομικής ενίσχυσης και απευθύνεται σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα, ιδιοκτήτες, ενοικιαστές ή μισθωτές οικοδομών (με ενυπόγραφη συγκατάθεση των ιδιοκτητών ή του Κηδεμόνα Τουρκοκυπριακών Ιδιοκτησιών), που ασκούν ή που θα ασκήσουν οικονομική δραστηριότητα, για σκοπούς ενίσχυσης της επιχειρηματικής δραστηριότητας, στην περιοχή της εντός των τειχών Λευκωσίας.

• Διαβάστε εδώ: Χορηγίες για να γίνει επιχειρηματικό κέντρο η εντός των τειχών Λευκωσία-Όλες οι πληροφορίες

Το συνολικό ποσό που θα διατεθεί για τις ανάγκες της εν λόγω πρόσκλησης υποβολής προτάσεων ανέρχεται στα €10 εκατ. για την περίοδο 2022-2026 (€2 εκατ. ανά έτος), ενώ το σχέδιο χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Η επιχορήγηση ανέρχεται στο 60% επιλέξιμων δαπανών, με ανώτατο όριο οικονομικής βοήθειας τα €80.000 ανά έργο και μέγιστο κόστος ανακαίνισης τα €1400/τ.μ. για διατηρητέες οικοδομές/αρχαία μνημεία, αλλά και €10.000/τ.μ. για άλλες οικοδομές.

Το σχέδιο στοχεύει, μεταξύ άλλων, στην προσέλκυση νέων επιχειρήσεων σε επιλεγμένες περιοχές στην εντός των τειχών πόλη της Λευκωσίας, των οποίων η δραστηριότητα είναι εκ των προτέρων καθορισμένη και πολεοδομικά επιτρεπόμενη, αλλά και στην ενθάρρυνση υφισταμένων επιχειρήσεων να μετακινηθούν στις περιοχές εφαρμογής του σχεδίου.

Επιθυμητές χρήσεις είναι οι χρήσεις προτεραιότητας όπως αναφέρονται στο Σχέδιο Περιοχής Κέντρου Λευκωσίας (υπηρεσίες, επαγγελματικά γραφεία, πολιτιστικά κέντρα/ χώροι, επιχειρήσεις δημιουργικών επαγγελμάτων, λιανικό εμπόριο, ήπιες χρήσεις αναψυχής).

Ιδιαίτερη βαρύτητα δίδεται σε επιχειρηματικές δραστηριότητες που αφορούν κυρίως σστη νεολαία, σστους φοιτητές, στους νέους επαγγελματίες και κατοίκους (κέντρα καινοτομίας, επιχειρήσεις δημιουργικών επαγγελμάτων, βιβλιοπωλεία/ copy centers, γυμναστήρια/ studios, νηπιαγωγεία, φαρμακεία, γραφεία, εμπορικά καταστήματα, καταστήματα πώλησης ηλεκτρονικών ειδών, υπηρεσίες ταχυμεταφορών εσωτερικού και εξωτερικού, φρουταρίες/ μικρά σουπερμάρκετ, κομμωτήρια/ beauty salons/ barber shops), αλλά δεν υφίστανται ως πλειονότητα επιχειρηματικής δραστηριότητας στην καθορισθείσα περιοχή (καφέ, εστιατόρια, κ.λπ.).

Απόκτηση κατοικίας στην εντός των τειχών πόλη
Συνεχίζεται η υποβολή αιτήσεων για το Στεγαστικό Σχέδιο Αναζωογόνησης της Εντός των Τειχών Πόλης της Λευκωσίας, το οποίο παρέχει οικονομική ενίσχυση για απόκτηση ιδιόκτητης κατοικίας για μόνιμη ιδιοκατοίκηση στην εντός των τειχών πόλη της Λευκωσίας.

Διαβάστε εδώ: Ευκαιρία για απόκτηση ιδιόκτητης κατοικίας στην εντός των τειχών Λευκωσία

Το Σχέδιο, το οποίο χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό με €5 εκατ.μ θα παραμείνει ανοικτό μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2025 ή μέχρι εξαντλήσεως του διαθέσιμου προϋπολογισμού, ενώ η ενίσχυση ανέρχεται στο 50% της συνολικής δαπάνης για απόκτηση κατοικίας, με κατώτατο όριο συνολικής δαπάνης τις €20.000.

Ανώτατο όριο οικονομικής ενίσχυσης κυμαίνεται από €35.000 μέχρι €70.000, ανάλογα με τη σύνθεση της οικογένειας, ενώ προσφέρεται και πρόσθετη βοήθεια €10.000 για τα άτομα με αναπηρία.

Δικαιούχοι του Σχεδίου είναι Κύπριοι πολίτες ή πολίτες κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που διαμένουν μόνιμα στην Κύπρο για τα τελευταία πέντε χρόνια ή επαναπατρισθέντες Κύπριοι υπήκοοι, οι οποίοι διαμένουν μόνιμα στην Κύπρο τα τελευταία δύο χρόνια και αποκτούν κατοικία που θα χρησιμοποιήσουν για ιδιοκατοίκηση, νοουμένου ότι δεν κατείχαν, κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, άλλη ιδιόκτητη κατοικία.