Α. Κυπριανού: Επανασχεδιασμός αναπτυξιακού μοντέλου

Στόχος του ΑΚΕΛ είναι η οικοδόμηση μιας οικονομίας στην οποία να βρίσκονται σε αρμονία η οικονομική ανάπτυξη, η κοινωνική ευημερία και η προστασία των φυσικών πόρων, τονίζει ο Γενικός Γραμματέας του κόμματος, Άντρος Κυπριανού.

Σε συνέντευξή του στο InBusinessNews, όπου παρουσιάζει τις θέσεις του ΑΚΕΛ για την οικονομία, ο κ. Κυπριανού κάνει λόγο για ανάγκη επανασχεδιασμού του αναπτυξιακού μοντέλου, με τρόπο που να τίθεται η κυπριακή οικονομία σε στέρεες βάσεις.

Όπως υποστηρίζει ο Άντρος Κυπριανού, οι θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης που καταγράφηκαν τα τελευταία χρόνια δεν ήταν το αποτέλεσμα ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού και μιας καλά προετοιμασμένης στρατηγικής, αλλά περισσότερο αποτέλεσμα μιας οικονομίας που στήθηκε στην αρπακτή, κατά την έκφρασή του, και στο πρόσκαιρο κέρδος.

Διαβάστε ακόμη: 

Μ. Σιζόπουλος: Πρόγραμμα αναδιάρθρωσης της οικονομίας

Χ. Θεοπέμπτου: Άμεσες επενδύσεις στην πράσινη οικονομία

Ελένη Θεοχάρους: Τολμηρές τομές και λύσεις έξω από το κουτί

Χ. Χρίστου: Η πρότασή μας για μια υγιή οικονομική ανάπτυξη

Μ. Καρογιάν: Το τρίπτυχο του νέου μας παραγωγικού μοντέλου

Α. Θεολόγου: Η ριζοσπαστική πρόταση που θα προωθήσουμε άμεσα

Ακολουθεί πιο κάτω η συνέντευξη του Άντρου Κυπριανού στο InBusinessNews:

Ποιο είναι το οικονομικό μοντέλο, στην ευρύτητά του, που προτείνει και υιοθετεί το κόμμα σας για την Κύπρο της επόμενης δεκαετίας;

Στόχος μας είναι η οικοδόμηση οικονομίας στην οποία να βρίσκονται σε αρμονία η οικονομική ανάπτυξη, η κοινωνική ευημερία και η προστασία των φυσικών πόρων. Χρειαζόμαστε οικονομία που να πετυχαίνει δικαιότερη κατανομή του πλούτου και καταμερισμό των οικονομικών βαρών ανάλογα με το εισόδημα και την οικονομική επιφάνεια του καθενός. Με επενδύσεις στις υποδομές, την τεχνολογία και την πράσινη οικονομία. Με στροφή στη γνώση, την έρευνα και την καινοτομία. Με σεβασμό του περιβάλλοντος και προστασία των φυσικών πόρων από την άναρχη ανάπτυξη.

Άλλωστε η εμπειρία έχει δείξει ότι οι θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης που καταγράφηκαν τα τελευταία χρόνια δεν ήταν το αποτέλεσμα ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού, μιας καλά προετοιμασμένης στρατηγικής, αλλά περισσότερο αποτέλεσμα μιας οικονομίας που στήθηκε στην αρπακτή και το πρόσκαιρο κέρδος. Γι’ αυτό και πολύ έγκαιρα είχαμε μιλήσει για την ανάγκη επανασχεδιασμού του αναπτυξιακού μοντέλου, θέτοντας την κυπριακή οικονομία σε στέρεες βάσεις.

Σε ποιους τομείς οικονομικής δραστηριότητας ειδικότερα, θεωρείτε πως πρέπει να εστιάσει η Κύπρος τα επόμενα χρόνια, προκειμένου να επιτύχει βιώσιμη ανάπτυξη;  

Το πρώτο που θέλω να σημειώσω είναι ότι η βιωσιμότητα δεν περιορίζεται στους θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Εξ ου και ενώ από το 2016 είχαμε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης δεν είχαμε βιωσιμότητα. Όπως είπα και προηγουμένως χρειάζεται να δώσουμε έμφαση στις υποδομές, την τεχνολογία και την πράσινη οικονομία. Να δούμε πώς ενισχύουμε τον πρωτογενή τομέα, πώς αυξάνουμε τις δυνατότητες του τομέα της μεταποίησης με ιδιαίτερη έμφαση στις μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις, πώς βελτιώνουμε τον τομέα της παιδείας και της υγείας και πώς αναβαθμίζουμε ποιοτικά παραδοσιακούς τομείς της κυπριακής οικονομίας, όπως ο τουρισμός. Και ασφαλώς, κοιτάζοντας στο μέλλον, να δημιουργούμε οικονομία της γνώσης, με στήριξη της έρευνας και της καινοτομίας.

Η κατάργηση του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος(ΚΕΠ), ανεξαρτήτως των λόγων για τους οποίους καταργήθηκε, ήταν αναμφίβολα πλήγμα για την κυπριακή οικονομία. Πώς κατά την αντίληψή σας θα μπορούσε να καλυφθεί το κενό που δημιούργησε η κατάργησή του; 

Πλήγμα θα ήταν η συνέχιση ενός προγράμματος που στηρίχθηκε στην κατάχρηση και την αδιαφάνεια και προκάλεσε το διεθνή διασυρμό της χώρας. Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι όταν η χώρα διασύρεται διεθνώς οι αρνητικές επιπτώσεις αγγίζουν και την οικονομία.

Ο τερματισμός του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος δεν μειώνει την ανάγκη για προσέλκυση παραγωγικών επενδύσεων στα πλαίσια ενός ολοκληρωμένου αναπτυξιακού σχεδιασμού. Άλλωστε επενδύσεις δεν προσελκύουν μόνο όσοι έχουν προγράμματα όπως το ΚΕΠ. Η κάλυψη του κενού δεν θα πρέπει να προέλθει και πάλι από συγκυριακή και ευκαιριακή πολιτική, αλλά χρειάζεται να είναι το αποτέλεσμα μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής για τον επανασχεδιασμό του αναπτυξιακού μας μοντέλου. Ταυτόχρονα στο σχεδιασμό επενδυτικού προγράμματος που να στηρίζεται σε στέρεα θεμέλια και στη διαφάνεια.

Διαβάστε ακόμη: 

Η. Αγαθοκλέους: Να βρεθούν χρυσές τομές για το ενοικιοστάσιο

H&M: Φθινόπωρο το άνοιγμα του νέου καταστήματος

Σε ό,τι αφορά γενικότερα τη στήριξη της επιχειρηματικότητας και κατ’ επέκταση της αγοράς εργασίας, ποιο είναι το πλαίσιο των προτάσεων σας;

Στην αιχμή των διεκδικήσεων έχουμε θέσει προτάσεις που όχι μόνο στηρίζουν τους εργαζόμενους, αλλά παράλληλα στέλνουν το μήνυμα ότι εκείνοι οι επιχειρηματίες που μέχρι σήμερα ήταν σωστοί στις υποχρεώσεις τους θα συνεχίσουν να λειτουργούν μέσα στο ίδιο πλαίσιο. Η πρώτη πρότασή μας αφορά τη νομοθετική ρύθμιση για υποχρεωτική εφαρμογή της συμφωνημένης συλλογικής σύμβασης για όλους τους εργοδότες σε κάθε κλάδο. Η δεύτερη προτείνει τη νομοθετική θέσπιση μηχανισμού τριμερούς διαβούλευσης και διαπραγμάτευσης με τη λειτουργία του οποίου θα διαμορφώνονται ελάχιστοι όροι μισθών και βασικών εργασιακών δικαιωμάτων (13ος μισθός, Ταμείο Προνοίας, υπερωρίες, αργίες) για όσους εργαζόμενους δεν καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις.

Κατά καιρούς τίθενται, είτε από συντεχνίες είτε ακόμη και από κόμματα, διάφορα αιτήματα, η ικανοποίηση των οποίων δεν μοιάζει να είναι κίνηση προς την κατεύθυνση της συνετούς δημοσιονομικής πολιτικής, που τουλάχιστον θεωρητικά άπαντες θεωρούν ως αναγκαιότητα. Πώς κατά την προσέγγιση του δικού σας κόμματος πρέπει να αντικρίζονται;

Κανένας δεν υποστηρίζει αλόγιστες δαπάνες, αλλά εξίσου αναγκαία είναι η παροχή και η διαφύλαξη αξιοπρεπούς διαβίωσης για όλους. Φανταστήκατε ποια θα ήταν τα αποτελέσματα για τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους αν σε αυτές τις συνθήκες της πανδημίας εκείνο που επικρατούσε ως φιλοσοφία ήταν η λιτότητα και οι αυστηροί δημοσιονομικοί περιορισμοί; Θέλουμε σταθερότητα στα δημόσια οικονομικά. Θέλουμε όμως ταυτόχρονα αξιοπρεπείς μισθούς και συντάξεις, προστασία του δικαιώματος της στέγης, στήριξη της οικογένειας και βασικές υποδομές κοινωνικής προστασίας. Το ένα δεν αναιρεί το άλλο.

Το χρηματοπιστωτικό σύστημα

Αναφορικά με το χρηματοπιστωτικό σύστημα του τόπου, το οποίο ως γνωστό πέρασε τα προηγούμενα χρόνια από συμπληγάδες, πώς θα σκιαγραφούσατε σήμερα την εικόνα του; Θα μπορούσε να λεχθεί πως πλέον στηρίζεται σε γερά θεμέλια;

Εκείνο που σίγουρα έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια είναι οι εποπτικές απαιτήσεις. Αν η Κεντρική Τράπεζα μετά το 2006 είχε έστω και στο ελάχιστο ζητήσει από τις τράπεζες να εφαρμόσουν αντίστοιχους ελέγχους, ενδεχομένως η εικόνα να ήταν διαφορετική σήμερα. Ασφαλώς δεν θα πρέπει να ξεχνούμε ότι το κούρεμα και οι εγκληματικές αποφάσεις για τον Συνεργατισμό φόρτωσαν το κόστος στις πλάτες της κοινωνίας.

Παρά το αυστηρότερο εποπτικό πλαίσιο, με λύπη διαπιστώνουμε ότι συνεχίζουν να λαμβάνουν χώρα πρακτικές που δεν βοηθούν στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Η χαμηλή πρόοδος που έχει επιτευχθεί στο κομμάτι των βιώσιμων αναδιαρθρώσεων κυρίως για τα νοικοκυριά, αλλά και η παρουσία παράνομων χρεώσεων και καταχρηστικών ρητρών σε υφιστάμενα δάνεια, κάνουν τη διαδικασία αντιμετώπισης του ιδιωτικού χρέους ακόμα πιο δύσκολή.

Τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια(ΜΕΔ) παραμένουν μια ανοικτή πληγή, όχι μόνο για τις τράπεζες, αλλά και για την οικονομία στο σύνολό της. Είναι  τα ΜΕΔ ίσως και ο μεγαλύτερος κίνδυνος; Και αν ναι, ποιες άλλες ενέργειες θα μπορούσαν να γίνουν για την αποτελεσματική διαχείρισή τους;  

Το πρώτο που θέλω να σημειώσω είναι το θέμα φιλοσοφίας ως προς της διαχείριση τους. Για εμάς το πρόβλημα δεν λύνεται αν μεταφερθούν από τους ισολογισμούς των τραπεζών στα επενδυτικά ταμεία. Εφόσον οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά συνεχίζουν να είναι αντιμέτωπες με το μεγάλο ιδιωτικό χρέος τότε η οικονομία στο σύνολο της αντιμετωπίζει σημαντικό πρόβλημα.

Εστιάζοντας στο πρόβλημα, πιστεύουμε ότι χρειάζεται αποκατάσταση της ισορροπίας μεταξύ δανειοληπτών και τραπεζών, ώστε να ενθαρρυνθούν οι βιώσιμες αναδιαρθρώσεις. Θα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι δανειολήπτες είναι αντιμέτωποι με το πραγματικό υπόλοιπο του δανείου, αφαιρώντας ποσά που έχουν δημιουργηθεί ένεκα παράνομων χρεώσεων και των καταχρηστικών ρητρών και καθιστούν την αναδιάρθρωση ουσιαστικά αδύνατη.

Η κυβερνητική πολιτική

Πώς αξιολογείτε την οικονομική πολιτική που εφάρμοσε και εφαρμόζει η παρούσα Κυβέρνηση, τόσο γενικά, αλλά και υπό το πρίσμα των ιδιαζουσών συνθηκών, που τον τελευταίο ένα χρόνο δημιούργησε η πανδημία;

Η απευθείας στήριξη των εργαζομένων και των επιχειρήσεων ήταν απαραίτητη. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι παρά τις αρχικές ενστάσεις της Κυβέρνησης για την ανάγκη απευθείας στήριξης τους, κάτω από το βάρος της πίεσης της κοινωνίας και των κομμάτων της αντιπολίτευσης, τελικά υιοθετήθηκαν μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση.

Στην πορεία ωστόσο είδαμε την Κυβέρνηση να καθοδηγείται από αναποφασιστικότητα και λανθασμένους χειρισμούς. Πάρτε για παράδειγμα το θέμα των ενοικίων. Μέχρι σήμερα η Κυβέρνηση δεν έχει καταφέρει να δώσει επαρκείς λύσεις. Τα φορολογικά κίνητρα που έδωσε για μείωση των ενοικίων εκ του αποτελέσματος έχουν κριθεί ανεπαρκή. Τα σχέδια απευθείας στήριξης καλύπτουν μόνο ένα μικρό μέρος των λειτουργικών εξόδων των επιχειρήσεων και σίγουρα δεν ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους αναφορικά με τα ενοίκια. Το Κράτος οφείλει να σταθεί αρωγός για ρύθμιση του θέματος, επιμερίζοντας το βάρος μεταξύ του ιδιοκτήτη, του ενοικιαστή και του Κράτους.

Παράλληλα, πρέπει να δούμε και την επόμενη μέρα. Πώς διασφαλίζουμε ότι δεν θα βρεθούμε απέναντι σε ραγδαία αύξηση της ανεργίας, διασφαλίζοντας ότι οι μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις που αποτελούν τη βάση της οικονομίας θα μπορέσουν να επαναδραστηριοποιηθούν. Αυτό θα επιτευχθεί με τη δημιουργία ειδικού ταμείου στήριξης των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων.

Ενώπιον της Βουλής εκκρεμούν σημαντικά μεταρρυθμιστικά νομοσχέδια, η έγκριση των οποίων θεωρείται καθοριστικής σημασίας στην προσπάθεια για μετεξέλιξη της Κύπρου σε ένα καθ’ όλα σύγχρονο και οικονομικά ισορροπημένο κράτος. Ποια στάση θα τηρήσει απέναντί τους το κόμμα σας;

Όπως και στην περίπτωση του Γενικού Συστήματος Υγείας, αν και βρισκόμενοι στην αντιπολίτευση, θέτουμε το συμφέρον της κοινωνίας μπροστά. Έτσι καταφέραμε σήμερα να έχουμε μια σημαντική αλλαγή στον τομέα της υγείας. Με αυτή την προσέγγιση βλέπουμε και την μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης, τις αλλαγές στην δημόσια υπηρεσία καθώς και κάθε προσπάθεια για να βελτιώσουμε την καθημερινότητα των πολιτών. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι πως θα εξυπηρετηθεί καλύτερα το συμφέρον την κοινωνίας.

Όμως θέλω να σημειώσω και το εξής. Σε πολλές των περιπτώσεων είμαστε αντιμέτωποι με προτάσεις από πλευράς της Κυβέρνηση που βαφτίζονται μεταρρυθμίσεις, αλλά δεν αγγίζουν την ουσία των προβλημάτων. Όπως για παράδειγμα έγινε με την προσπάθεια για μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας το 2016. Για αυτό και τελικά δεν εξασφάλισε την απαιτούμενη πλειοψηφία. Ούτε βεβαίως έχουμε τη διάθεση να στηρίξουμε πολιτικές, που για επικοινωνιακούς σκοπούς περιβάλλονται με το μανδύα της μεταρρύθμισης και του εκσυγχρονισμού αλλά στρέφονται ενάντια στην κοινωνία, όπως για παράδειγμα έγινε στην περίπτωση των ιδιωτικοποιήσεων των κερδοφόρων ημικρατικών οργανισμών.

Εξίσου σημαντική παράμετρος, η πάταξη της διαφθοράς και η ενίσχυση της διαφάνειας. Πώς θα κινηθεί το κόμμα σας προς προώθηση και επίτευξη των συγκεκριμένων στόχων;

Η διαφθορά συνιστά μια από τις μεγαλύτερες γάγγραινες που αντιμετωπίζει η σημερινή κοινωνία και στρεβλώνει τη λειτουργία της οικονομίας προς όφελος των ισχυρών και των ημέτερων. Τα τελευταία χρόνια η Κύπρος έχει γνωρίσει μια άνευ προηγουμένου έκρηξη στη διαφθορά. Βέβαια, αυτό που εξοργίζει τη μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών είναι το γεγονός ότι η διαπλοκή αγγίζει τον ίδιο τον Νίκο Αναστασιάδη, το οικογενειακό του περιβάλλον και τις οικογενειακές του επιχειρήσεις. Την ώρα δηλαδή, που καθολική απαίτηση της κοινωνίας είναι η αμείλικτη πάταξη της διαφθοράς, η κυβέρνηση της χώρας μας ούτε θέλει ούτε μπορεί να αναγνωρίσει και να καταπολεμήσει τα φαινόμενα διαφθοράς και διαπλοκής. Αντιθέτως, παρόλο που συνέβηκαν όλα αυτά ο κ. Αναστασιάδης, δηλώνει άμωμος και αμόλυντος.

Το ΑΚΕΛ έχει προτείνει σειρά από νομοθετικές αλλαγές στη λειτουργία του κράτους και των θεσμών που περιλαμβάνουν (α) την υποχρεωτική δήμευση περιουσίας πρώην και νυν πολιτειακών αξιωματούχων και δημόσιων λειτουργών, οι οποίοι καταδικάζονται για αδικήματα φοροδιαφυγής, δεκασμού και διασπάθισης δημόσιου χρήματος, (β) την ενίσχυση του πόθεν έσχες με τη διεύρυνση του καταλόγου των ελεγχόμενων προσώπων, (γ) ασυμβίβαστο στην παροχή υπηρεσιών προς το κράτος από επιχειρήσεις που συνδέονται με πολιτειακούς αξιωματούχους (δ) τη διαφάνεια στο ιδιοκτησιακό καθεστώς ΜΜΕ και (ε) τον περιορισμό θητειών σε δημόσια αξιώματα.

Προτάσεις και ψηφοδέλτια

Ποια θα χαρακτηρίζατε ως την πιο ριζοσπαστική σας πρόταση, την οποία ως κόμμα θα προωθήσετε στο άμεσο μέλλον, σε σχέση με την οικονομία;

Τα ζητήματα καταπολέμησης της διαφθοράς αποτελούν κεφαλαιώδη προτεραιότητα για μας.

Σε ποιο βαθμό θα λέγατε ότι στα ψηφοδέλτια του κόμματός σας περιλαμβάνονται υποψήφιοι με βαθιά γνώση σε θέματα οικονομίας;

Τα ψηφοδέλτια μας αποτελούνται από πολύ αξιόλογους ανθρώπους απ’ όλα τα φάσματα της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας. Ανθρώπους που γνωρίζουν τις σημερινές ανάγκες της οικονομίας και της κοινωνίας με εξειδικευμένες γνώσεις σε θέματα της οικονομίας και του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Με εμπειρίες από τον τομέα της παραγωγής, τον τομέα των υπηρεσιών, την αγροτική οικονομία. Συνδικαλιστές και εκπροσώπους κοινωνικών κινημάτων. Ανθρώπους από τον κόσμο της επιστήμης και της ιατρικής, τον εκπαιδευτικό και τον ακαδημαϊκό χώρο. Ανθρώπους από τον χώρο του πολιτισμού. Έχουν δηλαδή ολοκληρωμένη αντίληψη για όλο το φάσμα της σύγχρονης κυπριακής οικονομίας.