ΓΙΩΡΓΟΣ Ζ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Δ.Ε.Π.Ε. - Web 3.0: Ο δρόμος προς την Αποκέντρωση

Το Web 1.0 ήταν η πρώτη φάση του παγκόσμιου Ιστού (Wolrd Wide Web), εφεύρεση του Tim Berners-Lee το 1989, η οποία πρόσφερε αρχικά μόνο τη δυνατότητα ανάγνωσης δημοσιευμένων πληροφοριών.  Σε εκείνο το στάδιο το μόνο που υπήρχε ήταν κάποιες στατικές σελίδες που δύσκολα «φόρτωναν» μέσω dial-up σύνδεσης. Ωστόσο, ήταν μια πολύ σημαντική ανακάλυψη για την εποχή, καθώς οι ενημερωτικές ιστοσελίδες, σε αντίθεση με τα φυλλάδια και τους τηλεφωνικούς καταλόγους, παρείχαν στους ενδιαφερόμενους πρόσβαση σε πληροφορίες διαρκώς και ανά το παγκόσμιο, καταργώντας έτσι οιουσδήποτε γεωγραφικούς περιορισμούς.

Όπως ήταν αναμενόμενο, η δυναμική του Ιστού έχει αυξηθεί με την πάροδο του χρόνου. Το σκάσιμο της φούσκας dot-com, το φθινόπωρο του 2001, σηματοδότησε ένα σημείο καμπής για τον ιστό. Το Web 2.0 εισήγαγε μια νέα επαναστατική έκδοση διαδικτύου, που ήταν διαδραστικότερη από πριν. Οι χρήστες μπορούσαν πλέον να συμμετέχουν, να τροποποιούν και να ενημερώνουν το περιεχόμενο των ιστοσελίδων. Αυτή η φάση του διαδικτύου ενισχύθηκε με τη δημιουργία του «Myspace» το 2003, του «Thefacebook» το 2004, του «Wiki Spaces» το 2005, του «YouTube» το 2005 και πολλών άλλων ιστοσελίδων που ακολούθησαν.

Το περιεχόμενο του Web 2.0 διέπει το διαδίκτυο που όλοι γνωρίζουμε και χρησιμοποιούμε έως και σήμερα, έχει ωστόσο και αριθμό μειονεκτημάτων. Οι χάκερ μπορούν σήμερα να εισάγουν τον δικό τους κώδικα σε νόμιμες ιστοσελίδες, χρησιμοποιώντας τη διεύθυνση IP ή τα Cookies για να αποκτήσουν πρόσβαση στο δίκτυο μιας εταιρείας ή σε άλλες ιστοσελίδες, εκμεταλλευόμενοι αδυναμίες στον έλεγχο ταυτότητας και στους μηχανισμούς εξουσιοδότησης. Επιπλέον, οι χρήστες πρέπει να παρέχουν ένα ευρύ φάσμα προσωπικών δεδομένων για να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες, εφαρμογές ή να επικοινωνούν μέσω του παγκόσμιου Ιστού.

Το διαδίκτυο μετατράπηκε πλέον σε ένα μεγάλο χώρο αποθήκευσης των προσωπικών δεδομένων, τα οποία παρέχουμε καθημερινά μέσω κινητών, υπολογιστών, έξυπνων ρολογιών κτλ. Οι New York Times ανέφεραν σε πρόσφατο δημοσίευμά τους ότι τα προσωπικά δεδομένα είναι η νέα μορφή πετρελαίου και στην πραγματικότητα αυτό ισχύει σήμερα, καθώς το υφιστάμενο επιχειρηματικό μοντέλο του διαδικτύου βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην αγορά και πώληση προσωπικών δεδομένων.        

Όσα περισσότερα δεδομένα έχει ένας οργανισμός για τους πελάτες του τόσο περισσότερο είναι σε θέση να λαμβάνει τεκμηριωμένες αποφάσεις σχετικά με τη διαφήμιση, το μάρκετινγκ και τις αγοραστικές τάσεις των καταναλωτών. Παρόλο που η πολιτική απορρήτου της εταιρείας μπορεί να το απαγορεύει, εν τέλει, ένας κακόβουλος υπάλληλος έχει τη δυνατότητα πρόσβασης σε όλα αυτά τα δεδομένα των ατόμων.

Το Web 3.0 είναι το επόμενο βήμα στην ανάπτυξη του Ιστού που αυτή τη στιγμή οδηγεί το διαδίκτυο στην αποκέντρωση και την τεχνολογία Blockchain. Σε αυτή τη φάση, ο χρήστης θα λάβει ξανά τον έλεγχο στο διαδίκτυο και η εμπιστοσύνη σε αυτό θα διασφαλίζεται μέσω αποκεντρωμένων δικτύων. Παρόλο που ως ένα βαθμό οι τεχνολογικές κοινότητες θα εξακολουθήσουν να διαχειρίζονται τον Ιστό, το απόρρητο των δεδομένων των χρηστών θα προστατεύεται καθώς η εξόρυξη των δεδομένων τους δεν θα είναι πλέον εύκολη.

Όπως και σε πολλές άλλες περιπτώσεις χρήσης τα τελευταία χρόνια, η τεχνολογία blockchain προσέφερε έναν καλύτερο τρόπο για τη διεκπεραίωση διαφόρων εργασιών. Το blockchain είναι μια κατανεμημένη βάση δεδομένων που μοιράζεται μεταξύ των κόμβων ενός δικτύου υπολογιστών. Ως βάση δεδομένων, ένα blockchain αποθηκεύει πληροφορίες ηλεκτρονικά σε ψηφιακή μορφή και δεν ελέγχεται από μία και μόνο οντότητα, αλλά αντίθετα λειτουργεί σε διάφορους υπολογιστές ατόμων που είναι διασκορπισμένες σε όλο τον κόσμο. Αξίζει να σημειωθεί ότι οποιοσδήποτε μπορεί να συμμετέχει στο δημόσιο blockchain.

Το Web 3.0, γνωστό και ως «the Semantic Web», στοχεύει στην επίλυση πολλών ζητημάτων που σχετίζονται με τις προηγούμενες φάσεις του διαδικτύου. Το Web 3.0 επιτρέπει μεγαλύτερη προστασία της ιδιωτικής ζωής, αυξημένη διαφάνεια, εξάλειψη των μεσαζόντων, ιδιοκτησία δεδομένων και λύσεις ψηφιακής ταυτότητας.

Στο Web 3.0, οι προγραμματιστές πλέον δεν δημιουργούν και δεν αναπτύσσουν εφαρμογές που εκτελούνται σε ένα μόνο διακομιστή (server) ή των οποίων τα δεδομένα αποθηκεύονται σε μια ενιαία βάση δεδομένων. Αντίθετα, οι εφαρμογές στο Web 3.0 αναπτύσσονται σε blockchains, σε αποκεντρωμένα δίκτυα peer to peer ή σε συνδυασμό των δύο. Αυτές οι εφαρμογές αναφέρονται συχνά στον κόσμο του Web 3.0 ως «dapps» (αποκεντρωμένες εφαρμογές). Τα άτομα μπορούν πλέον να αλληλοεπιδρούν μέσω αυτών των εφαρμογών και να πραγματοποιούν διαφόρων ειδών συναλλαγές, χρησιμοποιώντας πορτοφόλια κρυπτογράφησης όπως το «Metamask».

Πέρα από όλα τα τεχνικά οφέλη που θα φέρει το Web 3.0, υπάρχουν ορισμένα νομικά ζητήματα που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη σχετικά με αυτή τη νέα φάση του διαδικτύου. Η τεχνική ασφάλεια που παρέχει η τεχνολογία blockchain θα χρειαστεί τελικά να ενισχυθεί με κάποια μέθοδο ταυτοποίησης των δεδομένων που θα ενσωματωθούν στο blockchain, προσφέροντας έτσι την υφιστάμενη νομική προστασία που χαίρουν τα φυσικά περιουσιακά στοιχεία και στα ψηφιακά.

Οι νόμοι διαχρονικά καθιερώνουν τα δικαιώματα και τις ευθύνες που ρυθμίζουν τις κοινωνικοοικονομικές μας σχέσεις και αποτελούν το θεμέλιο της ελευθερίας μας. Η βασική ύπαρξη της ελευθερίας των ανθρώπων θα εξαφανιζόταν αν δεν υπήρχαν οι νόμοι. Η εφαρμογή αυτού του νομικού πλαισίου στον φυσικό και ψηφιακό κόσμο μας διατηρείται σήμερα από νομικούς, οικονομολόγους και άλλους ειδικούς, οι οποίοι συνεισφέρουν, ο καθένας βάσει της ειδικότητάς του, στη διαφύλαξη των νόμιμων συμφερόντων και των δικαιωμάτων μας. Θα χρειαστεί επομένως κάποιος τύπος blockchain oracle, προκειμένου να επαληθευτεί η ταυτότητα των δεδομένων που έχουν προστεθεί σε έξυπνες συμβάσεις με τα πραγματικά δεδομένα και να προστεθεί έτσι ασφάλεια δικαίου στις συναλλαγές μας σε αυτή τη συναρπαστική εποχή του διαδικτύου.

Το μόνο που μένει να φανεί είναι πόσο γρήγορα το Web 3.0 θα γίνει η επικρατούσα μορφή του διαδικτύου. Αυτή η αλλαγή φυσικά θα πάρει χρόνο, ακριβώς όπως το διαδίκτυο δεν μετεξελίχθηκε από Web 1.0 σε Web 2.0 εν μία νυκτί.

Γράφει ο Βασίλης Χαραλάμπους, Δικηγόρος και Επικεφαλής της GZGTech

Γιώργος Ζ. Γεωργίου & Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε.

Αριθμός εργαζομένων: 60

Διευθύνων Συνέταιρος: Γιώργος Ζ. Γεωργίου

Στοιχεία επικοινωνίας

Διεύθυνση: Ήρας 1, Τ.Κ. 1060, Λευκωσία

Τηλέφωνο: 22 763340

Φαξ: 22 763343

Email: admin@gzg.com.cy

Website: www.gzg.com.cy