Ξέφραγο αμπέλι ο Συνεργατισμός για πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα

 
Το συνολικό υπόλοιπο των δανείων ΠΕΠ για φυσικά πρόσωπα τον Αύγουστο του 2017 ήταν περίπου €191 εκατ. σε 2.124 λογαριασμούς εκ των οποίων €127 εκατ. ή 66,4% ήταν ΜΕΧ. Το πιο ψηλό ποσοστό ΜΕΧ είχε η κατηγορία των Δημοτικών Γραμματέων στο 89,32% και ακολουθούν οι κατηγορίες μελών Δ.Σ. Ημικρατικών Οργανισμών στο 81,04%, Προέδροι Κοινοτικών Συμβουλίων στο 73,08%, και Μέλη του Κοινοβουλίου και Μέλη Κοινοτικών Συμβουλίων στο 72,49% και 71,66%, αντίστοιχα.

Διαβάστε ακόμα:

• Βαρύτατες ευθύνες στον Χάρη από Ερευνητική για τον Συνεργατισμό
• Ερευνητική: Σε αυτούς μοίρασε ευθύνες για Συνεργατισμό
• Ερευνητική: Ενδεχόμενες ποινικές ευθύνες σε Νικόλα Χατζηγιάννη
• Ερευνητική: Στον αυτόματο πιλότο ο Συνεργατισμός μέχρι το 2013
• Απάντηση Χάρη: Άλλο πολιτική ευθύνη και άλλο πολιτική υπευθυνότητα

Για τα πιο πάνω δάνεια, σύμφωνα με την Ερευνητική Επιτροπή, τίθεται το ερώτημα αν έτυχαν ή και συνεχίζουν να τυγχάνουν ευνοϊκής μεταχείρισης. Για να μπορέσουν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα είναι αναγκαίο να γίνει λεπτομερής ανάλυση σε ατομικό επίπεδο για κάθε ΠΕΠ. Οι παράμετροι πάνω στις οποίες μπορούν να αξιολογηθούν περιλαμβάνουν το επιτόκιο, την επάρκεια εξασφαλίσεων, καθυστερήσεις, την τήρηση όρων συμφωνιών καθώς και τη διαδικασία είσπραξης των καθυστερήσεων στις περιπτώσεις Μη Εξυπηρετούμενων Χορηγήσεων (ΜΕΧ).
Με βάση την έκθεση η Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου της ΣΚΤ πραγματοποίησε ενδελεχή ανάλυση για ένα δείγμα ΠΕΠ υψηλού δανεισμού. Πρόκειται για μια λεπτομερή έρευνα για ένα δείγμα (16) πιστωτικών διευκολύνσεων οι οποίες συνδέονται με εννέα (9) ΠΕΠ. Οι εν λόγω πιστωτικές διευκολύνσεις στις 31/5/2017 παρουσίαζαν υπόλοιπο συνολικού ύψους €16.699.753,04.

Διαβάστε ακόμα: Λεμεσός: Ποιες κατοικίες βγαίνουν στο σφυρί τον Μάρτιο

Οι κυριότερες αδυναμίες που εντόπισε ο έλεγχος της ΜΕΕ είναι:
ί. Μη Εξυπηρετούμενες Χορηγήσεις,
ίί. Ανεξασφάλιστα ποσά είτε κατά την έκδοση, είτε στην πορεία λόγω μείωσης αξίας εξασφαλίσεων,
iii. Μη ικανοποιητική ασφαλιστική κάλυψη δανειοληπτών,
ίν. Μη ικανοποιητική ασφαλιστική κάλυψη ενυπόθηκων ακινήτων,
ν. Μη λήψη μέτρων είσπραξης ή καθυστέρηση στη λήψη μέτρων,
νί. Καθυστέρηση στη διαδικασία εκποιήσεων για όσες πιστωτικές διευκολύνσεις τερματίστηκαν και προχώρησαν σε νομικά μέτρα,
νίί. Επαναλαμβανόμενες αναδιαρθρώσεις

Η Ερευνητική επισημαίνει πως υπάρχουν σοβαρότατες ενδείξεις ευνοϊκής μεταχείρισης των ΠΕΠ διαχρονικά (τόσο πριν όσο και μετά το 2013) προκύπτει και το ερώτημα πως και με ποια κίνητρα μέλη του κοινοβουλίου εκτεθειμένα με μη εξυπηρετούμενα δάνεια, εκτελούσαν τα νομοθετικά τους καθήκοντα όσον αφορά στις σχετιζόμενες με ΜΕΧ νομοθετικές ρυθμίσεις;

Διαβάστε ακόμα:  Απογειώθηκε ο τομέας των funds

Κατάχρηση εξουσίας
Όπως επισημαίνει στην έκθεση της Ερευνητικής, η κακοδιαχείριση στα ΣΠΙ δεν περιορίστηκε σε κακές τραπεζικές πρακτικές αλλά επεξετάθηκε και σε σωρεία ενεργειών από μέλη διοικητικών οργάνων με κύρια χαρακτηριστικά τη σοβαρή υπέρβαση εξουσίας και τη συστηματική παραβίαση εσωτερικών κανονισμών των ΣΠΙ καθώς και Θεσμών και Νόμων που ρύθμιζαν τη λειτουργία του ΣΠΤ. Στις εκθέσεις των αρμοδίων εποπτικών αρχών που έγιναν μετά από επιτόπιους ελέγχους που διενεργήθηκαν στην περίοδο 2005 μέχρι 2015 εντοπίζονται μεταξύ άλλων:

Σε πολλά ΣΠΙ οι Γραμματείς (Διευθυντές) αλλά και μέλη των Επιτροπειών, εκμεταλλευόμενοι τη θέση τους εξασφάλιζαν μεγάλες χρηματοδοτήσεις, οι οποίες σε αρκετές περιπτώσεις έφταναν στο ύψος μερικών εκατομμυρίων (περιλαμβανομένων πιστωτικών διευκολύνσεων σε συνδεδεμένα με αυτούς πρόσωπα). Οι εν λόγω χρηματοδοτήσεις επηρέαζαν την ανεξαρτησία τους αφού στη διαμόρφωση πολιτικών στα ΣΠΙ οι σχετικές αποφάσεις των διοικούντων ελαμβάνονταν ανάλογα με τον τρόπο που οι πολιτικές θα επηρέαζαν τα προσωπικά τους συμφέροντα (πχ ΣΠΕ Στροβόλου, Αγίας Νάπας, Μακράσυκας, Ύψωνα-Λόφου, Πολεμίου, Σ.Τ Λευκωσίας).

Επιπρόσθετα πολλά μέλη της διοίκησης των ΣΠΙ, εκμεταλλευόμενα τη θέση τους εξασφάλιζαν μεγάλες υπερβάσεις στους τρεχούμενους λογαριασμούς τους ή απέφευγαν να καταβάλουν δόσεις των δανείων τους (πχ ΣΠΕ Λατσιών, Κρασοχωρίων, Αθηαίνου, Κοκκινοχωρίων, Παραλιμνίου). Οι εν λόγω εκκρεμότητες παρέμεναν ατακτοποίητες για μεγάλο χρονικό διάστημα ή τακτοποιούνταν κατά τρόπο ασυμβίβαστο με καλή τραπεζική πρακτική (π.χ. ανανέωση ανεξόφλητων δανείων ή χορήγηση δανείων για κάλυψη υπερβάσεων με μεγάλη περίοδο χάριτος).

Σε μερικές περιπτώσεις υπάλληλοι του ΣΠΙ ή μέλη της διοίκησης (κυρίως Γραμματείς και Πρόεδροι) εξασφάλιζαν δάνεια με προνομιακούς όρους, όπως σχετικά χαμηλά χρεωστικά επιτόκια, ενώ εισέπρατταν επιτόκια στις καταθέσεις τους ψηλότερα από εκείνα που χρεώνονταν στα δάνεια ή καταβάλλονταν σε άλλα μέλη του ΣΠΙ (πχ ΣΠΕ Πρωτοβουλία Γυναικών, ΣΤΕΚΕΚ, Στρουμπίου, Αλληλεγγύη, Ύψωνα-Λόφου).

Γραμματείς ή μέλη Επιτροπειών μετείχαν σε συνεδρίες και υπέγραφαν αποφάσεις που αφορούσαν τη χορήγηση πιστωτικών διευκολύνσεων προς τους ίδιους ή σε συνδεδεμένα με αυτούς πρόσωπα (πχ ΣΥΤΙΕΚ, ΣΠΕ Παραλιμνίου). Σε συγκεκριμένο ΣΠΙ οι συνολικές χορηγήσεις προς αξιωματούχους, υπαλλήλους και συνδεδεμένα πρόσωπα ανήλθαν σε 11% των συνολικών χορηγήσεων του ΣΠΙ (πχ ΣΠΕ Στρουμπίου).

Γραμματείς έδιδαν οδηγίες, χωρίς έγκριση της Επιτροπείας, για εξάλειψη υποθήκης ή αποδέσμευση κατάθεσης που κάλυπταν χορηγήσεις όπου ο Γραμματέας ή συγγενικά του πρόσωπα ήταν οφειλέτες ή εγγυητές (πχ. ΣΠΕ Αγίας Νάπας).

Γραμματείς έδιδαν οδηγίες για ακύρωση υποθηκών, χωρίς έγκριση από την Επιτροπεία, και για περιπτώσεις χορηγήσεων προς τρίτους (πχ ΣΠΕ Στρουμπίου, Αγίας Νάπας, Πρωτοβουλία Γυναικών).

Γραμματείς έδιδαν οδηγίες προς εξωτερικούς εκτιμητές να προβούν σε πολύ διογκωμένες εκτιμήσεις ακινήτων έτσι που η αξία να καλύπτει χορηγήσεις προς αυτούς και τις οικογένειές τους. Σε άλλες περιπτώσεις, ΣΠΙ αποδέχονταν εκτιμήσεις για αξία ακινήτων δεκαπλάσια από την κανονική (πχ. ΣΠΕ Αγίας Νάπας, Στροβόλου, Αγίας Φύλας, Κρασοχωρίων, ΣΥΤΙΕΚ).

Altamira
Στην έκθεση η Ερευνητική Επιτροπή καταγράφει ότι στην Ειδική Γενική Συνέλευση για έγκριση της εισήγησης για σύναψη συμφωνίας με την Altamira Ισπανίας, ο Νικόλας Χατζηγιάννης μεταξύ άλλων ανέφερε ότι η διαδικασία επιλογής και αξιολόγησης της κοινοπραξίας έγινε αξιοποιώντας την εμπειρία από διεθνή οίκο που γνωρίζει την τράπεζα αλλά και την Altamira Ισπανίας, ενώ προς υποστήριξη της απόφασης της Επιτροπείας, είχαν πάρει fairness opinion, από ανεξάρτητη διεθνή επενδυτική τράπεζα, το οποίο επιβεβαίωνε ότι η προτεινόμενη συνεργασία και η σύσταση κοινοπραξίας είναι οικονομικά συμφέρουσα για τους μετόχους.

Η ειδική γενική συνέλευση των μετόχων της ΣΚΤ (δηλαδή o Υπουργός Οικονομικών) ενέκρινε την εισήγηση της Επιτροπείας για σύναψη συμφωνίας με την Altamira Ισπανίας για τη σύσταση κοινοπραξίας η οποία θα αναλάμβανε τη διαχείριση των ΜΕΧ και σχετικών ακινήτων της τράπεζας.

Το “Fairness Opinion Report” της συμφωνίας με την Altamira από την Citi δεν περιέχει πολλές λεπτομέρειες της ανάλυσης πάνω στην οποία βασίστηκε. Παρόλα αυτά από την μελέτη του προκύπτουν οι εξής παρατηρήσεις τόσο για τις πληροφορίες οι οποίες λήφθηκαν υπόψη, όσο και για ενέργειες που όπως τονίζεται στην έκθεση δεν έγιναν ή και δεν ζητήθηκε να γίνουν από την ΣΚΤ.

Φαίνεται ότι επί της ουσίας έγινε μια σύγκριση της Καθαρής Παρούσας Αξίας του σεναρίου παραμονής της διαχείρισης ΜΕΧ στην ΣΚΤ υπό την διοίκηση του κ. Βαρνάβα Κουρουνά και του σεναρίου ανάθεσης της διαχείρισης στην κοινοπραξία με την Altamira. Την εν λόγω περίοδο η απόδοση της διαχείρισης ΜΕΧ ήταν τόσο προβληματική που προκάλεσε την έντονη αντίδραση των Εποπτών. Υπεύθυνος αυτής της διαχείρισης ήταν ο κος Κουρουνάς ο οποίος συμμετείχε στις διαδικασίες που οδήγησαν στην δημιουργία της Κοινοπραξίας και ο οποίος επιχειρηματολογούσε υπέρ της Κοινοπραξίας στις εσωτερικές συζητήσεις για την ανάληψη της σχετικής απόφασης. Ο κος Κουρουνάς στην συνέχεια ανάλαβε την Διοίκηση της Κοινοπραξίας.

H συμφωνία μεταξύ της Altamira Asset Management υπογράφηκε στις 21/11/2017 και η λειτουργία της κοινής πλατφόρμας τέθηκε σε επιχειρησιακή λειτουργία από τα μέσα Ιανουαρίου 2018, αναλαμβάνοντας τη διαχείριση των ΜΕΧ και του χαρτοφυλακίου ακινήτων της ΣΚΤ.

«Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι ο Διευθυντής της Υπηρεσίας της Τράπεζας για τα MEX κ. Κουρουνάς, έγινε ο Γενικός Διευθυντής της Altamira Κύπρου. Σύμφωνα με τον κ. Navaro, ο διορισμός του κ. Κουρουνά στην θέση του Γενικού διευθυντή της Altamira Κύπρου, έγινε διότι ήταν το καλύτερο άτομο το οποίο θα μπορούσε να λάβει αυτή τη θέση και ο μοναδικός υποψήφιος. Τίθεται το ερώτημα: Πώς κατέληξε σ’ αυτό το συμπέρασμα χωρίς η θέση να έχει προκηρυχθεί και να συνάντηση άλλους υποψήφιους. Εύλογα προκύπτουν ερωτηματικά ως προς τη γνώση και το ρόλο του παρά τη μη συμμετοχή του σε λήψη αποφάσεων της Εκτελεστικής Επιτροπής για υλοποίηση της συμφωνίας με την Altamira.

Οι συνεχείς αναφορές ότι το τμήμα Διαχείρισης των ΜΕΧ που ο ίδιος ηγείτο είχε φτάσει στα όρια των δυνατοτήτων του, ως επίσης οι αναφορές του ιδίου περι έλλειψης ενδιαφέροντος από άλλες εταιρείες διαχείρισης ΜΕΧ ενώ γνώριζε ότι η τράπεζα δεν ζήτησε και ούτε έλαβε προσφορές από άλλες εταιρείες και η θετική και επίμονη στάση του υπέρ της διαπραγμάτευσης με την Altamira, ενώ γνώριζε ότι σε ενδεχόμενη συμφωνία θα μεταφερόταν στην ηγετική πυραμίδα της Altamira, καταδεικνύουν το ύποπτο παρασκήνιο υλοποίησης της συμφωνίας με την Altamira».