ΕΤΕπ: Επενδύσεις €10 δις έως το 2026 για προσιτή στέγη μέσω νέας πανευρωπαϊκής πλατφόρμας

Επιπλέον ένα εκατομμύριο νέα σπίτια τον χρόνο εκτιμά η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) χρειάζονται για να καλύψουν τις ανάγκες στέγασης στην Ευρώπη.

Η ΕΤΕπ εισήγαγε την Πέμπτη τη νέα πανευρωπαϊκή επενδυτική πλατφόρμα για προσιτή και βιώσιμη στέγαση και ανακοίνωσε την αύξηση της χρηματοδότησης για τον κλάδο, με €10 δισ. για τα επόμενα δύο χρόνια.

Η αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος είναι ένα από τα θέματα στα οποία επικεντρώνεται το συνέδριο της ΕΤΕπ με θέμα «Επενδύοντας σε μια πιο βιώσιμη και ασφαλή Ευρώπη» που διεξάγεται στο Λουξεμβούργο μεταξύ 5 και 7 Μαρτίου.

Κατά τη συζήτηση του θέματος, η ΕΤΕπ ανακοίνωσε την επικείμενη έναρξη του Σχεδίου Δράσης της για τη στέγαση, το οποίο περιλαμβάνει μια νέα διαδικτυακή πύλη (one-stop-shop) που θα παρέχει συμβουλές και χρηματοδότηση για την υποστήριξη της καινοτομίας στον κατασκευαστικό τομέα, την ανέγερση προσιτών κατοικιών και τις επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση και την ανακαίνιση του στεγαστικού αποθέματος σε όλη την Ευρώπη.

Το Σχέδιο Δράσης της ΕΤΕπ και η πύλη one-stop-shop αποτελούν βασικά θεμέλια της πανευρωπαϊκής επενδυτικής πλατφόρμας, την οποία αναπτύσσουν από κοινού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ΕΤΕπ και η οποία είναι ανοιχτή σε άλλους φορείς, όπως οι εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες και διεθνείς χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί.

Η Πρόεδρος της ΕΤΕπ, Νάντια Καλβίνιο, είπε την Πέμπτη στο πλαίσιο συζήτησης το θέματος στο συνέδριο, ότι η ΕΤΕπ βλέπει τη στέγαση ως μια κοινή πρόκληση σε όλη την Ε.Ε.. Όπως είπε, εκτιμάται ότι η Ε.Ε. χρειάζεται επιπλέον ένα εκατομμύριο νέα σπίτια κάθε χρόνο για να καλύψει τη ζήτηση, ενώ άλλα πέντε εκατομμύρια σπίτια τον χρόνο πρέπει να ανακαινίζονται, προκειμένου να αξιοποιηθεί το υπάρχον απόθεμα και να μειωθεί το κλιματικό αποτύπωμα τους.

«Η δυνατότητα να έχει κανείς ένα άνετο και ζεστό σπίτι είναι μια επιθυμία που ενώνει κάθε οικογένεια και κάθε κοινότητα στην Ευρώπη. Η προσπάθεια να καταστεί αυτό εφικτό είναι τόσο κοινωνική ευθύνη όσο και δημοσιονομική πρόκληση. Είναι επίσης το θεμέλιο κάθε παραγωγικής οικονομίας», είπε η κ. Καλβίνιο, προσθέτοντας ότι «η ευρωπαϊκή οικοδομική βιομηχανία πρέπει να κατασκευάζει βιώσιμα σπίτια, γρήγορα και με χαμηλότερο κόστος».

Τα παραπάνω, σημείωσε, απαιτούν μαζικές επενδύσεις, με την κ. Καλβίνιο να εκδηλώνει την πρόθεση της ΕΤΕπ να κινητοποιήσει δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις για το θέμα.

Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι μέχρι το 2026 η ΕΤΕπ θα διπλασιάσει τη χρηματοδότηση για τη στέγαση, φτάνοντας τα €6 δισ., με συνολικές επενδύσεις ύψους €10 δισ. το 2025 και 2026. Κλειδί για τα παραπάνω, πρόσθεσε, αποτελεί η συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, κατονομάζοντας τις εθνικές τράπεζες, τον ιδιωτικό τομέα, αλλά και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

«Η πλατφόρμα που εγκαινιάζεται σήμερα φέρνει κοντά όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Θα πετύχουμε και θα βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής των Ευρωπαίων», είπε.

Από την πλευρά του, ο Ευρωπαίος Επίτροπος για την ενέργεια και τη στέγαση, Νταν Γιέρενσεν ανέφερε ότι τα τελευταία 15 χρόνια τα ενοίκια έχουν αυξηθεί κατά 25% κατά μέσο όρο στην Ευρώπη, ενώ οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 50%. Επιπλέον, ανέφερε ότι το 2024 το 17% του πληθυσμού στην Ευρώπη κατοικούσαν σε υπερπλήρη σπίτια, ενώ ένας στους δέκα Ευρωπαίους ξοδεύει το 40% ή και περισσότερο του εισοδήματός του για στέγαση.

«Οι νέοι αναβάλλουν τη δημιουργία οικογένειας, οι φοιτητές δεν αποδέχονται θέσεις σε πανεπιστήμια, οι εργαζόμενοι απορρίπτουν δουλειές, επειδή δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά το κόστος διαμονής», ανέφερε, υπογραμμίζοντας τη σημασία των επιπτώσεων της στεγαστικής κρίσης στην παραγωγικότητα της Ευρώπης και στην καθημερινότητα των Ευρωπαίων πολιτών.

Ο Ευρωπαίος Επίτροπος σημείωσε ότι στις προτεραιότητες της Κομισιόν περιλαμβάνονται η μείωση του κόστους κατασκευής και ανακαίνισης, η πρόσβαση των ενδιαφερόμενων στην Ενιαία Αγορά, η αναθεώρηση των κανόνων για τις οικοδομικές άδειες, η αξιοποίηση των κενών κτηρίων.

Χαιρετίζοντας τη νέα πλατφόρμα και το σχέδιο δράσης της ΕΤΕπ για τη στέγαση, ο κ. Γιέρενσεν είπε ότι η Επιτροπή είναι πλήρως δεσμευμένη να συνεργαστεί, ώστε η πλατφόρμα να πετύχει τους στόχους της.

«Η διασφάλιση περισσότερων προσιτών και βιώσιμων κατοικιών αποτελεί πιεστικό ζήτημα. Η Επιτροπή θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να αυξήσουν τη χρηματοδότηση από τα ταμεία συνοχής για την προσιτή στέγαση και να προσαρμόσουν τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων ώστε να υποστηρίζουν καλύτερα τον στόχο μας για προσιτή στέγαση», είπε.

Πρόσθεσε ότι η Ε.Ε. «ήδη κινητοποιεί σημαντική χρηματοδότηση, για παράδειγμα μέσω του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αλλά δεν θα σταματήσουμε εκεί. Σήμερα ξεκινάμε τη συνεργασία με την ΕΤΕπ, τις εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες και διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς για τη δημιουργία μιας πανευρωπαϊκής επενδυτικής πλατφόρμας, προκειμένου να προσελκύσουμε περισσότερη δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση για τη στέγαση».

Παρουσιάζοντας την πλατφόρμα, ο Αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ, Ιωάννης Τσακίρης, είπε ότι «η Πλατφόρμα για τη Βιώσιμη και Προσιτή Στέγαση είναι ένα τολμηρό βήμα προς τα εμπρός».

Πρόσθεσε ότι η ανάγκη είναι επείγουσα, καθώς η Ε.Ε. χρειάζεται 2,3 νέες κατοικίες ετησίως, ενώ εκδίδονται μόλις 1,4 εκ. νέες άδειες οικοδομής, αφήνοντας ένα κενό σχεδόν ενός εκατομμυρίου. Πρόσθεσε ότι ακόμα 5 εκ. κατοικίες χρειάζονται ανακαίνιση κάθε χρόνο.

Όπως ανέφερε, η προσέγγιση της ΕΤΕΠ βασίζεται σε τέσσερις πυλώνες: στη συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες και τους διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς για ευκολότερη πρόσβαση σε χρηματοδότηση και συμβουλές, με βάση τη συμπληρωματικότητα με τις υπάρχουσες δομές και προϊόντα, στην πανευρωπαϊκή εφαρμογή, με διεύρυνση της γεωγραφικής εμβέλειας της υποστήριξης της ΕΤΕπ, με έμφαση σε χώρες της Ε.Ε. με λιγότερο ανεπτυγμένα στεγαστικά συστήματα και υψηλές ανάγκες, όπου ένα ενισχυμένο συμβουλευτικό σκέλος θα συμπληρώνει τη χρηματοδότηση. Επιπλέον, αναφέρθηκε σε άνοιγμα σε νέους τύπους στεγαστικών έργων, με έμφαση στην καινοτομία στον κατασκευαστικό τομέα και, τέλος, στην κινητοποίηση του ιδιωτικού τομέα.

Σύμφωνα με τον κ. Τσαλίρη, η ΕΤΕπ προτίθεται να αυξήσει τη χρηματοδότηση από €3,5 δισ. το 2024, σε €4,3 δισ. το 2025 και €6 δισ. το 2026.

«Δημιουργούμε καλύτερα, ενεργειακά αποδοτικά και ανθεκτικά σπίτια», είπε, μέσω μιας ενιαίας διαδικτυακής πύλης, που θα διευκολύνει την πρόσβαση στη χρηματοδότηση και θα παρέχει συμβουλευτική υποστήριξη. «Χτίζουμε μια Ευρώπη όπου η στέγαση είναι δικαίωμα, όχι προνόμιο», κατέληξε.