Συμφωνία θεσμών ΕΕ για απαγόρευση προϊόντων καταναγκαστικής εργασίας

Την απαγόρευση προϊόντων που παράγονται με καταναγκαστική εργασία στην αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν αργά το βράδυ της Δευτέρας το Συμβούλιο της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, πετυχαίνοντας προσωρινή συμφωνία, η οποία θα πρέπει τώρα να επικυρωθεί από τα κράτη μέλη και την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Βασικός στόχος της πρότασης που είχε καταθέσει η Κομισιόν είναι η απαγόρευση της διάθεσης στην αγορά της ΕΕ ή της εξαγωγής από την ΕΕ οποιουδήποτε προϊόντος που έχει κατασκευαστεί με τη χρήση καταναγκαστικής εργασίας. Το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο πρόσθεσαν στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων (τριλόγων), τροποποιήσεις που αποσαφηνίζουν τις αρμοδιότητες της Επιτροπής και των εθνικών αρμόδιων αρχών κατά τη διαδικασία έρευνας και λήψης αποφάσεων.

«Είναι αποκρουστικό το γεγονός ότι στον 21ο αιώνα εξακολουθούν να υπάρχουν στον κόσμο η δουλεία και η καταναγκαστική εργασία», ανέφερε, μετά την επίτευξη της συμφωνίας, ο Βέλγος Υπουργός Οικονομίας και Απασχόλησης Πιέρ-Ιβς Ντερμάν, εκ μέρους της Βελγικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ.

«Αυτό το αποτρόπαιο έγκλημα πρέπει να εξαλειφθεί και το πρώτο βήμα για να το πετύχουμε είναι να σπάσει το επιχειρηματικό μοντέλο των εταιρειών που εκμεταλλεύονται τους εργαζόμενους» πρόσθεσε ο Βέλγος Υπουργός, επισημαίνοντας πως με τον νέο κανονισμό αυτά τα προϊόντα δεν θα έχουν θέση στην ενιαία αγορά της ΕΕ, είτε κατασκευάζονται στην Ευρώπη, είτε στο εξωτερικό.

Βάσει της συμφωνίας, η Επιτροπή θα πρέπει να δημιουργήσει μια βάση δεδομένων για τους τομείς και τα προϊόντα όπου υπάρχει κίνδυνος πρακτικών καταναγκαστικής εργασίας. Η βάση δεδομένων θα περιέχει επαληθεύσιμες και τακτικά επικαιροποιημένες πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων των εκθέσεων διεθνών οργανισμών όπως η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας, και θα αξιοποιείται από την Επιτροπή και τις αρμόδιες εθνικές αρχές για αξιολόγηση πιθανών παραβιάσεων.

Ο κανονισμός, βάσει των όσων συμφωνήθηκαν, θα ορίζει σαφή κριτήρια για την αξιολόγηση των προϊόντων, αναφορικά με το μέγεθος και τη σοβαρότητα της πιθανολογούμενης καταναγκαστικής εργασίας, συμπεριλαμβανομένου και του πιθανού ρόλου του κράτους, αναφορικά με την ποσότητα ή τον όγκο των προϊόντων που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ, το ποσοστό των τμημάτων ενός προϊόντος που ενδέχεται να έχουν κατασκευαστεί με καταναγκαστική εργασία, και την εγγύτητα οικονομικών φορέων με τους πιθανούς κίνδυνους καταναγκαστικής εργασίας στην αλυσίδα εφοδιασμού τους, καθώς και τη δυνατότητά τους να τους αντιμετωπίσουν.

Η Επιτροπή θα εκδώσει κατευθυντήριες γραμμές για τους οικονομικούς φορείς και τις αρμόδιες αρχές, προκειμένου να τους βοηθήσει να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις του κανονισμού, συμπεριλαμβανομένων βέλτιστων πρακτικών για τον τερματισμό και την αποκατάσταση διαφόρων τύπων καταναγκαστικής εργασίας. Οι κατευθυντήριες γραμμές θα περιλαμβάνουν επίσης συνοδευτικά μέτρα για πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

Την ευθύνη για διερεύνηση των πρακτικών εκτός της επικράτειας της ΕΕ θα την έχει η Κομισιόν, ενώ όταν ο κίνδυνος εντοπίζεται στο εσωτερικό, οι αρμόδιες αρχές του εν λόγω κράτους θα ηγούνται των ερευνών.