Τα οικονομικά δεδομένα και ποια τα επόμενα βήματα για τον EuroAsia Interconnector

Με το συνολικό κόστος του έργου να αγγίζει σήμερα σχεδόν τα δύο δις(1,930εκ.), αντί 1,575εκ. που προέβλεπε ο αρχικός εκτιμώμενος προϋπολογισμός το 2017, ο Φορέας Υλοποίησης του EuroAsia Interconnector εντείνει τις προσπάθειες εξασφάλισης δανείων για την πλήρη χρηματοδότηση του έργου, προχωρώντας παράλληλα στην αύξηση του μετοχικού του κεφαλαίου και προσβλέποντας στην-με τον ένα ή τον άλλο τρόπο-συμβολή του κράτους στην όλη προσπάθεια.

Το στίγμα πορείας του έργου, που φιλοδοξεί να θέσει τέρμα στην ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου μέσω της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ, έδωσε κατά την χθεσινή παρουσία του στην Επιτροπή Ενέργειας της Βουλής ο διευθύνων σύμβουλος του Φορέα Υλοποίησης Νάσος Κτωρίδης, φροντίζοντας ταυτόχρονα να ρίξει φως στις σκιές και να κατευνάσει τις ανησυχίες που δημιουργήθηκαν γύρω από την υλοποίησή του με φόντο την βιωσιμότητά του ή όχι και τη διαφαινόμενη δυστοκία εξεύρεσης χρηματοδότησης.

• Διαβάστε εδώ: EuroAsia Interconnector: Το κόστος, το... υπόλοιπο του λογαριασμού και η πιθανή εμπλοκή του κράτους

Τονίζοντας ότι ο Φορέας Υλοποίησης κάλυψε όλες τις χρηματοδοτικές ανάγκες του έργου από το 2011 μέχρι σήμερα από ίδιους πόρους, των μετόχων του και από χορηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χωρίς να υπάρξει οποιαδήποτε επιβάρυνση της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Κύπριου φορολογούμενου, ο κ. Κτωρίδης εξήγησε ότι η αύξηση του κόστους αποτέλεσε προϊόν της αβεβαιότητας που προκάλεσε στην παγκόσμια αγορά ενέργειας, αλλά και των προβλημάτων που επέφεραν στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού, η πανδημία και ο πόλεμος στην Ουκρανία, επηρεάζοντας σημαντικά τα έργα ηλεκτρικών διασυνδέσεων.

Τα οικονομικά δεδομένα...

Όπως έχει προαναφερθεί, το συνολικό κόστος του έργου ανέρχεται σήμερα σε σχεδόν δύο δις(1,930εκ.). Ωστόσο, δεδομένης της εξασφάλισης συνολικών ευρωπαϊκών επιχορηγήσεων ύψους 758 εκ. ευρώ, το κόστος για τον EuroAsia Interconnector ουσιαστικά περιορίζεται αυτή τη στιγμή στα 1,172 εκ. ευρώ.

Συγκεκριμένα, η εξασφαλισμένη χορηγία-επιδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση ανέρχεται στα 757.9 εκ. ευρώ και αφορά:

• 657.9 εκ. μέσω του χρηματοδοτικού μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
• 100 εκ. από το ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Προαπαιτούμενα και εκκρεμότητες

Διευκρινίζεται πως η επιδότηση αφορά μόνο στο κομμάτι της διασύνδεσης Κύπρου-Ελλάδας(μέσω Κρήτης), ενώ θα πρέπει να επισημανθεί πως σε ό,τι αφορά τα 657.9 εκ. από τον χρηματοδοτικό μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη», τέθηκαν τρία προαπαιτούμενα, εκ των οποίων πλήρως έχει υλοποιηθεί μέχρι στιγμής το ένα. Αυτό που αφορά τα υποθαλάσσια καλώδια, για τα οποία υπογράφηκε στις 19 του περασμένου Ιούλη σχετική σύμβαση με τη νορβηγική εταιρεία υποθαλάσσιων καλωδίων Nexans.

Ένα δεύτερο προαπαιτούμενο ήταν η υπογραφή του συμβολαίου για την κατασκευή και εγκατάσταση του σταθμού μετατροπής HVDC-Converter Station- στην Κύπρο, με την γερμανική εταιρεία Siemens Energy. H ολοκλήρωση της σύμβασης, σύμφωνα με τον Νάσο Κτωρίδη, αναμένεται το επόμενο διάστημα.

Τέλος, επίσης προαπαιτούμενο, που οδεύει προς υλοποίηση, αφορούσε στην υπογραφή της συμφωνίας για συμμετοχή του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας της Ελλάδας(ΑΔΜΗΕ) στο μετοχικό κεφάλαιο του Φορέα Υλοποίησης. Τον περασμένο Ιούνιο υπογράφηκε μεταξύ των δύο μερών «Letter of Intent LOI», ενώ η υπογραφή της εν λόγω συμφωνίας αναμένεται εντός του επόμενου μήνα.

Θα πρέπει να επισημανθεί ότι σειρά προϋποθέσεων είχαν τεθεί και από το Υπουργικό Συμβούλιο ώστε η Κυπριακή Δημοκρατία να εγκρίνει τη συμπερίληψη του έργου στις προτάσεις που υπέβαλε προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για χρηματοδότηση με μορφή δανείου από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ύψους 100 εκ. ευρώ.

Μία εκ των προϋποθέσεων αυτών ήταν όπως ο Φορέας Υλοποίησης πετύχει εξασφάλιση χορηγίας για τις κατασκευαστικές εργασίες του έργου από τον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη», καθώς και έγκριση χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων(ΕΤΕπ) ή και άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Σε αναζήτηση χρηματοδότησης

Στο πλαίσιο αυτό, ο Φορέας Υλοποίησης υπέβαλε αίτημα στην ΕΤΕπ για παραχώρηση δανείου ύψους 580 εκ. ευρώ, με την επίσημη πληροφόρηση του Υπουργείου Ενέργειας έως σήμερα να είναι πως η ΕΤΕπ δεν έχει απαντήσει επίσημα στον Φορέα Υλοποίησης σχετικά με την αποδοχή ή απόρριψη του αιτήματος δανειοδότησης.

Με τα δεδομένα αυτά, ο Φορέας Υλοποίησης εκτιμά πως η χρηματοδότηση του ποσού των 1,172 εκ. ευρώ θα επιτευχθεί μέσω της εξασφάλισης του δανείου ύψους 580 εκ. το οποίο αιτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ενώ την ίδια ώρα βρίσκεται σε παράλληλη διαβούλευση με κορυφαίο κρατικό οργανισμό του εξωτερικού και μαζί με διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα προχωρά στη σύναψη κοινοπρακτικού δανείου.

Παράλληλα, σύμφωνα με τον Φορέα Υλοποίησης, ολοκληρώνεται η αύξηση κεφαλαίου στην οποία συμμετέχει ο ΑΔΜΗΕ με 25%, αφού ολοκληρωθεί και συμφωνηθεί το due diligence, ενώ το υπόλοιπο θα καλυφθεί από υφιστάμενους και νέους μέτοχους μέχρι τον Ιούλιο του 2024.

Επισημαίνεται πως κύριοι μέτοχοι του Φορέα Υλοποίησης EuroAsia Interconnector Limited, με συμμετοχή άνω του 5%, είναι κατά την παρούσα φάση ο Αθανάσιος(Νάσος) Κτωρίδης και η Ελληνική Δημόσια Εταιρεία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ SA, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως χθες είδαν το φως της δημοσιότητας πληροφορίες, σύμφωνα με τις οποίες επήλθε προκαταρκτική συμφωνία του ΑΔΜΗΕ με ισραηλινό fund για την είσοδό του στο μετοχικού κεφάλαιο του EuroAsia.

Αναφορικά εξάλλου με το δάνειο ύψους 580 εκ. το οποίο αιτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων(ΕΤΕπ) ο Φορέας Υλοποίησης, οι επίσημες απαντήσεις από πλευράς ΕΤΕπ αναμένονται εντός του επόμενου μήνα, οπόταν και αντιπροσωπεία της τράπεζας θα βρεθεί στην Κύπρο για αναλυτική ενημέρωση των αρμόδιων Υπουργείων(σ.σ. Ενέργειας και Οικονομικών), παρουσιάζοντας και την αξιολόγηση στην οποία προέβη η ΕΤΕπ για την οικονομική βιωσιμότητα του έργου.

Η συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας

Την ίδια ώρα, το Υπουργείο Ενέργειας βρίσκεται στη διαδικασία ανάθεσης ή κατακύρωσης προς συγκεκριμένο εξειδικευμένο φορέα, διενέργειας μελέτης για την οικονομική βιωσιμότητα και την γεωστρατηγική αξία του έργου, ώστε βάσει των όσων θα καταδείξει η μελέτη να αποφασιστεί ο τρόπος εμπλοκής της Κυπριακής Δημοκρατίας. Κάτι που, σύμφωνα με τον αρμόδιο υπουργό Γιώργο Παπαναστασίου μπορεί να γίνει, είτε με παροχή εγγυήσεων είτε με συμμετοχή στο μετοχικό του κεφάλαιο.

Σημειώνεται πως αυτή την στιγμή η μοναδικής μορφής εμπλοκή της Κυπριακής Δημοκρατίας στον EuroAsia Interconnector αφορά στα 100 εκ. ευρώ προς τον Φορέα Υλοποίησης από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, καθότι πρόκειται για δάνειο της Κ.Δ. και επιδότηση προς το έργο.

Ουσιαστικά, η Κ.Δ. βρίσκεται σήμερα εντελώς εκτός, την ώρα που με την ολοκλήρωση της συμφωνίας με τον ΑΔΜΗΕ-στον οποίο το ελληνικό κράτος κατέχει το 51%- στο έργο θα συμμετέχει η Ελληνική Δημοκρατία.

«Για εμάς δεν νοείται σε ένα τέτοιο έργο να μην έχει εμπλοκή η Κυπριακή Δημοκρατία, τόσο για γεωστρατηγικούς όσο και για άλλους λόγους», υπήρξε η χαρακτηριστική τοποθέτηση του υπουργού Ενεργείας Γιώργου Παπαναστασίου χθες στη Βουλή.

Όπως εξίσου χαρακτηριστική βεβαίως υπήρξε και η τοποθέτηση του υπουργού Οικονομικών Μάκη Κεραυνού, ο οποίος διαμήνυσε πως η Κυβέρνηση μελετά προσεκτικά το θέμα. «Γιατί δεν μπορούμε χωρίς μεγάλη και σε βάθος αξιολόγηση-μελέτη του έργου (τεχνική και οικονομική) να εμπλακεί η Κυβέρνηση σε τόσο μεγάλο κόστος», υπέδειξε με νόημα ο κ. Κεραυνός.

Υπό το πρίσμα των πιο πάνω, το πώς και εάν η Κυπριακή Δημοκρατία θα εμπλακεί εν τέλει, αναμένεται να εξαρτηθεί-όπως έχει προαναφερθεί- από τα ευρήματα της μελέτης που θα πραγματοποιηθεί για λογαριασμό της Κυβέρνησης.

Με το κλειδί για τις όποιες αποφάσεις που θα λάβει να βρίσκεται και να ακούει στο όνομα βιωσιμότητα και γεωστρατηγική αξία του EuroAsia.