Ο Dr. Rajeev Singh, Πρόεδρος του Επιχειρηματικού & Επενδυτικού Συμβουλίου Ινδίας-Ελλάδας-Κύπρου (IGC), αποκαλύπτει πώς το Συμβούλιο σχεδιάζει να ενισχύσει τους οικονομικούς, εμπορικούς και επενδυτικούς δεσμούς μεταξύ των τριών χωρών.
Σε πρόσφατη συνέντευξή του στο περιοδικό GOLD, επισημαίνει επίσης τις ευκαιρίες και τους κινδύνους που διαμορφώνουν τον Οικονομικό Διάδρομο Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης (IMEC), ενώ προτείνει τους τομείς οι οποίοι αυτή την περίοδο προσφέρονται περισσότερο για συνεργασία.
Το Επιχειρηματικό & Επενδυτικό Συμβούλιο Ινδίας-Ελλάδας-Κύπρου, είναι μια νέα πρωτοβουλία που έχεις ως στόχο την ενίσχυση του εμπορίου και των επενδύσεων ανάμεσα στις τρεις χώρες. Μπορείτε να μας εξηγήσετε περισσότερα για αυτό, καθώς και πώς προέκυψε;
Το Συμβούλιο αποτελεί ένα θεσμικό πλαίσιο που δημιουργήθηκε υπό την αιγίδα του Ινδικού Εμπορικού Επιμελητηρίου (ICC) για την εμβάθυνση των οικονομικών, εμπορικών και επενδυτικών δεσμών μεταξύ Ινδίας, Ελλάδας και Κύπρου. Σκοπός του είναι να αξιοποιήσει τα συμπληρωματικά πλεονεκτήματα των τριών χωρών: το μέγεθος και την καινοτομία της Ινδίας, τη στρατηγική ναυτιλιακή και διαμετακομιστική θέση της Ελλάδας και τον ρόλο της Κύπρου ως χρηματοοικονομικής γέφυρας προς την Ευρώπη. Η πρώτη παρουσίασή του στην Ινδία πραγματοποιήθηκε στη Βομβάη τον Φεβρουάριο του 2025.
Ένας από τους βασικούς άξονες του Συμβουλίου είναι τα Μνημόνια Συναντίληψης (MoUs), συμπεριλαμβανομένου εκείνου που υπεγράφη τον Σεπτέμβριο του 2024 μεταξύ Eurobank Cyprus και ICC για τη διευκόλυνση των επιχειρηματικών ροών. Στο επίπεδο Ινδίας–Κύπρου υπάρχουν ήδη MoUs σε πολλούς τομείς – εμπόριο, επενδύσεις, άμυνα και κινητικότητα – τα οποία αποτελούν ένα επιχειρησιακό υπόβαθρο πάνω στο οποίο μπορεί να οικοδομήσει το IGC. Αυτές οι προϋπάρχουσες συμφωνίες επιτρέπουν στο Συμβούλιο να δρα γρηγορότερα, λειτουργώντας όχι ως αφετηρία, αλλά ως συντονιστικός μηχανισμός που αξιοποιεί τα υφιστάμενα θεσμικά πλαίσια για τη δημιουργία νέων διασυνοριακών έργων και συμφωνιών.
- Διαβάστε επίσης: Κύπρος και Ινδία προσβλέπουν σε νέες προοπτικές στις εναλλακτικές επενδύσεις - Όσα ενώνουν τις δύο χώρες
Το Συμβούλιο εγκαινιάστηκε επίσημα στην Αθήνα και στη Λεμεσό, τον Μάιο του 2025, με στόχο την προώθηση του εμπορίου και των επενδύσεων κατά μήκος του Οικονομικού Διαδρόμου Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης (IMEC). Στα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, εκτός από το Ινδικό Εμπορικό Επιμελητήριο, περιλαμβάνονται η Eurobank, το Invest Cyprus, το Κυπριακό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο, το Enterprise Greece, η Hellenic Federation of Enterprises και το Export Credit Greece.
Το IMEC έχει χαρακτηριστεί ως πιθανό «game-changer» και βασικό εργαλείο για τις προσπάθειες απομείωσης κινδύνων της Ευρώπης. Ποιος θα είναι ο πρακτικός ρόλος του IGC στην υλοποίησή του;
Το IMEC στοχεύει στον εκσυγχρονισμό και την επαναχάραξη εμπορικών, ενεργειακών και ψηφιακών διαδρομών που συνδέουν την Ινδία με την Ευρώπη μέσω της Μέσης Ανατολής. Για να γίνει πραγματικότητα αυτό το όραμα, η θεσμική συνεργασία πρέπει να συνδυαστεί με την εναρμόνιση του ιδιωτικού τομέα. Το Συμβούλιο προτίθεται να διαδραματίσει έναν πρακτικό ρόλο αξιοποιώντας τα υπάρχοντα θεσμικά πλαίσια.
Δεδομένου ότι Ινδία και Κύπρος έχουν ήδη πολλαπλά MoUs, το Συμβούλιο μπορεί να χαρτογραφήσει ποια από αυτά μπορούν να αξιοποιηθούν ή να ενισχυθούν για να στηρίξουν έργα συμβατά με το IMEC. Το MoU μεταξύ ICC και Eurobank, για παράδειγμα, μας επιτρέπει να διοχετεύσουμε διασυνοριακή χρηματοδότηση και τραπεζικούς δεσμούς προς υποστήριξη υποδομών του διαδρόμου.
Το Συμβούλιο σκοπεύει επίσης να λειτουργήσει ως γέφυρα για τομεακές ομάδες εργασίας (logistics, ενέργεια, ψηφιακές υποδομές) που θα περιλαμβάνουν ινδικές, ελληνικές και κυπριακές επιχειρήσεις, προσκαλώντας παράλληλα συμμετοχή από κράτη που γειτνιάζουν με τον διάδρομο.
Ένας ακόμη στόχος είναι η προώθηση πιλοτικών έργων και «early wins». Αντί να περιμένουμε τεράστια έργα, το Συμβούλιο θα προωθεί πιλοτικές επενδύσεις – βελτιώσεις last-mile logistics, ψηφιακές εμπορικές πλατφόρμες, μικρής κλίμακας εγκαταστάσεις ανανεώσιμων πηγών ενέργειας – ώστε να οικοδομηθεί δυναμική.
- Διαβάστε επίσης: Χρυσήλιος Πελεκάνος: Η Κύπρος αποτελεί εμπορική γέφυρα για ινδικές εταιρείες που επεκτείνονται σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική
Επίσης, θα διευκολύνει τη συγκέντρωση κεφαλαίων και τη διαχείριση κινδύνου. Λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθος των χρηματοδοτικών απαιτήσεων ενός διαδρόμου τύπου IMEC, το Συμβούλιο θα συμβάλει στη διαμόρφωση οχημάτων ανάμεικτων χρηματοδοτήσεων, δημόσιων-ιδιωτικών συνεργασιών και θεσμικών επενδυτικών συνδικάτων μεταξύ των τριών χωρών.
Με την ενσωμάτωση της στρατηγικής του Συμβουλίου στο υπόβαθρο των υπαρχόντων MoUs και διμερών μηχανισμών, μειώνουμε τον χρόνο ωρίμανσης και αυξάνουμε τις πιθανότητες έγκαιρων, απτών επιτυχιών.
Μπορείτε να αναφέρετε μια συγκεκριμένη πρωτοβουλία ή έργο στο οποίο το Συμβούλιο εργάζεται ήδη;
Το Συμβούλιο εργάζεται ήδη σε αρκετές πρωτοβουλίες. Μεταξύ αυτών, βασισμένο στα θεσμικά θεμέλια των υφιστάμενων MoUs, εγκαινιάζει το Φόρουμ Επενδύσεων & Καινοτομίας Ινδίας–Κύπρου. Το Φόρουμ αυτό διαμορφώνεται για να φέρει κοντά φορείς από την κυβέρνηση, ερευνητικά ιδρύματα και τον ιδιωτικό τομέα, με στόχο την αναγνώριση κοινών έργων σε τομείς όπως fintech, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ναυτιλιακά logistics και εκπαίδευση.
Στο πλαίσιο αυτής της πρωτοβουλίας, ευθυγραμμίζουμε τους οδικούς χάρτες μας με τα ήδη υπάρχοντα MoUs μεταξύ Ινδίας και Κύπρου και μεταξύ περιφερειακών επιμελητηρίων. Για παράδειγμα, το MoU Invest India–Invest Cyprus του Δεκεμβρίου 2021 ενεργοποιείται, με την πρώτη εικονική συνάντηση να έχει πραγματοποιηθεί τον Νοέμβριο του 2023. Άλλα MoUs περιλαμβάνουν εκείνα μεταξύ των: Εμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Γκόα και Επιμελητήριο Λεμεσού (Απρίλιος 2023), Επιμελητήριο Μπανγκαλόρ και Επιμελητήριο Λάρνακας (Μάιος 2024), Κυπριακό Εμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο και Επιμελητήριο Βομβάης (Νοέμβριος 2024).
Αυτά δημιουργούν ένα δίκτυο συνεργασιών σε τοπικό επίπεδο, το οποίο το Συμβούλιο ενσωματώνει στον σχεδιασμό του. Μέσα από αυτά τα πολύπλευρα θεσμικά δεσμά, το Φόρουμ στοχεύει να περάσει από τον διάλογο στη σύναψη συμφωνιών, δημιουργώντας συστοιχίες ευκαιριών όπου ινδικές, κυπριακές και ελληνικές επιχειρήσεις μπορούν να συν-επενδύσουν.
Ο ψηφιακός τομέας της Ινδίας εκτιμάται ότι θα αντιστοιχεί σε σχεδόν ένα πέμπτο του ΑΕΠ της έως το 2030. Πώς μπορεί η ψηφιακή κλίμακα της Ινδίας να στηρίξει τις φιλοδοξίες της Κύπρου να καταστεί κόμβος καινοτομίας; Πού βλέπετε πρακτικές ευκαιρίες;
Η Κύπρος έχει ήδη αρχίσει να τοποθετείται ως προορισμός για επενδύσεις τεχνολογίας, εκθέσεις καινοτομίας και ανάπτυξη πλατφορμών. Η Ινδία έχει συμμετάσχει ως partner country στο Reflect Festival 2023 και 2024 στη Λεμεσό, όπου ινδικές startups συνεργάστηκαν με κυπριακές. Αυτό αποδεικνύει μια ήδη υπάρχουσα «γέφυρα» συνεργασίας στην καινοτομία.
Το Συμβούλιο θα ενισχύσει αυτή τη γέφυρα θεσμοθετώντας ένα startup bridge, αξιοποιώντας τα υπάρχοντα MoUs όπως αυτό ανάμεσα σε Invest India και Invest Cyprus, ώστε να διοχετεύσει επενδύσεις, incubators, mentorship και ευκαιρίες εισόδου σε νέες αγορές. Θα δημιουργήσει επίσης κοινές προκλήσεις καινοτομίας, hackathons και τομεακά εργαστήρια – fintech, AI, cybersecurity – για να φέρει την τεχνολογική κλίμακα της Ινδίας στις ευρωπαϊκές και μεσογειακές αγορές μέσω Κύπρου. Παράλληλα, θα διευκολύνει πιλοτικές συνεργασίες μεταξύ κυπριακών φορέων και ινδικών τεχνολογικών εταιρειών σε τομείς όπως e-governance, digital payments, cross-border data services και regtech.
- Διαβάστε επίσης: Εκδηλώσεις σε Λονδίνο και Μουμπάι με στόχο την προσέλκυση επενδύσεων και HNWI’s στην Κύπρο
Μέσα από αυτές τις δράσεις, η ψηφιακή δυναμική της Ινδίας μπορεί να βοηθήσει την Κύπρο να κάνει άλμα στη δημιουργία οικοσυστημάτων καινοτομίας, ενώ οι ινδικές εταιρείες αποκτούν πύλη εισόδου στην ΕΕ και τις μεσογειακές αγορές.
Ποιοι τομείς της κυπριακής οικονομίας θεωρείτε έτοιμους να απορροφήσουν την ινδική ψηφιακή τεχνογνωσία;
Με τις ινδικές δυνατότητες σε συστήματα πληρωμών, regtech και ψηφιακή χρηματοοικονομική, η συνεργασία με κυπριακές τράπεζες και fintech εταιρείες μπορεί να αναβαθμίσει συστήματα, cross-border πληρωμές, εργαλεία συμμόρφωσης και αναλυτικές πλατφόρμες. Ψηφιακές πλατφόρμες εφοδιαστικής αλυσίδας, IoT στα λιμάνια και blockchain για ναυτιλιακά έγγραφα αποτελούν φυσικό χώρο μεταφοράς τεχνογνωσίας.
Η ήδη υπάρχουσα συμμετοχή ινδικών startups στο Reflect Festival δείχνει αμοιβαίο ενδιαφέρον. Το Συμβούλιο θα το θεσμοθετήσει μέσω startup bridge και co-investment frameworks. Οι συγκεκριμένοι τομείς συνάδουν με τα MoUs και τις θεσμικές συνεργασίες που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη μεταξύ Ινδίας και Κύπρου.
Πέρα από τον ψηφιακό τομέα, αν έπρεπε να επιλέξετε δύο τομείς όπου θα μπορούσαν να κινηθούν άμεσα ουσιαστικά κεφάλαια, ποιοι θα ήταν;
Η ηλιακή δυναμική της Κύπρου, σε συνδυασμό με το κόστος και την κλίμακα της Ινδίας στην ηλιακή ενέργεια, την αποθήκευση και το πράσινο υδρογόνο, καθιστούν αυτόν τον τομέα ισχυρό υποψήφιο. Το διμερές πλαίσιο ήδη συμπεριλαμβάνει την κλιματική αλλαγή, την ενέργεια και την τεχνολογία ως τομείς προτεραιότητας.
Υπάρχει, επίσης, βαρύτητα στη συνεργασία σε εκπαίδευση, υποτροφίες, καινοτομία και startups μέσω των θεσμικών διαλόγων. Με τις υπάρχουσες επαφές, μπορούμε να επιταχύνουμε κοινά ακαδημαϊκά προγράμματα, ερευνητικά εργαστήρια, ανταλλαγές φοιτητών και επαγγελματική κατάρτιση συνδεδεμένη με πράσινους και ψηφιακούς τομείς.
Καθώς αυτοί οι τομείς απαιτούν συγκριτικά λιγότερο χρόνο υλοποίησης από τις βαριές υποδομές, και επειδή τα υφιστάμενα MoUs μειώνουν τα εμπόδια, είναι από τους πιο άμεσα υλοποιήσιμους.
Το IMEC αντιμετωπίζει αρκετές προκλήσεις, από γεωπολιτική αστάθεια μέχρι προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες και κόστος υποδομών που αγγίζει τα $600 δισ. Ποια θεωρείτε πιο πιεστική και πόσο αισιόδοξος είστε ότι δεν θα εκτροχιάσει το εγχείρημα πριν αποκτήσει πραγματική δυναμική;
Ο συντονισμός μεταξύ διαφορετικών δικαιοδοσιών παραμένει η κύρια πρόκληση: νομική εναρμόνιση, ρυθμιστική ευθυγράμμιση, χρηματοδοτικά πλαίσια, πολιτική βούληση και διασυνοριακή διακυβέρνηση απαιτούν υψηλό επίπεδο συνοχής.
Ωστόσο, οι σχέσεις Ινδίας–Κύπρου ήδη στηρίζονται σε ισχυρό θεσμικό υπόβαθρο. Οι πρόσφατες Foreign Office Consultations – η έκτη πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο 2024 – κάλυψαν εμπόριο, επενδύσεις, ψηφιοποίηση, καινοτομία και συνδεσιμότητα. Υπεγράφη το Διμερές Πρόγραμμα Αμυντικής Συνεργασίας (BDCP) για το 2025, στη βάση του προηγούμενου MoU για την αμυντική συνεργασία, ενώ πολλαπλά περιφερειακά MoUs και διμερείς συμφωνίες εμπορίου και επενδύσεων βρίσκονται σε ισχύ.
Αυτά τα αλληλένδετα θεσμικά εργαλεία δημιουργούν θεμέλια εμπιστοσύνης και προβλεψιμότητας, απαραίτητα για τη διατήρηση της δυναμικής ενός τόσο εκτεταμένου διαδρόμου. Με την διαχείρηση των δράσεων του Συμβουλίου σε αυτά τα πλαίσια, μειώνουμε τον κίνδυνο ασυνέπειας. Παραμένω αισιόδοξος ότι, με σταδιακές επιτυχίες, ο διάδρομος θα εξελιχθεί από ιδέα σε υλοποίηση.
Κοιτώντας μπροστά, τι ελπίζετε ότι θα έχει επιτύχει το Συμβούλιο σε ορίζοντα τριών έως πέντε ετών, τόσο σε απτά έργα όσο και στην ενίσχυση της οικονομικής σχέσης Ινδίας–Κύπρου;
Σε 3–5 χρόνια, οραματίζομαι τη μετατροπή των MoUs σε έμπρακτα εργαλεία. Το MoU μεταξύ Συμβουλίου–Eurobank θα έχει ωριμάσει σε συγκεκριμένες χρηματοοικονομικές συναλλαγές που στηρίζουν διασυνοριακές συμφωνίες. Τα MoUs των περιφερειακών επιμελητηρίων θα έχουν αποδώσει ενεργές εμπορικές αποστολές, ανταλλαγές και επιχειρηματικές συμφωνίες.
Βλέπω επίσης μια ισχυρή ροή κοινών έργων στις ΑΠΕ, με έργα ηλιακής ενέργειας και αποθήκευσης να αναπτύσσονται από ινδικές και κυπριακές επιχειρήσεις. Στην εκπαίδευση, διπλά πτυχία και ερευνητικά εργαστήρια, στις ψηφιακές υποδομές, κοινές πλατφόρμες που εξυπηρετούν μεσογειακές και ευρωπαϊκές αγορές.
- Διαβάστε επίσης: Ύπατος Αρμοστής: Ισχυρό μήνυμα εμπιστοσύνης η κυπριακή συμμετοχή στην επένδυση €1 δισ. στον ναυτιλιακό τομέα της Ινδίας
Επιπλέον, βλέπω την παγίωση θεσμών: το Φόρουμ Επενδύσεων & Καινοτομίας Ινδίας–Κύπρου ως ετήσιο κορυφαίο συνέδριο και το Συμβούλιο ως αναγνωρισμένο συντονιστικό όργανο Ινδίας–Ελλάδας–Κύπρου για αποστολές, συνεργασίες και πολιτικό διάλογο.
Όσον αφορά στην αύξηση του εμπορίου και των επενδύσεων, το διμερές εμπόριο – $136.96 εκατ. το 2023–24 – θα έχει ενισχυθεί σημαντικά, με αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια σε νέες ροές μέσω έργων που προωθήθηκαν από το Συμβούλιο. Η Κύπρος θα διατηρήσει τον ισχυρό της ρόλο ως επενδυτής στην Ινδία – με συνολικές άμεσες επενδύσεις $14.65 δισ. από τον Απρίλιο 2000 έως Μάρτιο 2025 – ενώ θα ανοίξουν νέοι δρόμοι για περαιτέρω εισροές σε υπηρεσίες, logistics και τεχνολογία.
Η Ινδία και η Κύπρος, ως φιλικοί εταίροι στο πλαίσιο της ΕΕ, θα συντονίζονται συχνότερα σε διεθνή ζητήματα, ενισχύοντας τη στρατηγική διάσταση της σχέσης τους.
Η επιτυχία του Συμβουλίου θα έγκειται στη μετατροπή της θεσμικής καλής θέλησης και των MoUs σε ορατά και αμοιβαία επωφελή έργα, ενισχύοντας τον δεσμό Ινδίας–Κύπρου και καθιστώντας τη τριμερή συνεργασία πρότυπο για τους νέους διαδρόμους που διαμορφώνουν την οικονομία του 21ου αιώνα.
Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο τεύχος Οκτωβρίου του περιοδικού GOLD. Κάντε κλικ ΕΔΩ για να τη δείτε
Διαβάστε τη συνέντευξη ΕΔΩ στα αγγλικά
