Η Κομισιόν προτείνει νέα οικονομική διακυβέρνηση για Ε.Ε. με έμφαση στη βιωσιμότητα

Πλάνο ολοκληρωμένης μεταρρύθμισης των κανόνων οικονομικής διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω της αντιμετώπισης των ελλείψεων που υπάρχουν στο πλαίσιο διακυβέρνησης που ισχύει σήμερα, παρουσίασαν το μεσημέρι της Τετάρτης στις Βρυξέλλες ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος της Κομισιόν για θέματα οικονομίας Βάλντις Ντομπρόβσκις και ο Επίτροπος Οικονομίας Πάολο Τζεντιλόνι.

Οι προτάσεις προβλέπουν την απλοποίηση της οικονομικής διακυβέρνησης και μεγαλύτερο έλεγχο της εθνικής οικονομικής πολιτικής στα ίδια τα κράτη μέλη, εστιάζοντας στην ενίσχυση της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους και την προώθηση της βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης σε όλα τα κράτη μέλη. Η ανάπτυξη θα πρωοθείται μέσω μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, με απώτερο στόχο την στήριξη της προσπάθειας για μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη, ψηφιοποιημένη και ανθεκτική οικονομία χωρίς αποκλεισμούς.

Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, οι προτάσεις λαμβάνουν υπόψη την ανάγκη να επιτευχθεί μείωση των αυξημένων επιπέδων δημοσίου χρέους, αξιοποιώντας μεταξύ άλλων και τα διδάγματα από τον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ αντέδρασε στις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας.

Πιο συγκεκριμένα, οι προτάσεις που περιλαμβάνονται στο πακέτο και που θα προωθηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της ΕΕ με στόχο να υπάρξει συμφωνία πριν το τέλος του έτους σύμφωνα με την εντολή που έδωσαν οι 27 ηγέτες της ΕΕ στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, περιλαμβάνουν:

- Ισχυρότερη εθνική ιδιοκτησία της οικονομικής πολιτικής μέσω ολοκληρωμένων μεσοπρόθεσμων σχεδίων, στη βάση κοινών κανόνων της ΕΕ: Τα κράτη μέλη θα σχεδιάζουν και θα υποβάλουν στην Κομισιόν πλάνα για τους δημοσιονομικούς τους στόχους, για μέτρα για αντιμετώπιση των μακροοικονομικών ανισορροπιών και για μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις προτεραιότητας για μια περίοδο τουλάχιστον τεσσάρων ετών, τα οποία θα αξιολογούνται από την Κομισιόν και θα εγκρίνονται από το Συμβούλιο της ΕΕ στη βάση κοινών κριτηρίων. Η νέα διαδικασία θα ενσωματωθεί στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο το οποίο θα παραμείνει το κύριο πλαίσιο συντονισμού της οικονομικής πολιτικής, ωστόσο η διαδικασία που προτείνεται αναμένεται να συμβάλει στην ανάπτυξη συνολικών και ορθολογικών πλάνων,

- Απλούστερους κανόνες που θα λαμβάνουν υπόψη τις διαφορετικές δημοσιονομικές προκλήσεις σε κάθε κράτος μέλος: Οι προτάσεις προβλέπουν τη μετάβαση σε ένα πλαίσιο εποπτείας που θα βασίζεται στη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους αλλά δεν θα επιβάλει μια κοινή πολιτική σε όλα τα κράτη μέλη. Τα κράτη μέλη θα καθορίζουν τους σχεδιασμούς δημοσιονομικής προσαρμογής τους, θέτοντας πολυετείς στόχους για τις δαπάνες τους. Η Κομισιόν θα εκδίδει εξατομικευμένη έκθεση για την τεχνική πορεία (technical trajectory) του κάθε κράτους μέλους με δημόσιο έλλειμμα μεγαλύτερο του 3% του ΑΕΠ ή δημόσιο χρέος μεγαλύτερο του 60% του ΑΕΠ, με στόχο την εύλογη μείωση του δημόσιου χρέους ή τη διατήρησή του σε συνετά επίπεδα. Παράλληλα, για τις χώρες με χαμηλότερα επίπεδα δημόσιου ελλείμματος ή χρέους η Κομισιόν θα παρέχει τεχνικές πληροφορίες προς την κατεύθυνση της διατήρησης των επιπέδων αυτών. Οι τεχνικές αυτές συνεισφορές θα καθοδηγούν τα κράτη μέλη κατά το σχεδιασμό των πολυετών στόχων για τις δαπάνες τους.

- Διευκόλυνση των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων που αφορούν προτεραιότητες της ΕΕ: Οι προτάσεις αποσκοπούν στη διευκόλυνση και την ενθάρρυνση των κρατών μελών να εφαρμόσουν σημαντικά μέτρα μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, καθώς τα κράτη μέλη θα επωφεληθούν από μια πιο σταδιακή πορεία δημοσιονομικής προσαρμογής εάν οι σχεδιασμοί τους συνάδουν με συγκεκριμένα και διαφανή κριτήρια, που σχετίζονται με την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, την ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής ανθεκτικότητας και την ενίσχυση της ασφάλειας της Ευρώπης.

- Διασφάλιση της αποτελεσματικής εφαρμογής των κανόνων της ΕΕ: Οι νέοι κανόνες δίνουν μεγαλύτερο έλεγχο στα κράτη μέλη όσον αφορά τον σχεδιασμό των μεσοπρόθεσμων σχεδίων τους, ωστόσο περιέχουν και αυστηρότερο καθεστώς επιβολής για να διασφαλίσουν ότι τα κράτη μέλη τηρούν τις δεσμεύσεις που αναλαμβάνουν. Ειδικότερα, για τα κράτη μέλη που θα αντιμετωπίσουν σημαντικές προκλήσεις όσον αφορά το δημόσιο χρέος, οι αποκλίσεις από τη συμφωνημένη πορεία δημοσιονομικής προσαρμογής θα οδηγούν εξ ορισμού στην κίνηση διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος. Η μη εκπλήρωση των δεσμεύσεων για μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις που δικαιολογούν την όποια παράταση της περιόδου δημοσιονομικής προσαρμογής, θα μπορούν να οδηγήσουν σε συντόμευση της περιόδου προσαρμογής.