Η νέα γενική εκτίμηση ακινήτων και η σημασία της για τους πολίτες

Όπως έχει γίνει γνωστό, τον ερχόμενο Μάιο αναμένεται να δημοσιευτεί η νέα γενική εκτίμηση των ακινήτων στην Κύπρο, σε τιμές 1ης Ιανουαρίου του 2021. Η γενική εκτίμηση περίπου δύο εκατομμυρίων ακινήτων διενεργείται κυρίως για σκοπούς φορολογίας μέσω μαζικών εκτιμήσεων κάθε τρία χρόνια, με βάση την σχετική νομοθεσία. Αν και πρόκειται για μία πολύ χρήσιμη διαδικασία που εκτός από φορολογική χροιά, συμβάλει και σε μία γενικότερη αποτύπωση της εικόνας που επικρατεί στη Κτηματαγορά.

Ωστόσο, εισήγηση μας είναι όπως η συγκεκριμένη εκτίμηση διενεργείται κάθε πέντε χρόνια αντί κάθε τρία. Πρόκειται για πολυδάπανη διαδικασία και από την στιγμή που οι τιμές των ακινήτων δεν επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό μέσα σε διάστημα τριών ετών, δεν υπάρχει λόγος να διενεργούνται σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. 

Επί της ουσίας της γενικής εκτίμησης, καλούμε τον κόσμο και τον κάθε ιδιοκτήτη ακινήτου να μελετήσει τις νέες εκτιμήσεις όταν δημοσιευτούν με βάση τα χαρακτηριστικά του ακινήτου τους. Σε περίπτωση που έχουν οποιαδήποτε ένσταση σε σχέση με τα χαρακτηριστικά του ακινήτου που χρησιμοποιήθηκαν, τότε η ένσταση μπορεί να γίνει δωρεάν μέσα σε έξι μήνες από τη δημοσίευση. Αν η ένσταση αφορά την εκτίμηση αυτήν καθ’ εαυτή, τότε υπάρχει ανάλογη χρέωση. Συγκεκριμένα, για εκτίμηση μεταξύ €1 - €100.000 η χρέωση είναι €37.50, για εκτίμηση μεταξύ €100.000 - €500.000 η χρέωση είναι  €75 ευρώ, για εκτίμηση μεταξύ €500.000 - €1.000.000 η χρέωση είναι 150 ευρώ, για εκτιμήσεις άνω του €1.000.000, η χρέωση είναι 375 ευρώ. Πάντως, οι ιδιοκτήτες των ακινήτων κι άλλοι ενδιαφερόμενοι, θα πρέπει να έχουν υπόψη τους πως η συγκεκριμένη εκτίμηση γίνεται καθαρά για σκοπούς φορολογίας και δεν πρέπει να αποτελεί τη βάση για υλοποίηση πράξεων, οι οποίες θα πρέπει να υλοποιούνται κατόπιν εξειδικευμένης εκτίμησης βασισμένης στα πραγματικά δεδομένα της αγοράς.

Γενικότερα, επικροτούμε την πρακτική για τις γενικές εκτιμήσεις που εφαρμόζει ο Διευθυντής του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας καθώς πέραν της φορολογικής τους χρήσης, αποτελούν πολύ χρήσιμα δεδομένα τα οποία αν χρησιμοποιηθούν σωστά και αξιολογηθούν από την ορθή σκοπιά μπορούν να λειτουργήσουν υποβοηθητικά για την ανάπτυξη της Κτηματαγοράς. Υπενθυμίζουμε πως η πρώτη εκτίμηση ακινήτων στην Κύπρο έγινε το 1920, ακολούθησε η επόμενη του 1980 και οι πιο πρόσφατες του 2013, 2018 και η επερχόμενη του 2021.

Αυξάνεται η διαφάνεια στην αγορά
Πρόσφατα, υπήρξε ακόμα μία σημαντική εξέλιξη από το Τμήμα Κτηματολογίου, η οποία φρονούμε πως αναβαθμίζει σε μεγάλο βαθμό τη διαφάνεια και την ποιότητα των υπηρεσιών που μπορούν να παρέχουν οι Κτηματομεσίτες στους πελάτες του. Συγκεκριμένα, το Τμήμα έδωσε για πρώτη φορά πρόσβαση στα δεδομένα για τις συγκριτικές πωλήσεις ακινήτων, στους αδειούχους από το Συμβούλιο Εγγραφής Κτηματομεσιτών, κτηματομεσίτες. Μέχρι πρόσφατα, μόνο οι εκτιμητές ακινήτων είχαν πρόσβαση στα συγκεκριμένα στοιχεία. Πρόκειται για μία εξέλιξη που αυξάνει τη διαφάνεια στην αγορά, δίδει στους Κτηματομεσίτες τη δυνατότητα να γνωρίζουν τα πραγματικά στοιχεία για τις πράξεις που διενεργούνται και κατά συνέπεια, να μπορούν να ενημερώνουν τους ενδιαφερόμενους πελάτες τους – αγοραστές ακινήτων για τις τάσεις στην αγορά, την πορεία των ακινήτων που τους ενδιαφέρουν αλλά και τα δεδομένα της γεωγραφικής περιοχής που τους ενδιαφέρει. Πρόκειται για μία εξέλιξη που είμαστε βέβαιοι ότι θα βοηθήσει πολύ τον κλάδο των αδειούχων και νόμιμων κτηματομεσιτών αλλά κυρίως τους ίδιους τους αγοραστές, σε μία περίοδο που το ενδιαφέρον για τον τομέα είναι αυξημένο. Πρόκειται για μία ουσιαστική εφαρμογή του θεσμού των open data από πλευράς Κτηματολογίου και κυβέρνησης.