Η εξέλιξη της πίστωσης

Ο όρος πίστωση, υφίσταται εδώ και περισσότερα από 5.000 χρόνια. Αρχαίοι πολιτισμοί χρησιμοποιούσαν πίστωση για αγορά γης ή για χρηματοδότηση πολεμικών προσπαθειών.

Κατά τη δεκαετία του 1500, κοινώς γνωστή ως Εποχή της Ανακάλυψης, οι έμποροι ξεκινούσαν αποστολές και είχαν ανάγκη από κεφάλαιο. Οι τράπεζες και άλλα “εύπορα” ιδρύματα δεν ενδιαφέρονταν να χρηματοδοτήσουν τέτοιες αποστολές υψηλού κινδύνου καθώς η πράξη της τοκογλυφίας είχε απαγορευτεί από την Εκκλησία. Για να δώσει κίνητρα στους δανειστές, ο τότε βασιλιάς της Αγγλίας, Ερρίκος ο Η', καθιέρωσε ένα νόμιμο επιτόκιο της τάξης του 10%.

Στα μέσα της δεκαετίας του 1760, η Βρετανική Αυτοκρατορία συσσώρευσε τεράστιο πλούτο μέσω των αποικιακών κτήσεων και του εμπορίου της. Αυτό δημιούργησε μια αύρα υπεραισιοδοξίας και μια περίοδο ταχείας πιστωτικής επέκτασης από πολλές βρετανικές τράπεζες. Η ραγδαία αυτή επέκταση τερματίστηκε απότομα στις 8 Ιουνίου 1772, όταν ο Alexander Fordyce — ένας από τους συνεργάτες ενός βρετανικού τραπεζικού οίκου — κατέφυγε στη Γαλλία για να αποφύγει την αποπληρωμή του χρέους του. Η είδηση διαδόθηκε γρήγορα και προκάλεσε τραπεζικό πανικό στην Αγγλία, καθώς οι πιστωτές άρχισαν να σχηματίζουν μεγάλες ουρές μπροστά στις βρετανικές τράπεζες για να απαιτήσουν άμεσες αναλήψεις των μετρητών τους. Η κρίση που ακολούθησε εξαπλώθηκε στη Σκωτία, την Ολλανδία, και άλλα μέρη της Ευρώπης, καθώς και στις βρετανικές αμερικανικές αποικίες. Οι ιστορικοί έχουν υποστηρίξει ότι οι οικονομικές επιπτώσεις αυτής της κρίσης ήταν ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που πυροδότησαν διαδηλώσεις όπως το Tea Party της Βοστώνης και την Αμερικανική Επανάσταση.

Καθώς όλο και περισσότερες εταιρείες και ιδιώτες αδυνατούσαν να εξοφλήσουν τις οικονομικές τους υποχρεώσεις, μία ομάδα Άγγλων ραφτών, αντάλλαξε πληροφορίες σχετικά με την πιστοληπτική ικανότητα των πελατών που δεν κατάφεραν να τακτοποιήσουν τα χρέη τους. Αυτή θεωρείται η πρώτη φορά που χρησιμοποιήθηκε η πιστωτική αναφορά. Αναγνωρίζοντας τη σημαντικότητα της πιστωτικής αναφοράς, η οποία ελαχιστοποιεί τους κινδύνους από τις πρακτικές δανεισμού, η Εμπορική Υπηρεσία δημιούργησε ένα αλφαριθμητικό σύστημα για την παρακολούθηση της πιστοληπτικής ικανότητας των εταιρειών.

Το 1989 και το 2006 δημιουργήθηκαν το FICO Score και το Vantage Score, τα οποία χρησιμοποιούντε για μετηρήσεις πιστωτικής βαθμολόγησης με βάση αντικειμενικούς παράγοντες και δεδομένα. Οι περισσότεροι ενυπόθηκοι δανειστές χρησιμοποιούν βαθμολογίες FICO για να αποφασίσουν εάν θα εγκρίνουν ή όχι ένα δάνειο, αν και και τα δύο πιστωτικά σκορ εξυπηρετούν τον ίδιο σκοπό.

Μετά την εφαρμογή ενός Ευρωπαϊκού Κανονισμού που ονομάζεται PSD2 (Payment Service Directive), ιδιωτικές εταιρείες μπορούν πλέον να έχουν πρόσβαση στις οικονομικές πληροφορίες ενός ατόμου μέσω του Open Banking με σκοπό την αξιολόγηση της οικονομική τους κατάστασης και της ικανότητας αποπληρωμής χρεών.

Η πανευρωπαϊκή πλατφόρμα της Infocredit Group, eCheck360, αξιοποιεί, συγκεντρώνει και ερμηνεύει δεδομένα συναλλαγών και μοτίβα δαπανών με τη χρήση του Open Banking. Οι επιχειρήσεις και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα είναι σε θέση πλέον να αξιολογούν τις βαθμολογίες πιστοληπτικής ικανότητας των πελατών τους καθώς και άλλες οικονομικές μετρήσεις, όπως το επίπεδο προσιτότητας, την πηγή εισοδήματος και τις τάσεις ενασχόλησης με τυχερά παιχνίδια (τζόγου).

Καθώς οι επιχειρήσεις υιοθετούν πρακτικές ψηφιακού μετασχηματισμού που στοχεύουν στη βελτίωση της λειτουργικής αποτελεσματικότητας και στη μείωση των δαπάνων, το Open Banking καθιερώνεται ως μια σημαντική πηγή καινοτομίας, έτοιμη να αναδιαμορφώσει τον τραπεζικό κλάδο καθώς και το συνολικό οικονομικό περιβάλλον.

Οικονομικός Αναλυτής, Infocredit Group*