Θέλουν φουλ εφάπαξ οι Κύπριοι

Σχεδόν δύο στους τρεις πιστεύουν ότι πρέπει να περιορισθεί η λήψη ολόκληρου ή μέρους του ωφελήματος, το οποίο προκύπτει από τα Ταμεία Προνοίας, για μη συνταξιοδοτικούς σκοπούς (π.χ. μέσω δανείων ή κατά τυχόν αλλαγή εργοδότη), ενώ περίπου οι μισοί θεωρούν σημαντική τη δυνατότητα ατομικής επιλογής επενδύσεων από τα μέλη.

Σύμφωνα με έρευνα της Aon Hewitt για τα Ταμεία Προνοίας στην Κύπρο, η οποία περιλαμβάνει απαντήσεις από 78 Ταμεία, με 23.000 συνολικό αριθμό μελών και €531 εκατ. σε σύνολο αποθεματικών, το 83% των συμμετεχόντων δεν ζητούσε το 2016 μετατροπή του ωφελήματος σε ισόβια σύνταξη, έναντι 62% το 2013 και 68% το 2011. Ουσιαστικά, ενισχύεται το ποσοστό που δεν πιστεύει ότι είναι προς το συμφέρον των μελών του Ταμείου να λαμβάνεται ένα περιορισμένο μέρος του ωφελήματος κατά τη συνταξιοδότηση σε μορφή εφάπαξ.

Την ίδια ώρα, το 67% πιστεύουν ότι πρέπει να περιορισθεί η λήψη ολόκληρου ή μέρους του ωφελήματος για μη συνταξιοδοτικούς σκοπούς. Όπως επισημαίνεται στην έρευνα, αυτό καταδεικνύει μια σημαντική μεταβολή σε σχέση με τις προηγούμενες έρευνες που πιθανώς να σχετίζεται σε καλύτερη εκπαίδευση, τόσο των ΔΕ όσο και των μελών, σε σχέση με τον συνταξιοδοτικό κίνδυνο και το ρόλο των Ταμείων για την αντιμετώπιση του.

Ατομική επιλογή επενδύσεων
Από την άλλη, το 48% θεωρούν σημαντική τη δυνατότητα ατομικής επιλογής επενδύσεων από τα μέλη. Κατά την τελευταία πενταετία παρατηρείται αύξηση στο ποσοστό αυτό, που καταδεικνύει μια σημαντική τάση της αγοράς για την εξέλιξη των Ταμείων νέας γενιάς.

Το συνολικό μέσο ποσοστό εισφοράς ανέρχεται στο 11% και παρουσιάζει μείωση το 2016 σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές (12,5% το 2013 και 14,2% το 2011) ως αποτέλεσμα της κρίσης, παραμένοντας χαμηλό σε σχέση με τα απαιτούμενα ποσοστά για επαρκή αντιμετώπιση του συνταξιοδοτικού κινδύνου. Όπως αναφέρεται στην έρευνα, κατά μέσο όρο, οι εργαζόμενοι πρέπει να αποταμιεύουν 15% των αποδοχών τους κάθε έτους από την ηλικία 25 μέχρι τα 65, προκειμένου να συγκεντρώσουν επαρκείς συνταξιοδοτικούς πόρους που να καλύπτουν τις ιδιωτικές συνταξιοδοτικές τους ανάγκες. 

Μέση κατανομή επενδύσεων των Ταμείων
Η μέση κατανομή σε μετρητά (63%) θεωρείται αρκετά υψηλή σε σχέση με τη μέση ηλικία των μελών των Ταμείων που συμμετείχαν (40,9 χρόνια). Παράλληλα, 22% των Ταμείων διατηρούν κατανομή σε μετρητά 100%.

Η διασπορά σε επενδυτικές ομάδες δεν είναι επαρκής, αφού η κατανομή σε δύο μόνο επενδυτικές ομάδες (μετρητά και ομόλογα) φτάνει το 75%.

Παρατηρείται επίσης μείωση κατανομής σε μετρητά/καταθέσεις (που δεν σχετίζεται με το κούρεμα καταθέσεων), και αύξηση σε μετοχές εξωτερικού και εναλλακτικές επενδύσεις. Η μετατόπιση των χαρτοφυλακίων προς άλλες επενδυτικές κατηγορίες κρίνεται θετική, σύμφωνα με την έρευνα, αφού αυξάνεται η διασπορά και μειώνεται η συγκέντρωση κινδύνου.

Επενδυτικές αποδόσεις
Όσον αφορά τις επενδυτικές αποδόσεις των Ταμείων, η μέση επενδυτική απόδοση της τελευταίας πενταετίας ήταν θετική για όλες τις περιόδους, εκτός του 2013 λόγω των γνωστών γεγονότων.

Το 2011 σημειώθηκαν σχετικά χαμηλές αποδόσεις (χαμηλότερη -15,8%, ψηλότερη 5,0%, μέση 2,5%), ενώ το 2012 η διακύμανση των αποδόσεων παρέμεινε σε παρόμοια επίπεδα με το 2011 (χαμηλότερη -16,0%, ψηλότερη 5,2%, μέση 3,4%).

Το 2013 σημειώθηκε σημαντική μείωση στις αποδόσεις(χαμηλότερη -28,8%, ψηλότερη 5,0%, μέση -1,7%), το 2014 σημειώθηκε αισθητή αύξηση στις αποδόσεις (χαμηλότερη 0,8%, ψηλότερη 10,4%, μέση 2,5%), ενώ το 2015 υπήρξε μικρή πτώση των αποδόσεων (χαμηλότερη -7,7%, ψηλότερη 4,8%, μέση 1,5%).