Τι καπνό φουμάρει η αγορά;

Πρόσφατα κυκλοφόρησαν στα ΜΜΕ σχετικά άρθρα, με την πρόθεση της κυβέρνησης για μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στον καπνό στριφτών τσιγάρων, από τα €150 ανά κιλό που ισχύει σήμερα, στα €120.

Στέλεχος από εταιρεία εισαγωγής καπνικών προϊόντων, αναφέρει: «Είναι φανερό ότι μια τόσο μικρή μείωση θα έχει αντίθετα από τα προσδοκώμενα αποτελέσματα σε ότι αφορά τα έσοδα του κράτους, καθώς και την βιωσιμότητα όλων των εμπλεκομένων στον κλάδο.

 Οι βασικοί λόγοι είναι:

1. η παραμένουσα τεράστια διαφορά τιμής για το ίδιο προϊόν στα κατεχόμενα (παρά την μείωση, παραμένει 100% πιο ακριβό στις ελεύθερες περιοχές) και

2. η εύλογη αδυναμία του κράτους να ελέγξει αποτελεσματικά το λαθρεμπόριο καπνικών προϊόντων ιδιαίτερα από τα κατεχόμενα, το εμπόριο των οποίων πριμοδοτείται σε ετήσια βάση με ποσά περάν των 20 εκ. ευρώ από τον καπνό στριφτών και 25.7 εκ. ευρώ από τα τσιγάρα.

Μάλιστα στη συνέχεια τονίζεται πως λαμβάνοντας υπόψη και το κέρδος του τοπικού παραεμπορίου, τα συνολικά έσοδα του παρανόμου εμπορίου  θα ξεπεράσουν τα 62 εκ. ευρώ κατά το 2014. Για ενίσχυση των εν λόγω επιχειρημάτων παρατίθεται ο ακόλουθος πίνακας:  

Πίνακας 1 – Πριμοδότηση Κατεχομένων περιοχών από το λαθρεμπόριο καπνικών προϊόντων

Παράλληλα, σημειώνεται πως είναι εμφανές ότι η υπερβολική φορολόγηση του καπνού στριφτών άνοιξε τις πόρτες  στο λαθρεμπόριο και το παραεμπόριο αφού αγνοήθηκε τελείως ο ρόλος του σαν δίκτυ προστασίας της νόμιμης αγοράς καπνικών προϊόντων. «Από τα μέχρι τώρα αρνητικότατα αποτελέσματα, αποδεικνύεται ότι  μόνο μια τολμηρή μείωση του φόρου κατανάλωσης στον καπνό για στριφτά κάτω από τα 90 ευρώ ανά κιλό, θα διόρθωνε αποτελεσματικά και ουσιαστικά την νόμιμη αγορά και θα έφερνε τα εξής πλεονεκτήματα:

•  Θα συρρίκνωνε το λαθρεμπόριο στο σύνολο του μειώνοντας δραστικά την διαφορά τιμών με τα Κατεχόμενα.
• Θα επαναφέρονταν οι χαμένοι όγκοι στην νόμιμη αγορά και θα αποδίδονταν τα μέγιστα φορολογικά έσοδα από τα καπνικά προϊόντα στο κράτος.  (αύξηση €18,1 εκ. το 2015 - υπολογισμοί  στους πινάκες 2 και 3).
• Θα μείωνε το ρυθμό κλεισίματος περιπτέρων και μικρών λιανέμπορων και διατήρηση θέσεων εργασίας με την επιστροφή όγκου καπνικών στην νόμιμη αγορά.
• Θα προσαρμοζόταν η φορολογία καπνού στον μέσο όρο της ΕΕ (€89/κιλό και στα 2/3 της φορολογίας τσιγάρων) επαναφέροντας τις τουριστικές πωλήσεις στα επίπεδα του 2012, πωλήσεις που τώρα χάνονται στα Κατεχόμενα ή άλλες χώρες της ΕΕ με φθηνότερη φορολογία.     

Για τα πιο πάνω παρατίθεται επίσης πίνακας με την κατάσταση που επικρατεί στις ελεύθερες περιοχές και στα κατεχόμενα.

Πίνακας 2: Συγκριτικές λιανικές τιμές τσιγάρων και καπνού στις ελεύθερες περιοχές και τα κατεχόμενα εδάφη με φορολογική βάση τα €150/kg, €120/kg και €90/kg. αντίστοιχα

Με τα παραδείγματα αλλά και τους πίνακες που παρατίθενται οι εταιρείες που εισάγουν καπνικά προϊόντα  στην Κύπρο, τονίζουν πως η μείωση στη φορολογία του καπνού μόνο ευεργετικά θα λειτουργήσει υπέρ της Κυπριακής Δημοκρατίας και κατ’ επέκταση των εταιρειών που νόμιμα λειτουργούν και πληρώνουν φορολογίες προς το κράτος.

Πίνακας 3: Όγκοι πωλήσεων, φορολογικά έσοδα καπνικών προϊόντων 2012 – 2015 και πρόταση