Ρωσία: Μια οικονομία... φρούριο υπό σκληρή δοκιμασία

Τα τελευταία επτά χρόνια η Ρωσία κατάφερε να κτίσει ένα οικονομικό «οπλοστάσιο» με ποσό ρεκόρ στο αποθεματικό της Κεντρικής της Τράπεζας, καθώς ανέρχεται στα 643 δισ. δολάρια.  

Μετά την εισβολή της στην Ουκρανία, η Ευρώπη και οι Ηνωμένες Πολιτείες ξεκίνησαν να ρίχνουν μια βροχή από κυρώσεις.  

Τα μεσάνυχτα του Σαββάτου η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, ανακοίνωσε τη λήψη νέων σκληρών μέτρων κατά της Ρωσίας, ανάμεσα στα οποία και η αφαίρεση ρωσικών τραπεζών από το σύστημα Swift. H εξέλιξη αυτή σημαίνει πως οι συγκεκριμένες τράπεζες θα αποσυνδεθούν από το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα και θα βλάψει την ικανότητά τους να λειτουργούν σε παγκόσμιο επίπεδο.

Διαβάστε εδώ: Εκτός Swift ρωσικές τράπεζες-Στο στόχαστρο και τα χρυσά διαβατήρια

Η εσφαλμένη άποψη 

«Η άποψη ότι η Ρωσία θα παραμείνει ανεπηρέαστη είναι εσφαλμένη. Οι αρνητικές επιπτώσεις μπορεί να μην γίνουν αισθητές εκ των προτέρων, αλλά οι κυρώσεις θα μειώσουν τις δυνατότητες της Ρωσίας μακροπρόθεσμα», υποστηρίζει ο Christopher Granville, CEO της TS Lombard, πολιτικός και οικονομικός αναλυτής (veteran Russia watcher). 

Διαβάστε ακόμη: 

Ε.Ε.: Απέκλεισαν τη Ρωσία από τις χρηματοπιστωτικές αγορές

Στη λίστα κυρώσεων της Ε.Ε. με πάγωμα καταθέσεων Πούτιν και Λαβρόφ

Έσφιξαν τη θηλειά στο λαιμό της ρωσικής οικονομίας οι ΗΠΑ

«To αυστηρότερο πακέτο κυρώσεων που έχει δει ποτέ η Ρωσία»

Έτοιμη για αντεπίθεση με πακέτο αντικυρώσεων η Μόσχα  

Η οικονομική δύναμη της Ρωσίας

Από πλευράς της, η Ρωσία κρίνει μέχρι σήμερα τις κυρώσεις ως αντίθετες προς τα συμφέροντα των χωρών που τις επέβαλαν, καθώς δεν πίστευε ότι μπορούν να πλήξουν άμεσα την οικονομία της, η οποία διαθέτει 643 δισ. δολάρια αποθεματικό, το οποίο αυξάνεται συνεχώς από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.

Οι πιο πάνω μετρήσεις, μαζί με το πλεόνασμα των τρεχουσών συναλλαγών της Ρωσίας το οποίο είναι 5% του ετησίου ΑΕΠ, κάνουν την οικονομία της χώρας να μοιάζει με «φρούριο». Επίσης, ο δείκτης χρέους προς το ΑΕΠ της Ρωσίας είναι 5%, μεταξύ δηλαδή των χαμηλότερων στον κόσμο. Ακόμη, μόλις το ήμισυ των ρωσικών υποχρεώσεων είναι σε δολάρια, από 80% που ήταν πριν από δύο δεκαετίες.

Αυτά τα στατιστικά προκύπτουν από χρόνια εξοικονόμησης πόρων, μετά την επιβολή κυρώσεων και μετά τα γεγονότα της Κριμαίας το 2014.

Σύμφωνα με τον Granville, οι αυξανόμενες τιμές του πετρελαίου, θα προσφέρουν φέτος στη Ρωσία επιπλέον κέρδη, ύψους 1,5 τρις. ρούβλια (17,2 δισ. δολάρια), τα οποία θα προέλθουν από φόρους στα κέρδη των εταιρειών ενέργειας.

Οι οικονομικές απειλές

Όπως επισημάνει όμως ο Granville, αυτό το είδος αυταρχικότητας έχει ένα τίμημα, το οποίο αφορά την βαθύτερη απομόνωση από την παγκόσμια οικονομία, τις αγορές και τις επενδύσεις, καθώς θα αντιμετωπίζεται ως ένα εχθρικό κράτος.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα σημάδια οικονομικής ευπάθειας είναι ήδη ορατά στη Ρωσία. Τα εισοδήματα των νοικοκυριών εξακολουθούν να βρίσκονται κάτω από τα επίπεδα του 2014 και το 2019, έτη πριν κτυπήσει η πανδημία, ενώ η ετήσια οικονομική παραγωγή συρρικνώθηκε στα 1,66 τρισ. δολάρια, από 2,2 τρισ. που ήταν το 2013, σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας.

Ο καθηγητής οικονομικών και πρώην επικεφαλής οικονομολόγος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, Sergei Guriev, επεσήμανε ότι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ (ονομαστικό) το 2013 ήταν διπλάσιο από αυτό της Κίνας, κάτι που τώρα δεν ισχύει και καταδεικνύει ότι πλέον η Ρωσία είναι χώρα μεσαίου εισοδήματος.

Παράλληλα, οι ξένοι επενδυτές στη Ρωσία όλο και μειώνονται.

Μια έρευνα πελατών της JPMorgan έδειξε ότι οι ξένες κατοχές ομολόγων σε ρούβλι βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δύο δεκαετιών.

Πρόσθετα, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Copley Fund Research, οι επενδύσεις δεν επέστρεψαν ποτέ σε απόλυτες τιμές στο επίπεδο που ήταν πριν τα γεγονότα της Κριμαίας, εκτίμησε.

Ο Jeffrey Schott, ειδικός σε θέματα εμπορίου και κυρώσεων σημειώνει ότι οι κυρώσεις θα αναγκάσουν τη Ρωσία να αυτοχρηματοδοτείται όλο και περισσότερο, περιορίζοντας τις επενδύσεις της χώρας στη βιομηχανία και τον στρατό

Ο τερματισμός της ρωσικής πρόσβασης στο διεθνές σύστημα πληρωμών SWIFT σημαίνει μια μεγάλη επίθεση και την οριστική απαγόρευση των επενδύσεων στη Ρωσία, με άμεσο αντίκτυπο στο ΑΕΠ.

Ακόμη ένας σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει αρνητικά την ρωσική οικονομία, είναι η λαϊκή δυσαρέσκεια, η οποία κινδυνεύει εξαιτίας της αργής διάβρωσης του βιοτικού επιπέδου, απειλώντας την κυβέρνηση που έχει ήδη αντιμετωπίσει σποραδικές διαμαρτυρίες.