Πληθωρισμός: Ναι σε στοχευμένη στήριξη, όχι σε πολιτικές λαϊκισμού

Με τον πληθωρισμό και την ακρίβεια να καλπάζουν απειλητικά στη σκιά του πολέμου στην Ουκρανία και των όσων αρνητικών οικονομικών προεκτάσεων επιφέρει παγκοσμίως, κυβέρνηση, κόμματα και η πολιτεία γενικότερα βρίσκονται το τελευταίο διάστημα σε μια διαρκή αναζήτηση τρόπων αντιμετώπισης και άμβλυνσης των επιπτώσεων της κρίσης.

Ως γνωστό, σε ισχύ βρίσκονται ήδη μέτρα όπως είναι ο μειωμένος φόρος κατανάλωσης στα καύσιμα και ο μειωμένος ΦΠΑ στον ηλεκτρισμό, με την κυβέρνηση να προσανατολίζεται σε περαιτέρω επέκτασή τους για ακόμη τρεις μήνες.

Διαβάστε ακόμα:

Αυτοί ελέγχουν τα εισηγμένα ξενοδοχεία της Κύπρου

Ξεπέρασε κάθε προσδοκία το πρώτο πρόγραμμα κατάρτισης κρεοπωλών

Εξουσιοδότησαν την ΕΤΥΚ για απεργιακά μέτρα οι τραπεζοϋπάλληλοι

TOP 5 ακίνητα σε προνομιακές περιοχές από τη THEMIS REAL ESTATE!

Μάλιστα, στο πλαίσιο της προσπάθειας ακόμη πιο αποτελεσματικής αντιμετώπισης της όλης κατάστασης, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης έχει συγκαλέσει για αυτή την Παρασκευή σύσκεψη στην παρουσία των καθ’ ύλην αρμόδιων υπουργών, προς συζήτηση μέτρων άμβλυνσης των συνεπειών της νέας διεθνούς κρίσης.

Τρεις επιφανείς οικονομολόγοι, ο Δημήτρης Γεωργιάδης, ο Μάριος Κληρίδης και ο Τάσος Γιασεμίδης, σκιαγραφούν στο InBusinessNews της κατάσταση της κυπριακής οικονομίας, καταθέτουν τις απόψεις τους για τα μέτρα που λαμβάνονται, καθώς και τις εισηγήσεις τους ως προς την πρέπουσα συνταγή που θα πρέπει να ακολουθηθεί, προκειμένου τα μέτρα να είναι περισσότερο αποδοτικά και την ίδια ώρα να μην θέτουν σε κίνδυνο τα δημόσια οικονομικά.   

• Δημήτρης Γεωργιάδης: Στήριξη εκεί που υπάρχει ανάγκη

«Υπάρχει γενική σύγχυση γύρω από το όλο θέμα», αναφέρει στο InBusinessNews ο οικονομολόγος, Δημήτρης Γεωργιάδης, υποδεικνύοντας ότι «άλλο είναι η αντιμετώπιση του πληθωρισμού και άλλο των επιπτώσεών του».

Όπως εξήγησε ο κ. Γεωργιάδης, για να αντιμετωπίσουμε τον πληθωρισμό, πρέπει να στοχεύσουμε στους παράγοντες που τον προκαλούν, και σ’ αυτή την περίπτωση, όπως επισημαίνει, αρκετοί εξ’ αυτών είναι εκτός του δικού μας ελέγχου.

Δίδοντας το παράδειγμα των καυσίμων που προκαλεί πληθωρισμό, ο κ. Γεωργιάδης ανέφερε ότι η κυβέρνηση δεν θα μπορεί να πράξει άμεσα. Ωστόσο, για αντιστάθμιση των συνεπειών, μέσο-μακροπρόθεσμα έχει τη δυνατότητα να στρέψει την οικονομία στη χρήση άλλων μορφών ενέργειας.

«Αν για παράδειγμα υπάρχει έλλειψη καυσίμων που προκαλεί αύξηση του πληθωρισμού, βραχυπρόθεσμα δεν μπορεί να πράξει κάτι η κυβέρνηση. Μπορεί όμως μέσο-μακροπρόθεσμα να στρέψει την οικονομία στη χρήση άλλων μορφών ενέργειας ή στη λήψη μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας», εξήγησε.

Πρόσθεσε ακόμη ότι αν βελτιώσουμε την ανταγωνιστικότητα και αποτελεσματικότητα των λιμανιών, ταχυδρομείων και αερομεταφορών, όχι μόνο θα μειωθεί το μεταφορικό κόστος αλλά θα δημιουργηθούν συνθήκες αυξημένου ανταγωνισμού προς όφελος της κοινωνίας, αφού επιχειρήσεις και καταναλωτές θα έχουν περισσότερες επιλογές.

«Βλέπουμε σήμερα ότι ένα δέμα από τη Κίνα χρειάζεται τρεις μήνες για να φτάσει στην Κύπρο. Αυτό αυξάνει τα κόστη και μειώνει τις επιλογές», επισήμανε.

Σχολιάζοντας περαιτέρω τις επιπτώσεις των αυξήσεων στις τιμές, ο κ. Γεωργιάδης τόνισε ότι η οποιαδήποτε στήριξη από το κράτος θα πρέπει να είναι όσο το δυνατό πιο στοχευμένη και ότι οι γενικές μειώσεις, επιδοτήσεις και καταργήσεις φόρων είναι εντελώς λανθασμένες, χαρακτηρίζοντας τις ως «πολιτικές λαϊκισμού».

«Θα πρέπει να παρέχεται στήριξη εκεί όπου υπάρχει απόλυτη ανάγκη και εκεί που δεν υπάρχουν άλλες εναλλακτικές λύσεις», υπογράμμισε.

Εξηγώντας περαιτέρω, ο κ. Γεωργιάδης ανέφερε «αν έχεις ‘’Χ’’ διαθέσιμο ποσό και το μοιράσεις σ’ όλους, σημαίνει ότι αυτοί που έχουν περισσότερη ανάγκη θα στηριχθούν λιγότερο. Επίσης, σε μια επιδότηση των καυσίμων αυτός που έχει λιμουζίνα ή θερμαινόμενη πισίνα θα επωφεληθεί δυσανάλογα περισσότερο».

Αποτέλεσμα τέτοιων πολιτικών, σύμφωνα με τον κ. Γεωργιάδη, είναι το αχρείαστα αυξημένο κόστος στα δημόσια οικονομικά.

«Οι γενικές μειώσεις μπορεί ακόμη να επηρεάσουν αρνητικά τις επιθυμητές πολιτικές αποφάσεις. Αν η κυβέρνηση επιδιώκει την στροφή σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τότε η γενική μείωση ενός φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα ή του ΦΠΑ στον ηλεκτρισμό, απλώς θα καθυστερήσει αυτή την υλοποίηση», κατέληξε.

• Μάριος Κληρίδης: Μέτρα στο πλαίσιο των δυνατοτήτων μας

Ο οικονομολόγος Μάριος Κληρίδης, μιλώντας στο InBusinessNews, τόνισε επίσης τη σημαντικότητα της λήψης στοχευμένων μέτρων, τα οποία θα πρέπει να αφορούν τις ευάλωτες ομάδες και τους χαμηλά αμειβόμενους.

Δίδοντας ένα παράδειγμα, ο κ. Κληρίδης ανέφερε ότι η κυβέρνηση θα μπορούσε να αυξήσει το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, ως τρόπο αντιμετώπισης της κρίσης.

Όσον αφορά την προαναγγελθείσα πρόθεση της κυβέρνησης να παρατείνει την ισχύ του μειωμένου φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα και του ΦΠΑ στον ηλεκτρισμό, σύμφωνα με τον κ. Κληρίδη αυτό είναι ένα πολύ γενικό μέτρο, το οποίο θα έπρεπε να ήταν πιο στοχευμένο και εν τέλει, επιβαρύνει τα δημοσιοοικονομικά σε μια περίοδο αμέσως μετά την πανδημία που ήδη πλήγηκαν.

«Καλύτερα να βοηθήσουμε αυτούς που το έχουν πραγματικά ανάγκη. Μια γενική μείωση, θα βοηθήσει και αυτούς που δεν την χρειάζονται και εξάλλου, δεν αποτελεί γι’ αυτούς κάποια ουσιαστική βοήθεια, σε αντίθεση με άλλους που λόγω της ακρίβειας και του πληθωρισμού αναγκάζονται να περιορίσουν τα έξοδα του νοικοκυριού τους», υπέδειξε.

Ο κ. Κληρίδης εξήγησε ότι πάντα κάποιος καλείται να πληρώνει την οικονομία και ειδικότερα σε περιόδους έντονου πληθωρισμού. «Σαφώς και δεν μπορούν όλοι να υποστούν τις επιπτώσεις της ακρίβειας σαν σύνολο, άρα, είναι πιο λογικό», υπέδειξε, «να προστατευθούν οι αδύναμες ομάδες και να μεταφερθεί το κόστος σ’ αυτούς που μπορούν να το αντέξουν». Τόνισε ότι, ακόμη και στις περιπτώσεις που πληρώνει το κράτος, βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα, αυτές τις πληρωμές θα τις επωμισθούν οι φορολογούμενοι και συμπερασματικά, ακόμη και να δανειστούμε, σε κάποια στιγμή θα πρέπει να πληρώσουμε.

Ο κ. Κληρίδης τόνισε ότι τα μέτρα που θα λάβει η κυβέρνηση θα πρέπει να είναι στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της Κύπρου, λαμβάνοντας υπόψη το δημόσιο χρέος, και ότι αν αυτό ήταν πιο χαμηλό, θα υπήρχε η ευελιξία για περισσότερα μέτρα.

Κληθείς να σχολιάσει γενικότερα τις επιπτώσεις της ακρίβειας, ο κ. Κληρίδης, κρούει των κώδωνα του κινδύνου δημιουργίας πληθωρισμού που θα προέρχεται από το κόστος παραγωγής.

«Εάν θεωρήσουμε ότι αυτές οι επιπτώσεις της ακρίβειας θα μείνουν ως έχουν στο μέλλον, αφού έγινε μια παγκόσμια διαταραχή στην εφοδιαστική αλυσίδα, και για παράδειγμα του χρόνου οι τιμές θα βρίσκονται στο σημείο που είναι σήμερα, τότε δεν είναι κάτι το ανησυχητικό. Ωστόσο, αν συνεχίσουν οι αυξήσεις τότε είναι επικίνδυνο, γιατί θα δημιουργήσουμε πληθωρισμό από το κόστος παραγωγής», τόνισε.

«Αν για παράδειγμα μέχρι του χρόνου σταθεροποιηθούν οι των καυσίμων-και πληρώνουμε ότι φέτος-τότε θα φύγουν από τον δείκτη αυξήσεων των τιμών και συνεπώς δεν θα υπάρχει συνεχής αύξηση τιμών», είπε ο κ. Κληρίδης.

Σε μια τέτοια περίπτωση, όπως ανέφερε, οι επιπτώσεις θα φανούν στο βιοτικό επίπεδο, και γι’ αυτό τον λόγο η κυβέρνηση θα πρέπει να στηρίξει τις ευάλωτες ομάδες.  

Εν αντιθέσει, όπως συμπλήρωσε, εάν οδηγηθούμε σε αυξήσεις μισθών λόγω του αυξημένου κόστους διαβίωσης, οι επιπτώσεις για την οικονομία κρίνονται ως επικίνδυνες, αφού θα οδηγηθούμε σ’ ένα φαύλο κύκλο.

Ο κ. Κληρίδης, ανέφερε ότι σε μια περίοδο μετά την πανδημία, η οποία έπληξε τα δημόσια οικονομικά, θα έπρεπε να εστιάσουμε στο πώς να τα βελτιώσουμε, αλλά η επόμενη κρίση ήρθε αμέσως μετά.

«Το μόνο που βοηθά αυτή τη στιγμή είναι ότι τα επιτόκια είναι πολύ χαμηλά και η κυβέρνηση μπορεί να δανειστεί. Αλλά, μετά από πιέσει της πρόεδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, τα βλέπουμε να αυξάνονται προς τα πάνω», πρόσθεσε.  

Κατά τον κ. Κληρίδη, το πρόβλημα είναι δομικό και δεν θα τελειώσει με τη λήξη του πολέμου, αλλά θα κρατήσει χρόνια. Ταυτόχρονα, ο πόλεμος, θα διαμορφώσει ένα νέο οικονομικό και πολιτικό σκηνικό και παράλληλα, θα αλλάξουν τα δεδομένα σ’ ότι αφορά το ελεύθερο διεθνές εμπόριο.

«Οι χώρες θα αναθεωρήσουν την υπερεξάρτησή τους από άλλες χώρες με ασταθή πολιτεύματα, κάτι που δεν είναι ιδιαίτερα εφικτό και καλεί τις κυβερνήσεις να λάβουν δύσκολες αποφάσεις», είπε καταληκτικά.  

• Τάσος Γιασεμίδης: Να μην τεθεί σε κίνδυνο η δημοσιονομική σταθερότητα

Για μέτρα που θα συμβάλουν στην όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αυτάρκεια της χώρας, κάνει λόγο ο Τάσος Γιασεμίδης, Διοικητικός Σύμβουλος στην KPMG, επισημαίνοντας ότι δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να τεθεί σε κίνδυνο η δημοσιονομική σταθερότητα.

Μιλώντας στο InBusinessNews, ο κ. Γιασεμίδης τόνισε ότι θα πρέπει να ξεκινήσει μια ώθηση προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, καθώς και ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα, ο οποίος παλαιότερα αποτελούσε σημαντικό ποσοστό του ΑΕΠ της χώρας.

Ο κ. Γιασεμίδης υπογράμμισε ότι μεγάλο μέρος του αυξημένου πληθωρισμού είναι εισαγόμενος μετά τις αυξήσεις στις τιμές του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και των αγαθών διεθνώς, και συνεπώς τα μέτρα που θα ληφθούν δεν μπορούν να τον περιορίσουν σημαντικά, αλλά αφορούν περισσότερο τη διαχείριση των αρνητικών συνεπειών.

«Υπάρχουν μέτρα οριζόντια, όπως μειώσεις στον φόρο κατανάλωσης και στον φόρο προστιθέμενης αξίας που επηρεάζει στο σύνολο τους τους καταναλωτές, και στοχευμένα μέτρα, που έχουμε δει να λαμβάνονται και σε άλλες χώρες, τα οποία εστιάζουν σε συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού που αντιμετωπίζουν τα σοβαρότερα προβλήματα», υπέδειξε.

Όσον αφορά συγκεκριμένα την μείωση στον φόρο κατανάλωσης στα καύσιμα και του ΦΠΑ στον ηλεκτρισμό, ο κ. Γιασεμίδης ανέφερε ότι αν και σε ένα βαθμό απόσυμφορίζουν τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν λύση στο πρόβλημα.

«Όπως αναφέρθηκε είναι οριζόντια μέτρα που αφορούν τον πληθυσμό στο σύνολο του και θεωρούνται ότι κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση. Αναμένεται να αυστηροποιηθούν οι έλεγχοι όσον αφορά την πορεία και τον καθορισμό των τιμών, ενώ συγκεκριμένες χορηγίες αναμένεται να δοθούν στη βάση κριτηρίων. Επιπλέον, αναμένεται να υπάρξουν και αποφάσεις σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας», εξήγησε σχετικά.

Ερωτηθείς κατά πόσο τα μέτρα άμβλυνσης της κρίσης επιβαρύνουν τα δημοσιονομικά, ο κ. Γιασεμίδης επισήμανε ότι οι δυνατότητές τους δεν είναι ανεξάντλητες, ειδικά αν λάβουμε υπόψη ότι οι κυβερνήσεις καλέστηκαν να στηρίξουν τις παραγωγικές μονάδες της οικονομίας, την περίοδο της πανδημίας, μέσα από την αύξηση των δαπανών και του δημόσιου χρέους.

Πρόσθεσε ότι ο ψηλός πληθωρισμός συνδυάζεται με επιβράδυνση της οικονομίας σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις οπότε οι δημοσιονομικές πιέσεις εντείνονται.

«Τα μέτρα θα πρέπει να αξιολογηθούν ως προς την επιβάρυνση των δημόσιων οικονομικών, ώστε να ληφθούν μέτρα από την μια ελάφρυνσης των αρνητικών συνεπειών του υψηλού πληθωρισμού και από την άλλη να μην θέτουν σε κίνδυνο τη δημοσιονομική σταθερότητα», είπε καταληκτικά ο κ. Γιασεμίδης.