Πώς θα γίνει το ριζικό lifting στο Τρόοδος

Πολλαπλές παρεμβάσεις σε τρία επίπεδα, με στόχο την αναζωογόνηση της Ορεινής Κύπρου, προτείνει η Εθνική Στρατηγική Ανάπτυξης των Ορεινών Κοινοτήτων του Τρόοδος, η οποία ολοκληρώθηκε και αναμένεται σύντομα να πάρει το δρόμο  του Προεδρικού. 
 
Η πολυσέλιδη μελέτη των ερευνητών του Εργαστηρίου Αγροτικού Χώρου της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Θεσσαλίας, η οποία χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα Γιαννάκη Παπαδούρη, νυν Επιτρόπου Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων, προβλέπει πολλαπλές δράσεις και αλλαγές σε πέραν των 15 τομέων, στρατηγικές παρεμβάσεις, αξιοποίηση ευρωπαϊκών κονδυλίων κ.α. Πρόκειται για ένα φιλόδοξο έργο, με πολλές δράσεις να είναι υλοποιήσιμες άμεσα έως και σε βάθος δεκαετίας. Η μελέτη-στρατηγική αναμένεται να τεθεί ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου για έγκριση το β’ δεκαπενθήμερο του Μάρτη και ακολούθως να μπει σε σταδιακή τροχιά εφαρμογής.

 

Διαβάστε ακόμα: St Raphael Resort: Επιστρέφει πιο ανανεωμένο τον Απρίλιο
 
Στόχος της Στρατηγικής, το Τρόοδος να αποκτήσει τη θέση που του αρμόζει στο σύνολο των πολιτικών της Κυπριακής Δημοκρατίας. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στη μελέτη, την οποία κατέχει το InBusinessNews, με βάση την αρχή της Ορεινότητας, η Εθνική Στρατηγική για την Ανάπτυξη των Ορεινών Κοινοτήτων Τροόδους (ΕΣΑΟΚ) στοχεύει στη βελτίωση:
α) του εισοδήματος των Τροοδιτών και
β) των συνθηκών διαβίωσης (εδαφική δικαιοσύνη) μέσω της βιώσιμης και ενδογενούς ανάπτυξης.

 

Διαβάστε ακόμα: Κεφάλαια που ενισχύουν την στρατηγική της Ελληνικής

  
Προτάσεις για παρεμβάσεις
Η μελέτη οργανώνει και προτείνει παρεμβάσεις σε τρία επίπεδα:
 
1. Ολοκληρωμένες παρεμβάσεις, οι οποίες αφορούν τον καθένα από το σύνολο των τομέων που διαρθρώνουν και οργανώνουν το χώρο της περιοχής (πληθυσμός, γεωργία, μεταποίηση, τουρισμός, υποδομές, περιβάλλον, εκπαίδευση, υγεία, οδικό δίκτυο και επικοινωνίες, ενέργεια, υδάτινοι πόροι, πολιτισμός κτλ).
 
2. Στρατηγικές παρεμβάσεις τις οποίες προτείνει στην Κυβέρνηση και Κεντρική Διοίκηση:
α) Υιοθέτησης της αρχής της ορεινότητας
β) Οριοθέτηση της Εθνικής Ορεινής Περιοχής της Κύπρου
γ) Πλαίσιο Χωρικής Οργάνωσης (Δήλωση Πολιτικής Τροόδους)
δ) Πολιτική Προσέλκυσης και Υποδοχής νέου πληθυσμού,
ε) Νέες δομές διαχείρισης εθνικής σημασίας φυσικών πόρων
 
3. Παρεμβάσεις για τη διαμόρφωση του πλαισίου εφαρμογής της ΕΣΑΟΚ
α) δομή διακυβέρνησης στο πλαίσιο της αποκεντρωμένης συνεργασίας και της συμπλεγματοποίησης,
β) Υιοθέτηση χωρικού εργαλείου της Ε.Ε. Ολοκληρωμένης Εδαφικής Επένδυσης.

 

Διαβάστε ακόμα: Λιγότερη ρύπανση από τα αυτοκίνητα θέλουν οι πολίτες
 
Όπως προκύπτει και από τα πιο πάνω δεδομένα, η ολιστική αυτή μελέτη, εισάγει καινοτόμες για τα κυπριακά δεδομένα έννοιες και πολιτικές, όπως η αρχή της ορεινότητας, η συγκρότηση της περιοχής του Τροόδους σε μια αναπτυξιακή οντότητα προς ένα βιώσιμο πρότυπο εδαφικής ανάπτυξης κ.α. Επί της ουσίας, το Γραφείο του Επιτρόπου Παπαδούρη, πέραν της υλοποίησης της Στρατηγικής, θα είναι επιφορτισμένο και με τον συντονισμό των διαφόρων υπουργείων και υπηρεσιών, στα οποία είναι κατακερματισμένες οι αρμοδιότητες διαφορετικών τομέων, έτσι ώστε για πρώτη φορά το Τρόοδος να αντιμετωπιστεί ως μια οντότητα και όχι ως 115 ξεχωριστές κοινότητες που εμπίπτουν σε δύο διαφορετικές επαρχιακές διοικήσεις και άλλους διοικητικούς φορείς, αρμόδιους για διάφορους τομείς, μεταξύ των οποίων δεν υπήρχε συντονισμός. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στη μελέτη, «από τα όσα μελέτησαν οι ερευνητές προκύπτει αβίαστα το συμπέρασμα ότι το Τρόοδος έχει περισσότερο ανάγκη από συντονισμό και προσαρμογή των εθνικών τομεακών και διατομεακών πολιτικών παρά από υψηλότερες χρηματοδοτήσεις». Και η αναφορά αυτή είναι χαρακτηριστική της εικόνας που επικρατεί σήμερα στην Ορεινή Κύπρο.

Εξάλλου, οι επιστήμονες εξέτασαν ξεχωριστά 14 διαφορετικούς τομείς, οι οποίοι αποτελούν ουσιαστικό κομμάτι της υλοποίησης της στρατηγικής όπως ο πληθυσμός, η γεωργία, η μεταποίηση, ο τουρισμός, οι υποδομές, το φυσικό περιβάλλον, η εκπαίδευση, η υγεία, το οδικό δίκτυο, η ενέργεια, οι υδάτινοι πόροι, ο πολιτισμός, η επιχειρηματικότητα και η διαχείριση στερεών και υγρών αποβλήτων. Οι εισηγήσεις τους με τις σημερινές αδυναμίες που υπάρχουν και τις δράσεις που πρέπει να αναληφθούν σε κάθε τομέα, παρατίθενται αναλυτικά στη μελέτη. Ακριβώς επειδή κάθε ένας από τους προαναφερόμενους τομείς εμπίπτει σε διαφορετικά υπουργεία και επειδή οι διάφοροι αυτοί τομείς, στο πλαίσιο της στρατηγικής για το Τρόοδος επηρεάζουν και στηρίζονται ο ένας στον άλλο, απαιτείται πλήρης συντονισμός μεταξύ των διαφόρων κρατικών υπηρεσιών. Για το σκοπό αυτό, έχουν ήδη καταρτιστεί σε κάθε υπουργείο τεχνικές επιτροπές, καθώς επίσης και εξειδικευμένες επιτροπές, το συντονισμό των οποίων θα έχει το Γραφείο του Επιτρόπου Παπαδούρη, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις τις Διυπουργικής Επιτροπής και Καθοδηγητικής Επιτροπής, οι οποίες έχουν διοριστεί σε ανώτατο επίπεδο για τον σκοπό διασφάλισης της παρακολούθησης της εφαρμογής της μελέτης.

 
Άντληση ευρωπαϊκών κονδυλίων
Το ύψος της χρηματοδότησης του όλου project δεν μπορεί να υπολογιστεί επακριβώς, λόγω των πολλαπλών και πολυδιάστατων δράσεων και πολιτικών που προτείνονται. Εντούτοις με την κατάθεση της Στρατηγικής στο Υπουργικό Συμβούλιο θα κατατεθεί το πρώτο Πακέτο Εφαρμογής της Στρατηγικής, στο οποίο στο οποίο θα συγκεντρώνονται όλες οι δράσεις προτεραιότητας. Στις εν λόγω δράσεις περιλαμβάνονται όλες οι Στρατηγικές Παρεμβάσεις εφόσον η υλοποίησή τους θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση για το Τρόοδος της νέας εποχής, ένα τόπο ελκυστικό για διαβίωση και δραστηριοποίηση. Το πρώτο πακέτο δράσεων θα είναι κοστολογημένο, ιεραρχημένο και η υλοποίησή του θα είναι σε βάθος τριετίας.
 
Όπως αναφέρθηκε στο InBusinessNews, τα κονδύλια που κατά καιρούς δίνονταν σε διάφορες ορεινές περιοχές αποσπασματικά, θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν κάτω από την Ομπρέλα της Εθνικής Στρατηγικής για την Ανάπτυξη των Ορεινών Κοινοτήτων Τροόδους.
 
Πέραν αυτού όμως, η Ομάδα του κ. Παπαδούρη προτείνει επίσης την αξιοποίηση του Ευρωπαϊκού εργαλείου ΟΕΕ (πρώην πρόγραμμα Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων) κατά την προγραμματική περίοδο 2021 – 2027. Μέσω της διαδικασίας αυτής, θα διαμορφωθεί ένα ενιαίο χρηματοδοτικό πλαίσιο, το οποίο δύναται να χρηματοδοτηθεί από τα ταμεία ΕΚΤ, ΕΤΠΑ και Ταμείο Συνοχής. Επί της ουσίας, κατόπιν διευθέτησης, θα διατίθενται από τα ευρωπαϊκά ταμεία, κονδύλια ειδικά για την ορεινή Κύπρο και το συγκεκριμένο project και όχι αποσπασματικά, όπως γινόταν μέχρι σήμερα. Παράλληλα, θα διαμορφωθεί μια Εθνική Αρχή Συντονισμού και μια Διαχειριστική Αρχή για διευκόλυνση της διαδικασίας και διαχείριση των χρημάτων.