Κύπρος: Λιγότεροι οι δημοσιονομικοί κίνδυνοι

Βελτιωμένη παρουσιάζεται η βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους στην Κύπρο το 2017 σε σχέση με το 2017, παρά το γεγονός ότι ο δείκτης βρίσκεται γύρω στο 100% του ΑΕΠ. Αυτό επισημαίνει σε έκθεση της η Κομισιόν για την παρακολούθηση της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους των κρατών-μελών, ενώ παράλληλα επισημαίνει πως έχουν μετριαστεί οι μεσοπρόθεσμοι δημοσιονομικοί κίνδυνοι. Εξακολουθεί ωστόσο να υπογραμμίζει πως ο υψηλός δείκτης του ιδιωτικού χρέους και ο μεγάλος όγκος των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων συνιστούν κίνδυνο για την κυπριακή οικονομία μακροπρόθεσμα. 

Διαβάστε ακόμα: Ανεπούλωτη πληγή το «Γλαύκος Κληρίδης» στον Αγρό

Συγκεκριμένα, η έκθεση υπογραμμίζει το γεγονός πως καταγράφηκε περαιτέρω μείωση του δημόσιου χρέους στην ΕΕ το 2017, λόγω της συνεχιζόμενης οικονομική ανάκαμψης υπό ευνοϊκά οικονομικούς όρους και της σταθερής δημοσιονομικής προοπτικής. Σημειώνει επίσης πως στις περισσότερες χώρες καταγράφηκε σταθερό διαρθρωτικό πρωτογενές πλεόνασμα το 2017 σε σχέση με το 2016 οπόταν και το πρωτογενές πλεόνασμα άγγιζε μόλις το 0,8% του ΑΕΠ της ΕΕ. 

Σε ό,τι αφορά τη μείωση του δημόσιου χρέους, στην Κύπρο καταγράφηκε η δεύτερη μεγαλύτερη μείωση και τον δείκτη του δημόσιου χρέους να βρίσκεται κοντά στο 100% του ΑΕΠ, μειώνοντας παράλληλα την έκθεση της Κύπρου σε εξωγενείς δυσμενείς διαταραχές.

Σε γενικές γραμμές και σύμφωνα με τους δείκτες που έχει καταρτίσει η Κομισιόν, καμία χώρες δεν φαίνεται να κινδυνεύει από μεσοπρόθεσμες δημοσιονομικές πιέσεις και οι κίνδυνοι μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής πίεσης είναι ηπιότεροι σε σχέση με το 2009. Ωστόσο, σε ορισμένες χώρες εντοπίζονται μεσοπρόθεσμες προκλήσεις, είτε από πλευράς φορολογίας, είτε από μακροοικονομικής πλευράς όπως στην περίπτωση της Κύπρου. Ωστόσο, δεν χαρακτηρίζονται σοβαρά ικανά ώστε να οδηγήσεις σε γενικούς κινδύνους δημοσιονομικής πίεσης για το 2018. 

Για την Κύπρο, οι μεσοπρόθεσμοι κίνδυνοι βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους θεωρούνται μέτριοι σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια όπου η Κύπρος βρισκόταν αντιμέτωπη με υψηλά ρίσκα σε ό,τι αφορά την βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους. Η ταξινόμηση των δημοσιονομικών κινδύνων για την Κύπρο βελτιώθηκε, σύμφωνα με την έκθεση, σε ασφαλέστερα επίπεδα λόγω της μεγάλης βελτίωσης του δομικού πρωτογενούς πλεονάσματος και της μεγάλης μείωσης του δείκτη δημόσιου χρέους. Μάλιστα τονίζεται ότι η Κύπρος έχει ταξινομηθεί ανάμεσα στις χώρες με χαμηλό ρίσκο βιωσιμότητας των δημόσιων οικονομικών.

Μεγάλος ο όγκος των ΜΕΔ
Αναφορικά με τους ενδεχόμενους κινδύνους της κυβέρνησης από τον τραπεζικό τομέα, η έκθεση σημειώνει πως η μεγαλύτερη ευπάθεια προκύπτει από το μερίδιο των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPL), το οποίο εξακολουθεί να παραμένει προβληματικό. Καταγράφεται, ωστόσο, ότι υπήρξε περαιτέρω μείωση των ΜΕΔ. Υπό την προϋπόθεση της αυστηρής εφαρμογής του κανονιστικού πλαισίου και της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε μεσοπρόθεσμη βάση, η προσομοιωμένη επίδραση μιας συστημικής τραπεζικής κρίσης στα δημόσια οικονομικά θα είχε δυνητικά μεγάλο αντίκτυπο μεσοπρόθεσμα. 

Τονίζεται με έμφαση πως η Κύπρος εξακολουθεί να παραμένει η μοναδική χώρα της ΕΕ που αντιμετωπίζει μεσοπρόθεσμες προκλήσεις που προκύπτουν από την οικονομική της ανταγωνιστικότητα.

Υψηλό ιδιωτικό χρέος
Σε ό,τι αφορά τις συνθήκες μακροοικονομικής και χρηματοπιστωτικής ανταγωνιστικότητας, οι μεσοπρόθεσμοι κίνδυνοι της Κύπρου αντανακλώνται στην κυρίως αρνητική επενδυτική της θέση διεθνώς, χαμηλή αποταμίευση των νοικοκυριών και στο υψηλό ιδιωτικό χρέος.

Ο τραπεζικός τομέας είναι συχνά ο κύριος παράγοντας των ενδεχόμενων υποχρεώσεων. Οι ροές πιστώσεων προς τον ιδιωτικό τομέα και οι μεταβολές των τιμών των κατοικιών δημιουργούν σχετικά ψηλό κίνδυνο στην Κύπρο, ενώ τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια εξακολουθούν να είναι σε μεγάλο βαθμό προβληματικά.

Η Κύπρος, σημειώνει η έκθεση, αποτελεί ίσως την μοναδική χώρα όπου δεν θα πρέπει να θεωρούνται αμελητέες οι εκτιμώμενες δημοσιονομικές επιπτώσεις μιας μείζονος κρίσης που συνδέεται με υπερβολικές τραπεζικές ζημίες για το 2018. 

Παράλληλα, στο εγγύς μέλλον όπου περιλαμβάνεται η επίδραση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις των περισσοτέρων χωρών της ΕΕ εκτιμάται ότι είναι χαμηλότερες από το 1% του ΑΕΠ, ακόμη και στο σενάριο ανακεφαλαιοποίησης 10,5%. Ωστόσο, η Κύπρος, η υψηλότερη μεμονωμένη περίπτωση, θα έχει ενδεχόμενες υποχρεώσεις ύψους 7,6% του ΑΕΠ υπό το σενάριο ανακεφαλαιοποίησης 10,5%.