Κίκης Αθηνοδώρου: Καλή επένδυση παραμένουν τα ακίνητα

Τις τρέχουσες προοπτικές για τον τομέα των ακινήτων αναλύει ο Κίκης Αθηνοδώρου, Διευθύνων Σύμβουλος της Kikis Athinodorou & Associates LLC.

Διαβάστε ακόμα:
Revolut: 170.000 plus οι πελάτες μας στην Κύπρο
LEROY MERLIN: Διψήφιος ο ρυθμός ανάπτυξης

Σε συνέντευξή του στο Gold εξηγεί γιατί η Κύπρος παραμένει ιδανικός προορισμός για επενδύσεις, σημειώνοντας ότι κάθε ακίνητο θα πρέπει να εξεταστεί βάσει της δικής του αξίας και σύμφωνα με τις ανάγκες και το προφίλ κινδύνου του κάθε επενδυτή.

Πώς βλέπετε τις επενδυτικές προοπτικές των ακινήτων στην Κύπρο για την περίοδο 2021-2022;
Το 2021, τρεις παράγοντες αναμένεται να επηρεάσουν την αγορά: Το τέλος του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος, η πανδημία COVID-19 και το πλήγμα που υπέστη ο τουρισμός λόγω της πανδημίας. Ως αποτέλεσμα, οι δαπάνες είναι σημαντικά χαμηλότερες, όπως και τα δημόσια έσοδα, αλλά και δαπάνες των καταναλωτών. Φαίνεται ότι τα ακίνητα που προσφέρουν ένα ασφαλές εισόδημα θα επηρεαστούν οριακά ή καθόλου, ενώ τα ακίνητα που αγοράστηκαν για σκοπούς κερδοσκοπίας (όπως συνέβη τις προηγούμενες δεκαετίες) θα επηρεαστούν σοβαρότερα. Για παράδειγμα, μια ευρωπαϊκή οικογένεια δεν θα επενδύσει σε γεωργική γη, ελπίζοντας ότι η πολεοδομική ζώνη θα αλλάξει, αυξάνοντας έτσι την αξία της. Μια οικογένεια Ευρωπαίων θα εξασφαλίσει τη στέγασή της ανάλογα με τις ανάγκες της ή ένα ακίνητο που παράγει εισόδημα. Πιστεύω ότι, μακροπρόθεσμα, ότι τα ακίνητα που αποκτήθηκαν ως καλή επένδυση θα αποτελέσουν αντιστάθμισμα έναντι του πληθωρισμού. Ένας επενδυτής πρέπει πάντα να έχει κατά νου ότι πρέπει να δημιουργήσει ένα καλά διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο και να διατηρεί πάντα ένα επαρκές ποσοστό αυτού του χαρτοφυλακίου σε μετρητά (όπως λέει η παροιμία, "τα μετρητά είναι βασιλιάς"). Η εμπειρία μας από την κρίση του 2013 κατέδειξε ότι οι κυπριακές εταιρείες δεν είχαν επαρκή ρευστότητα, με αποτέλεσμα να προκύψουν προβλήματα ταμειακών ροών.

Γιατί κάποιος πρέπει να επενδύσει στο real estate της Κύπρου;
Η Κύπρος είναι μια ευρωπαϊκή χώρα που χρησιμοποιεί το ευρώ ως νόμισμά της, που βρίσκεται μεταξύ τριών ηπείρων και συνδέει την Ευρώπη με τη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Επιπλέον, η Κύπρος διαθέτει σημαντικές υποδομές και ένα από τα καλύτερα κλίματα στον κόσμο, με ένα πολύ μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού να μιλά μια δεύτερη ή ακόμα και μια τρίτη γλώσσα. Ο τομέας των ακινήτων έχει σημειώσει θετική ανάπτυξη από τη δεκαετία του 1980 και ήταν πάντα σεβαστός από ντόπιους και ξένους. Έτσι, η Κύπρος αποτελεί ιδανικό προορισμό για επιχειρηματικές δραστηριότητες και συνταξιοδότηση.

Σε ποιον τομέα θα συμβούλευες κάποιον να επενδύσει στην Κύπρο;
Δεν είναι σοφό να συμβουλεύουμε κανέναν για την ελκυστικότητα μιας συγκεκριμένης χρήσης ή τοποθεσίας. Κάθε ακίνητο θα πρέπει να εξεταστεί βάσει της δικής του αξίας και σύμφωνα με τις ανάγκες και το προφίλ κινδύνου του κάθε επενδυτή. Για την εταιρεία μας, ως σύμβουλοι ακινήτων, υπάρχουν τρεις παράμετροι που πρέπει πάντα να εξετάζονται πριν δοθούν συμβουλές: Το χρηματικό ποσό που θα επενδυθεί, η περίοδος εκμετάλλευσης της επένδυσης και η ευκολία διάθεσης του ακινήτου. Πιστεύουμε ότι σήμερα η φράση «τοποθεσία, τοποθεσία, τοποθεσία» δεν είναι η μοναδική παράμετρος που πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά την επένδυση σε ακίνητα.

Τι είδους αποδόσεις μπορεί να περιμένει ένας μακροπρόθεσμος επενδυτής στα ακίνητα της Κύπρου τα επόμενα χρόνια;
Δεν μπορούμε να προβλέψουμε με βεβαιότητα το μέλλον του τομέα των ακινήτων, καθώς είναι ευάλωτο σε πολλούς παράγοντες. Για παράδειγμα, δεν νομίζω ότι οποιοσδήποτε σύμβουλος πριν από τρία χρόνια θα μπορούσε να προβλέψει τι περνάμε σήμερα με την πανδημία COVID-19. Επιπλέον, οι άμεσες και έμμεσες συνέπειες αυτού του ιού δεν έχουν γίνει ακόμη αισθητές από πολλούς τομείς της οικονομίας. Κοιτάζοντας τα ιστορικά δεδομένα, για πολλά χρόνια το real estate στην Κύπρο είχε άμεση απόδοση (δηλ. εισόδημα από ενοίκια) και έμμεση απόδοση (ανατίμηση σε αξία) που ξεπερνούσε το 8%. Από το 2010, η αγορά ακινήτων διέρχεται ανάμεσα σε κύκλους και οι επενδυτές πρέπει να αναλύσουν σε ποιο σημείο του επιχειρηματικού κύκλου βρίσκεται η αγορά ακινήτων τη συγκεκριμένη στιγμή.

Ας υποθέσουμε ότι ένας μακροπρόθεσμος επενδυτής που αναζητά αποδόσεις με προοπτική άνω των δέκα ετών, είναι πρόθυμος να επενδύσει €1 εκατ. στο real estate της Κύπρου στην Κύπρο και σας διορίζει ως σύμβουλο επενδύσεων. Πώς θα τον συμβούλευες να δομήσει το εν λόγω χαρτοφυλάκιο;
Μακάρι να είχα ένα μαγικό ραβδί, ώστε να μπορούσα να συμβουλέψω κάποιον σε λίγες γραμμές ή σε λίγα λεπτά, πού να επενδύσει ή ποια είναι η καλύτερη απόφαση. Όπως είπα προηγουμένως, κάθε ακίνητο πρέπει να αναλυθεί βάσει των δικών του πλεονεκτημάτων και δεν μπορεί να υπάρξει μια γενική οδηγία για επενδύσεις. Η συμβουλή μου είναι πάντα να αναζητώ επαγγελματική γνώμη και πάντα γραπτώς («scripta manent»). Η τελευταία δεκαετία έχει δείξει τόσα σκαμπανεβάσματα που κάθε σύμβουλος ακινήτων θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός όσον αφορά την έκφραση γνώμης ή τη συμβουλή!

Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό GOLD