Κ. Κωνσταντή: Το e-shop του ΕΤΕΚ, το lockdown και η άναρχη ανάπτυξη

Η πραγματική επίπτωση του κορωνοϊού στον τομέα των κατασκευών αλλά και ευρύτερα, θα διαφανεί κατά τους επόμενους μήνες όταν θα αρχίσουν να ολοκληρώνονται έργα ή συμβόλαια παροχής υπηρεσιών μηχανικής τα οποία είχαν αρχίσει πριν από την πανδημία, τονίζει στο InBusinessNews ο νέος πρόεδρος του ΕΤΕΚ, Κωνσταντίνος Κωνσταντή.

Σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη ο κ. Κωνσταντή αναφέρεται στην πιλοτική εφαρμογή του e-shop του ΕΤΕΚ, καθώς και το σύστημα ηλεκτρονικής υποβολής αιτήσεων για εγγραφή στο Μητρώο Μελών του Επιμελητηρίου, το οποίο τέθηκε σε εφαρμογή.

Διαβάστε ακόμα: Αυτοκίνητα: Δεν έκλεισε τη ψαλίδα της χασούρας ο Οκτώβριος

Μιλώντας για τις προτεραιότητες και τα τρέχοντα ζητήματα του ΕΤΕΚ, ο κ. Κωνσταντή αναφέρθηκε στην πανδημία, το πλαίσιο αδειοδότησης της ανάπτυξης και την αναγκαιότητα ελέγχου της άναρχης ανάπτυξης που καταγράφεται στην Κύπρο.

Διαβάστε ακόμα: Βερεγγάρια: Θα πουληθεί αυτή τη φορά;

Ταυτόχρονα εκφράζει την ανησυχία του Επιμελητηρίου για τις παλαιές οικοδομές, επαναλαμβάνοντας τη σημασία της νομοθετικής ρύθμισης της Τακτικής Επιθεώρησης των Κτηρίων και της έκδοσης σχετικού Πιστοποιητικού Επιθεώρησης προκειμένου να αποφευχθούν παρόμοιες καταστροφικές συνέπειες σαν αυτές του σεισμού σε Σάμο και Σμύρνη.

Διαβάστε ακόμα: Πώς οι χώροι εστίασης αντιμετωπίζουν την πανδημία

Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο ενός νέου ολικού lockdown, εξήγησε ότι θα ήταν επώδυνο για όλη την κυπριακή οικονομία, εκφράζοντας την άποψη ότι όποια μέτρα και αν ληφθούν για προστασία από τον Covid-19, αλλά και για οποιαδήποτε πιθανή νέα πανδημία) θα πρέπει να τύχουν μιας ολιστικής προσέγγισης.

Ποιοι οι στόχοι σας ως νέος πρόεδρος του ΕΤΕΚ;
Κύριος στόχος μας είναι να διατηρήσουμε και να ενισχύσουμε τις αρχές που διέπουν τη δράση του Επιμελητηρίου σε επίπεδο κοινωνίας αλλά και απέναντι στα μέλη του. Αυτές οι αρχές είναι η επιστημονικότητα, η τεκμηρίωση, η συμμετοχικότητα, η διαφάνεια και η ποιότητα. Ταυτόχρονα θα επιδιώξουμε να εντείνουμε τις παρεμβάσεις μας και να δυναμώσουμε η φωνή μας για την ενίσχυση του επιστημονικού λόγου σε θέματα που απασχολούν την κοινωνία και τον τεχνικό κόσμο. Το ΕΤΕΚ αποτελεί το κατεξοχήν επιστημονικό όργανο του τόπου. Είναι η ανώτατη βαθμίδα έκφρασης του επιστημονικού λόγου και ως τέτοια οφείλουμε να διεκδικήσουμε θέση στο τραπέζι του διαλόγου. Όχι ως σύμβουλοι που περιοριζόμαστε στην γνωμοδότηση κατόπιν πρόσκλησης, αλλά ως ισάξια φωνή στα ζητήματα όπου η επιστημονικότητα οφείλει να αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της απόφασης.

Ακόμη, έχουμε έντονη άποψη για την ανάγκη περαιτέρω βελτίωσης του τομέα της έρευνας και καινοτομίας στην Κύπρο, σε θέματα που αφορούν τον κλάδο της μηχανικής και τον τομέα της τεχνολογίας. Προς αυτήν την κατεύθυνση κρίνουμε σκόπιμο να ενισχύσουμε το επίπεδο του επαγγελματισμού, των γνώσεων και των δεξιότητες των μελών μας, μέσα από διαλέξεις, συνέδρια και άλλες δράσεις με στόχο την περαιτέρω κατάρτιση και τη δια βίου μάθηση των μηχανικών του τόπου.

Παράλληλα, θα εντείνουμε την προσπάθεια βελτίωσης των υπηρεσιών που προσφέρει το ΕΤΕΚ στους πολίτες και στα μέλη του, αξιοποιώντας σε μεγαλύτερο βαθμό τις δυνατότητες που μας παρέχει σήμερα η τεχνολογία.

Εν τέλει η εικόνα του ΕΤΕΚ στην συνείδηση του κάθε πολίτη αποτελεί τον καθρέφτη των δράσεων και των προσπαθειών του Επιμελητηρίου, ακόμη και αν ο καθένας δεν είναι πλήρως ενημερωμένος για όλες τις πτυχές δραστηριοποίησης του. Βλέποντας λοιπόν σε βάθος τριετίας, θα θέλαμε το ΕΤΕΚ να αποτελεί στη συνείδηση του λαού τον κύριο εκφραστή και υπερασπιστή της επιστημονικότητας στα ζητήματα μηχανικής, τον υπέρμαχο της λογικής και αναλυτικής σκέψης που θα ενεργεί με αποφασιστικότητα, μακριά από μικροπολιτικές και σκοπιμότητες και θα αντισταθμίζει τις λαϊκιστικές προσεγγίσεις. Δεν είμαστε σύμβουλοι μόνο του Κράτους, αλλά κυρίως του Πολίτη και τα συμφέροντα αυτού είναι που πρέπει να έχουμε στον πυρήνα της σκέψης μας.

Η πανδημία, το πλαίσιο αδειοδότησης και η άναρχη ανάπτυξη

Ποια είναι τα τρέχοντα ζητήματα που απασχολούν το Επιμελητήριο;
Μείζονος σημασίας θεωρούμε και την περαιτέρω απλοποίηση του πλαισίου αδειοδότησης και ελέγχου της ανάπτυξης και την εφαρμογή ενός ορθού πλαισίου υλοποίησης έργων του δημόσιου με βασικά συστατικά τη διαφάνεια, τη συμμετοχικότητα, τον έγκαιρο προγραμματισμό, την επίτευξη της μέγιστης οικονομικής ανταποδοτικότητας στον κύκλο ζωής των έργων και τη βελτίωση της ποιότητας του δομημένου περιβάλλοντος.

Βασικό ζήτημα για μας είναι και ο έλεγχος της άναρχης ανάπτυξης που δυστυχώς είναι έκδηλη στο νησί μας, με τη συνεχή επέκταση των ζωνών ανάπτυξης χωρίς αυτή να δικαιολογείται από τα πολεοδομικά δεδομένα των περιοχών και την πολιτική της μεμονωμένης κατοικίας. Αυτά τα δύο, σε συνδυασμό με τις εν γένει ουσιαστικές αδυναμίες ή και την έλλειψη πολιτικής βούλησης για την επιβολή της εφαρμογής του νόμου, δημιούργησαν ένα πολεοδομικά ανορθόδοξο και ακαλαίσθητο δομημένο περιβάλλον. Πρέπει ως χώρα να εστιαστούμε στην αναβάθμιση του δημόσιου χώρου, στη διαφύλαξη και ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και στον καθορισμό και εφαρμογή ενός πλαισίου υλοποίησης έργων του δημόσιου, που θα έχει ως κυρίαρχο στόχο τη βελτίωση της ποιότητας του δομημένου περιβάλλοντος

Στα θέματα που απασχολούν το ΕΤΕΚ είναι και η ψηφιακή μεταρρύθμιση της Κύπρου. Πρόκειται για ένα κεφάλαιο το οποίο ως Επιμελητήριο θεωρούμε ως ένα μεγάλο στοίχημα που έχουμε ενώπιόν μας, το οποίο δεν αφορά μόνο τον κατασκευαστικό κλάδο, αλλά το σύνολο της δημόσιας διοίκησης, όπως τον τομέα της απόδοσης δικαιοσύνης (π.χ. e-justice) αλλά και της οικονομίας γενικότερα. Σε σχέση με τον κλάδο των κατασκευών έγινε το πρώτο αλλά καθοριστικό βήμα και από την 1η Οκτωβρίου είναι σε λειτουργία η Νέα Πολιτική Αδειοδότησης της ανάπτυξης, μέσω της οποίας είναι πλέον εφικτή η ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων για πολεοδομική άδεια και άδεια οικοδομής από την Κεντρική Κυβέρνηση για αναπτύξεις όπου αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή είναι ο Οικείος Έπαρχος.

Πρέπει να τονίσω ότι στο ΕΤΕΚ έχουμε κάνει το πρώτο και καθοριστικό βήμα έτσι ώστε τα μέλη του να εξυπηρετούνται ηλεκτρονικά. Έχει τεθεί σε πιλοτική εφαρμογή το e-shop του ΕΤΕΚ. Επίσης, τέθηκε σε εφαρμογή το σύστημα ηλεκτρονικής υποβολής αιτήσεων για εγγραφή στο Μητρώο Μελών του ΕΤΕΚ. Συναφώς, εδώ και 18 μήνες οι δηλώσεις συμμετοχής και η εξόφληση του τέλους συμμετοχής σε σεμινάρια που διοργανώνει το ΕΤΕΚ γίνονται μόνο ηλεκτρονικά. Τέλος, σχεδιάζουμε αυτήν την περίοδο τη νέα ιστοσελίδα μας, η οποία ευελπιστούμε πως θα είναι πιο δυναμική και φιλικότερη προς τους χρήστες.

Πώς επηρεάζει τον τομέα σας, αλλά και τα εργοτάξια, η νέα κατάσταση με την πανδημία; Πόσο ανησυχεί ένα νέο μερικό ή ολικό lockdown;
Η πανδημία επηρέασε όλο το φάσμα της οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα μας και συναφώς και τον τομέα των κατασκευών και γενικότερα των υπηρεσιών που αφορούν τα μέλη του ΕΤΕΚ. Επίσης, η πανδημία δημιούργησε αβεβαιότητα στα νοικοκυριά, τα οποία πιθανότητα θα είναι περισσότερο διστακτικά στην απόκτηση ιδιόκτητης κατοικίας κατά τους επόμενους μήνες, ενώ μεγάλο είναι το πλήγμα στην τουριστική και ξενοδοχειακή βιομηχανία.  Ωστόσο, θεωρώ ότι η πραγματική επίπτωση της πανδημίας στον τομέα των κατασκευών αλλά και ευρύτερα, θα διαφανεί κατά τους επόμενους μήνες όταν θα αρχίσουν να ολοκληρώνονται έργα ή γενικότερα συμβόλαια παροχής υπηρεσιών μηχανικής τα οποία είχαν αρχίσει πριν από την πανδημία.

Την ίδια στιγμή πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι παρά τα προβλήματα που έφερε η πανδημία, έχει δημιουργήσει μια πρώτης τάξης ευκαιρία και δρα ως καταλύτης για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας μας. Επίσης, δίνει την ευκαιρία επανασχεδιασμού ενός πιο πράσινου και ορθολογικού μοντέλου ανάπτυξης.

Θεωρώ ότι ένα νέο ολικό lockdown θα ήταν επώδυνο για όλη την κυπριακή οικονομία. Πιστεύω ότι όποια μέτρα και αν ληφθούν για προστασία από τον Covid-19, (αλλά και για οποιαδήποτε πιθανή νέα πανδημία) θα πρέπει να τύχουν μιας ολιστικής προσέγγισης. Σε κάθε περίπτωση, δεν θα πρέπει να καταφεύγουμε σε σπασμωδικές αντιδράσεις, αλλά σε προσεκτικά σχεδιασμένες και τεκμηριωμένες στρατηγικές οι οποίες θα περιλαμβάνουν τόσο βραχυπρόθεσμα, όσο και μακροπρόθεσμα μέτρα και θα σταθμίζουν όλες τις παραμέτρους στην λήψη αποφάσεων, λαμβάνοντας βέβαια υπόψη πρωτίστως το θέμα της δημόσιας ασφάλειας.

Ο κίνδυνος για παλιές οικοδομές

Μετά τον φονικό σεισμό στη Σάμο και τη Σμύρνη είχατε επαναλάβει την ανησυχία σας για τις παλιές οικοδομές στην Κύπρο. Πόσο εκτεθειμένοι είμαστε σε αυτούς τους κινδύνους και τι εισηγείστε να γίνει;
Η ανησυχία του Επιμελητηρίου επικεντρώνεται κυρίως στις παλαιές οικοδομές, ειδικά αυτές που έχουν ανεγερθεί κατά περιόδους που δεν εφαρμόζονταν αντισεισμικοί κώδικες ή/και εφαρμόζονταν λιγότερο απαιτητικοί κτηριοδομικοί κώδικες για το σχεδιασμό τους και που δεν είχε θεσμοθετηθεί η υποχρεωτική επίβλεψη των κατασκευαστικών εργασιών. Ταυτόχρονα, η έλλειψη  κουλτούρας συντήρησης και όπου είναι απαραίτητο της δομοστατικής αναβάθμισης των οικοδομών στη χώρα μας, ως μέτρο πρόληψης για την ασφάλειά μας, εντείνει τα υπάρχοντα προβλήματα στο ήδη γερασμένο κτηριακό απόθεμα της χώρας μας.

Είναι άμεση ανάγκη η νομοθετική ρύθμιση της Τακτικής Επιθεώρησης των Κτηρίων και της έκδοσης σχετικού Πιστοποιητικού Επιθεώρησης το οποίο θα αποτελέσει το καλύτερο προληπτικό μέτρο αποφυγής παρόμοιων καταστροφικών συνεπειών.  Σε αυτό το πλαίσιο, το ΕΤΕΚ έχει ετοιμάσει και εκδώσει μεθοδολογία για τη τακτική επιθεώρηση κτηρίων σε ότι αφορά τη δομοστατική τους επάρκεια στην οποία περιλαμβάνονται κατευθυντήριες γραμμές για τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσει ένας μελετητής για την αποτίμηση της τρωτότητας ενός κτηρίου στην περίπτωση ενός επερχόμενου σεισμού.

Επιπρόσθετα, καλούμε την Πολιτεία να βρει τους τρόπους να επιδοτήσει άμεσα τον δομοστατικό έλεγχο για την αποτίμηση της αντισεισμικής επάρκειας των οικοδομών και όπου είναι απαραίτητο τη δομοσταστική τους αναβάθμιση για τη θωράκιση των οικοδομών έναντι ενός καταστροφικού σεισμού.  Μιλάμε συνέχεια για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτηρίων αλλά σχεδόν ποτέ δεν μπαίνει στο ίδιο επίπεδο συζήτησης και η δομοστατική τους αναβάθμιση, που αποτελεί στην πραγματικότητα αναπόσπαστο κομμάτι της επένδυσης ενός κτηρίου. Άλλωστε αυτή είναι που θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό αν ο υπολειπόμενος χρόνος ζωής ενός κτηρίου είναι αυτός που θα εξασφαλίσει το απαραίτητο χρονικό διάστημα στην ενεργειακή του αναβάθμιση ώστε να αποτελέσει ωφέλιμη επένδυση. Λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία χρόνια έχουν διατεθεί μεγάλα ποσά, από κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενεργειακή αναβάθμιση οικοδομών στην Κύπρο, χωρίς να διασφαλίζεται παράλληλα και η αντισεισμική τους επάρκεια, θα μπορούσε το κράτος αντίστοιχα να προωθήσει τηρουμένης της αρχής της αναλογικότητας την ταυτόχρονη δομοστατική τους αναβάθμιση, μέσω της παροχής σχετικών κινήτρων και χρηματοδοτικών εργαλείων.

Τακτική επιθεώρηση κτηρίων

Στο πλαίσιο αυτό, το ΕΤΕΚ είχε εισηγηθεί τη θεσμοθέτηση της τακτικής επιθεώρησης κτηρίων. Ποια η ανταπόκριση της πολιτείας σε αυτό το θέμα;
Η θεσμοθέτηση της τακτικής επιθεώρησης κτηρίων δύναται να αποτελέσει το εργαλείο στα χέρια μας για τη διασφάλιση ότι διενεργούνται οι απαραίτητο έλεγχοι στα κτήρια για την αποτίμηση της στατικής και της αντισεισμικής τους επάρκειας και ότι λαμβάνονται τα αναγκαία προληπτικά μέτρα, όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο, για την για τη θωράκισή τους στην απευκταία περίπτωση ενός (αναπόφευκτου εν τέλει) επερχόμενου σεισμού.  Το ΕΤΕΚ καταβάλλει διαχρονικά προσπάθειες για την προώθηση της θεσμοθέτησης της τακτικής επιθεώρησης κτηρίων.

Δυστυχώς, ίσως και ένεκα του ότι στις πλείστες περιπτώσεις, οι συνέπειες της μη λήψης έγκαιρων και προληπτικών μέτρων για τη θωράκιση των κτηρίων, διαφαίνονται όταν μια κατασκευή δοκιμαστεί από έναν σεισμό, παρατηρείται μια δυστοκία στη θεσμοθέτηση της τακτικής επιθεώρησης κτηρίων από την πολιτεία. Ταυτόχρονα, το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο βασίζεται κυρίως σε εργαλεία «πυροσβεστικής» μόνο παρέμβασης, αφού ενεργοποιείται μόνον όταν μια οικοδομή έχει ήδη καταστεί ή τείνει να καταστεί επικίνδυνη για τη δημόσια ασφάλεια.

Για αυτό όπως έχω προαναφέρει, θεωρούμε πως χρειάζεται να προωθηθούν άμεσα στοχοπροσηλωμένες ενέργειες για την προώθηση της δομοστατικής αναβάθμισης των κτηρίων της χώρας μας, οι οποίες θα δημιουργήσουν ταυτόχρονα και κουλτούρα συντήρησης του κτηριακού μας αποθέματος. Με αυτό το δεδομένο, θεωρούμε πως ταυτόχρονα με την προώθηση της θεσμοθέτησης της τακτικής επιθεώρησης κτηρίων, χρειάζεται μια ολοκληρωμένη κρατική πολιτική για το θέμα, η οποία θα περιλαμβάνει κίνητρα και τα απαραίτητα εργαλεία για τη λήψη μέτρων για τη θωράκιση των κτηρίων, με την ίδια την πολιτεία να ενεργεί ως παράδειγμα.

Το ΕΤΕΚ από πλευράς του έχει προχωρήσει στην επεξεργασία εισηγήσεων για όσα προαναφέρονται. Ως Επιμελητήριο ευελπιστούμε ότι με σταδιακά, αλλά σταθερά βήματα υπάρχει η δυνατότητα να υιοθετηθούν μέτρα προληπτικού χαρακτήρα για τη θωράκιση του κτηριακού μας αποθέματος έναντι ενός καταστροφικού σεισμού από την πολιτεία και καταβάλλουμε προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση.