Αν και η αγορά ακινήτων εξακολουθεί να βρίσκεται σε ανοδική πορεία, με τις τιμές να συνεχίζουν να αυξάνονται και το 2025, εντούτοις υπάρχουν ενδείξεις για σταδιακή αποκλιμάκωση με την υιοθέτηση πιο ενεργών μέτρων που στοχεύουν στην αύξηση της προσφοράς κατοικιών.
Μιλώντας στο InBusinessNews η Director, Real Estate Advisory της PwC Cyprus, Ιωάννα Χαραλάμπους τονίζει ότι τα πολεοδομικά κίνητρα και τα προγράμματα τύπου build-to-rent μπορούν να δημιουργήσουν τις συνθήκες για πιο ποιοτική και ευέλικτη στέγη και να συμβάλουν στην αύξηση προσφοράς των οικιστικών μονάδων. Υπογραμμίζει επίσης ότι τα εν λόγω σχέδια βρίσκονται ακόμη σε αρχικό στάδιο εφαρμογής και η πλήρης αξιοποίησή τους θα γίνει αισθητή με την πάροδο του χρόνου, καθώς η αγορά προσαρμόζεται και ωριμάζει, εξηγώντας, όμως, ότι για να αποδώσουν ουσιαστικά απαιτείται η εφαρμογή συμπληρωματικών μέτρων.
Ερωτηθείσα κατά πόσο η απόκτηση ιδιόκτητης κατοικίας παραμένει βασική προτεραιότητα για τους περισσότερους αγοραστές, η Ιωάννα Χαραλάμπους επισημαίνει ότι η νέα γενιά προτιμά την ευελιξία της ενοικίασης, επιλέγοντας την περιορισμένη δέσμευση και τη μεγαλύτερη ευελιξία.
Σύμφωνα με την Director, Real Estate Advisory της PwC Cyprus, στόχος των προγραμμάτων build-to-rent είναι να προσφέρουν πρόσβαση σε ποιοτικές κατοικίες χωρίς άμεση δέσμευση, καθιστώντας την ενοικίαση πιο ελκυστική επιλογή, εξηγώντας ότι μακροπρόθεσμα, η ενοικίαση αναμένεται να εξελιχθεί σε βιώσιμη και ισορροπημένη λύση για όσους αναζητούν ευελιξία ή δεν επιθυμούν άμεση επένδυση σε ιδιοκατοίκηση.
- Διαβάστε επίσης: Γιάννης Μισιρλής: Η δημιουργία χιλιάδων οικιστικών μονάδων θα φέρει σταθεροποίηση - Οι εισηγήσεις για το στεγαστικό πρόβλημα
Ποιες οι προοπτικές για την αγορά ακινήτων και πώς αναμένεται να κλείσει η φετινή χρονιά; Ποια η συμβολή των ξένων αγοραστών;
Η κυπριακή αγορά ακινήτων παραμένει ανθεκτική και δυναμική, παρά τις γεωπολιτικές και οικονομικές προκλήσεις. Ο όγκος των συναλλαγών αυξάνεται, ενώ η μέση αξία των ακινήτων ανεβαίνει, υποδηλώνοντας μεγαλύτερης αξίας μονάδες. Η Λεμεσός παραμένει ηγέτης όσον αφορά στην αξία των συναλλαγών, ωστόσο η ανάπτυξή της επιβραδύνεται λόγω ωρίμανσης της αγοράς και περιορισμένης διαθεσιμότητας κατοικιών. Η Λευκωσία αναμένεται να πλησιάσει τη Λεμεσό σε όγκο συναλλαγών, καθώς ο αστικός τομέας επεκτείνεται. Η Λάρνακα καταγράφει τη μεγαλύτερη αύξηση σε αξία συναλλαγών, στηριζόμενη σε νέες υποδομές, ποιοτικά παραθεριστικά ακίνητα και έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον, ενώ η Πάφος αναπτύσσεται δυναμικά, χάρη στην παραθεριστική ζήτηση και την ανάπτυξη επαρχιακών κατοικιών υψηλής ποιότητας.
Οι ξένοι αγοραστές διαδραματίζουν καταλυτικό ρόλο στην εξέλιξη της αγοράς, με επίκεντρο τις παραθαλάσσιες περιοχές. Η Πάφος συνεχίζει να πρωτοστατεί λόγω της τουριστικής ζήτησης και της ποιότητας ζωής, ενώ ακολουθούν η Λεμεσός, με έμφαση στα ακίνητα υψηλής ποιότητας και η Λάρνακα, που ξεχωρίζει για τις σχετικά ανταγωνιστικές τιμές και την αυξανόμενη επενδυτική δυναμική λόγω της ανάπλασης της παραθαλάσσιας ζώνης.
Παρά τη θετική συμβολή των ξένων επενδυτών στην ανάπτυξη του κλάδου, η αυξημένη ζήτηση επιτείνει τις πιέσεις για πιο προσιτή στέγαση. Ωστόσο, με στοχευμένα μέτρα και ευέλικτες πολιτικές, υπάρχει η δυνατότητα για βιώσιμη ανάπτυξη που ευνοεί τόσο τους επενδυτές όσο και τις τοπικές κοινωνίες.
Η Λευκωσία αναμένεται να πλησιάσει τη Λεμεσό σε όγκο συναλλαγών, καθώς ο αστικός τομέας επεκτείνεται
- Διαβάστε επίσης: Λεμεσός: Η κομβική αγορά ακινήτων της Κύπρου, τα απρόσιτα ενοίκια και η αναγκαία αύξηση του οικιστικού αποθέματος
Έτσι θα επέλθει η αποκλιμάκωση των τιμών
Παρά τις εντυπωσιακές επιδόσεις, εντούτοις η μειωμένη προσφορά ακινήτων και η αυξημένη ζήτηση κρατά τις τιμές αγοράς και ενοικίασης σε υψηλά επίπεδα, ιδιαίτερα σε πόλεις, όπως η Λεμεσός. Διαβλέπετε οποιεσδήποτε προοπτικές αποκλιμάκωσης και με ποιους τρόπους μπορεί να επιτευχθεί;
Παρά τις εντυπωσιακές επιδόσεις της αγοράς ακινήτων τα τελευταία χρόνια, η περιορισμένη προσφορά σε συνδυασμό με τη διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση συνεχίζει να διατηρεί τις τιμές αγοράς και ενοικίασης σε υψηλά επίπεδα, ιδιαίτερα στη Λεμεσό. Σύμφωνα με τον Δείκτη Τιμών Ακινήτων, η αγορά παραμένει σε ανοδική πορεία, με τις τιμές να συνεχίζουν να αυξάνονται και το 2025, υπογραμμίζοντας τη διαρκή πίεση στην αγορά.
Ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις για σταδιακή αποκλιμάκωση, κυρίως εάν υιοθετηθούν πιο ενεργά μέτρα που στοχεύουν στην αύξηση της προσφοράς κατοικιών. Τα πολεοδομικά κίνητρα και τα προγράμματα τύπου build-to-rent μπορούν να δημιουργήσουν τις συνθήκες για πιο ποιοτική και ευέλικτη στέγη και να συμβάλουν στην αύξηση προσφοράς των οικιστικών μονάδων.
Για να επιτευχθούν ουσιαστικά αποτελέσματα, τα μέτρα αυτά θα πρέπει να συνοδεύονται από βελτιώσεις και αλλαγές σε πολιτικές και διαδικασίες, όπως είναι η απλοποίηση και επιτάχυνση της αδειοδότησης και της έκδοσης τίτλων ιδιοκτησίας. Οι καθυστερήσεις αυξάνουν το κόστος για τους επενδυτές και περιορίζουν την πρόσβασή τους σε χρηματοδότηση, οδηγώντας σε καθυστερήσεις έργων και αυξημένο κόστος για τον καταναλωτή. Επιπρόσθετα, η αναμόρφωση του θεσμού του ενοικιοστασίου μπορεί να ενθαρρύνει την επαναχρησιμοποίηση παλαιών κτιρίων και να συμβάλει στην αύξηση της προσφοράς κατοικιών.
Η αποκλιμάκωση των τιμών θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την αύξηση της προσφοράς και την αποτελεσματική αξιοποίηση των παρεχόμενων κινήτρων και άλλων σχετικών μέτρων, που μπορούν να δημιουργήσουν πρόσθετες λύσεις στη σχέση προσφοράς και ζήτησης.
- Διαβάστε επίσης: Τα πολεοδομικά κίνητρα για προσιτή στέγη και όσα πρέπει να ξέρουν οι developers-«Εμφανής η απήχηση του Σχεδίου»
- Διαβάστε επίσης: Τα στεγαστικά σχέδια του κράτους, η ανταπόκριση των developers και ο προγραμματισμός του ΚΟΑΓ
Build-to-rent και πολεοδομικά κίνητρα με συμπληρωματικά μέτρα
Τα σχέδια που εξαγγέλθηκαν στο πλαίσιο της στεγαστικής πολιτικής (σχέδιο build to rent, πολεοδομικά κίνητρα κλπ.) έχουν αρχίσει να αποδίδουν; Μπορούν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος;
Στην Κύπρο, τα σχέδια build-to-rent και τα πολεοδομικά κίνητρα βρίσκονται ακόμη σε αρχικό στάδιο εφαρμογής και η πλήρης αξιοποίησή τους θα γίνει αισθητή με την πάροδο του χρόνου, καθώς η αγορά προσαρμόζεται και ωριμάζει. Παρόλο που κατά γενική αποδοχή αυτά τα σχέδια μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος, για να αποδώσουν ουσιαστικά απαιτείται η εφαρμογή συμπληρωματικών μέτρων. Μεταξύ αυτών, η εισαγωγή φορολογικών κινήτρων, και πιο συγκεκριμένα ο μη ανακτήσιμος ΦΠΑ στις κατασκευές build-to-rent, αποτελεί σημαντικό παράγοντα, καθώς η κατάλληλη διαχείριση αυτού μπορεί να βελτιώσει την βιωσιμότητα τέτοιων έργων και να τονώσει σημαντικά το επενδυτικό ενδιαφέρον.
Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι τέτοιες πρωτοβουλίες αποδίδουν καλύτερα όταν εντάσσονται σε ένα συντονισμένο οικοσύστημα, με σαφή πολιτική, όπου ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας συνεργάζονται. Σε μια αγορά με συνεχή στεγαστική πίεση, η στοχευμένη εφαρμογή αυτών των σχεδίων μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης αλλαγής, συνδέοντας την οικονομική ανάπτυξη με την κοινωνική ευημερία.
Η ενοικίαση ως βιώσιμη και ισορροπημένη λύση
Τα οικιστικά ακίνητα εξακολουθούν να αποτελούν κινητήριο δύναμη της αγοράς. Η απόκτηση ιδιόκτητης κατοικίας παραμένει βασική προτεραιότητα για τους περισσότερους αγοραστές ή παρατηρείτε μια τάση/στροφή προς την ενοικίαση;
Τα οικιστικά ακίνητα παραμένουν η κινητήριος δύναμη της κυπριακής αγοράς, με την απόκτηση ιδιόκτητης κατοικίας να αποτελεί βασική προτεραιότητα για πολλούς αγοραστές. H Κύπρος διατηρεί σχετικά υψηλό ποσοστό ιδιοκατοίκησης σε σύγκριση με το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αν και παρατηρείται σταδιακή μείωσή του τα τελευταία χρόνια.
Η νέα γενιά προτιμά την ευελιξία της ενοικίασης, επιλέγοντας την περιορισμένη δέσμευση και τη μεγαλύτερη ευελιξία. Αυξημένη ζήτηση καταγράφεται σε συγκεκριμένα τμήματα της αγοράς, όπως οι ξένοι επαγγελματίες και οι οικογένειες εργαζομένων στον τομέα της τεχνολογίας. Σε αυτό το πλαίσιο, τα προγράμματα build-to-rent έχουν ως στόχο να προσφέρουν πρόσβαση σε ποιοτικές κατοικίες χωρίς άμεση δέσμευση, καθιστώντας την ενοικίαση πιο ελκυστική επιλογή.
Μακροπρόθεσμα, η ενοικίαση αναμένεται να εξελιχθεί σε βιώσιμη και ισορροπημένη λύση για όσους αναζητούν ευελιξία ή δεν επιθυμούν άμεση επένδυση σε ιδιοκατοίκηση. Με την κατάλληλη στήριξη από πολιτικές και στρατηγικό σχεδιασμό, η αγορά των ακινήτων μπορεί να ανταποκριθεί καλύτερα στις ανάγκες των κατοίκων, συμβάλλοντας παράλληλα σε μια πιο σταθερή οικονομική ανάπτυξη και σε βελτιωμένη ποιότητα ζωής.
Ποιες οι προοπτικές για την αγορά ακινήτων και πώς αναμένεται να κλείσει η φετινή χρονιά; Ποια η συμβολή των ξένων αγοραστών;
Η κυπριακή αγορά ακινήτων παραμένει ανθεκτική και δυναμική, παρά τις γεωπολιτικές και οικονομικές προκλήσεις. Ο όγκος των συναλλαγών αυξάνεται, ενώ η μέση αξία των ακινήτων ανεβαίνει, υποδηλώνοντας μεγαλύτερης αξίας μονάδες. Η Λεμεσός παραμένει ηγέτης όσον αφορά στην αξία των συναλλαγών, ωστόσο η ανάπτυξή της επιβραδύνεται λόγω ωρίμανσης της αγοράς και περιορισμένης διαθεσιμότητας κατοικιών. Η Λευκωσία αναμένεται να πλησιάσει τη Λεμεσό σε όγκο συναλλαγών, καθώς ο αστικός τομέας επεκτείνεται. Η Λάρνακα καταγράφει τη μεγαλύτερη αύξηση σε αξία συναλλαγών, στηριζόμενη σε νέες υποδομές, ποιοτικά παραθεριστικά ακίνητα και έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον, ενώ η Πάφος αναπτύσσεται δυναμικά, χάρη στην παραθεριστική ζήτηση και την ανάπτυξη επαρχιακών κατοικιών υψηλής ποιότητας.
Οι ξένοι αγοραστές διαδραματίζουν καταλυτικό ρόλο στην εξέλιξη της αγοράς, με επίκεντρο τις παραθαλάσσιες περιοχές. Η Πάφος συνεχίζει να πρωτοστατεί λόγω της τουριστικής ζήτησης και της ποιότητας ζωής, ενώ ακολουθούν η Λεμεσός, με έμφαση στα ακίνητα υψηλής ποιότητας και η Λάρνακα, που ξεχωρίζει για τις σχετικά ανταγωνιστικές τιμές και την αυξανόμενη επενδυτική δυναμική λόγω της ανάπλασης της παραθαλάσσιας ζώνης.
Παρά τη θετική συμβολή των ξένων επενδυτών στην ανάπτυξη του κλάδου, η αυξημένη ζήτηση επιτείνει τις πιέσεις για πιο προσιτή στέγαση. Ωστόσο, με στοχευμένα μέτρα και ευέλικτες πολιτικές, υπάρχει η δυνατότητα για βιώσιμη ανάπτυξη που ευνοεί τόσο τους επενδυτές όσο και τις τοπικές κοινωνίες.
Τα πολεοδομικά κίνητρα και τα προγράμματα τύπου build-to-rent μπορούν να δημιουργήσουν τις συνθήκες για πιο ποιοτική και ευέλικτη στέγη και να συμβάλουν στην αύξηση προσφοράς των οικιστικών μονάδων
Έτσι θα επέλθει η αποκλιμάκωση των τιμών
Παρά τις εντυπωσιακές επιδόσεις, εντούτοις η μειωμένη προσφορά ακινήτων και η αυξημένη ζήτηση κρατά τις τιμές αγοράς και ενοικίασης σε υψηλά επίπεδα, ιδιαίτερα σε πόλεις, όπως η Λεμεσός. Διαβλέπετε οποιεσδήποτε προοπτικές αποκλιμάκωσης και με ποιους τρόπους μπορεί να επιτευχθεί;
Παρά τις εντυπωσιακές επιδόσεις της αγοράς ακινήτων τα τελευταία χρόνια, η περιορισμένη προσφορά σε συνδυασμό με τη διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση συνεχίζει να διατηρεί τις τιμές αγοράς και ενοικίασης σε υψηλά επίπεδα, ιδιαίτερα στη Λεμεσό. Σύμφωνα με τον Δείκτη Τιμών Ακινήτων, η αγορά παραμένει σε ανοδική πορεία, με τις τιμές να συνεχίζουν να αυξάνονται και το 2025, υπογραμμίζοντας τη διαρκή πίεση στην αγορά.
Ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις για σταδιακή αποκλιμάκωση, κυρίως εάν υιοθετηθούν πιο ενεργά μέτρα που στοχεύουν στην αύξηση της προσφοράς κατοικιών. Τα πολεοδομικά κίνητρα και τα προγράμματα τύπου build-to-rent μπορούν να δημιουργήσουν τις συνθήκες για πιο ποιοτική και ευέλικτη στέγη και να συμβάλουν στην αύξηση προσφοράς των οικιστικών μονάδων.
Για να επιτευχθούν ουσιαστικά αποτελέσματα, τα μέτρα αυτά θα πρέπει να συνοδεύονται από βελτιώσεις και αλλαγές σε πολιτικές και διαδικασίες, όπως είναι η απλοποίηση και επιτάχυνση της αδειοδότησης και της έκδοσης τίτλων ιδιοκτησίας. Οι καθυστερήσεις αυξάνουν το κόστος για τους επενδυτές και περιορίζουν την πρόσβασή τους σε χρηματοδότηση, οδηγώντας σε καθυστερήσεις έργων και αυξημένο κόστος για τον καταναλωτή. Επιπρόσθετα, η αναμόρφωση του θεσμού του ενοικιοστασίου μπορεί να ενθαρρύνει την επαναχρησιμοποίηση παλαιών κτιρίων και να συμβάλει στην αύξηση της προσφοράς κατοικιών.
Η αποκλιμάκωση των τιμών θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την αύξηση της προσφοράς και την αποτελεσματική αξιοποίηση των παρεχόμενων κινήτρων και άλλων σχετικών μέτρων, που μπορούν να δημιουργήσουν πρόσθετες λύσεις στη σχέση προσφοράς και ζήτησης.
Build-to-rent και πολεοδομικά κίνητρα με συμπληρωματικά μέτρα
Τα σχέδια που εξαγγέλθηκαν στο πλαίσιο της στεγαστικής πολιτικής (σχέδιο build to rent, πολεοδομικά κίνητρα κλπ.) έχουν αρχίσει να αποδίδουν; Μπορούν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος;
Στην Κύπρο, τα σχέδια build-to-rent και τα πολεοδομικά κίνητρα βρίσκονται ακόμη σε αρχικό στάδιο εφαρμογής και η πλήρης αξιοποίησή τους θα γίνει αισθητή με την πάροδο του χρόνου, καθώς η αγορά προσαρμόζεται και ωριμάζει. Παρόλο που κατά γενική αποδοχή αυτά τα σχέδια μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος, για να αποδώσουν ουσιαστικά απαιτείται η εφαρμογή συμπληρωματικών μέτρων. Μεταξύ αυτών, η εισαγωγή φορολογικών κινήτρων, και πιο συγκεκριμένα ο μη ανακτήσιμος ΦΠΑ στις κατασκευές build-to-rent, αποτελεί σημαντικό παράγοντα, καθώς η κατάλληλη διαχείριση αυτού μπορεί να βελτιώσει την βιωσιμότητα τέτοιων έργων και να τονώσει σημαντικά το επενδυτικό ενδιαφέρον.
Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι τέτοιες πρωτοβουλίες αποδίδουν καλύτερα όταν εντάσσονται σε ένα συντονισμένο οικοσύστημα, με σαφή πολιτική, όπου ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας συνεργάζονται. Σε μια αγορά με συνεχή στεγαστική πίεση, η στοχευμένη εφαρμογή αυτών των σχεδίων μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης αλλαγής, συνδέοντας την οικονομική ανάπτυξη με την κοινωνική ευημερία.
Τα προγράμματα build-to-rent έχουν ως στόχο να προσφέρουν πρόσβαση σε ποιοτικές κατοικίες χωρίς άμεση δέσμευση, καθιστώντας την ενοικίαση πιο ελκυστική επιλογή. Μακροπρόθεσμα, η ενοικίαση αναμένεται να εξελιχθεί σε βιώσιμη και ισορροπημένη λύση για όσους αναζητούν ευελιξία ή δεν επιθυμούν άμεση επένδυση σε ιδιοκατοίκηση
Η ενοικίαση ως βιώσιμη και ισορροπημένη λύση
Τα οικιστικά ακίνητα εξακολουθούν να αποτελούν κινητήριο δύναμη της αγοράς. Η απόκτηση ιδιόκτητης κατοικίας παραμένει βασική προτεραιότητα για τους περισσότερους αγοραστές ή παρατηρείτε μια τάση/στροφή προς την ενοικίαση;
Τα οικιστικά ακίνητα παραμένουν η κινητήριος δύναμη της κυπριακής αγοράς, με την απόκτηση ιδιόκτητης κατοικίας να αποτελεί βασική προτεραιότητα για πολλούς αγοραστές. H Κύπρος διατηρεί σχετικά υψηλό ποσοστό ιδιοκατοίκησης σε σύγκριση με το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αν και παρατηρείται σταδιακή μείωσή του τα τελευταία χρόνια.
Η νέα γενιά προτιμά την ευελιξία της ενοικίασης, επιλέγοντας την περιορισμένη δέσμευση και τη μεγαλύτερη ευελιξία. Αυξημένη ζήτηση καταγράφεται σε συγκεκριμένα τμήματα της αγοράς, όπως οι ξένοι επαγγελματίες και οι οικογένειες εργαζομένων στον τομέα της τεχνολογίας. Σε αυτό το πλαίσιο, τα προγράμματα build-to-rent έχουν ως στόχο να προσφέρουν πρόσβαση σε ποιοτικές κατοικίες χωρίς άμεση δέσμευση, καθιστώντας την ενοικίαση πιο ελκυστική επιλογή.
Μακροπρόθεσμα, η ενοικίαση αναμένεται να εξελιχθεί σε βιώσιμη και ισορροπημένη λύση για όσους αναζητούν ευελιξία ή δεν επιθυμούν άμεση επένδυση σε ιδιοκατοίκηση. Με την κατάλληλη στήριξη από πολιτικές και στρατηγικό σχεδιασμό, η αγορά των ακινήτων μπορεί να ανταποκριθεί καλύτερα στις ανάγκες των κατοίκων, συμβάλλοντας παράλληλα σε μια πιο σταθερή οικονομική ανάπτυξη και σε βελτιωμένη ποιότητα ζωής.
