Στο γραφείο του στην Ομάχα, ένα πρωινό Νοεμβρίου, ο Γουόρεν Μπάφετ γράφει το τελευταίο του γράμμα προς τους μετόχους της Berkshire Hathaway.
Έπειτα από 55 χρόνια ηγεσίας, ο 94χρονος επενδυτής αποχαιρετά τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου, όχι όμως και τη φιλοσοφία του που τον ανέδειξε σε μύθο. «Όπως θα έλεγαν οι Βρετανοί, θα αποσυρθώ. Περίπου», σημειώνει με εκείνη την χαρακτηριστική του λιτότητα.
Η αποχώρηση του Μπάφετ σηματοδοτεί το τέλος μιας εποχής, αλλά και την αρχή μιας άλλης, όπου το όνομά του θα παραμείνει συνώνυμο με την πιο ανθρώπινη εκδοχή του καπιταλισμού. Τη διοίκηση αναλαμβάνει ο Γκρεγκ Άμπελ, ένας άνθρωπος τρεις δεκαετίες νεότερος, που ο Μπάφετ περιγράφει ως «εξαιρετικό διαχειριστή, ειλικρινή συνομιλητή και ακούραστο εργάτη». Ο ίδιος θα παραμείνει πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου, συνεχίζοντας να γράφει ένα ετήσιο μήνυμα κάθε Ημέρα των Ευχαριστιών, έναν προσωπικό θεσμό πίστης, πειθαρχίας και ευγνωμοσύνης.
Από την Ομάχα στην κορυφή του κόσμου
Γεννημένος το 1930 στη Νεμπράσκα, γιος βουλευτή και μικροεπενδυτή, ο Γουόρεν Μπάφετ αγόρασε την πρώτη του μετοχή στα 11. Στα 26 του ίδρυσε την Buffett Partnership, και λίγα χρόνια αργότερα εξαγόρασε μια μικρή κλωστοϋφαντουργία με το όνομα Berkshire Hathaway. Τη μετέτρεψε σε έναν από τους ισχυρότερους επενδυτικούς ομίλους του κόσμου, με συμφέροντα σε ασφαλιστικές, ενεργειακές, βιομηχανικές και καταναλωτικές επιχειρήσεις.
Από το 1970, ως πρόεδρος και πλειοψηφικός μέτοχος, χτίζει την αυτοκρατορία του πάνω σε τρεις απλές αρχές: υπομονή, συνέπεια και εμπιστοσύνη στους ανθρώπους. Δίπλα του, ο αείμνηστος Τσάρλι Μάνγκερ, ο πιο πιστός συνοδοιπόρος του, συνέβαλε στη δημιουργία του πιο σταθερού διδύμου της σύγχρονης επιχειρηματικότητας. Οι δύο άνδρες απέδειξαν πως το επενδυτικό ταλέντο δεν είναι πράξη διαίσθησης, αλλά άσκηση ήθους και πειθαρχίας.
Από τη Washington Post έως την Coca-Cola, από την American Express έως την Apple, κάθε κίνηση του Μπάφετ υπάκουε στη λογική του «value investing», της επένδυσης στην πραγματική αξία, όχι στο πρόσκαιρο hype.
Και όταν ήρθαν οι κρίσεις, εκείνος απαντούσε με ψυχραιμία: «Αγοράστε αμερικανικά προϊόντα. Εγώ το κάνω», είχε γράψει στους New York Times το 2008, εν μέσω της χρηματοπιστωτικής κατάρρευσης. Δεν ήταν σύνθημα, ήταν στάση ζωής.
Ο φιλάνθρωπος της λογικής
Με καθαρή περιουσία που ξεπερνά τα 160 δισεκατομμύρια δολάρια, ο Μπάφετ δεν θέλησε ποτέ να ζήσει ως δισεκατομμυριούχος. Στο ίδιο σπίτι της Ομάχα από το 1958, τρώγοντας καθημερινά πρωινό στα McDonald’s και οδηγώντας το ίδιο παλιό Cadillac, έγινε σύμβολο μετριοπάθειας και αυτοπειθαρχίας.
Το 2006 ανακοίνωσε ότι θα δωρίσει το 83% της περιουσίας του στο Ίδρυμα Μπιλ & Μελίντα Γκέιτς, σε μια από τις μεγαλύτερες φιλανθρωπικές δεσμεύσεις της ιστορίας. Μέχρι σήμερα έχει προσφέρει πάνω από 60 δισεκατομμύρια δολάρια σε κοινωφελείς σκοπούς. «Η διακυβέρνηση από τον τάφο δεν έχει ποτέ επιτυχία», λέει τώρα, εξηγώντας ότι αφήνει στα παιδιά του πλήρη ελευθερία να συνεχίσουν το έργο της οικογένειας όπως εκείνα επιλέξουν.
Για τον Μπάφετ, η φιλανθρωπία δεν ήταν ποτέ πράξη εξιλέωσης. Ήταν προέκταση του ρεαλισμού του: μια συνειδητή επιστροφή στην κοινωνία του πλούτου που δημιουργήθηκε από αυτήν.
Το τελευταίο γράμμα
Η αποχαιρετιστήρια επιστολή του Μπάφετ μοιάζει με μάθημα ζωής, μια σύνοψη του ανθρώπου πίσω από τον θρύλο.
«Είμαι ευτυχής που μπορώ να πω ότι αισθάνομαι καλύτερα για το δεύτερο μισό της ζωής μου απ’ ό,τι για το πρώτο», γράφει. «Μην βασανίζεστε για τα λάθη, μάθετε κάτι από αυτά και προχωρήστε. Ποτέ δεν είναι αργά να βελτιωθείτε.»
Ο Μπάφετ αναφέρεται και στην ιστορία του Άλφρεντ Νόμπελ, που διαβάζοντας τη λανθασμένη νεκρολογία του άλλαξε τον τρόπο που ήθελε να θυμούνται το όνομά του. «Μην περιμένετε να το κάνει μια εφημερίδα για εσάς», γράφει. «Αποφασίστε τι θέλετε να λέει η νεκρολογία σας και ζήστε ανάλογα.»
Αυτό είναι ίσως το πιο χαρακτηριστικό του απόφθεγμα: η επένδυση δεν αφορά το χρήμα, αλλά το αποτύπωμα.
Ο ίδιος θυμίζει ότι «η καλοσύνη δεν κοστίζει τίποτα, αλλά είναι ανεκτίμητη», ότι η επιτυχία δεν μετριέται σε μετοχές, αλλά σε ανθρώπινες σχέσεις, και πως «η καθαρίστρια είναι εξίσου άνθρωπος με τον πρόεδρο».
Η παρακαταθήκη
Το τελευταίο μήνυμα του Μπάφετ προς τους επενδυτές και τους ηγέτες της νέας γενιάς είναι σαφές:
- Μείνε ταπεινός, ακόμα κι όταν πετύχεις.
- Μάθε από τα λάθη, γιατί είναι το φθηνότερο σχολείο.
- Επίλεξε τους ήρωές σου προσεκτικά και μιμήσου τους.
- Μην κυβερνάς από τον τάφο, ζήσε με τρόπο που να μη χρειάζεται να το κάνεις.
Στην τελική παράγραφο, ο Μπάφετ εύχεται «καλή Ημέρα των Ευχαριστιών» και κλείνει με μια φράση που θα μπορούσε να σταθεί ως επιγραφή στο γραφείο κάθε ανθρώπου που ηγείται: «Ποτέ δεν είναι αργά να αλλάξεις. Ούτε να κάνεις το σωστό.»
Το τέλος μιας εποχής, η αρχή μιας άλλης
Ο Γουόρεν Μπάφετ φεύγει από το τιμόνι της Berkshire, αλλά αφήνει πίσω του έναν τρόπο να σκέφτεσαι, να επενδύεις, να ζεις. Στον κόσμο των αριθμών, πρόσθεσε μια σπάνια ποιότητα… τον χρόνο. Τον χρόνο που χρειάζεται για να ωριμάσει ένα χαρτοφυλάκιο. Ή μια ζωή που αξίζει να τη θυμούνται.
Πηγή: newmoney
