Το μήνυμα πως η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου είναι ένα μεγάλο στοίχημα, που για να επιτευχθεί απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις σε υποδομές και προώθηση, στέλνει η διευθύνουσα σύμβουλος της A.Tsokkos Hotels Public, Χρύσω Τσόκκου, υπογραμμίζοντας παράλληλα πως η αύξηση των αφίξεων δεν πρέπει να είναι ο μοναδικός στόχος, για να μην φτάσουμε, στο τέλος-όπως υποδεικνύει-, σε φαινόμενα υπερτουρισμού.
Σε συνέντευξή της στο τεύχος Αυγούστου του περιοδικού IN Business, η κ. Τσόκκου επισημαίνει πως «άλλο οι αφίξεις και άλλο οι πληρότητες, άλλο τα συνολικά έσοδα για τη χώρα και άλλο ο κύκλος εργασιών και πολύ περισσότερο άλλο η κερδοφορία για τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις», υποδεικνύοντας συναφώς πως πρέπει να αρχίσει να γίνεται σε βάθος ανάλυση των στοιχείων της Στατιστικής Υπηρεσίας.
Κάτι που, όπως εξηγεί, θα βοηθήσει στον εντοπισμό των αδυναμιών της Κύπρου ως προορισμού και στην βελτίωση αυτών που πρέπει να βελτιωθούν.
Σημειώνοντας πως ο τουριστικός τομέας είναι ένας από τους σημαντικότερους της κυπριακής οικονομίας και όλοι τον αποκαλούν αιμοδότη, η Χρύσω Τσόκκου εκφράζει το αίσθημα των ξενοδόχων ότι πολλές φορές τα κέντρα λήψεως αποφάσεων τον θεωρούν δεδομένο.
«Είτε πρόκειται για την εφαρμογή της πράσινης φορολογίας είτε για τις τεράστιες καθυστερήσεις στις εγκρίσεις για φωτοβολταϊκά είτε πιο πρόσφατα με το ζήτημα των αφαλατώσεων, δημιουργείται η αίσθηση πως ο τομέας δεν χαίρει της αντιμετώπισης που θα έπρεπε», διαμηνύει.
Το 2024 συγκαταλέγεται στις καλύτερες, τουριστικά, χρονιές με τις αφίξεις να ξεπερνούν τα 4 εκατομμύρια και τα έσοδα να ανέρχονται στα €3,2 δισ. Πώς βιώσατε εσείς οι ξενοδόχοι αυτό το γεγονός και πώς προδιαγράφεται η συνέχεια του 2025;
Υπό τις συνθήκες, το 2024 ήταν μία συγκριτικά καλή χρονιά, όπως ήταν άλλωστε για τους περισσότερους τουριστικούς προορισμούς διεθνώς, αφού μετά την πανδημία τα ταξίδια εκτοξεύθηκαν, άρα κερδίσαμε το μερίδιο της πίτας που μας αναλογούσε.
Ωστόσο, άλλο οι αφίξεις κι άλλο οι πληρότητες. Άλλο τα συνολικά έσοδα για τη χώρα κι άλλο ο κύκλος εργασιών και πολύ περισσότερο άλλο η κερδοφορία για τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις.
Τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας αποτυπώνουν μία γενική εικόνα, την οποία πρέπει να ξεκινήσουμε, επιτέλους, να αναλύουμε σε βάθος, κάτι που θα βοηθήσει να εντοπίσουμε τις αδυναμίες μας ως προορισμού και να βελτιώσουμε πράγματα. Επομένως, ναι, το 2024 ήταν μία καλή χρονιά για εμάς, αλλά γεμάτη προκλήσεις.
Ο τουρισμός είναι πολύ ευαίσθητος τομέας, αφού επηρεάζεται πολύ από εξωτερικούς παράγοντες. Θέλουμε να παραμείνει ανθεκτικός στην Κύπρο και αρκούντως θωρακισμένος απέναντι σε οποιαδήποτε εξέλιξη.
Η χώρα μας έχει όλα τα εχέγγυα για να εδραιωθεί ως προορισμός που προσφέρει ολοκληρωμένη ποιοτική και αειφόρα τουριστική εμπειρία στους επισκέπτες και να καταστεί το διαμάντι της Μεσογείου.
Ο τουρισμός μας είναι ένα εθνικό θέμα μείζονος σημασίας και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται, αφού τα οφέλη του είναι πολλαπλά και αλυσιδωτά.
Ποια ήταν η συμβολή των ξενοδόχων στην προσέλκυση αριθμού-ρεκόρ τουριστικών αφίξεων; Εσείς πώς προωθείτε τα ξενοδοχεία σας στο εξωτερικό;
Η προώθηση της Κύπρου και των ξενοδοχείων μας στο εξωτερικό είναι πολυδιάστατη και γίνεται τόσο μέσω των τουριστικών πρακτόρων με παραδοσιακές πρακτικές όσο και με κοινές προωθητικές δραστηριότητες.
Επιπρόσθετα, κάνουμε διαρκώς δικές μας συναφείς ενέργειες, που αποδίδουν ιδιαίτερα καλά, αν λάβουμε υπόψη το υψηλό ποσοστό επαναλαμβανόμενων επισκεπτών στα ξενοδοχεία μας.
Από ποιες αγορές προέρχονται οι επισκέπτες των ξενοδοχείων σας και σε ποια κατηγορία συγκαταλέγονται; Καλύφθηκε το κενό της ρωσικής αγοράς;
Σ’ ό,τι αφορά τη ρωσική αγορά, με πολλές δυσκολίες το κενό αυτό καλύφθηκε σε μεγάλο βαθμό μέσω αύξησης από την πρώτη μας αγορά-την αγγλική-και μέσα από αύξηση των αφίξεων από νέες αγορές, κυρίως της Ανατολικής Ευρώπης, όπως Ρουμανία, Σερβία, Πολωνία, Σλοβακία, Τσεχία και Αρμενία, αλλά και από τις Σκανδιναβικές Χώρες.
Τι ποσοστό των κρατήσεων σας προέρχεται από Κύπριους αλλά και ξένους tour operators, πόσοι από μεμονωμένες κρατήσεις και πόσοι αποτελούν επαναλαμβανόμενους πελάτες;
Από τη στιγμή που είμαστε νησί, οι λεγόμενες charter πτήσεις είναι απαραίτητες για να έλθουν οι επισκέπτες.
Άρα, το πιο μεγάλο ποσοστό κρατήσεων έρχεται μέσω των tour operators, αλλά παρατηρούμε σταδιακή αύξηση και των μεμονωμένων τουριστών. Επίσης, μεγάλο ποσοστό όσων διαμένουν στα ξενοδοχεία μας είναι Κύπριοι.
Στόχος μας είναι να είμαστε ολόχρονα ανοικτοί και ήδη το πράττουμε σε κάποια ξενοδοχεία μας.
Γενικότερα προσπαθούμε να επιτύχουμε σταδιακή επέκταση της λειτουργίας των ξενοδοχειακών μας μονάδων, τουλάχιστον στους εννέα μήνες. Η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου είναι ένα μεγάλο στοίχημα, που για να επιτευχθεί, απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις σε υποδομές και προώθηση.
Φιλικός προορισμός
Ποιες είναι οι κυριότερες τάσεις στην τουριστική/ξενοδοχειακή βιομηχανία και πώς διαμορφώνονται οι πελατειακές προτιμήσεις; Τι αναζητούν πλέον οι πελάτες των ξενοδοχείων σας;
Οι τουρίστες σήμερα είναι πιο ώριμοι και πιο απαιτητικοί. Ζητούν value for their money και αυτό πρέπει να τους δίνουμε είτε αφορά τις υπηρεσίες που λαμβάνουν στα ξενοδοχεία είτε τις ευρύτερες υποδομές της χώρας. Αναζητούν εμπειρίες, θέλουν να γνωρίσουν την τοπική κουλτούρα και την αυθεντικότητα μιας χώρας.
Ως προορισμός έχουμε πλεονεκτήματα που οι Κύπριοι τα θεωρούμε δεδομένα, αλλά για τους ξένους είναι πολύ σημαντικά, εξoύ και οι επαναλαμβανόμενοι επισκέπτες. Είμαστε προορισμός φιλικός για παιδιά και οικογένειες, οι θάλασσες μας είναι ρηχές και το νερό ζεστό.
Επίσης, οι αποστάσεις είναι κοντινές κι έχουμε γενικά καλές υποδομές. Παρόλα αυτά, υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης. Περαιτέρω, μέχρι σήμερα δεν υπήρχε-και ελπίζουμε να μην υπάρξει-, ανησυχία για βασικές ανάγκες και κρίσιμες υπηρεσίες, όπως η ύδρευση και η ηλεκτροδότηση.
Ποιες κινήσεις πρέπει να γίνουν εκ μέρους των ξενοδόχων σε συνεργασία με τους stakeholders του τουρισμού, ώστε να διατηρηθεί αυτή η θετική εικόνα και γιατί όχι, οι αφίξεις να αυξηθούν περαιτέρω; Εσείς πώς επενδύετε στα ξενοδοχεία σας;
Το σημαντικότερο είναι η κοινή πυξίδα, ώστε όλοι μαζί να δράσουμε συντονισμένα για προώθηση της χώρας μας ως τουριστικού προορισμού. Όμως, η αύξηση των αφίξεων δεν πρέπει να είναι ο μοναδικός στόχος, για να μην φτάσουμε, στο τέλος, σε φαινόμενα υπερτουρισμού.
Πρέπει να βάλουμε ποιοτικά κριτήρια για τις αγορές -στόχους και για τα εξατομικευμένα χαρακτηριστικά των τουριστών που επιδιώκουμε να προσελκύσουμε.
Έγιναν κατά καιρούς διάφορες μελέτες. Το βασικό είναι να τις αξιολογήσουμε και να αποφασίσουμε ποιες από όλες τις εισηγήσεις θέλουμε να πετύχουμε και πώς.
Θεωρούμαστε δεδομένοι
Παρόλα αυτά η ξενοδοχειακή βιομηχανία αντιμετωπίζει προκλήσεις που προκύπτουν από παράγοντες όπως οι γεωπολιτικές εξελίξεις, το αυξημένο κόστος της ενέργειας, ο ανταγωνισμός από καταλύματα τύπου Airbnb, η έλλειψη προσωπικού κλπ. Πώς σας επηρεάζουν και πώς τις αντιμετωπίζετε;
O τουριστικός τομέας είναι ένας από τους σημαντικότερους της κυπριακής οικονομίας. Όλοι τον αποκαλούν αιμοδότη, ωστόσο, πολλές φορές νιώθουμε ότι τα κέντρα λήψεως αποφάσεων τον θεωρούν δεδομένο.
Είτε πρόκειται για την εφαρμογή της πράσινης φορολογίας είτε για τις τεράστιες καθυστερήσεις στις εγκρίσεις για φωτοβολταϊκά είτε πιο πρόσφατα με το ζήτημα των αφαλατώσεων, δημιουργείται η αίσθηση πως ο τομέας δεν χαίρει της αντιμετώπισης που θα έπρεπε.
Ευθύνες του κράτους
Οι προκλήσεις αποτελούν επιβεβαίωση ότι οι αριθμοί αφίξεων και εσόδων από μόνοι τους δεν αποτυπώνουν την πλήρη εικόνα. Πρόκειται για προκλήσεις που σε μεγάλο βαθμό δεν εξαρτώνται από εμάς και το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να διαχειριστούμε τις συνέπειες.
Εδώ είναι που καλούμε την Πολιτεία να μας βοηθήσει με ζητήματα τα οποία εμπίπτουν στο πεδίο ελέγχου της, όπως το διαχρονικό πρόβλημα της στελέχωσης, το κόστος ενέργειας και οι ροές τουριστών προς τα κατεχόμενα.
Ως ξενοδόχοι έχουμε αποδείξει διαχρονικά τη διάθεσή μας για συνεργασία και κοινή προσέγγιση.
Επίσης, οι κλιματικές αλλαγές μας προβληματίζουν, γι’ αυτό η ευελιξία και η προσαρμογή είναι ζωτικής σημασίας για τη βιώσιμη ανάπτυξη του τουρισμού μας.
Τι να αναμένουμε
Ποιες είναι οι προβλέψεις σας για το 2026; Έχετε ήδη εικόνα;
Η φετινή χρονιά, παρά τις προκλήσεις, θα είναι καλύτερη ή τουλάχιστον το ίδιο καλή από την περσινή όσον αφορά τις αφίξεις, αν και όπως προανέφερα, δεν πρέπει να μετράμε μόνο αυτές.
Όσον αφορά το 2026 επικρατεί συγκρατημένη αισιοδοξία, ωστόσο, βλέπουμε διαρκώς πόσο ευαίσθητος είναι ο τομέας σε διάφορες εξωγενείς εξελίξεις και πόσο πολύ μπορεί να επηρεαστεί από γεγονότα που είναι εκτός του δικού μας ελέγχου.
Η Α. Tsokkos Hotels Public
- Έτος ίδρυσης: 1981
- Ιδρυτές: Ανδρέας Τσόκκος, νυν πρόεδρος και Αναστασία Τσόκκου, νυν διευθύνουσα σύμβουλος
- Αριθμός μονάδων: 27 ξενοδοχεία και διαμερίσματα ξενοδοχείων σε παραθαλάσσιες τοποθεσίες
- Περιοχές: Πρωταράς (60%), Αγία Νάπα (30%), Πάφος (10%)
- Κλίνες: 10.000
- Επισκέπτες ετησίως: 200.000+
- Προσωπικό: 2.000+ άτομα
