Κόλλησε στα γρανάζια της δικαιοσύνης η διαχείριση των ΜΕΔ-Δεν προχωρά η λειτουργία ειδικής δικαιοδοσίας

Η διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) παραμένει ένα από τα πιο σύνθετα προβλήματα της κυπριακής οικονομίας. Παρά τις μεταρρυθμίσεις και τις προσπάθειες των τελευταίων ετών, η ουσιαστική επίλυση του ζητήματος καθυστερεί, εν μέρει λόγω των χρονοβόρων δικαστικών διαδικασιών.

Η δημιουργία ειδικών δικαιοδοσιών στα δικαστήρια, που ψηφίστηκε το φθινόπωρο του 2023 και αφορά υποθέσεις εκποιήσεων ακινήτων αξίας έως €350.000, θεωρήθηκε ως μία σημαντική εξέλιξη για την επιτάχυνση των διαδικασιών.

Ωστόσο, όπως πρόσφατα έγινε γνωστό, η εφαρμογή της μεταρρύθμισης παραμένει σε εκκρεμότητα, με το Ανώτατο Δικαστήριο να μην έχει προχωρήσει σε καμία ενέργεια υλοποίησης.

Σύμφωνα με σχετική τοποθέτηση του Ανώτατου Δικαστηρίου, δεν έχει συσταθεί ξεχωριστό δικαστήριο για τις υπό αναφορά υποθέσεις, ενώ λόγω του μεγάλου αριθμού των εκκρεμών περιπτώσεων, η διαχείρισή τους ανατίθεται σε διάφορους δικαστές των επαρχιακών δικαστηρίων ανάλογα με τον φόρτο εργασίας τους.

Όπως τόνισαν στο InBusinessNews άτομα με πολύ καλή γνώση του θέματος, η αργή δικαστική διαδικασία δημιουργεί κλίμα αβεβαιότητας τόσο για τις τράπεζες όσο και για τις εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων (servicers), καθιστώντας αδύνατο τον προγραμματισμό κινήσεων.

Ταυτόχρονα, οι δανειολήπτες παραμένουν εγκλωβισμένοι σε αδιέξοδο, ενώ οι επενδυτές αποθαρρύνονται από την καθυστέρηση απονομής δικαιοσύνης, ενισχύοντας το αίσθημα ασυλίας στους στρατηγικούς κακοπληρωτές.

Σημειώνεται πως, το 2023 έγιναν κάποιες αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο με την τροποποίηση του Νόμου 9/1965, προσφέροντας επιπλέον 30 ημέρες στη διαδικασία εκποίησης και ενισχύοντας τον ρόλο του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου.

Παράλληλα, δρομολογήθηκε η μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος με τη δημιουργία νέων δικαστηρίων, νέων κανόνων και την υιοθέτηση ηλεκτρονικής καταχώρησης.

Ωστόσο, η ουσία του προβλήματος παραμένει αμετάβλητη: υποθέσεις που αφορούν ΜΕΔ εξακολουθούν να «σέρνονται» στα δικαστήρια, με πολλές να εκκρεμούν για τέσσερα ή και πέντε χρόνια.

Οικονομικές επιπτώσεις και διεθνής εικόνα

Αξίζει να σημειωθεί ότι, η καθυστέρηση στην απονομή δικαιοσύνης έχει άμεσες επιπτώσεις στην οικονομία.

Σύμφωνα, μάλιστα, με δημοσιευμένα στοιχεία, περίπου 19,9 δισεκατομμύρια ευρώ σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια βρίσκονται στις εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων, ενώ άλλα 1,7 δις ευρώ παραμένουν στις τράπεζες.

Τονίζεται πως, η μετάβαση μεν μεγάλου μέρους των δανείων αυτών από τις τράπεζες στους servicers βελτίωσε την εικόνα των τραπεζικών ισολογισμών, ωστόσο δεν εξάλειψε το πρόβλημα, το οποίο εξακολουθεί να βαραίνει την οικονομία.

Το EU Justice Scoreboard κατατάσσει την Κύπρο στις τελευταίες θέσεις όσον αφορά την ταχύτητα απονομής δικαιοσύνης.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση επισημαίνει τη σημασία ενός λειτουργικού δικαστικού συστήματος για τη διασφάλιση της οικονομικής σταθερότητας και την προσέλκυση επενδύσεων, τονίζοντας πως οι καθυστερήσεις αυτές υπονομεύουν την εμπιστοσύνη στην κυπριακή οικονομία.

Το μέλλον της διαχείρισης ΜΕΔ

Η επίλυση του ζητήματος των ΜΕΔ απαιτεί άμεσες και αποτελεσματικές παρεμβάσεις στον τομέα της δικαιοσύνης, καθώς και την πλήρη εφαρμογή των ήδη ψηφισμένων μεταρρυθμίσεων.

Η απουσία αποτελεσματικών λύσεων όχι μόνο διατηρεί την αβεβαιότητα αλλά υπονομεύει και τις προσπάθειες οικονομικής ανάκαμψης, δημιουργώντας ένα περιβάλλον επενδυτικής δυστοκίας και αστάθειας.