Αυστηρότεροι έλεγχοι ασφάλισης πλοίων στα χωρικά ύδατα της Ε.Ε.-Τι απαιτεί η νέα οδηγία
InBusinessNews 15:43 - 14 Μαΐου 2025

Τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με θαλάσσια σύνορα θα απαιτούν σύντομα από όλα τα πλοία που διέρχονται από τα χωρικά τους ύδατα να παρέχουν πληροφορίες για την ασφαλιστική τους κάλυψη, στο πλαίσιο νέων τροποποιήσεων της Οδηγίας Παρακολούθησης Πλοίων (Vessel Monitoring Directive).
Η γενική διευθύντρια Κινητικότητας και Μεταφορών της Κομισιόν, Magda Kopczyńska, χαρακτήρισε το μέτρο «στοχευμένο αλλά με σημαντική δυναμική», τονίζοντας ότι θα ενισχύσει την ετοιμότητα των παράκτιων κρατών της ΕΕ και ότι ευθυγραμμίζεται με τα διεθνή πρότυπα ασφαλείας και προστασίας του περιβάλλοντος.
Αν και η ανακοίνωση της Κομισιόν αποφεύγει να αναφερθεί ρητά στον όρο «σκοτεινός στόλος» —τα παλαιότερα και αδιαφανώς ιδιοκτησιακά δομημένα δεξαμενόπλοια που συχνά μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο υπό καθεστώς κυρώσεων—, στελέχη του κλάδου εκτιμούν ότι το μέτρο στοχεύει ακριβώς στην καταγραφή και παρακολούθησή τους, σε ευθυγράμμιση με αντίστοιχες πρωτοβουλίες του Ηνωμένου Βασιλείου και της συμμαχίας Nordic-Baltic 8.
Ωστόσο, παραμένουν αρκετά ερωτήματα ανοιχτά: Ποια κριτήρια θα πρέπει να πληρούν οι ασφαλιστικές πληροφορίες που θα παρέχονται; Τι θα συμβεί σε περίπτωση άρνησης συμμόρφωσης ενός πλοίου; Η Κομισιόν δεν έδωσε απαντήσεις την ημέρα της ανακοίνωσης.
Ειδικοί του ναυτιλιακού δικαίου, όπως η καθηγήτρια Kristina Siig του Πανεπιστημίου της Νότιας Δανίας, υπενθυμίζουν ότι, βάσει της Διεθνούς Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), η ελεύθερη ναυσιπλοΐα δεν μπορεί να περιοριστεί αυθαίρετα, ακόμα και αν το φορτίο ή το πλοίο εγείρουν ανησυχίες.
Παράλληλα, φορείς όπως η Φινλανδική Ένωση Πλοιοκτητών προειδοποιούν ότι η διέλευση ανασφάλιστων ή υποασφαλισμένων πλοίων, ιδιαίτερα όσων μεταφέρουν πετρέλαιο, ενέχει σοβαρούς περιβαλλοντικούς κινδύνους, με τον κίνδυνο καταστροφικών διαρροών σε ευαίσθητες περιοχές της Βαλτικής να είναι υπαρκτός.
Επιπλέον, γεωπολιτικοί αναλυτές, όπως ο Dominick Donald, σημειώνουν ότι ένα ατύχημα από πλοίο χωρίς επαρκή ασφάλιση θα μπορούσε να θεωρηθεί απειλή ακόμα και για την ελευθερία της ναυσιπλοΐας.
Εν κατακλείδι, η κίνηση της ΕΕ αποτελεί σαφές μήνυμα ότι επιδιώκει μεγαλύτερη διαφάνεια και έλεγχο στις θαλάσσιες μεταφορές, ιδίως εν μέσω αυξανόμενων γεωπολιτικών εντάσεων. Ωστόσο, παραμένει αβέβαιο κατά πόσο η νέα πολιτική θα συνοδευτεί από αυστηρά μέσα επιβολής ή θα περιοριστεί σε επίπεδο συλλογής πληροφοριών.