Η ανάγκη ουσιαστικής ενίσχυσης της χρηματοοικονομικής παιδείας ανάμεσα στους νέους και πώς θα επιτευχθεί

Ο χρηματοοικονομικός αλφαβητισμός αποτελεί θεμελιώδη δεξιότητα στη σύγχρονη κοινωνία, επηρεάζοντας άμεσα την οικονομική σταθερότητα των ατόμων, των οικογενειών και των επιχειρήσεων.

Η ικανότητα λήψης ορθών οικονομικών αποφάσεων δεν εξαρτάται μόνο από το διαθέσιμο εισόδημα, αλλά και από τη βαθύτερη κατανόηση βασικών αρχών, όπως η αποταμίευση, οι επενδύσεις, η διαχείριση του χρέους και η αξιολόγηση κινδύνων.

Παρόλο που η χρηματοοικονομική εκπαίδευση έχει κερδίσει έδαφος διεθνώς, εξακολουθεί να υπάρχει ανάγκη για πρακτικές που θα εξοπλίσουν τους νέους με τις απαραίτητες γνώσεις, ώστε να διαχειρίζονται αποτελεσματικά τα οικονομικά τους.

Το συνέδριο της Κυπριακής Επιτροπής Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού και Παιδείας (ΚΕΧΑΠ) φιλοξένησε ένα σημαντικό πάνελ συζήτησης υπό τον συντονισμό της Σοφίας Ανυφαντάκη, Senior Economist, European Central Bank/Research Economist στην Τράπεζα Ελλάδος, όπου σύγχρονες στρατηγικές που συμβάλλουν στην ουσιαστική ενίσχυση της χρηματοοικονομικής παιδείας βρέθηκαν στο προσκήνιο.

Με τίτλο «Empowering Cyprus’ Youth: Strategies and Opportunities in Financial Education», η συζήτηση επικεντρώθηκε στις σύγχρονες στρατηγικές που μπορούν να συμβάλουν στην ουσιαστική ενίσχυση της χρηματοοικονομικής παιδείας των νέων στην Κύπρο.

Ο Παναγιώτης Ανδρέου, Associate Professor of Finance, Department of Finance, Accounting, and Management Science στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, ανέδειξε τη σύνδεση της χρηματοοικονομικής παιδείας με την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, παρουσιάζοντας στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η οικονομική γνώση επηρεάζει άμεσα τις πράσινες επενδύσεις και τις καταναλωτικές αποφάσεις.

Όπως ανέφερε, άτομα με υψηλότερη χρηματοοικονομική κατάρτιση εμφανίζουν μεγαλύτερη προθυμία να επενδύσουν σε περιβαλλοντικά φιλικά προϊόντα και υπηρεσίες, καθώς αντιλαμβάνονται καλύτερα το μακροπρόθεσμο όφελος αυτών των επιλογών.

Υποστήριξε ότι η εισαγωγή προγραμμάτων χρηματοοικονομικής παιδείας από νεαρή ηλικία μπορεί να θέσει τις βάσεις για πιο υπεύθυνες οικονομικές αποφάσεις, ενισχύοντας τη σύνδεση μεταξύ οικονομικών δεξιοτήτων και βιώσιμης ανάπτυξης.

Παράλληλα, τόνισε ότι η περιβαλλοντική πολιτική δεν θα πρέπει να περιορίζεται σε κρατικά κίνητρα, αλλά να λαμβάνει υπόψη τις οικονομικές συμπεριφορές των πολιτών, διαμορφώνοντας ένα πιο ολοκληρωμένο και αποτελεσματικό πλαίσιο πράσινης ανάπτυξης.

Ο Λεωνίδας Κυριακίδης, Professor of Educational Research and Evaluation, στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, εστίασε στη σημασία της διαθεματικής προσέγγισης στη χρηματοοικονομική εκπαίδευση.

Ανέφερε ότι σε χώρες όπως η Αυστραλία, ο Καναδάς και η Νέα Ζηλανδία, η χρηματοοικονομική παιδεία δεν διδάσκεται απομονωμένα, αλλά ενσωματώνεται σε βασικά γνωστικά αντικείμενα, όπως τα μαθηματικά και οι κοινωνικές επιστήμες.

Η εν λόγω προσέγγιση, όπως εξήγησε, βοηθά τους μαθητές να κατανοήσουν πώς οι οικονομικές αποφάσεις συνδέονται με την καθημερινή τους ζωή και αναπτύσσει την κριτική τους σκέψη σε θέματα όπως η αποταμίευση, οι επενδύσεις και ο πληθωρισμός.

Παρόλο που η εφαρμογή της διαθεματικής μεθόδου απαιτεί συντονισμό και εκπαίδευση των διδασκόντων, αποτελεί, όπως σημείωσε, ένα ισχυρό εργαλείο για τη δημιουργία μιας γενιάς πολιτών με αυξημένη οικονομική συνείδηση και υπευθυνότητα.

Πρότεινε τη χαρτογράφηση του αναλυτικού προγράμματος στην Κύπρο, ώστε να διευκολυνθεί η ένταξη της χρηματοοικονομικής εκπαίδευσης σε υφιστάμενα μαθήματα, αλλά και την υιοθέτηση πρακτικών εργαλείων διδασκαλίας, όπως προσομοιώσεις και βιωματικές ασκήσεις.

Ο Ανδρέας Μηλιδώνης, Professor of Finance and Head of the Department of Accounting and Finance στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, παρουσίασε έρευνα που διερευνά τη σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ των πολιτών και του χρηματοπιστωτικού συστήματος, με στόχο την προσαρμογή της χρηματοοικονομικής εκπαίδευσης στις ιδιαιτερότητες της Κύπρου.

Ανέδειξε ότι η εμπιστοσύνη παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαχείριση οικονομικών αποφάσεων, καθώς όσοι θεωρούν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι είναι αξιόπιστοι, τείνουν να λαμβάνουν πιο συνετές οικονομικές αποφάσεις.

Σημείωσε ότι η Κύπρος διαφοροποιείται από άλλες χώρες ως προς την οικονομική συμπεριφορά των πολιτών, γεγονός που καθιστά αναγκαία την προσαρμογή της χρηματοοικονομικής εκπαίδευσης στις τοπικές συνθήκες.

Επιπλέον, πρότεινε την εισαγωγή ενός υποχρεωτικού, αυτόνομου μαθήματος χρηματοοικονομικής εκπαίδευσης στα λύκεια, καθώς και την αξιοποίηση καινοτόμων μεθόδων, όπως η παιγνιοποίηση και η χρήση ψηφιακών εργαλείων.

Παράλληλα, τόνισε τη σημασία της διαφοροποίησης των θεματικών ενοτήτων, ξεκινώντας από τη μακροοικονομική εικόνα και προχωρώντας σε πρακτικά ζητήματα, όπως η αποταμίευση, η διαχείριση χρέους και οι επενδύσεις.

Αναφέρθηκε επίσης στην ανάγκη για μια ευρύτερη εκστρατεία ενημέρωσης, σε συνεργασία με την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου, που θα επικεντρώνεται σε μαθήματα από πραγματικά οικονομικά λάθη και επενδυτικές επιλογές.

Το πάνελ ανέδειξε τη σημασία της προσαρμογής της χρηματοοικονομικής εκπαίδευσης στις σύγχρονες απαιτήσεις και προκλήσεις, καθώς και την ανάγκη ανάπτυξης στρατηγικών που θα καταστήσουν τη χρηματοοικονομική γνώση προσβάσιμη και αποτελεσματική για όλους τους νέους στην Κύπρο.

Η ενσωμάτωση της οικονομικής παιδείας στην εκπαιδευτική διαδικασία, σε συνδυασμό με στοχευμένες πολιτικές και την αξιοποίηση καινοτόμων εκπαιδευτικών εργαλείων, αποτελεί βασικό βήμα προς τη δημιουργία μιας οικονομικά συνειδητοποιημένης και υπεύθυνης κοινωνίας.

Διαβάστε επίσης:

• Νίκος Χριστοδουλίδης: Έτοιμη να ενισχύσει επιχειρήσεις και πολίτες με χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό η πολιτεία
• Αθηνά Μιχαηλίδου: Οι ενέργειες και η στρατηγική της κυβέρνησης για την χρηματοοικονομική εκπαίδευση
• Χρ. Πατσαλίδης: Οι πρωτοβουλίες και δράσεις για την ενίσχυση της χρηματοοικονομικής παιδείας στην Κύπρο
• Χρηματοοικονομικός αλφαβητισμός: Διεθνή διδάγματα για βιώσιμο οικονομικό μέλλον
• Υστερούν οι Κύπριοι σε χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό-Τι καταδεικνύει η έρευνα ΚΤΚ και ΟΟΣΑ