Αντώνης Πισσαρίδης: Χωρίς αντισταθμιστικά μέτρα το μέλλον των ξενοδοχείων στα ορεινά δεν είναι ευοίωνο

Σειρά εισηγήσεων με αντισταθμιστικά μέτρα, με στόχο την ανάπτυξη των ορεινών, κατέθεσε σε αρμόδιους φορείς ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας Αναπτύξεων Αγρού «Η Πρόοδος» Δημόσια Λτδ, ιδιοκτήτριας εταιρείας του Ξενοδοχείου Ρόδον στον Αγρό, Αντώνης Πισσαρίδης.

Σε συνέντευξή του στον «Ξενοδόχο» ο κ. Πισσαρίδης αφού αναφέρεται στα μέτρα, τονίζει πως «χωρίς αντισταθμιστικά μέτρα, τα οποία από τη μία να μειώνουν κόστη λειτουργίας και από την άλλη να αυξάνουν πληρότητες και έσοδα, το μέλλον δεν είναι ευοίωνο».

Παράλληλα, αναφέρεται στους σχεδιασμούς για περαιτέρω αναβάθμιση του Ξενοδοχείου Ρόδον και στις αλλαγές που έχει παρατηρήσει στη νοοτροπία των επισκεπτών τα τελευταία χρόνια.

Ακολουθεί η συνέντευξη του κ. Πισσαρίδη στον «Ξενοδόχο»:

Κύριε Πισσαρίδη καταρχάς θα θέλαμε να μας πείτε πόσα χρόνια ασχολείστε με τον ξενοδοχειακό κλάδο και τι ήταν αυτό που σας οδήγησε να ασχολειθείτε με τη βιομηχανία.

Με τον ξενοδοχειακό κλάδο ασχολούμαι από το 1986, δηλαδή, σχεδόν 40 χρόνια. Οι κύριοι λόγοι που επέλεξα να ασχοληθώ με την τουριστική βιομηχανία είναι διότι έβλεπα τις προοπτικές του κλάδου, λόγω των πλεονεκτημάτων που είχε η Κύπρος, και διότι ο τομέας της φιλοξενίας με γέμιζε ως άνθρωπο.

Τι σας δίδαξε η μέχρι σήμερα πορεία σας στο χώρο της ξενοδοχειακής βιομηχανίας;

Στον τομέα της ξενοδοχειακής βιομηχανίας, οι στρατηγικές κινήσεις του παρελθόντος ήταν, όντως, προς την ορθή κατεύθυνση. Όμως, εκ του αποτελέσματος, πρέπει να παραδεχθούμε ότι έγιναν και κάποια λάθη.Αναντίλεκτα, το τουριστικό πρότυπο «ήλιος και θάλασσα», μας βοήθησε όλους: κράτος, επενδυτές και κοινωνία.

Έπρεπε, όμως, να αναμένουμε την κλιματική αλλαγή για να αντιληφθούμε ότι κάπου πάμε λάθος; Ο «ήλιος και θάλασσα» έπρεπε έγκαιρα να συνδυαστεί και με άλλες μορφές τουρισμού (τουρισμός ειδικών ενδιαφερόντων), όπως, ο πολιτιστικός, ο περιβαλλοντικός, ο βιωματικός, ο αθλητικός, ο υγείας και ευεξείας, ο συνεδριακός, ο θρησκευτικός, ο άστρο-τουρισμός, κ.α.

Η κύπρος είναι ένα νησί, μία μικρή χώρα στην άκρη της ΕΕ, της οποίας ο πολιτιστικός και ο περιβαλλοντικός πλούτος βρίσκεται αναξιόπιστος στην ενδοχώρα.Το νέο τουριστικό μοντέλο που προτείνουμε, δηλαδή, ο συνδυασμός «ήλιος-θάλασσα και νέες μορφές τουρισμού» θα συμβάλει θετικά στην αειφόρο και βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη των ορεινών και ημιορεινών κοινοτήτων (καταπολέμηση αστυφιλίας - νέες θέσεις εργασίας), ενώ παράλληλα θα μας προστατέψει και θα μας επιτρέψει, ως Κύπρος, να διατηρήσουμε το διεθνές ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και να παραμείνουμε, με αξιώσεις και χωρίς κινδύνους, στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη, που είναι και το ζητούμενο σήμερα.

Τι είναι αυτό που σας συναρπάζει περισσότερο σε αυτό το χώρο;

Οι συνεχείς προκλήσεις του χώρου. Από τη μιά, οι κίνδυνοι που υπάρχουν, και από την άλλη, οι μεγάλες ευκαιρίες που προσφέρει ο τομέας. Συνταγή για τολμηρούς, και επαγγελματίες του κλάδου, στους οποίους επιθυμώ να συγκαταλέγομαι.

Ελεύθερο χρόνο έχετε; Κι αν ναι, πως τον αξιοποιείτε;

Επειδή, ως άνθρωπος είμαι προγραμματισμένος και μεθοδικός, βρίσκω το χρόνο που χρειάζομαι για να ασχολούμε με αυτά που αγαπώ, τα οποία μπορώ να τα χαρακτηρίσω και ως χόμπι. Ασκούμαι καθημερινά, μου αρέσει να διαβάζω και να γράφω, δυστυχώς όχι όσο θα ήθελα, και επιλέγω ψυχαγωγικά και εκπαιδευτικά ταξίδια, τα οποία με βοηθούν να γεμίζω τις μπαταρίες μου.

Τα μελλοντικά σχέδια για το ξενοδοχείο

Τι μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας για τα μελλοντικά σας σχέδια/ επενδύσεις/ αγορές για το 2024 και πιο πέρα;

Για έναν επιχειρηματία-επενδυτή, τα πλάνα για επεκτάσεις, νέες επενδύσεις ή και αγορές δε σταματούν ποτέ. Για μένα, αυτό είναι και ένα είδος αδρεναλίνης, που με τονώνει και με κρατά ζωντανό. Δε μπορώ να σταματήσω να σκέφτομαι νέες επεκτάσεις και νέες επενδύσεις.

Προς την κατεύθυνση αυτή, εντός του 2024, προγραμματίζουμε ανακαινίσεις και ποιοτικές αναβαθμίσεις με στόχο τη διατήρηση του συγκριτικού μας πλεονεκτήματος.

Πιο συγκεκριμένα, θα λειτουργήσουμε σύντομα ένα νέο κέντρο υγείας-ευεξίας, το οποίο θεωρούμε απαραίτητο, ενώ θα δώσουμε ακόμη μεγαλύτερη έμφαση στο συνεδριακό τουρισμό, όπου μελετούμε και εκεί νέες επενδύσεις.

Επίσης, σχεδιάζουμε διάφορες μικροβελτιώσεις σε όλους τους χώρους του ξενοδοχείου, εσωτερικά και εξωτερικά, για πρόσθετες ανέσεις και επιπλέον διευκολύνσεις για τους φιλοξενούμενούς μας.

Έχετε διαπιστώσει οποιεσδήποτε αλλαγές στη νοοτροπία των επισκεπτών στα ξενοδοχεία σας τα τελευταία χρόνια; Κι αν ναι, τι αλλαγές; Τι ζητάνε περισσότερο οι πελάτες/επισκέπτες;

Ο σημερινός επισκέπτης έχει πολλαπλές εμπειρίες και πάρα πολλές επιλογές. Εξ ου και είναι πιο απαιτητικός σε σχέση με το παρελθόν.

Προτιμά πλήρως ανακαινισμένους και ποιοτικά αναβαθμισμένους ξενοδοχειακούς χώρους, που ξεχωρίζουν για τις σύγχρονες ανέσεις που διαθέτουν και για τις ποιοτικές υπηρεσίες που προσφέρουν.

Προτιμά, επίσης, ξενοδοχεία που διαθέτουν υγιεινά καθαρούς χώρους, ποιοτικό φαγητό και άψογη εξυπηρέτηση. Και όλα αυτά, επιδιώκει να τα απολαμβάνει σε ένα ευχάριστο, πολιτισμένο και φιλόξενο περιβάλλον, συνδυασμένο με το τοπίο-τοποθεσία, το φυσικό και δομημένο περιβάλλον και τον πολιτισμό. Εδώ ακριβώς είναι που εστιάζουμε όσον αφορά τις επεκτάσεις και τις συνεχείς βελτιώσεις που προγραμματίζουμε.

Από πού προέρχονται οι περισσότεροι επισκέπτες σας;

Κατά κύριο λόγο οι επισκέπτες μας είναι από την κυπριακή αγορά. Μόνο ένα ποσοστό 20% με 25% προέρχονται από αγορές του εξωτερικού, το οποίο, εν πάσει περιπτώσει, προσδοκούμε να το αυξήσουμε στο μέλλον με στρατηγικές κινήσεις στο μάρκετινγκ.

Τι πρέπει να γίνει για ανάπτυξη των ορεινών περιοχών

Ποιες ενέργειες πιστεύετε ότι μπορούν να γίνουν για περαιτέρω ανάπτυξη των ορεινών θερέτρων, ούτως ώστε να αναπτυχθεί περισσότερο ως τουριστικός προορισμός, τόσο για ντόπιους όσο και για ξένους;

Αρχικά, θα ήθελα να πω ότι χαίρομαι που η Κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε κάποιες εξαγγελίες για τα ορεινά, οι οποίες, όπως πληροφορήθηκα, στηρίζονται στις εισηγήσεις του Επίτροπου Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων και τις οποίες θεωρώ ότι είναι προς την ορθή κατεύθυνση. Είναι μια καλή αρχή.

Όμως, ειδικά για την ξενοδοχειακή βιομηχανία, που είναι ιδιαίτερα σημαντική για τα ορεινά, χωρίς αντισταθμιστικά μέτρα, τα οποία από τη μιά να μειώνουν τα κόστη λειτουργίας και από την άλλη να αυξάνουν πληρότητες και έσοδα, το μέλλον δεν είναι ευοίωνο. Στο παρελθόν είχα ετοιμάσει μία μελέτη με εισηγήσεις για αντισταθμιστικά μέτρα με στόχο την αειφόρο και βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη των ορεινών, την οποία κατέθεσα σε όλους τους αρμόδιους φορείς.

Καταρχάς πρέπει να πούμε ότι, τα πλείστα ξενοδοχεία στα ορεινά και ημιορεινά θέρετρα της Κύπρου (υψόμετρο πάνω από 600 μ.) λειτουργούν ολόχρονα και προσελκύουν ντόπιους και ξένους παραθεριστές / επισκέπτες, κατά κύριο λόγο, με ειδικά ενδιαφέροντα.

Ως αποτέλεσμα, κρατούν ζωντανή την κυπριακή ύπαιθρο και ταυτόχρονα επιτρέπουν παράλληλες αναπτύξεις, όπως είναι η γεωργία, τα κέντρα εστίασης και αναψυχής και οι οικογενειακού χαρακτήρα βιοτεχνίες που παράγουν/κατασκευάζουν/εμπορεύονται παραδοσιακά εδέσματα, γλυκά, ποτά και διάφορα άλλα προϊόντα.

Επιπλεόν, προσφέρουν απασχόληση και θέσεις εργασίας στους νέους, ενώ με τη λειτουργία τους συμβάλουν θετικά στη δημιουργία νέων νοικοκυριών, που επιλέγουν, λόγω απασχόλησης στα ξενοδοχεία, στη γεωργία ή στις βιοτεχνίες, να εγκατασταθούν στην ύπαιθρο και με τον τρόπο αυτό βοηθούν στην καταπολέμηση της αστυφιλίας.

Παράλληλα, τα ξενοδοχεία των ορεινών και ημιορεινών θερέτρων λειτουργούν κάτω από ιδιόμορφες συνθήκες.

Ένεκα μειωμένης ζήτησης αναγκάζονται να λειτουργούν τις περισσότερες μέρες του χρόνου με πολύ χαμηλές πληρότητες και με μειωμένες τιμές, ιδιαίτερα τις καθημερινές, εκτός από τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο και τούτο λόγω του Σχεδίου Επιχωρηγημένων Αδειών των Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Το Σχέδιο Επιχορηγημένων Αδειών για Χαμηλοσυνταξιούχους, το οποίο εφαρμόστηκε με επιτυχία τα τελευταία χρόνια, έδωσε επιπλέον πληρότητες-έσοδα και οικονομική στήριξη. Οικονομική ανάσα για την περίοδο της πανδημίας έδωσε το Έκτακτο Σχέδιο Ενίσχυσης Εγχώριου Τουρισμού του Υφυπουργείου Τουρισμού.

Το 2020, εκδόθηκε το διάταγμα για τους κατώτατους μισθούς και ωφελήματα του προσωπικού που εργάζεται στα ξενοδοχεία. Το διάταγμα αυτό, μαζί με την πανδημία και τους πολέμους, που ακολούθησαν, αύξησαν όλα ανεξαίρετα τα κόστη διοίκησης και λειτουργείας των ξενοδοχείων, δυσανάλογα των ορεινών. Ως αποτέλεσμα, οι συνθήκες λειτουργίας των ορεινών ξενοδοχείων έγιναν πάρα πολύ δύσκολες.

Εάν δε δοθούν ειδικά κίνητρα-χορηγίες κι αν δε ληφθούν ουσιαστικά μέτρα στήριξης από το κράτος, ώστε να ανακτήσουν το χαμένο συγκριτικό πλεονέκτημα και την αίγλη τους, τα ορεινά ξενοδοχεία θα παύσουν να είναι βιώσιμα, με ορατό πλέον, τον κίνδυνο οριστικής διακοπής των εργασιών τους, με ό,τι αυτό σημαίνει ή συνεπάγεται για την κυπριακή ύπαιθρο και για την οικονομία του τόπου.

Για να αποφευχθούν τα χειρότερα και οι όποιες δυσάρεστες εξελίξεις για την ύπαιθρο και την οικονομία, εισηγούμαστε δύο δέσμες αντισταθμιστικών μέτρων, ως ειδικά κίνητρα προς τα ξενοδοχεία των ορεινών και ημιορεινών θερέτρων.

Παρόμοια μέτρα στήριξης ισχύουν τόσο στην Ελλάδα όσο και σε άλλες ευρωπαϊκες χώρες.

Α. Μέτρα που μειώνουν τα κόστη λειτουργίας:

1.Μείωση φόρων που πληρώνονται στο κράτος:

(α) Μείωση του ΦΠΑ από 9% στο 5%.

(β) Μπορούν να μελετηθούν και άλλου είδους φοροελαφρύνσεις.

2.Μείωση ή ακόμη και κατάργηση των τελών διανυκτέρευσης που πληρώνονται στα Κοινοτικά Συμβούλια.

3.Επιδότηση του κόστους ενέργειας (ρεύμα, γκάζι, πετρέλαιο).

4.Ειδικό επίδομα απασχόλησης του προσωπικού για τη χειμερινή περίοδο, ώστε να αποφεύγεται η αναστολή εργασιών (επίδομα εργασίας και όχι ανεργίας).

5.Ειδικά κίνητρα/χορηγίες για έργα ανακαίνισης - ψηφιακής αναβάθμισης – ενεργειακής απόδοσης ή ακόμα και για επεκτάσεις, με στόχο την αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος και των υπηρεσιών που προσφέρονται στα ορεινά θέρετρα.

6.Ειδικά κίνητρα για δημιουργία πράσινων ξενοδοχείων.

Β. Μέτρα που αυξάνουν πληρότητες και έσοδα:

1.Σχέδιο Επιχορηγημένων Αδειών Κοινωνικών Ασφαλίσεων: Να αυξηθεί το ποσό που παραχωρείται, να εξαγγέλλεται έγκαιρα και να συνεχίσει να καλύπτει τους μήνες Ιούλιο-Αύγουστο-Σεπτέμβριο.

2.Σχέδιο Χαμηλοσυνταξιούχων:

(α) Να επεκταθεί για να καλύπτει άτομα με ειδικές ανάγκες και άλλες κατηγορίες ευπαθών ομάδων.

(β) Να αυξηθεί το ποσό και να επεκταθεί η περίοδος που παραχωρείται.

2.Σχέδιο Ενίσχυσης Εγχώριου Τουρισμού από το Υφ. Τουρισμού: Να επανέλθει και να καθιερωθεί για τα ορεινά ξενοδοχεία.

3.Στοχευμένες εκστρατείες ανάδειξης και προβολής του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος, όπως επίσης των ιστορικών, θρησκευτικών, πολιτιστικών και περιβαλλοντικών χώρων της ορεινής Κύπρου. Οι εκστρατείες ενημέρωσης, τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό, πρέπει να γίνονται με πρωτοβουλία του Υφυπουργείου Τουρισμού και να εστιασθούν στα ειδικά ενδιαφένοντα και στο νέο τουριστικό μοντέλο.

Τα οφέλη από τη συμμετοχη στον ΠΑΣΥΞΕ

Ποια είναι μερικά οφέλη από την συμμετοχή σας ως μέλος του ΠΑΣΥΞΕ;

Καταρχάς να πω ότι, ο ΠΑΣΥΞΕ βρίσκεται στα κέντρα των αποφάσεων και έχει άποψη για το τουριστικό προϊόν και το τουριστικό μέλλον του τόπου. Όντας μέλος του ΠΑΣΥΞΕ έχεις ένα βασικό πλεονέκτημα: Έχεις φωνή και μπορείς να κάνεις εισηγήσεις που βοηθούν τόσο τη βιομηχανία όσο και τον τόπο σου γενικότερα.

Παράλληλα, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι, πρώτος με διαφορά τομέας της κυπριακής οικονομίας είναι η τουριστική βιομηχανία και ευθύνη όλων μας είναι η προστασία της από τη μια, και από την άλλη, να τη αναβαθμίσουμε ποιοτικά και να την αναπτύξουμε ακόμη περισσότερο για το κοινό καλό. Η πρόταση για ένα νέο τουριστικό μοντέλο είναι στο τραπέζι.

Κλείνοντας, να αναφέρω ότι οι απόψεις που εκφράζονται είναι μόνο προσωπικές.