Πνευματικά δικαιώματα: Εξωθεί στην έξοδο από την Κύπρο τους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης η Βουλή

Στην πόρτα εξόδου από την Κύπρο φαίνεται να εξωθεί η Βουλή τους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης (ΟΣΔ) με την επιμονή της για ψήφιση ενός νόμου, ο οποίος όχι μόνο δεν βελτιώνει το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, αλλά δημιουργεί περισσότερες στρεβλώσεις στον χώρο της διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων και αφήνει ξεκρέμαστους τους ίδιους τους δικαιούχους, οι οποίοι όπως πληροφορούμαστε έχουν αποφασίσει ότι σε περίπτωση που αυτός ο Νόμος δημοσιευθεί, θα προσφύγουν στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια κατά της Δημοκρατίας.

Υπενθυμίζεται ότι, τον περασμένο Ιούλιο η Βουλή ψήφισε νόμο επιφέροντας την τελευταία στιγμή σειρά τροποποιήσεων, οι οποίες τον κατέστησαν αντισυνταγματικό και μη συμβατό με το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Διαβάστε εδώ: Αλχημείες Βουλής για τα πνευματικά δικαιώματα-Μονόδρομος η αποδοχή της αναπομπής του νόμου

Το γεγονός αυτό οδήγησε τον Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη, να προχωρήσει σε αναπομπή του, με την Ολομέλεια της Βουλής να συνέρχεται εκτάκτως την περασμένη εβδομάδα κάνοντας μερικώς δεκτή την αναπομπή και επιφέροντας νέες τροποποιήσεις.

• Διαβάστε εδώ: Γιατί ανέπεμψε τον νόμο για τα πνευματικά δικαιώματα ο Χριστοδουλίδης-Οι λόγοι της αντισυνταγματικότητας

Κατόπιν τούτου, το γάντι βρίσκεται στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο οποίος καλείται να αποφασίσει κατά πόσον θα προχωρήσει σε αναφορά του νόμου στο Ανώτατο Δικαστήριο.

Ο νόμος που ψήφισε, πάντως, η Βουλή την περασμένη βδομάδα, ουδόλως φαίνεται να καλύπτει τα κενά στον τομέα διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων, με τους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης να αγωνιούν για το τι μέλλει γενέσθαι και να εκφράζουν εύλογες-έντονες ανησυχίες.

• Διαβάστε εδώ: Μερικώς δεκτή η αναπομπή του νόμου για τα πνευματικά δικαιώματα-Επέφερε τροποποιήσεις η Ολομέλεια

Μάλιστα, όπως πληροφορείται το InBusinessNews, οι οργανισμοί συλλογικής διαχείρισης (ΟΣΔ) κάνουν σκέψεις μέχρι και για αποχώρηση από το νησί μας, γεγονός που αναμένεται να αφήσει εκτεθειμένους τους δικαιούχους, οι οποίοι κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς κανένα απολύτως εισόδημα από την χρήση των έργων τους στη χώρα μας.

Όπως πληροφορούμαστε περαιτέρω, οι οργανισμοί διαφωνούν σφόδρα με δύο εκ των τροποποιήσεων που επήλθαν στον αναπεμφθέντα νόμο, προκειμένου η αναπομπή του Προέδρου της Δημοκρατίας να γίνει μερικώς αποδεκτή από την Ολομέλεια της Βουλής.

Οι ανησυχίες και επιφυλάξεις των οργανισμών

Ειδικότερα, οι οργανισμοί συλλογικής διαχείρισης εκφράζουν έντονες επιφυλάξεις αναφορικά με την προσθήκη νέας υποπαραγράφου [υποπαράγραφος (iv)] στο άρθρο 26 του βασικού νόμου, η οποία προνοεί ότι «σε περίπτωση κατά την οποία ο ενδιαφερόμενος χρήστης διαφωνεί με τις χρεώσεις που προτείνει ο Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης, καταβάλλει σε αυτόν τη χρέωση που ο ενδιαφερόμενος χρήστης κρίνει εύλογη κατά τα προβλεπόμενα στην υποπαράγραφο (ii) και το ήμισυ του ποσού της διαφοράς καταβάλλεται υπό διαμαρτυρία σε ταμείο το οποίο διατηρεί η Αρμόδια Αρχή και δεσμεύεται μέχρι την επίλυση της διαφοράς σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 43, 44 ή/και 45».

Θέση των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης, όπως το InBusinessNews πληροφορείται, είναι ότι ο βουλευτής του ΔΗΣΥ και πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας, Κυριάκος Χατζηγιάννης, ο οποίος είχε καταθέσει την αρχική πρόταση νόμου που ψηφίστηκε στις 11 Ιουλίου, λανθασμένα επικαλέστηκε την γερμανική νομοθεσία.

Όπως συναφώς υποστηρίζουν, η παράγραφος 37 του γερμανικού νόμου προβλέπει ότι σε περίπτωση που δεν υπάρχει συμφωνία μεταξύ ΟΣΔ και χρήστη, ως προς το ύψος της αμοιβής, ο τελευταίος καταβάλλει στον πρώτο το σκέλος της αμοιβής που αναγνωρίζει και το υπόλοιπο της αμοιβής το καταβάλλει είτε με επιφύλαξη στον ΟΣΔ, είτε το παρακαταθέτει με επιφύλαξη υπέρ του ΟΣΔ.

Δηλαδή, με βάση την γερμανική νομοθεσία, προκαταβάλλεται όλη η αμοιβή που ζητά ο ΟΣΔ, ενώ κατά τα λοιπά, στα δικαστήρια επιλύεται η διαφορά ως προς το ύψος της αμοιβής.

Συνεπώς, τονίζουν, ο οποιοσδήποτε χρήστης για να αδειοδοτηθεί και να αναπαράγει δημόσια έργα των δικαιούχων, θα πρέπει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο να καταβάλλει το σύνολο της αμοιβής που ζητείται από τον Οργανισμό και όχι το ήμισυ της διαφοράς μεταξύ του ζητούμενου και αυτού που ο χρήστης θεωρεί εύλογο, υποδεικνύοντας παράλληλα πως σε αντίθετη περίπτωση, αναπαράγει δημόσια χωρίς άδεια.

Η ανύπαρκτη Αρχή Πνευματικής Ιδιοκτησίας

Αναφορικά, δε, με την αναφορά που περιλήφθηκε στη νομοθεσία ότι το ήμισυ της διαφοράς θα κατατίθεται στην Αρχή Πνευματικής Ιδιοκτησίας, οι οργανισμοί συλλογικής διαχείρισης επισημαίνουν πως μία τέτοια αρχή για την ώρα δεν υπάρχει και δεν λειτουργεί, αφού δεν έχουν ακόμη ψηφιστεί οι Κανονισμοί για εφαρμογή του βασικού εναρμονιστικοί νόμου που πέρασε μετά από τεράστιες προσπάθειες των ενδιαφερομένων το 2017.

Σημειώνεται πως, οι Κανονισμοί του υπουργείου Ενέργειας έχουν κατατεθεί από το 2022 στην αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή, η οποία όμως δεν προχωρά στην ψήφισή τους με πρόφαση τη συζήτηση της πρότασης νόμου του κ. Χατζηγιάννη.

Σημειώνεται, ακόμη, ότι ενόσω δεν υπάρχουν Κανονισμοί, δεν μπορεί να υπάρξει Αρχή Πνευματικής Ιδιοκτησίας και ως εκ τούτου όσο δεν υπάρχει αυτή η Αρχή, οι χρήστες αρνούνται να πληρώσουν τους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης, επικαλούμενοι τη μη εγγραφή τους στα μητρώα της Αρχής.

Επί του προκειμένου, πάντως, οι ΟΣΔ εκφράζουν ανησυχία ως προς τι θα συμβεί, εάν χρήστης και Οργανισμός δεν έρθουν σε συμφωνία μετά από την παρέμβαση της Αρχής, η οποία έτσι κι αλλιώς για την ώρα δεν υπάρχει, καθώς και εάν η Αρχή Πνευματικής Ιδιοκτησίας, όταν και όποτε συσταθεί, θα στελεχωθεί με το προσωπικό που θα απαιτείται προκειμένου να διαχειρίζεται έγκαιρα τις καταγγελίες που θα υποβάλλονται ενώπιον της, φέροντας ως παράδειγμα το γεγονός ότι με το προηγούμενο καθεστώς, εκκρεμεί ενώπιον της καταγγελία από το 2007, χωρίς να έχει εκδοθεί οποιαδήποτε απόφαση μέχρι σήμερα.

Δεδομένων των πιο πάνω, εκτιμάται ότι σε περίπτωση που ο ΟΣΔ προσφύγει στα δικαστήρια κατά του χρήση, η εκδίκαση της υπόθεσης θα κρατήσει τουλάχιστον 7 με 10 χρόνια για έκδοση της απόφασης και άλλα 3 με 4 χρόνια για εκδίκαση ενδεχόμενης έφεσης από το Εφετείο, με τον χρήστη όλα αυτά τα χρόνια, όμως, να εκμεταλλεύεται πλήρως τα έργα των δικαιούχων χωρίς αυτοί να αμείβονται.

Άλλες ανησυχίες

Πέραν των πιο πάνω, οι ΟΣΔ διαφωνούν και με την προσθήκη νέου εδαφίου στο άρθρο 26 του βασικού νόμου, η οποία προνοεί ότι «ο χρήσης δικαιούται να καταβάλλει, ετήσιο ή όπως άλλως συμφωνηθεί, εφάπαξ ποσό, προς έναν οργανισμό συλλογικής διαχείρισης, για τη χρέωση που αντιστοιχεί σε κάθε δικαίωμα για το οποίο έχει αδειοδοτηθεί».

Σύμφωνα με τους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης, η εν λόγω πρόνοια προκαλεί σωρεία στρεβλώσεων, αφού στην ουσία ο χρήσης για μία κατηγορία έργων, όπως παραδείγματος χάριν για τη μουσική όπου οι δικαιούχοι είναι ο συνθέτης, ο στιχουργός, ο τραγουδιστής, ο μουσικός και ο παραγωγός, θα μπορεί να επιλέξει να πληρώσει έναν οργανισμό -π.χ. αυτόν που εκπροσωπεί τον συνθέτη-, με το αμοιβολόγιο που έχει καθορίσει μόνο ο συνθέτης για τα δικαιώματα που αδειοδοτεί και μετά οι άλλοι 4 θα πρέπει να αναζητήσουν από τον έναν –στην προκειμένη περίπτωση τον συνθέτη- τα χρήματα τους, για τα οποία, όμως, ο ένας δεν θα έχει πληρωθεί κι επομένως δεν θα τους τα αποδώσει.

Ελπίζουν σε αναφορά στο Ανώτατο

Πάντως, μετά την μερική αποδοχή της αναπομπής του Προέδρου της Δημοκρατίας από τη Βουλή, οι οργανισμοί συλλογικής διαχείρισης στη βάση και των ανησυχιών τους, ευελπιστούν ότι ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης δεν θα υπογράψει τον νόμο, όπως αυτός τροποποιήθηκε, και θα προσφύγει στο Ανώτατο Δικαστήριο αναφέροντάς τον.

Σημειώνεται ότι, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει στη διάθεσή του δύο εβδομάδες μετά την ψήφιση της νομοθεσίας για να λάβει τις τελικές του αποφάσεις.

Δηλαδή, θα πρέπει μέχρι τις 23 Αυγούστου, το αργότερο, σε συνεννόηση και με την Νομική Υπηρεσία να λάβει τις αποφάσεις του κατά πόσον θα υπογράψει ή θα αναφέρει τον νόμο στο Ανώτατο.

Με τα δεδομένα, όπως έχουν διαμορφωθεί, είναι προφανές πως για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας δεν υπάρχει άλλος δρόμος από την αναφορά του νόμου στο Ανώτατο.