Great Sea Interconnector: Οι εκκρεμότητες, οι εξελίξεις που τρέχουν και οι μεγάλες ανησυχίες

Την επόμενη Δευτέρα, 15 Ιουλίου, έχει κληθεί ο ΑΔΜΗΕ στη ΡΑΕΚ σε σχέση με τα νέα στοιχεία στη βάση των οποίων έχει ζητήσει αναθεώρηση της απόφασης του ρυθμιστή να μην επιτρέψει την χρέωση Κύπριων καταναλωτών πριν την υλοποίηση του έργου Great Sea Interconnector, όπως δήλωσε σήμερα (11/7) ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας ο Πρόεδρος της ΡΑΕΚ Ανδρέας Πουλλικκάς.

Ο Υπουργός Ενέργειας Γιώργος Παπαναστασίου ανέφερε μεταξύ άλλων κατά τη διάρκεια της συνεδρίας ότι η Κυβέρνηση έχει ζητήσει επίσης το συμβόλαιο της Nexans, το οποίο μέχρι σήμερα δεν της έχει δοθεί, αλλά και ότι η μελέτη κόστους - οφέλους η οποία αναμένεται να παραδοθεί από τον ΑΔΜΗΕ την Πέμπτη θα αξιολογηθεί από ειδικούς έτσι ώστε να ληφθεί και η τελική επενδυτική απόφαση.

Την μελέτη έχει ζητήσει και η ΑΗΚ, όπως είπε ο Πρόεδρος της Γεώργιος Πέτρου, έτσι ώστε να μελετηθεί και από το επιστημονικό προσωπικό της.

Μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής ο Υπουργός Ενέργειας ανέφερε ότι το Υπουργείο σέβεται το θεσμό της ΡΑΕΚ και ουδέποτε προέβη σε οποιαδήποτε παρέμβαση στη ΡΑΕΚ, παρακολουθώντας βέβαια το έργο από κοντά.

«Σε αυτό το στάδιο επικεντρωνόμαστε στο τμήμα της διασύνδεσης που λέγεται Κύπρος-Κρήτη και όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας σε σχέση με το κόστος, συμβόλαια κλπ, αφορούν το κομμάτι Κύπρος-Κρήτη» υπέδειξε.

Όπως εξήγησε ο Υπουργός Ενέργειας, το Ισραήλ έχει έντονα τοποθετηθεί πρόσφατα στο πλαίσιο τηλεδιάσκεψης και μιας άλλης συνάντησης με φυσική παρουσία εδώ στην Κύπρο ότι θα ήθελε να διασυνδεθεί με την Κύπρο το συντομότερο. Καταλαβαίνουμε το γιατί, είπε, είναι θέμα ασφάλειας προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας κάτω από τις συνθήκες στις οποίες βρίσκεται και πιθανόν οι συνθήκες αυτές να επιβάλλουν πιο άμεση διευθέτηση του ζητήματος διασύνδεσης με την Κύπρο.

«Η όλη προσπάθεια μας ως Υπουργείο, παρακολουθώντας και τις θέσεις του ΑΔΜΗΕ αλλά και της Επιτροπής, αφορά το κομμάτι Κύπρος-Κρήτη μόνο» είπε, προσθέτοντας πως «υπάρχει το συμβόλαιο της Nexans το οποίο ζητήσαμε να μας δοθεί έτσι ώστε να το μελετήσουμε και να δούμε αν υπάρχουν κίνδυνοι και ρίσκα και να απαντήσουμε». «Μέχρι σήμερα δεν μας έχει δοθεί», σημείωσε.

«Συμβόλαιο Siemens δεν υπάρχει, γίνεται διαβούλευση και όταν υπάρξει κατάληξη θα το ζητήσουμε και αυτό στο Υπουργείο», πρόσθεσε.

Ο κ. Παπαναστασίου ανέφερε ότι την ερχόμενη Πέμπτη ο ΑΔΜΗΕ «θα έρθει να δώσει τη μελέτη κόστους-οφέλους η οποία θα εστιάζει στην Κυπριακή Δημοκρατία, στον Κύπριο καταναλωτή ηλεκτρικής ενέργειας», εξηγώντας πως πρόθεση του Υπουργείου είναι αυτή η μελέτη να αξιολογηθεί από ειδικούς και εντός καλοκαιριού να υπάρχουν οι απόψεις των ειδικών αυτών έτσι ώστε να ληφθεί και η τελική επενδυτική απόφαση.

Υπενθύμισε ότι υπάρχει ήδη απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για στήριξη του έργου, προσθέτοντας πως η τελική επενδυτική απόφαση θα ληφθεί σε μεταγενέστερο στάδιο όταν αξιολογηθεί η μελέτη του ΑΔΜΗΕ.

Ζήτησε επανεξέταση της απόφασης της ΡΑΕΚ ο ΑΔΜΗΕ

Ο Πρόεδρος της ΡΑΕΚ Ανδρέας Πουλλικκάς παρουσίασε ενώπιον της Επιτροπής τη γνωστή πλέον αρνητική απόφαση της ΡΑΕΚ (215/2024) στα αιτήματα του ΑΔΜΗΕ, η οποία προκάλεσε, όπως είπε, την αντίδραση του ΑΔΜΗΕ που ζήτησε επανεξέταση της απόφασης καταθέτοντας σχετικό αίτημα και επικαλούμενος νέα στοιχεία.

«Έχουμε καλέσει τον ΑΔΜΗΕ τη Δευτέρα 15 Ιουλίου στα γραφεία μας έτσι ώστε να τους ακούσουμε, να καταλάβουμε ποια είναι τα νέα στοιχεία, έτσι ώστε η ΡΑΕΚ να προχωρήσει και να μελετήσει και την επιστολή που απέστειλε ο ΑΔΜΗΕ και τους ισχυρισμούς του, και να αποφασίσει κατά πόσο όντως τα νέα στοιχεία δικαιολογούν οποιαδήποτε αλλαγή της απόφασης της ΡΑΕΚ», είπε.

Από την πλευρά του ο Πρόεδρος τα Επιτροπής Κυριάκος Χατζηγιάννη είπε ότι «η μετακύληση τέτοιου μεγέθους κόστους στους καταναλωτές δεν μας βρίσκει σύμφωνους χωρίς να τύχουμε ενημέρωσης», κάνοντας λόγο για προκλητικές απαιτήσεις εκ μέρους του ΑΔΜΗΕ.

«Δεν είμαστε αντίθετοι με τη διασύνδεση και το έργο. Είναι ωστόσο πολύ επικίνδυνο χωρίς να γνωρίζουμε το τελικό κόστος του έργου να ζητείται από τον Κύπριο καταναλωτή να το αποπληρώνει χωρίς να ξέρει αν θα λειτουργήσει ποτέ και αν θα λειτουργήσει πότε θα συμβεί αυτό και ποιο θα είναι το τελικό κόστος», πρόσθεσε.

Ο κ. Χατζηγιάννη εξέφρασε μεγάλη ανησυχία σε ό,τι αφορά τις απαιτήσεις του ΑΔΜΗΕ, λέγοντας πως «θέλει πάρα πολλή προσοχή, δεν υπάρχουν οι υπολογισμοί» ενώ απευθυνόμενος προς τον Υπουργό Ενέργειας του είπε πως «δεν μπορείτε ούτε ως Κυβέρνηση, ούτε ως ΡΑΕΚ να πάρετε μια τέτοιου είδους απόφαση χωρίς να υπάρχουν τελεσίδικα στοιχεία».

«Θέτετε το δημόσιο συμφέρον σε κίνδυνο και είστε υπόλογοι» πρόσθεσε και κάλεσε τον Υπουργό και τη ΡΑΕΚ να λάβουν υπόψη σχετική επιστολή που τους έχει στείλει. «Είστε υπόλογοι έναντι του δημόσιου συμφέροντος» ανέφερε.

Γιώργος Παπαναστασίου: Δεν αποποιούμαστε καμία ευθύνη

Απαντώντας στον Πρόεδρο ης Επιτροπής ο Υπουργός Ενέργειας ανέφερε ότι η Κυβέρνηση και το Υπουργείο δεν αποποιούνται καμιάς ευθύνης. «Την ευθύνη μας θα την αναλάβουμε και δεν είμαστε ούτε επικίνδυνοι» είπε, υποδεικνύοντας ότι «το έργο είναι ευρωπαϊκό, παίρνει επιδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και εμείς σαν κράτος θα πρέπει να αξιολογήσουμε όλα τα δεδομένα που θα έχουμε μπροστά μας» και να ληφθεί μια απόφαση σε σχέση με την τελική επενδυτική απόφαση η οποία ουσιαστικά αφορά το κατά πόσο η Κυπριακή Δημοκρατία θα συμμετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο της ιδιοκτήτριας εταιρείας της όλης υποδομής.

Εξήγησε ακόμη ότι στόχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι να είναι όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ διασυνδεδεμένα, να υπάρχει ένα ενιαίο ηλεκτρικό δίκτυο για να υπάρχουν ροές του καταλληλότερου ηλεκτρικού ρεύματος από και προς όπου χρειάζεται, αλλά και ότι όταν μιλούμε για καταλληλότερο ηλεκτρικό ρεύμα αυτό σημαίνει να είναι «πράσινο» και του χαμηλότερου δυνατού κόστους.

Μελετά το έργο η ΑΗΚ

Ο Πρόεδρος της ΑΗΚ, Γεώργιος Πέτρου, ανέφερε πως το εν λόγω έργο είναι κάτι που η ΑΗΚ μελετά σοβαρά, έχοντας συστήσει μια ειδική επιτροπή που ασχολείται με τον ΑΔΜΗΕ και έχοντας ζητήσει τη μελέτη του ΑΔΜΗΕ έτσι ώστε να μελετηθεί και από το επιστημονικό προσωπικό της ΑΗΚ.

«Για την ώρα δεν μπορούμε να εκφέρουμε οποιαδήποτε γνώμη αν δεν δούμε τη μελέτη του ΑΔΜΗΕ», πρόσθεσε.

Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Αιολικής Ενέργειας Κύπρου, Άκης Έλληνας, διερωτήθηκε αν θα ήταν καλό να εξαρτάται η ενεργειακή ασφάλεια και ο ανεφοδιασμός της Κύπρου από μια ιδιωτική εταιρεία και προειδοποίησε ότι στην περίπτωση υλοποίησης του έργου και διοχέτευσης του πλεονάσματος ηλεκτρικής ενέργειας της Ελλάδας προς την Κύπρο, «θα μπουν όλα τα έργα ΑΠΕ σε default, θα πτωχεύσουν όλες οι εταιρείες, θα πτωχεύσουν οι τράπεζες».

«Δεν μπορούμε να διαθέσουμε τη δική μας παραγωγή και θα πάμε να κάνουμε εισαγωγή από το εξωτερικό;» διερωτήθηκε.

Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Αγοράς Ηλεκτρισμού, Φάνος Καραντώνης, επανέλαβε τη θέση του Συνδέσμου υπέρ, επί της αρχής, μιας διασύνδεσης που θα άρει την ηλεκτρική απομόνωση της Κύπρου, όπως επίσης υπέρ της εισαγωγής φθηνής ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα που θα έχει θετικό αντίκτυπο στην οικονομία.

Σημείωσε ωστόσο πως ο Σύνδεσμος διατηρεί τις επιφυλάξεις του και χαιρετίζει την απόφαση της ΡΑΕΚ σε ό,τι αφορά την επιβολή τέλους στους καταναλωτές αυτή τη στιγμή.

«Ας έχουν γνώση οι φύλακες, ας τα μελετήσουν αυτοί που πρέπει να τα μελετήσουν και εν τη σοφία του το κράτος να αποφασίσει για το καλώς νοούμενο συμφέρον του τελικού καταναλωτή και της οικονομίας του τόπου» είπε.

Ο Πρόεδρος του Κυπριακού Συνδέσμου Καταναλωτών, Μάριος Δρουσιώτης, ανέφερε πως είναι αδιανόητο να αρχίσει να πληρώνει ο καταναλωτής πριν από την ολοκλήρωση του έργου, ειδικά όταν πρόκειται για ένα έργο που μέχρι στιγμής μόνο αμφιβολίες, ερωτηματικά προκαλεί.

«Ως καταναλωτές εμείς, είμαστε υπέρ του έργου αλλά όχι να φορτώσουμε τους καταναλωτές με επιπρόσθετο κόστος έστω και αν λένε μερικοί ότι είναι μικρό αυτό το κόστος δεν αντέχουμε οτιδήποτε άλλο και εκείνο που ζητούμε είναι το οποιοδήποτε κόστος για τον καταναλωτή να έρθει μετά την ολοκλήρωση του έργου», ανέφερε.

«Όλοι μας ας αναλογιστούμε πόσα χρόνια ακούμε για μείωση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος την οποία μέχρι σήμερα δεν την είδαμε», πρόσθεσε.

Η συζήτηση στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ενέργειας θα συνεχιστεί.