Οι στρατηγικές κατευθύνσεις και οι προτεραιότητες της οικονομικής πολιτικής του κράτους σε βάθος τριετίας

Σχετικά υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και υψηλά πλεονάσματα, παρά την οριακή επιδείνωση, αναμένεται πως θα συνεχίσει να καταγράφει η κυπριακή οικονομία, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών, όπως αυτές καταγράφονται στο Στρατηγικό Πλαίσιο Δημοσιονομικής Πολιτικής 2025-2028, το οποίο εγκρίθηκε πρόσφατα από το Υπουργικό Συμβούλιο.

Όπως αναφέρεται, το Στρατηγικό Πλαίσιο Δημοσιονομικής Πολιτικής (ΣΠΔΠ) προσδιορίζει και παρουσιάζει συνολικά τις βασικές στρατηγικές κατευθύνσεις και προτεραιότητες οικονομικής πολιτικής της Κυβέρνησης για τα επόμενα τουλάχιστον τρία χρόνια.

Το Στρατηγικό Πλαίσιο Δημοσιονομικής Πολιτικής για το 2025-2028, προστίθεται, έχει καταρτιστεί λαμβανομένων υπόψη των ιδιαίτερων συνθηκών όπως την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τον πόλεμο στην Μέση Ανατολή και των επιπτώσεων στην παγκόσμια οικονομία.

Στρατηγικοί στόχοι

Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, οι στρατηγικοί στόχοι έχουν προσδιοριστεί βάσει των προγραμματικών δηλώσεων του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, και σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της νέας Μακροπρόθεσμης Στρατηγικής «Όραμα 2035», της οποίας όραμα είναι η μετατροπή της Κύπρου σε ένα αειφόρο επιχειρηματικό και εμπορικό κέντρο της Ευρώπης.

Η νέα Στρατηγική, υπογραμμίζεται, περιλαμβάνει θεσμικές αλλαγές, σημαντικές μεταρρυθμίσεις και παραγωγικές επενδύσεις με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της κυπριακής οικονομίας και την ευημερία όλων των πολιτών της.

Επίσης, οι στρατηγικοί στόχοι έχουν καθοριστεί με γνώμονα τις ανά χώρα συστάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Κύπρο στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, τις προτεραιότητες της Κυπριακής Δημοκρατίας για την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης της Ατζέντας 2030 των Ηνωμένων Εθνών και τις διαπιστώσεις και συστάσεις που παρέχονται στην 3η Έκθεση Ανταγωνιστικότητας Κύπρου.

Μεσοπρόθεσμες προοπτικές κυπριακής οικονομίας

Όσον αφορά τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές της κυπριακής οικονομίας, το υπουργείο Οικονομικών εκτιμά πως, μεσοπρόθεσμα, οι προοπτικές της οικονομίας παραμένουν θετικές με την οικονομία να αναμένεται να καταγράψει σχετικά υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης.

«Η αναμενόμενη βελτίωση του ρυθμού ανάπτυξης βασίζεται κυρίως στην εγχώρια ζήτηση, αλλά και την σταδιακή ανάκαμψη και θετική συνεισφορά και από την εξωτερική ζήτηση», προστίθεται ενώ τονίζεται πως «η συνεχιζόμενη εισροή ξένων εταιρειών, οι οποίες έχουν κυρίως εξαγωγικό προσανατολισμό στον τομέα της τεχνολογίας, καθώς και η συνεχιζόμενη βελτίωση στον τουρισμό, αλλά και σε άλλες εξαγωγές υπηρεσιών, αναμένεται να συμβάλουν θετικά».

Από πλευράς πραγματικής οικονομίας, σύμφωνα με το βασικό μακροοικονομικό σενάριο, το 2025 και 2026 ο ρυθμός ανάπτυξης προβλέπεται να κυμανθεί γύρω στο 3,1% και 3,2% αντίστοιχα, ενώ για τα έτη 2027 και 2028 υπολογίζεται στο 3,3% αντίστοιχα.

Την ίδια ώρα, ο πληθωρισμός (ΕΔΤΚ) για το 2025 προβλέπεται να μειωθεί και να κυμανθεί στο 2,0% για τα έτη 2025-2028 αντίστοιχα.

Παράλληλα, το ποσοστό ανεργίας αναμένεται να μειωθεί γύρω στο 5,5% το 2025, ακολούθως το 2026 να περιορισθεί στο 5,3% και το 2027 και 2028 να μειωθεί περαιτέρω στο 5,1% και 5,0% αντίστοιχα.

Δημοσιονομικές προοπτικές

Σε ό,τι αφορά τις δημοσιονομικές προοπτικές, με βάση το μακροοικονομικό σενάριο του Υπουργείου Οικονομικών για το 2024 το δημοσιονομικό ισοζύγιο αναμένεται να παραμείνει πλεονασματικό ύψους €903 εκ., ενώ ως ποσοστό του ΑΕΠ εκτιμάται στο 2,9%, σε σύγκριση με πλεόνασμα €919 εκ. (3,1% του ΑΕΠ) τον προηγούμενο χρόνο.

Την ίδια ώρα, το πρωτογενές ισοζύγιο εκτιμάται να επίσης πλεονασματικό ύψους €1.342 εκ. (4,3 % του ΑΕΠ) το 2024 σε σύγκριση με πρωτογενές πλεόνασμα ύψους €1.349 εκ. (4,5% του ΑΕΠ) το 2023.

Με βάση, εξάλλου, το μακροοικονομικό σενάριο του Υπουργείου Οικονομικών, το δημοσιονομικό ισοζύγιο το 2025 προβλέπεται ότι θα είναι πλεονασματικό ύψους €936 εκ., ενώ ως ποσοστό του ΑΕΠ αναμένεται να ανέλθει στο 2,8%, χαμηλότερο κατά 0,1 ποσοστιαία μονάδα του ΑΕΠ σε σύγκριση με την πρόβλεψη για το δημοσιονομικό αποτέλεσμα κατά τον τρέχοντα χρόνο.

Μεσοπρόθεσμα, δε, το δημοσιονομικό ισοζύγιο αναμένεται να παραμείνει πλεονασματικό παρουσιάζοντας οριακή επιδείνωση, και να κυμανθεί στο 2,4% ου ΑΕΠ κατά μέσο όρο κατά την περίοδο 2026-2028.

Με βάση τα πιο πάνω, οι προβλέψεις σε σχέση με τα δημόσια οικονομικά, έχουν ως εξής:

Παράλληλα, με βάση το μακροοικονομικό σενάριο, τα έσοδα και οι πρωτογενείς δαπάνες της Γενικής Κυβέρνησης για την περίοδο 2024-2028, προβλέπονται ως ακολούθως:

Αναλυτικότερα, τα δημόσια έσοδα της Γενικής Κυβέρνησης το 2024 αναμένεται να ανέλθουν στα €14.114 εκ. σε σύγκριση με €12.914 εκ. τον προηγούμενο χρόνο παρουσιάζοντας αύξηση 9,3%, κυρίως λόγω της αύξησης των εισφορών στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, απόρροια της αύξησης των ποσοστών εισφορών από 1η Ιανουαρίου 2024 με βάση τον «περί των Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμο».

Το 2025, ο ρυθμός αύξησης των δημόσιων εσόδων προβλέπεται να φθάσει το 4,9% στη βάση της αναμενόμενης περαιτέρω αύξησης της οικονομικής δραστηριότητας, ενώ κατά την περίοδο 2026-2028 τα δημόσια έσοδα αναμένεται να αυξηθούν κατά 2,9%, κατά μέσο όρο.

Ταυτόχρονα, οι πρωτογενείς δαπάνες κατά το 2024 αναμένεται να παρουσιάσουν αύξηση 10,4% σε σύγκριση με το 2023, κυρίως λόγων των αναμενόμενα αυξημένων δαπανών για απολαβές προσωπικού καθώς επίσης για κοινωνικές παροχές.

Το 2025 ο ρυθμός ανάπτυξης των πρωτογενών δημόσιων δαπανών αναμένεται να είναι της τάξης του 4,9%, ενώ κατά την περίοδο 2026-2028 οι δημόσιες δαπάνες αναμένεται να αυξηθούν κατά 3,4%, κατά μέσο όρο.