Πανίκκος Βάκκου: Μετεξέλιξη του τομέα της κεφαλαιαγοράς τα επόμενα έτη, πολλά τα πλεονεκτήματα της Κύπρου

Παρά τις συνεχείς προκλήσεις στο χρηματοοικονομικό περιβάλλον, η κεφαλαιαγορά στην Κύπρο εξακολουθεί να παρουσιάζει σημαντικό ενδιαφέρον, δηλώνει ο νέος αντιπρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου(ΕΚΚ) Πανίκκος Βάκκου, σημειώνοντας πως με τις επικείμενες αλλαγές που αναμένονται πανευρωπαϊκά στο ρυθμιστικό πλαίσιο αναμένεται ότι θα υπάρξει μια μετεξέλιξη του τομέα τα επόμενα έτη.

Σε συνέντευξή του στο InBusinessNews o κ. Βάκκου εμφανίζεται πεπεισμένος ότι η Κύπρος εξακολουθεί να συγκεντρώνει πολλά πλεονεκτήματα για την κάθοδο και νέων επενδυτών στον τομέα.

Την ίδια ώρα, ερωτηθείς αναφορικά με την δρομολογούμενη προσπάθεια της Κυβέρνησης για σύσταση ενιαίας εποπτικής αρχής υποδεικνύει πως η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς είναι ανοικτή και συμμετέχει στις συζητήσεις που γίνονται με την κυβέρνηση και τα άλλα εμπλεκόμενα μέρη για τη μορφή που θα λάβει η ενιαία εποπτική αρχή.

«Εάν η τελική απόφαση θα είναι να ανατεθεί η εποπτεία στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, τότε, για να μπορέσει να ανταποκριθεί σε αυτό το ρόλο, θα πρέπει να στελεχωθεί περαιτέρω με το κατάλληλο προσωπικό», υπογραμμίζει.

Αναφερόμενος στους στόχους που ο ίδιος θέτει ως αντιπρόεδρος της ΕΚΚ, ο Πανίκκος Βάκκου οριοθετεί ανάμεσά τους το να συμβάλει με την τεχνογνωσία, καθώς και την προηγούμενη εμπειρία του ως μη εκτελεστικό μέλος στο Συμβούλιο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, στην περαιτέρω υγιή ανάπτυξη του τομέα.

«Θα επιδιώξω επίσης», τονίζει, «σε συνεργασία με τον πρόεδρο, το προσωπικό και τα υπόλοιπα μέλη του Συμβουλίου να διασφαλίσουμε ότι η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς παραμένει μια ευέλικτη και αποτελεσματική εποπτική Αρχή, η οποία ανταποκρίνεται στις σημερινές προκλήσεις που αναφύονται από τη ραγδαία τεχνολογική εξέλιξη στον τομέα, τις νομοθετικές, καθώς και άλλες εξελίξεις».

• Διαβάστε επίσης: Ο Πανίκκος Βάκκου νέος αντιπρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου

Διοριστήκατε πρόσφατα στην θέση του αντιπροέδρου της ΕΚΚ και θα θέλαμε να μας πείτε με ποιες προτεραιότητες και ποιους στόχους έχετε αναλάβει τα καθήκοντά σας… Ποιο είναι το όραμά σας, τόσο για την ΕΚΚ, αλλά και-πολύ περισσότερο-για το επενδυτικό περιβάλλον της Κύπρου;

Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και το Υπουργικό Συμβούλιο για την εμπιστοσύνη που έδειξαν στο πρόσωπό μου να αναλάβω τη σημαντική θέση του αντιπροέδρου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου.

Στόχος μου είναι να συμβάλω με την τεχνογνωσία μου καθώς και την προηγούμενη εμπειρία μου ως μη εκτελεστικό μέλος στο Συμβούλιο της Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς στην περαιτέρω υγιή ανάπτυξη του τομέα, μέσω της άσκησης αποτελεσματικής εποπτείας με επίκεντρο την προστασία των επενδυτών.

Θα επιδιώξω επίσης σε συνεργασία με τον πρόεδρο, το προσωπικό και τα υπόλοιπα μέλη του Συμβουλίου να διασφαλίσουμε ότι η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς παραμένει μια ευέλικτη και αποτελεσματική εποπτική Αρχή, η οποία ανταποκρίνεται στις σημερινές προκλήσεις που αναφύονται από τη ραγδαία τεχνολογική εξέλιξη στον τομέα, τις νομοθετικές καθώς και άλλες εξελίξεις.

Αυτό θα επιτευχθεί μέσω της ενίσχυσης των πόρων της Επιτροπής, καθώς και με αναβαθμίσεις εντός του Οργανισμού, οι οποίες θα συμβάλουν στην ενδυνάμωση της αποτελεσματικότητας των εργασιών της.

Ο χρηματοοικονομικός αλφαβητισμός

Κατά την αντίληψή σας, υπάρχει ικανοποιητική επενδυτική κουλτούρα στην Κύπρο ανάμεσα στο ευρύ κοινό; Και πώς η ΕΚΚ θα μπορούσε να συμβάλει ακόμη περισσότερο για καλλιέργεια και εμπέδωση μιας τέτοιας κουλτούρας;

Δυστυχώς τα επίπεδα χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού, όπως και στο εξωτερικό είναι αρκετά χαμηλά και στη χώρα μας. Τόσο σε επίπεδο γνώσεων και δεξιοτήτων, όσο και σε επίπεδο συμπεριφορών.

Αυτό διαφαίνεται από έρευνες της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, καθώς και άλλων οργανισμών και φορέων, οι οποίες καταδεικνύουν ότι περίπου 6 στα 10 άτομα στην Κύπρο, ηλικίας 18 έως 64 είναι χρηματοοικονομικά αναλφάβητα, με το πρόβλημα να είναι εντονότερο στους νέους, τις γυναίκες, τους ηλικιωμένους και τα νοικοκυριά με σχετικά χαμηλά εισοδήματα.

Επίσης, από πρόσφατη έρευνα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς για τις συμπεριφορές και συνήθειες των επενδυτών διαφάνηκε μεταξύ άλλων ότι το 22% των ερωτηθέντων έλαβε επενδυτικές αποφάσεις στηριζόμενο στις διαφημίσεις στο διαδίκτυο ή τις συμβουλές από δημοσιότητες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και μόνο ένας στους τρεις επενδυτές (31%) ζήτησε συμβουλές από ένα εξουσιοδοτημένο, επαγγελματία χρηματοοικονομικό σύμβουλο.

Ως Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στον χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό και γίνονται πολλές δράσεις προς αυτήν την κατεύθυνση. Στοχεύουμε στην συνεχή και έγκαιρη ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του κοινού για τους κινδύνους που ελλοχεύουν από επενδύσεις σε χρηματοοικονομικά μέσα και επιδιώκουμε την ενίσχυση της οικονομικής παιδείας των πολιτών.

Είναι σημαντικό να είναι ορθά ενημερωμένοι και προσεκτικοί όταν λαμβάνουν επενδυτικές αποφάσεις. Οι δράσεις της Επιτροπής περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων συμμετοχή σε διεθνείς εκστρατείες για τη σημασία της χρηματοοικονομικής επιμόρφωσης και εκστρατείες που διοργανώνει η ίδια η Επιτροπή, επιμορφωτικά σεμινάρια σε πανεπιστήμια και σχολεία, αρθρογραφία και συνεντεύξεις στα ΜΜΕ.

Επίσης, δημοσιεύουμε επιμορφωτικό υλικό, όπως οδηγούς και εγχειρίδια με εύχρηστες και πρακτικές συμβουλές, κουΐζ και άλλα ερωτηματολόγια.

Η πιο πρόσφατη είναι η κοινή πρωτοβουλία με το Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής του Πανεπιστημίου Κύπρου με τίτλο «Κάντε τα χρηματοοικονομικά παθήματα του παρελθόντος μαθήματα για το μέλλον», η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη.

Στόχος της είναι η ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του κοινού για τους κινδύνους των χρηματοοικονομικών επενδύσεων και η ενίσχυση της οικονομικής παιδείας.

Γενικότερα, όλο το επιμορφωτικό υλικό που δημιουργείται αναρτάται για εύκολη πρόσβαση στην ειδική ενότητα της ιστοσελίδας της Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, που είναι αφιερωμένη αποκλειστικά στην επιμόρφωση του κοινού.

Επίσης, προωθείται και μέσω των λογαριασμών που διαθέτει η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης X, LinkedIn, Facebook και Instagram.

Μετεξέλιξη του τομέα τα επόμενα έτη

Τα τελευταία τέσσερα χρόνια ο αριθμός των εποπτευόμενων οντοτήτων από την ΕΚΚ κατέγραψε άνοδο 12%, ενώ βρίσκονται σε διαδικασία αξιολόγησης για αδειοδότηση και δεκάδες άλλες αιτήσεις. Είναι αυτό κατά την εκτίμησή σας μια ένδειξη ότι η Κύπρος εξακολουθεί να συγκεντρώνει ουσιαστικά πλεονεκτήματα ως επενδυτικός προορισμός;

Παρά τις συνεχείς προκλήσεις στο χρηματοοικονομικό περιβάλλον, η κεφαλαιαγορά στην Κύπρο εξακολουθεί να παρουσιάζει σημαντικό ενδιαφέρον. Με τις επικείμενες αλλαγές που αναμένονται πανευρωπαϊκά στο ρυθμιστικό πλαίσιο αναμένουμε ότι θα δούμε μια μετεξέλιξη του τομέα τα επόμενα έτη.

Μια σημαντική αλλαγή αφορά το πλαίσιο αναθεώρησης της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τους Διαχειριστές Οργανισμών Εναλλακτικών Επενδύσεων (ΟΕΕ), η AIFMD II όπως είναι γνωστή. Σε αυτήν περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων κανόνες για τους διαχειριστές ΟΕΕ οι οποίοι χορηγούν δάνεια, τα γνωστά ως loan origination funds και εισάγονται πρόνοιες που ρυθμίζουν το καθεστώς ανάθεσης λειτουργιών από τους διαχειριστές σε τρίτους.

Επίσης, βρίσκεται ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων για ψήφιση το Νομοσχέδιο που διέπει τη Σύσταση και Λειτουργία των Κυπριακών Εταιρειών Διοίκησης Οργανισμών Συλλογικών Επενδύσεων (ΚΕΔΟΣΕ).

Με την ψήφισή του σε νόμο οι εταιρείες που θα αναλαμβάνουν την ανάθεση τέτοιων εργασιών θα πρέπει πλέον να αδειοδοτούνται και να εποπτεύονται από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.

Μια άλλη νομοθεσία που είναι αναγκαίο να προωθηθεί τάχιστα για να δώσει τόνωση στα επενδυτικά ταμεία είναι η νομοθεσία που αφορά τους συνεταιρισμούς.

Η συζήτηση των αλλαγών στη νομοθεσία είναι ανοικτή από το 2017 και είναι αναγκαίο να ολοκληρωθεί και να γίνουν οι σχετικές τροποποιήσεις το συντομότερο δυνατό.

Περαιτέρω, αναμένουμε ότι με την αποκρατικοποίηση του Χρηματιστηρίου, και είναι σημαντικό να προχωρήσει και αυτό το θέμα, θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις δημιουργίας μιας αποτελεσματικής αγοράς, ώστε οι εταιρείες να προσφεύγουν για άντληση κεφαλαίων προς όφελος της οικονομίας.

Οπότε, ναι πιστεύω ότι η Κύπρος εξακολουθεί να συγκεντρώνει πολλά πλεονεκτήματα για την κάθοδο και νέων επενδυτών στον τομέα.

Ποια είναι αυτή την στιγμή που μιλάμε η εικόνα όσον αφορά, τόσο τις ΚΕΠΕΥ όσο και τις εταιρείες διαχείρισης και οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων;

Με βάση τα στοιχεία Μαΐου, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς εποπτεύει 252 Κυπριακές Εταιρείες Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών, με τα συνολικά περιουσιακά τους στοιχεία να βρίσκονταν στα €4,2 δισ. στο τέλος του 2023.

Όσον αφορά τον τομέα των Συλλογικών Επενδύσεων, η Επιτροπή έχει υπό την εποπτεία της συνολικά 328 Εταιρείες Διαχείρισης και Οργανισμούς Συλλογικών Επενδύσεων, το συνολικό Ενεργητικό Υπό Διαχείριση, το 1ο τρίμηνο του 2024 ανήλθε στα €9,1 δισ. Από αυτά, περίπου τα €2,4 δισ. είναι επενδυμένα στην Κύπρο.

Ο Κανονισμός MiCAR

Μια από τις σημαντικότερες αλλαγές που θα επέλθει προς το τέλος του τρέχοντος έτους είναι η εφαρμογή του Κανονισμού για τις αγορές κρυπτο-περιουσιακών στοιχείων (σ.σ. ο Κανονισμός MiCA). Πώς προετοιμάζεται η ΕΚΚ για την υιοθέτηση αυτών των αλλαγών που επιφέρει ο εν λόγω Κανονισμός;

Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς προετοιμάζεται για την εφαρμογή των αλλαγών που επιφέρει ο Κανονισμός MiCAR (Markets in Crypto-Assets Regulation) μέσω σειράς ενεργειών για την ομαλή ενσωμάτωση των νέων ρυθμιστικών απαιτήσεων.

Συγκεκριμένα προχωρήσαμε, στη δημιουργία ρυθμιστικού πλαισίου όπου γίνεται αναθεώρηση και προσαρμογή των υφιστάμενων νομοθετικών και κανονιστικών πλαισίων, ώστε να ευθυγραμμίζονται με τις απαιτήσεις του.

Επίσης συμμετέχουμε και σε επιτροπές της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών για την συζήτηση του Κανονισμού. Περαιτέρω, έχουμε συνάψει συνεργασία με άλλες εθνικές και ευρωπαϊκές εποπτικές Αρχές για τη διασφάλιση ομοιόμορφης εφαρμογής του Κανονισμού.

Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς προέβη επίσης σε δημόσιες διαβουλεύσεις με τις εταιρείες του τομέα των κρυπτοστοιχείων, τους επενδυτές και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς για τη συλλογή σχολίων και προτάσεων σε σχέση με την εφαρμογή του.

Προχωρήσαμε και στη διοργάνωση εκπαιδευτικών σεμιναρίων και προγραμμάτων για την ενημέρωση και κατάρτιση του προσωπικού και των εμπλεκόμενων φορέων. Επίσης συμμετείχαμε σε διεθνή συνέδρια και εργαστήρια για την εφαρμογή του.

Όσον αφορά την τεχνολογική αναβάθμιση, επενδύσαμε σε τεχνολογικές υποδομές και συστήματα παρακολούθησης και εποπτείας για την αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων και την διασφάλιση της συμμόρφωσης με τον MiCAR.

Επίσης, εκδίδουμε οδηγίες, εγχειρίδια και ενημερωτικό υλικό για καλύτερη κατανόηση των νέων απαιτήσεων από τις εταιρείες και τους επενδυτές. Με αυτές τις ενέργειες, η Επιτροπή επιδιώκει να διασφαλίσει μια ομαλή μετάβαση στις νέες ρυθμιστικές απαιτήσεις για την προστασία των επενδυτών.

Το Ρυθμιστικό Δοκιμαστήριο

Ο παράγοντας τεχνολογία έχει πλέον σημαίνοντα ρόλο και στον επενδυτικό τομέα. Στο πλαίσιο αυτό, αντιλαμβανόμαστε, εντάσσεται και η δημιουργία του Ρυθμιστικού Δοκιμαστηρίου από την ΕΚΚ. Σε τι ακριβώς αφορά και πού στοχεύει η συγκεκριμένη πρωτοβουλία;

Πρόσφατα ξεκίνησαν οι εργασίες του Ρυθμιστικού Δοκιμαστηρίου το οποίο αποτελεί τη μετεξέλιξη του Κόμβου Καινοτομίας και τα ενδιαφερόμενα μέρη μπορούν να υποβάλουν τις αιτήσεις τους.

Οι συμμετέχοντες στο Ρυθμιστικό Δοκιμαστήριο θα έχουν την ευκαιρία να δοκιμάσουν σε μικρή κλίμακα τα καινοτόμα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους στους κλάδους της χρηματοοικονομικής, κανονιστικής και εποπτικής τεχνολογίας (FinTech, SupTech, RegTech) σε ένα ελεγχόμενο περιβάλλον.

Με την στενή παρακολούθηση και την καθοδήγηση της Επιτροπής, οι επιλέξιμοι συμμετέχοντες θα λάβουν εποικοδομητική ανατροφοδότηση για τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζεται το ρυθμιστικό πλαίσιο στην καινοτομία τους.

Περαιτέρω, θα ενισχύσει την κατανόηση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς για τις καινοτόμες τεχνολογίες και θα διευκολύνει τη συνεχή αναπροσαρμογή των ρυθμιστικών κανόνων σύμφωνα με τις νέες εξελίξεις της αγοράς.

Τα ενδιαφερόμενα μέρη μπορούν να ενημερωθούν για όλες τις λεπτομέρειες και τις προϋποθέσεις συμμετοχής στον ειδικά αφιερωμένο χώρο στην ιστοσελίδα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.

Ο τομέας της τεχνολογίας αποτελεί αναδυόμενο τομέα με πολλές προοπτικές για αυτό είναι σημαντικό και ως χώρα να συνεχίσουμε εντατικά τις προσπάθειες στην περαιτέρω ανάπτυξη των κατάλληλων νομοθετικών ρυθμίσεων και άλλων τεχνολογικών δομών για την ανάπτυξή του που θα συμβάλουν στην προσέλκυση εταιρειών με καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες προς όφελος της κυπριακής οικονομίας.

Η ενιαία εποπτική αρχή

Καταληκτικά, πού βρίσκεται το θέμα της σύσταση ενιαίας εποπτικής αρχής; Η κυβέρνηση είχε εισηγηθεί η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου να έχει ουσιαστικά την ευθύνη, σε συνεργασία φυσικά με τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο και τον ΣΕΛΚ για τους ελέγχους…Θεωρείτε ότι ένα τέτοιο μοντέλο εποπτείας μπορεί να λειτουργήσει και να αποδώσει καλύτερα;

Ως Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς είμαστε ανοικτοί και συμμετέχουμε στις συζητήσεις που γίνονται με την κυβέρνηση και τα άλλα εμπλεκόμενα μέρη για τη μορφή που θα λάβει η Ενιαία Εποπτική Αρχή.

Εάν η τελική απόφαση θα είναι να ανατεθεί η εποπτεία στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, τότε, για να μπορέσει να ανταποκριθεί σε αυτό το ρόλο, θα πρέπει να στελεχωθεί περαιτέρω με το κατάλληλο προσωπικό.