Έτσι θα πρέπει να ενημερώνουν οι επιχειρήσεις για τις εκπτώσεις...Ο νέος οδηγός με πρακτικά παραδείγματα

Τις λανθασμένες πρακτικές που ακολουθούνταν μέχρι σήμερα σε σχέση με εκπτώσεις και τις προσφορές διαφόρων προϊόντων στην αγορά, επιχειρεί να εξαλείψει μέσω του «Οδηγού Επιχειρήσεων για πρακτικές Προσφορών για Εκπτώσεων» η Υπηρεσία Προστασίας του Καταναλωτή.

Σε δηλώσεις του στο InBusinessNews ο Διευθυντής της Υπηρεσίας, Κωνσταντίνος Καραγιώργης, ανέφερε πως στόχος του Οδηγού είναι να παρέχει καθοδήγηση στις επιχειρήσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να ερμηνεύονται και να εφαρμόζονται οι διατάξεις του νόμου σε σχέση με προωθητικές ενέργειες των εμπορευόμενων και να διευκολύνει την ορθή εφαρμογή τους.

Το περιεχόμενο του οδηγού, πρόσθεσε, βασίζεται στις ανακοινώσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο «Κατευθυντήριες γραμμές για την ερμηνεία και την εφαρμογή της οδηγίας 2005/29/ΕΚ» και «Κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την ερμηνεία και την εφαρμογή του άρθρου 6(α) της οδηγίας 98/6/ΕΚ».

• Διαβάστε εδώ: Ισχυρό πλαίσιο για προσφορές και εκπτώσεις-Αποφυγή αθέμιτων εμπορικών πρακτικών και τέρμα στις σκιές

Σύμφωνα με τον κ. Καραγιώργη, «η ετοιμασία του Οδηγού ουσιαστικά έγινε στο πλαίσιο της προσπάθειας να βοηθήσουμε το παζάρι και για να υπάρχει εύρυθμη λειτουργία της αγοράς», αφού όπως είπε «παρατηρήσαμε ότι πολλές πρακτικές που ακολουθούσαν πολλά καταστήματα, θεωρούσαν ότι αυτές είναι πρακτικές της αγοράς, ενώ δεν ήταν».

«Ήταν λανθασμένες πρακτικές που δημιουργούσαν στην ουσία παραπλάνηση στους καταναλωτές», τόνισε σημειώνοντας ότι «πήραμε όλα τα παραδείγματα μέσα από τους ελέγχους που κάνουμε, μέσα από τις εκπαιδεύσεις των επιχειρήσεων και μέσα από τις νέες νομοθεσίες που ψηφίστηκαν, και τα εντάξαμε στον οδηγό με έναν απτό, κατανοητό τρόπο, ώστε να μπορούν οι επιχειρήσεις κυρίως να αντιληφθούν καλύτερα πως πρέπει να εμφανίζονται κάποια πράγματα που αφορούν τις προσφορές και τις εκπτώσεις».

«Ουσιαστικά με τον οδηγό ξεκαθαρίζεται πλήρως το πλαίσιο και πλέον κανείς δεν θα μπορεί να πει ότι δεν έχει κατανοήσει τις πρόνοιες της νομοθεσίας», τόνισε.

Όσον αφορά τους καταναλωτές, συμπλήρωσε ο Διευθυντής της Υπηρεσίας Προστασίας του Καταναλωτή, «θα γίνουν προωθητικές ενέργειες με στόχο και ο καταναλωτής μέσα από τον οδηγό να κατανοήσει τι πρέπει να αναμένει πλέον από την αγορά, ενώ θα γνωρίζει πότε παραπλανάται και θα μπορεί να προβαίνει σε καταγγελία».

• Διαβάστε εδώ: Νέα πολιτική για προσφορές και εκπτώσεις ανακοίνωσε ο Γιώργος Παπαναστασίου

«Υπάρχει αταξία στην αγορά»

Ερωτηθείς, πάντως, ως προς το πώς η Υπηρεσία Προστασίας του Καταναλωτή μπορεί να διαπιστώσει εάν μία προσφορά ή έκπτωση εφαρμόζεται στην χαμηλότερη τιμή που είχε ένα προϊόν τις τελευταίες 30 ημέρες πριν την ανακοίνωση, όπως αναφέρεται και στον οδηγό, ο κ. Καραγιώργης είπε ότι «παρακολουθούμε συστηματικά τις τιμές».

«Έχουμε κάποια συστήματα, τα οποία αυτόματα καταγράφουν τις τιμές. Μέσω των συστημάτων παρακαλοθούμε τις τιμές και μπορούμε να διαπιστώσουμε εάν οι αυξομειώσεις είναι σωστές. Για παράδειγμα, εάν η τιμή ενός προϊόντος αυξήθηκε και μετά μειώθηκε, χωρίς να τηρηθεί ο κανονισμός, το σύστημα μας βγάζει μία προειδοποιητική ειδοποίηση», εξήγησε.

«Όπως διαπιστώσαμε υπήρχε μία αταξία στη αγορά. Εμείς με τον οδηγό δίνουμε την απαραίτητη καθοδόγηση και πλέον δεν θα γίνεται αποδεκτή οποιαδήποτε δικαιολογία περί μη γνώσης ή κατανόησης του κανονισμού για τις εκπτώσεις», επεσήμανε περαιτέρω ο κ. Καραγιώργης υποδεικνύοντας καταληκτικά ότι «στόχος μας ήταν να αποφύγουμε οποιεσδήποτε παρερμηνείες του νόμου και να θέσουμε σωστά το πλαίσιο που διέπει τις εκπτώσεις».

Πώς πρέπει να ανακοινώνονται οι μειωμένες τιμές

Σύμφωνα, πάντως, με τον οδηγό, ανακοίνωση περί μείωσης τιμής είναι κάθε δήλωση του πωλητή ότι έχει μειώσει την τιμή που χρεώνει για το αγαθό.

Οι ανακοινώσεις για μείωση της τιμής μπορεί να είναι αριθμητικές. Μπορεί δηλαδή να είναι εκφράσεις οι οποίες δηλώνουν το ύψος του ποσού ή ποσοστού της έκπτωσης.

Οι ανακοινώσεις για μείωση της τιμής ενδέχεται, επίσης, να μην είναι αριθμητικές. Μπορεί δηλαδή να είναι εκφράσεις οι οποίες υποδηλώνουν ότι η τιμή ενός προϊόντος ή μιας κατηγορίας προϊόντων έχει μειωθεί, χωρίς να αναφέρουν το ύψος του ποσού ή ποσοστού της έκπτωσης.

Όπως τονίζεται στον οδηγό, και οι δύο τύποι ανακοινώσεων μείωσης τιμής υπόκεινται στους ίδιους κανόνες:

• Πρώτος κανόνας:

Σε κάθε ανακοίνωση περί μείωσης τιμής υποδεικνύεται η προγενέστερη τιμή και:

(α) η τρέχουσα τιμή πώλησης ή/και

(β) το κλάσμα ή ποσοστό μείωσης της προγενέστερης τιμής

• Δεύτερος κανόνας:

Ως προγενέστερη τιμή θεωρείται η χαμηλότερη τιμή πώλησης στην οποία πωλείτο το ίδιο κατά ποιότητα ή ποσότητα προϊόν εντός περιόδου τριάντα (30) ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής.

Για παράδειγμα, ένα ψυγείο πωλείτο με προγενέστερη τιμή πώλησης €1.000 και ο εμπορευόμενος θέλει να μειώσει την τιμή του στα €800.

Πιο κάτω παρατίθενται οι σωστοί τρόποι αναγραφής μείωσης της τιμής:

Σύμφωνα, δε, με την Υπηρεσία Προστασίας του Καταναλωτή, η παρουσίαση μόνο της τελικής τιμής του προϊόντος και η αναφορά σε έκπτωση, η οποία έχει ήδη υπολογιστεί στην υποδεικνυόμενη τιμή, αποτελεί παράβαση του νόμου.

Για παράδειγμα, ένας εμπορευόμενος ανακοινώνει μείωση της τιμής με τη σήμανση «Έκπτωση 20%» δίπλα από ένα ψυγείο, το οποίο φέρει αναγραφόμενη τιμή €800. Εάν η τιμή που ο καταναλωτής θα πληρώσει για το πιο κάτω ψυγείο είναι €800, τότε ο συγκεκριμένος τρόπος αναγραφής μείωσης της τιμής είναι λανθασμένος, καθώς παραλείπει την αναγραφή της προγενέστερης τιμής πώλησης.

Την ίδια ώρα, η Υπηρεσία υποδεικνύει πως σε κάθε ανακοίνωση μείωσης της τιμής πρέπει να αναγράφεται πάντα η προγενέστερη τιμή, ενώ ο εμπορευόμενος μπορεί να επιλέξει αν θα αναγράψει είτε την τρέχουσα τιμή πώλησης είτε το ποσοστό μείωσης, είτε και τα δύο μαζί, αλλά η προγενέστερη τιμή πρέπει πάντα να αναγράφεται.

Πάντως, όταν ένα προϊόν έχει σταθερή τιμή πώλησης για περίοδο 30 ημερών, τότε η προγενέστερη τιμή πώλησης που θα χρησιμοποιηθεί στην ανακοίνωση μείωσης τιμής είναι η ίδια με την αμέσως προηγούμενη τιμή πώλησης.

Για παράδειγμα, ένα ζευγάρι παπούτσια είχε την 01/01/2024 τιμή πώλησης €80 η οποία κρατήθηκε σταθερή μέχρι τις 30/01/2024, ενώ στις 31/01/2024 ο εμπορευόμενος επιθυμεί να ανακοινώσει μείωση της τιμής στα €55.

Η προγενέστερη τιμή πώλησης στη συγκεκριμένη περίπτωση, συμφωνεί με την προηγούμενη τιμή πώλησης και είναι €80.

Όταν, όμως, η τιμή πώλησης ενός προϊόντος έχει αυξηθεί εντός της περιόδου των 30 ημερών, τότε η προγενέστερη τιμή πώλησης που θα χρησιμοποιηθεί στην ανακοίνωση μείωσης τιμής είναι η χαμηλότερη τιμή που είχε το προϊόν τις τελευταίες 30 ημέρες πριν την ανακοίνωση μείωσης της τιμής.

Για παράδειγμα, ένα ζευγάρι παπούτσια είχε την 01/01/2024 τιμή πώλησης €80. Στις 10/01/2024 η τιμή πώλησης αυξήθηκε στα €90 και κρατήθηκε σταθερή μέχρι τις 30/01/2024. Στις 31/01/2024 ο εμπορευόμενος επιθυμεί να ανακοινώσει μείωση της τιμής στα €55.

Συνεπώς, η προγενέστερη τιμή πώλησης στην ανακοίνωση μείωσης τιμής θα πρέπει να είναι €80 αφού αυτή ήταν η χαμηλότερη τιμή των τελευταίων 30 ημερών, και όχι €90.

Εξάλλου, όταν μια χρονική περίοδος κατά την οποία ένα προϊόν πωλείται με ανακοίνωση μείωσης της τιμής τερματίζεται και, ακολούθως, η τιμή πώλησης του προϊόντος αυξάνεται, τότε σε περίπτωση επανάληψης πώλησης του προϊόντος με ανακοίνωση μείωσης της τιμής προτού παρέλθουν 30 ημέρες, η προγενέστερη τιμή που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι η τελική τιμή πώλησης που είχε το προϊόν κατά την προηγούμενη ανακοίνωση μείωσης της τιμής.

Για παράδειγμα, ένα ζευγάρι παπούτσια είχε την 01/01/2024 τιμή πώλησης €80 η οποία κρατήθηκε σταθερή μέχρι τις 30/01/2024.

Στις 31/01/2024 ο εμπορευόμενος ανακοινώνει μείωση της τιμής του προϊόντος στα €55 με προγενέστερη τιμή τα €80 και κρατά αυτή την μείωση μέχρι τις 10/02/2024, ενώ στις 11/02/2024 ο εμπορευόμενος τερματίζει την μείωση της τιμής και πωλεί το προϊόν στα €70 μέχρι τις 20/02/2024. Στις 21/02/2024 ο εμπορευόμενος επιθυμεί να ανακοινώσει νέα μείωση της τιμής του προϊόντος.

Σε αυτή την περίπτωση η χαμηλότερη τιμή των τελευταίων 30 ημερών ήταν τα €55 και ως εκ τούτου οποιαδήποτε ανακοίνωση μείωσης της τιμής θα πρέπει να αναφέρει ως προγενέστερη τιμή τα €55 και ως τιμή πώλησης οποιαδήποτε χαμηλότερη, π.χ €50.

Γενική ανακοίνωση μείωσης των τιμών

Σε σχέση με τη γενική ανακοίνωση μείωσης των τιμών, η Υπηρεσία Προστασίας του Καταναλωτή ξεκαθαρίζει ότι αφορά οποιαδήποτε δήλωση η οποία ανακοινώνει ότι όλα τα προϊόντα ή μια ομάδα προϊόντων ενός εμπορευόμενου θα έχει συγκεκριμένη μείωση της τιμής.

Σύμφωνα με την Υπηρεσία, η ανακοίνωση μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους όπως με ανάρτηση σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μέσω ραδιοφωνικής ή τηλεοπτικής διαφήμισης, με έντυπο ή ηλεκτρονικό διαφημιστικό φυλλάδιο, με ένα πανό στη βιτρίνα του καταστήματος ή μια πινακίδα εντός του καταστήματος ή με οποιοδήποτε άλλο μέσο ενημερώνει τους καταναλωτές για τη γενική μείωση των τιμών.

Σημειώνεται πως, όταν υπάρχει γενική ανακοίνωση μείωσης των τιμών ο εμπορευόμενος δεν είναι υποχρεωμένος να συνοδεύει την γενική ανακοίνωση με τις προγενέστερες τιμές των προϊόντων. Αντί αυτού, η προγενέστερη τιμή θα πρέπει να αναγράφεται στο σημείο πώλησης των προϊόντων ανάλογα με το τί ισχύει για το κάθε προϊόν.

Προγράμματα επιβράβευσης πελατών και εξατομικευμένες μειώσεις τιμών

Με βάση τον οδηγό, εξάλλου, ο κανόνας των 30 ημερών δεν εφαρμόζεται στα προγράμματα επιβράβευσης πελατών και σε εξατομικευμένες μειώσεις τιμών, όπως:

• Προγράμματα επιβράβευσης πελατών, όπως για παράδειγμα από τη συσσώρευση πιστώσεων (πόντων), τα οποία παρέχουν στον καταναλωτή το δικαίωμα έκπτωσης τιμής σε μελλοντικές αγορές του.
• Εκπτώσεις που προκύπτουν από τις προηγούμενες αγορές του καταναλωτή, όπως όταν ο καταναλωτής λαμβάνει κουπόνι «20% έκπτωση» με την αγορά που πραγματοποίησε, το οποίο θα ισχύσει για την επόμενη αγορά μέχρι το τέλος του μήνα.
• Μειώσεις που χορηγούνται σε ειδικές περιπτώσεις για κάποιον καταναλωτή, όπως για την εγγραφή του στο πρόγραμμα επιβράβευσης πελατών ή για τον γάμο ή τα γενέθλιά του.
• Μειώσεις που εφαρμόζονται κατά τον χρόνο της αγοράς και δεν έχουν «ανακοινωθεί» εκ των προτέρων.

Σε τέτοιες περιπτώσεις, τονίζει η Υπηρεσία, η μείωση της τιμής μπορεί να γίνει από την τρέχουσα τιμή πώλησης και όχι αναγκαστικά από τη χαμηλότερη τιμή των τελευταίων 30 ημερών.

Την ίδια ώρα, ο κανόνας των 30 ημερών όμως πρέπει να τηρείται στις μειώσεις τιμών οι οποίες, παρόλο που παρουσιάζονται ως εξατομικευμένες, στην πραγματικότητα προσφέρονται και ανακοινώνονται στους καταναλωτές γενικά.

Χρονική διάρκεια εκστρατειών μείωσης της τιμής

Σύμφωνα, ακόμη, με την Υπηρεσία Προστασίας του Καταναλωτή, ο κανόνας των 30 ημερών δεν επηρεάζει τη χρονική διάρκεια μιας εκστρατείας μείωσης της τιμής, αφού οι έμποροι μπορούν να ανακοινώνουν μείωση της τιμής των αγαθών και να τη διατηρούν ακόμη και για περισσότερες από 30 ημέρες.

Επίσης, οι εμπορευόμενοι όταν ανακοινώνουν μείωση της τιμής δεν είναι υποχρεωμένοι να αναγράφουν το χρονικό διάστημα που θα διαρκέσει η μείωση της τιμής. Μπορούν, ωστόσο, αν επιλέξουν να το κάνουν.

Και οι δύο αυτοί τρόποι ενέργειας, όμως, υπόκεινται σε κανόνες οι οποίοι ρυθμίζουν τον δίκαιο χαρακτήρα τους.

Καταστήματα τύπου «outlet»

Σε ό,τι αφορά τα προϊόντα με την ένδειξη «outlet», η Υπηρεσία τονίζει πως δημιουργούν την εντύπωση στον μέσο καταναλωτή ότι τα συγκεκριμένα προϊόντα είτε έχουν μείωση τιμής, είτε έχουν τιμή χαμηλότερη από τη συνήθη λιανική τιμή του προϊόντος.

Ως εκ τούτου, υπογραμμίζει, εμπορευόμενοι οι οποίοι διατηρούν καταστήματα στα οποία, είτε στην ολότητά τους είτε σε ένα τμήμα εντός αυτών, διατίθενται προς πώληση προϊόντα με την ένδειξη «outlet» θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι στα προϊόντα αυτά:

• υπάρχει όντως μείωση τιμής, από τη χαμηλότερη τιμή των τελευταίων 30 ημερών, που ο ίδιος εμπορευόμενος πωλούσε το προϊόν πριν το μεταφέρει στο τμήμα «outlet», ή ότι
• η αναγραφόμενη τιμή πώλησης του προϊόντος είναι χαμηλή και δικαιολογεί την ένδειξη «outlet».