Δημήτρης Σκουρίδης: Οι επαφές με τη ΝΑSA, τα διαπιστευτήρια της Κύπρου και το «θαύμα» με τα Artemis Accords

Ως μια στρατηγική συμφωνία άνευ προηγουμένου για την Κυπριακή Δημοκρατία και ως ένα μικρό θαύμα, το οποίο μπορεί να δημιουργήσει ευκαιρίες, χαρακτήρισε την προσχώρησή της Κύπρου στις Συμφωνίες Άρτεμις (Artemis Accords) για το Διάστημα, ο Επικεφαλής Επιστήμονας, Δημήτρης Σκουρίδης, εξηγώντας στο InBusinessNews ότι τα Artemis Accords-τα οποία βασίζονται στη Συνθήκη για το Διάστημα του 1967- επικεντρώνονται στην υποστήριξη της εξερεύνησης του διαστήματος, με διαφάνεια, μέσα από την συνεργασία των κρατών μελών.

• Διαβάστε εδώ: Η Κύπρος στα Artemis Accords-Φιλοδοξεί να γίνει αναπόσπαστο μέρος της διεθνούς διαστημικής κοινότητας
• Διαβάστε επίσης: Γιώργος Δανός: Η Κύπρος γίνεται μέρος των ελίτ του διαστήματος-Οι Συμφωνίες Άρτεμις και τι σημαίνουν για την χώρα μας

Η βάση για τις επαφές με ΗΠΑ και NASA

Η διαδρομή μέχρι τις υπογραφές δεν ήταν εύκολη. Όπως υποδεικνύει στο InBusinessNews ο Επικεφαλής Επιστήμονας, για να φθάσει μια χώρα στο σημείο να έχει επαφές με τις ΗΠΑ και τη NASA, πρώτα πρέπει να δημιουργήσει ένα καλό υπόβαθρο για συνεργασία και να αποδείξει με έργα ότι δίνει έμφαση στον διαστημικό τομέα.

Κάτι το οποίο, όπως επισημαίνει, ως Κύπρος αποδείξαμε με την Εθνική Στρατηγική Διαστήματος 2022-2027, η οποία έχει δημιουργηθεί ως έγγραφο από το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, μετά από διαβούλευση με διάφορα μέλη του οικοσυστήματος.

Μέσω αυτής της στρατηγικής η Κύπρος αποδεικνύει ότι θέλει να επικεντρωθεί στη δημιουργία διαστημικών τεχνολογιών, στις υπηρεσίες επικοινωνίας με το διάστημα και τον τομέα της εκπαίδευσης και της επιστήμης για το διάστημα.

Η στρατηγική της Κύπρου είναι αρκετά φιλόδοξη και, σύμφωνα με τον κ. Σκουρίδη, ένας επιμέρους στόχος είναι η προσπάθεια δημιουργίας του κατάλληλου υποβάθρου για την προσέλκυση και δημιουργία startups και ενός οικοσυστήματος που θα τις περιβάλει.

Παράλληλα, η Κύπρος στοχεύει και στη δημιουργία τεχνογνωσίας και υπηρεσιών γύρω από μικροδορυφόρους.

Επικεφαλής Επιστήμονας και συνέργειες

Ο Επικεφαλής Επιστήμονας, όπως σημειώνει στο InBusinessNews o κ. Σκουρίδης, έχει ως ρόλο να δημιουργεί τις κατάλληλες συνέργειες και να φέρνει κοντά όλο το οικοσύστημα.

Ένας από τους κύρους παίκτες του οικοσυστήματος είναι το Ερευνητικό Κέντρο Αριστείας «Ερατοσθένης», το οποίο καταπιάνεται με αρκετά θέματα του διαστήματος και διαθέτει διαφορά προγράμματα μαζί με τους συνεργάτες του, τα οποία δημιουργούν συγκεκριμένες λύσεις.

Για παράδειγμα, ο κ. Σκουρίδης αναφέρθηκε στη χρήση διαστημικών εικόνων με τις οποίες μπορεί να βοηθήσει ο γεωργικός τομέας, αφού μέσω αυτών των εικόνων οι γεωργοί μπορούν να προετοιμάζουν κατάλληλα τα χωράφια τους για να καλλιεργούν πατάτες ή άλλα προϊόντα.

«Αυτές είναι λύσεις που ήδη δημιουργούμε και προσπαθούμε να πάρουμε στο εξωτερικό», είπε ο ίδιος.

Ένας ακόμα δυνατός παίκτης στο οικοσύστημα μας είναι ο Κυπριακός Οργανισμός Εξερεύνησης Διαστήματος (CSEO) ο οποίος έχει προετοιμάσει πολλές ομάδες για να λάβουν μέρος στα παγκόσμια Hackathon του διαστήματος (NASA International Space Apps Challenge).

Ο συγκεκριμένος είναι ένας οργανισμός ο οποίος λόγω της παράδοσης που έχει και της συνεργασίας του με την NASA έχει φέρει διάφορα βραβεία στην Κύπρο.

«Χρησιμοποιώντας την ευκαιρία που είχαμε φέτος, με τη βράβευση κυπριακής ομάδας στο NASA International Space Apps Challenge, δείξαμε στη NASA ότι ως χώρα έχουμε τις βλέψεις να συμμετέχουμε ενεργά στην εξερεύνηση του διαστήματος, αλλά έχουμε και το επιστημονικό προσωπικό που μπορεί να λάβει μέρος σε αυτούς τους τομείς», σημείωσε.

Οι συζητήσεις

Ερωτηθείς για τη δική του συμβολή σε αυτή την επιτυχία, ο κ. Σκουρίδης μας είπε ότι ως Επικεφαλής Επιστήμονας, εκτός από την στήριξη που παρείχε στην ομάδα που πήγε στην Ουάσιγκτον και την στήριξη των αρχικών συζητήσεων που έγιναν, μέσω του ΙδΕΚ επιδοτήθηκε με €2.5 εκατ. το Cyprus Space Research and Innovation Centre (C-SpaRC), το οποίο εγκαινιάστηκε τον Ιούνιο, με στόχο τη δημιουργία της απαραίτητης υποδομής για την στήριξη πιο φιλόδοξων ερευνητικών προγραμμάτων.

«Είχαμε κατ’ ιδίαν συζητήσεις με το νούμερο τρία της NASA και εξηγήσαμε την στρατηγική και τις επενδύσεις της Κύπρου και τους μιλήσαμε για το ερευνητικό μας οικοσύστημα», είπε ο κ. Σκουρίδης, εξηγώντας ότι με αυτό τον τρόπο τέθηκαν οι βάσεις για τις υπογραφές των Artemis Accords.

Σημειώνεται ότι το κυπριακό οικοσύστημα, μαζί με τους εθνικούς φορείς, απαρτίζεται από πέραν των 35 οργανισμών, οι οποίοι ασχολούνται με διάφορα φάσματα του οικοσυστήματος που αφορούν τις διαστημικές τεχνολογίες.

Η συνεργασία με τη NASA

H συνεργασία με τη NASA και η δημιουργία σχέσεων εμπιστοσύνης, όσον αφορά την προσφορά που μπορεί να έχει η Κύπρος, αποτυπώνεται από το Κυπριακό Κέντρο Διαστημικής Έρευνας και Καινοτομίας (C-SpaRC), το οποίο εγκαινιάστηκε το καλοκαίρι, παρουσία και του χρηματοδοτούμενου από τη NASA Translational Research Institute for Space Health (TRISH), το οποίο ασχολείται με την εφαρμοσμένη έρευνα.

Στόχος του εν λόγω έργου, το οποίο έχει ως στρατηγικούς συνεργάτες του τη NASA, το Ινστιτούτου Νευρολογίας & Γενετικής Κύπρου (ΙΝΓΚ), το Αρεταίειο Νοσοκομείο και το Πανεπιστήμιο Κύπρου, είναι να εξερευνήσει τις επιπτώσεις του ηλιακού συστήματος στον ανθρώπινο οργανισμό.

Όπως είπε ο κ. Σκουρίδης, στόχος του μεγαλεπήβολου έργου είναι, μέσα σε 113 εβδομάδες από την ημέρα της ανακοίνωσης, να ετοιμαστεί ένας μικροδορυφόρος με κυπριακά «χέρια» και με την τεχνογνωσία της κοινοπραξίας.

Ο μικροδορυφόρος θα ταξιδέψει στο διάστημα για παρατηρήσεις και στη συνέχεια η γνώση που θα συλλεχθεί θα μεταφέρει στα λεγόμενα organ-on-a-chips (OOC), τα οποία εξομοιώνουν ανθρώπινα όργανα πάνω σε chips και θα είναι ενσωματωμένα στον δορυφόρο, για να γίνονται οι απαραίτητες μετρήσεις, που θα δείξουν τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζονται τα όργανα από τις επιπτώσεις του ηλιακού συστήματος.

Στο μέλλον η Κύπρος θα μπορεί να αναπτύξει τη δική της τεχνογνωσία, ώστε να αναπτύξει μικρούς δορυφόρους.

«Αρχίζουμε με μικρά projects και ευελπιστούμε ότι θα χτίσουμε ένα δυνατό οικοσύστημα. Το συγκεκριμένο project, το C-SpaRC, είναι το πρώτο του είδους του παγκοσμίως και τέθηκε υπό την αιγίδα της Παγκόσμιας Επιτροπής Διαστημικής Έρευνας (COSPAR), του κορυφαίου οργανισμού διαστημικής έρευνας στον κόσμο», υπέδειξε ο Επικεφαλής Επιστήμονας.

Και αυτό, όπως είπε, επειδή βλέπουν ότι η μικρή Κύπρος γίνεται παγκόσμιος κόμβος μέσω του συγκεκριμένου κέντρου, φέρνοντας κοντά άλλες, πολύ μεγάλες, χώρες οι οποίες θα θέλουν να συνεργαστούν και επειδή δείχνουμε ότι έχουμε όραμα για να διαδραματίσουμε ένα πιο καθοριστικό ρόλο στον τομέα της εξερεύνησης του διαστήματος - ένα οικοσύστημα περίπου του €0,5 τρις από το οποίο μπορεί να επωφεληθεί η Κύπρος.

Πώς θα επωφεληθεί η οικονομία

Ερωτηθείς για τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να επωφεληθεί η κυπριακή οικονομία, ο Επικεφαλής Επιστήμονας σημείωσε ότι η Κύπρος μπαίνει σε μια λίστα 47 χωρών (Artemis Accords) και ως εταίρος χωρών όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και το Ισραήλ μπορεί να επιδιώξει την από κοινού εξερεύνηση νέων projects σε ένα τομέα στον οποίο οι επενδύσεις θα συνεχίσουν να καλπάζουν.

Τουλάχιστον σε δύο-τρεις εταιρείες έχουμε πέραν των 100 επιστημόνων οι οποίοι ασχολούνται με τους συγκεκριμένους τομείς στην Κύπρο, σημείωσε και πρόσθεσε ότι με την αύξηση των εταιρειών και των επιστημόνων θα δημιουργηθούν νέες συνέργειες στην οικονομία.

Δηλαδή, μπορεί να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας σε τομείς και επαγγέλματα που δεν αφορούν μόνο το διάστημα, όπως οι data analysts, data scientists και AI engineers, οι οποίοι μπορεί να χρησιμοποιηθούν και σε τομείς όπως η υγεία, το δημόσιο και για το φορολογικό σύστημα.

Είναι ένας αναδυόμενος χώρος ο οποίος μπορεί να δημιουργήσει οριζόντιες ευκαιρίες εργασίας και να μας δώσει την ευκαιρία, μέσα στα επόμενα τρία με έξι χρόνια, να προσελκύσουμε επιστήμονες, πρόσθεσε.