Νέο πλαίσιο για τους διαχειριστές και αγοραστές πιστώσεων-Πέρασε από την Βουλή πακέτο νομοσχεδίων

Κατά πλειοψηφία η Βουλή ψήφισε πακέτο νομοσχεδίων για εναρμόνιση με την ευρωπαϊκή Οδηγία 2021/2167, η οποία καθορίζει κοινό πλαίσιο για τους διαχειριστές και αγοραστές πιστώσεων.

Η νομοθεσία έχει ως στόχο τη δημιουργία δευτερογενών αγορών για τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια (ΜΕΔ), την αδειοδότηση και εποπτεία των διαχειριστών πιστώσεων και τη διασφάλιση ότι η πώληση δανείων δεν υπονομεύει τα δικαιώματα των δανειοληπτών.

Τα πλείστα από τα επτά νομοθετήματα υπερψήφισαν ΔΗΣΥ, ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ και ΔΗΠΑ, ενώ καταψήφισαν ΑΚΕΛ, ΕΛΑΜ και Οικολόγοι. Εναντίον ψήφισε ο μεμονωμένος Σοσιαλιστής Βουλευτής Κωστής Ευσταθίου ενώ αποχή τήρησε η ανεξάρτητη Βουλευτής Αλεξάνδρα Ατταλίδου. Στα περισσότερα νομοσχέδιa τοποθετήκαν 26 Bουλευτές υπέρ, 17 εναντίον με μια αποχή, με εξαίρεση το νομοσχέδιο που αφορούσε την καταπολέμηση του ξεπλύματος που υπερψηφίστηκε με 44 ψήφους υπέρ και μια εναντίον.

Επίσης υπερψηφίστηκαν δύο τροπολογίες. Η μια που συνεπέγραψαν, ΑΚΕΛ, ΕΛΑΜ, ΕΔΕΚ, ΔΗΠΑ και Οικολόγοι απαγορεύει την πώληση εξυπηρετούμενων δανείων, ενώ η δεύτερη τροπολογία του ΑΚΕΛ δίνει τη δυνατότητα στην Κεντρική Τράπεζα Κύπρου (ΚΤΚ) για λόγους εθνικού συμφέροντος να αρνηθεί χορήγηση άδειας ή να ανακαλέσει άδεια σε διαχειριστή πιστώσεων, η διορισμό μέλους σε ΔΣ εταιρείες διαχείρισης πιστώσεων.

Επιπλέον, το νέο πλαίσιο νομοθεσίας δίνει δυνατότητα παροχής πληροφοριών για ακίνητα από το Κτηματολόγιο σε διαχειριστές πιστώσεων.

Επίσης υποχρεώνονται οι διαχειριστές πιστωτικών διευκολύνσεων να συμμορφώνονται με τον νόμο περί καταπολέμησης νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.

Περιλαμβάνονται επίσης ρυθμίσεις για την προστασία προσωπικών δεδομένων, σύμφωνα με τις εισηγήσεις της Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων και διατάξεις που αφορούν την ενημέρωση του δανειολήπτη πριν από την πώληση της εξυπηρετούμενης πίστωσής του και το δικαίωμά του για επαναγορά της.

Ευθυγραμμίζεται ακόμα το νομικό πλαίσιο για τις αγοραπωλησίες πιστωτικών διευκολύνσεων με το νέο πλαίσιο για ομοιόμορφη διαχείριση, καταργώντας την υποχρέωση αδειοδότησης εταιρειών εξαγοράς πιστώσεων και τη διατήρηση ελάχιστου κεφαλαίου €100.000.

Ο Βουλευτής ΔΗΣΥ Ονούφριος Κουλλά ανέφερε ότι πρόκειται για μια εναρμονιστική οδηγία που δεν αγγίζει την προσπάθεια μείωσης ΜΕΔ, δεν σχετίζεται με τις καταχρηστικές ρήτρες, δεν έχει σχέση με τον Χρηματοοικονομικό Επίτροπο, δεν αλλάζει καθόλου τις ρήτρες του δανείου και διασφαλίζει ότι οι όροι του δανείου πρέπει να είναι οι ίδιοι, ενώ δεν ασχολείται με το πλαίσιο των εκποιήσεων.

Σημείωσε ότι η Κύπρος είναι σε διαδικασία επί παραβάσει και πρέπει να εναρμονιστεί  και ότι αν καταψηφιστεί, η Κύπρος θα συνεχίσει να έχει το υφιστάμενο πλαίσιο αγοραπωλησίας δανείων.

Ανέφερε επίσης ότι κατά 90% δεν θα αλλάξει κάτι ιδιαίτερα με τη σημερινή ψήφιση.

Σημείωσε παράλληλα ότι ΑΚΕΛ και ΕΛΑΜ συντάσσονται στο θέμα όπως και σε άλλα αντιευρωπαϊκά θέματα, ενώ προσπάθεια του ΔΗΣΥ είναι η σταθερότητα της οικονομίας για το καλό του τόπου.

Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ Γιώργος Λουκαΐδης, είπε ότι η Χρηματοοικονομική Επίτροπος εξέφρασε επιφυλάξεις για την παραχώρηση της δυνατότητας σε φυσικά πρόσωπα να δραστηριοποιούνται ως αγοραστές πιστώσεων και τη συμπερίληψη εξυπηρετούμενων δανείων σε χαρτοφυλάκια προς πώληση.

Πρόσθεσε ότι στην Κύπρο για τις «εταιρείες γύπες» όχι μόνο δεν αφαιρούνται τα εργαλεία εις βάρος των δανειοληπτών αλλά τους προσφέρονται και πρόσθεσε, μεγεθύνοντας την ανισορροπία που υπάρχει.

Επέκρινε επίσης το γεγονός ότι ενώ πολίτες δυσκολεύονται οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί κάνουν υπερκέρδη από την αύξηση των επιτοκίων. Είπε ότι η Βουλή και σε αυτή την περίπτωση απλώς χειροκροτεί αυτή την κατάσταση πραγμάτων υπέρ μιας χούφτας εταιρειών που βγάζουν αυτά τα λεφτά από την Κύπρο και κατατίθενται ως κέρδη κάπου στο εξωτερικό κατά κύριο λόγο στις ΗΠΑ.

Είπε ακόμα ότι καταψηφίζοντας τα νομοσχέδια θα επανέλθουν με προτάσεις και εισηγήσεις που θα προστατεύουν τους δανειολήπτες.

Μιλώντας ενώπιον της Ολομέλειας ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Ανδρέας Καυκαλιάς εξέφρασε τη διαφωνία του με το πακέτο νομοσχεδίων αναφέροντας ότι τα κρίσιμα ζητήματα που αφορούν στην προστασία των δανειοληπτών και των εγγυητών όπως οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, οι καταχρηστικές ρήτρες και η διασφάλιση απρόσκοπτης πρόσβασης στη δικαιοσύνη δεν ρυθμίζονται.

Απουσιάζουν όπως είπε οι αποτελεσματική μηχανισμοί ελέγχου των πράξεων αγοραπωλησίας, αφού και η ελάχιστη προστασία που υπήρχε μέσα από την υφιστάμενη νομοθεσία για περιορισμούς για λόγους δημοσίου εθνικού συμφέροντος έχει διαγραφεί.

Όσον αφορά τις τροπολογίες είπε ότι με την πρώτη τροπολογία του ΑΚΕΛ επαναφέρεται αυτή η ρύθμιση, ενώ με την τροπολογία που συνυπογράφουν με άλλα κόμματα  εξαιρούνται τα εξυπηρετούμενα δάνεια από τη συμπερίληψή τους στα πακέτα πώλησης δανείων. Σημείωσε ότι η ευρωπαϊκή οδηγία δεν υποχρεώνει την Κύπρο να συμπεριλάβει εξυπηρετούμενα δάνεια.

Σημείωσε επίσης ότι δεν υπάρχει υποχρέωση για κεφαλαιακές απαιτήσεις των εταιρειών εξαγοράς πιστώσεων, ενώ αναφέρθηκε και στην μη ύπαρξη ασφαλιστικής δικλείδας για πωλήσεις σε φυσικά πρόσωπα.

Η Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, ανέφερε ότι η Κύπρος αποτελεί μέρος μιας μεγαλύτερης οικογένειας και πρέπει να εναρμονιστεί με την ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Σημείωσε τη δήλωση της Χρηματοοικονομικής Επιτρόπου στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών ότι έχουν ληφθεί όλα τα μέτρα για να προστατευθούν τα δικαιώματα των δανειοληπτών στο νομοσχέδιο.

Αναφορικά με το δικαίωμα φυσικών προσώπων να αγοράζουν δάνεια είπε ότι με βάση την οδηγία μπορούν μεν να αγοράσουν πιστώσεις, ωστόσο δεν έχουν τη δυνατότητα να τις διαχειριστούν και αυτή πρέπει να περάσει σε διαχειριστές πιστώσεων που διέπονται πλέον από ένα πολύ αυστηρό πλαίσιο και αδειοδοτούνται από την ΚΤΚ.

Τάχθηκε υπέρ των νομοσχεδίων αλλά και της τροπολογίας του ΑΚΕΛ για τη δυνατότητα μη χορήγησης άδειας για λόγους εθνικού συμφέροντος, παρά όπως είπε κάποια προβλήματα που μπορεί να προκύψουν από αυτή.

Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ Σωτήρης Ιωάννου είπε ότι θα καταψηφίσουν τα νομοσχέδια, αφού δεν τους δόθηκαν ικανοποιητικές απαντήσεις, ενώ δεν έγιναν όσα έπρεπε για μείωση των ΜΕΔ στο πιστωτικό σύστημα και αντίθετα εφαρμόζονταν παράλογες πρακτικές.

Είπε επίσης ότι διαφωνούν με κάθε προσπάθεια πώλησης εξυπηρετούμενων δανείων, και ανέφερε ότι δεν παρέχεται κανένα δίχτυ προστασίας στους συνεπείς δανειολήπτες, εκφράζοντας αμφιβολία αν θα δοθούν οι διευκολύνσεις στους καλοπληρωτές όταν παραστεί ανάγκη. Τάχθηκε υπέρ της τροπολογίας που απαγορεύει αυτές τις πωλήσεις.

Σύμφωνα με τον κ. Ιωάννου η όλη διαχείριση των κόκκινων δανείων «καταδεικνύει την σκανδαλώδη ανεπάρκεια του συστήματος».

Ο  Βουλευτής της ΕΔΕΚ Ηλίας Μυριάνθους εξέφρασε στήριξη στα νομοσχέδια αφού όπως είπε επιδιώκεται η αύξηση των υποχρεώσεων τραπεζών και εταιρειών εξαγοράς πιστώσεων, με στόχο τη διαφάνεια και προστασία προσωπικών δεδομένων. Ωστόσο είπε ότι δεν περιλαμβάνονται σε αυτό τα δάνεια που έχουν μεταβιβαστεί προηγουμένως ακόμα και αν έχουν γίνει αναδιαρθρώσεις κάτι που προβληματίζει. Τάχθηκε επίσης υπέρ των τροπολογιών.  

Παρατήρησε ότι το γενικότερο νομοθετικό πλαίσιο για διαχείριση των ΜΕΔ μέχρι τώρα, δεν έχει λύσει τα προβλήματα διαχείρισης και υπάρχουν πρακτικές για εκποίησεις μέχρι και πρώτης κατοικίας. Ζήτησε το Σώμα να ασκήσει πίεση στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για προστασία των πολιτών.

Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ – Συνεργασία Αλέκος Τρυφωνίδης είπε ότι με το πλαίσιο διασφαλίζεται όσο μπορεί η προστασία των δικαιωμάτων των δανειοληπτών, δεν επηρεάζονται τα δικαιώματά τους από τη μεταβίβαση των συμβάσεων τους, υπάρχουν πρόνοιες για ενημέρωση των δανειοληπτών, θεσπίζονται υποχρεώσεις για την αδειδότηση διαχειριστών και αγοραστών πιστώσεων με εποπτεία από την ΚΤΚ. Ο διαχειριστής, πρόσθεσε, υποχρεούται να συμμορφώνεται και βελτιώνεται η διαχείριση των ΜΕΔ.

Πρόσθεσε ότι η παραχώρηση της δυνατότητας σε φυσικά πρόσωπο να δραστηριοποιούνται αποτελεί εναρμονιστική υποχρέωση. Τάχθηκε επίσης υπέρ των τροπολογιών.

Ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Συνεργασία Σταύρος Παπαδούρης, είπε ότι από την μέχρι τώρα πακετοποιηση και πώληση δανείων έπεσαν τα ΜΕΔ των τραπεζών και πήγαν σε εταιρείες των οποίων οι τελικοί δικαιούχοι είναι άγνωστοι αφού δεν υπάρχει μέτοχος με ποσοστό πάνω από 10% και οι περισσότερες εξαρτώνται από αμερικάνικα ταμεία.

Σημείωσε επίσης περίπτωση εταιρείας η οποία δεν συνεργάζεται, κατά την παραδοχή του ίδιου του Υπουργού Οικονομικών και για την οποία η ΚΤΚ στέλνει μόνο συστάσεις και δεν έχει επιβάλει την παραμικρή κύρωση. Επέκρινε την ψήφιση πολλών νομοθεσιών υπέρ των πιστωτών για να εξαγοράζουν περιουσία, ενώ ο δανειολήπτης παίρνει κούφιες υποσχέσεις και νομοθεσίες που δεν εφαρμόζονται. Όσο αφορά την τροπολογία για πώληση εξυπηρετούμενων δανείων σημείωσε ότι σε περίπτωση που ο δανειολήπτης θέλει επέκταση του δανείου αυτό ίσως δεν θα μπορεί να του το κάνει το φυσικό πρόσωπο που το αγόρασε.

Ο  μεμονωμένος σοσιαλιστής Βουλευτής Κώστας Ευσταθίου, τάχθηκε εναντίον σημειώνοντας ότι διαχειριστές αγοράζουν τα δάνεια στο 20% της αξίας τους και απαιτούν να πουληθούν στο 100%. Πρόσθεσε ότι χωρίς συναλλακτική ηθική, καλή πίστη, όρους και περιορισμούς δεν μπορούν να ψηφίζονται τέτοια νομοσχέδια. Τάχθηκε ωστόσο υπέρ των τροπολογιών, ενώ τόνισε την ασυδοσία του τραπεζικού κεφαλαίου στην Κύπρο.

Η ανεξάρτητη Βουλευτής Αλεξάνδρα Ατταλίδου, είπε ότι ένα κράτος που δεν μπόρεσε ποτέ να διαχωρίσει τους στρατηγικούς κακοπληρωτές από όσους πραγματικά δεν μπορούν να αποπληρώσουν το δάνειό τους, δείχνει ότι ένα τέτοιο θέμα το διαχειρίζεται με λάθος τρόπο. Σημείωσε ότι δεν έγιναν εκείνα που έπρεπε για ένα σωστό νομοθετικό πλαίσιο και υπέρ των πολιτών που πληρώνουν τα δάνειά τους. Χαρακτήρισε επίσης απαράδεκτο να πωλούνται εξυπηρετούμενα δάνεια και δήλωσε ότι θα απέχει από την ψηφοφορία.