Πώς η ΕΤΥΦΑ πέτυχε τον...απεγκλωβισμό του «Προμηθέα» και άνοιξε τον δρόμο για έλευση φυσικού αερίου στην Κύπρο

Αποτελέσματα που ξεμπλοκάρουν τις διαδικασίες «απεγκλωβισμού» της πλωτής μονάδας αεριοποίησης φυσικού αερίου «Προμηθέας», το οποίο με βάση τη συμφωνία που επετεύχθη θα παραδοθεί στην κυπριακή πλευρά εντός 60 ημερών, έφεραν οι εντατικές και επίμονες διαβουλεύσεις και διαπραγματεύσεις της ΕΤΥΦΑ με την κινεζική κοινοπραξία CMC.

• Διαβάστε επίσης: Παίρνει μπρος το τερματικό...Κατ’ αρχήν συμφωνία για «Προμηθέα», σύμβουλος για προβλήτα και χερσαίες υποδομές

Η εξέλιξη αυτή χαρακτηρίζεται ως πολύ σημαντική, τόσο από την ΕΤΥΦΑ όσο και από το Υπουργείο Ενέργειας, οι οποίοι προχωρούν πλέον με αναθεωρημένους σχεδιασμούς, προκειμένου μέχρι το τέλος του 2025 να ολοκληρωθεί το τερματικό φυσικού αερίου στο Βασιλικό και εν συνεχεία να αρχίσει η διοχέτευση αεριοποιημένου φυσικού αερίου για καύση στην συμβατική ηλεκτροπαραγωγή.

• Διαβάστε επίσης: Η αδήριτη ανάγκη για φυσικό αέριο στην Κύπρο και το τερματικό ως η πιο σύντομη και ρεαλιστική πρόταση

Παράλληλα, ΕΤΥΦΑ και Υπουργείο Ενέργειας εξετάζουν διάφορες επιλογές, τόσο για την πιστοποίηση του «Προμηθέα» ως πλωτής μονάδας αεριοποίησης φυσικού αερίου όσο και για πιθανή αξιοποίησή του έναντι αμοιβής μέχρι την ολοκλήρωση του τερματικού στο Βασιλικό.

Η συμφωνία για «Προμηθέα»

Σε ό,τι αφορά τη συμφωνία για τον «Προμηθέα», αξίζει να αναφερθεί πως η συμφωνία που επιτεύχθηκε, αποτελεί μέρος της συνολικής οικονομικής διαφοράς που υπάρχει αυτή τη στιγμή ανάμεσα στην κινεζική κοινοπραξία και την ΕΤΥΦΑ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΕΤΥΦΑ επικέντρωσε τις προσπάθειες της για επίτευξη συμφωνίας σε σχέση με τον «Προμηθέα», ένεκα του γεγονότος ότι θεωρείται το πιο σοβαρό μέρος αυτής της οικονομικής διαφοράς, μιας και η βαρύτητά του είναι πολύ σημαντική σε σχέση με το συνολικό έργο και αντιστοιχεί στο 75% και η αξία του φθάνει τα 200 εκατομμύρια ευρώ.

Ως εκ τούτου, η ΕΤΥΦΑ μαζί με την κινεζική κοινοπραξία είχαν μπει σε μία διαβούλευση, η οποία διήρκησε μερικούς μήνες και φαίνεται πως ως μέρος αυτών των διαφορών επιλέγηκε να γίνει μία διαφορετική διευθέτηση για τον «Προμηθέα».

Σημειώνεται πως, με βάση τις ίδιες πληροφορίες, η εν λόγω συμφωνία περιλαμβάνει κάποιες ρήτρες και η υλοποίηση της θα πρέπει να γίνει εντός 60 ημερών, αρχής γενομένης από την περασμένη εβδομάδα.

Αξίζει, πάντως, να αναφερθεί πως κατά τη διάρκεια αυτών των 60 ημερών, θα πρέπει να τοποθετηθεί επί του πλοίου προσωπικό, το οποίο να είναι εκπαιδευμένο για να μπορέσει να μεταφέρει τον «Προμηθέα» προς τον νέο του προορισμό, ο οποίος θα επιλεγεί από την ΕΤΥΦΑ.

Σημειώνεται πως ο «Προμηθέας» προτού φθάσει στην Κύπρο θα πρέπει να δέσει σε λιμάνι για να πιστοποιηθεί, αφού αναμένεται πως το πλοίο θα λάβει πιστοποίηση μόνο για ένα ταξίδι, το οποίο θα είναι χωρίς φορτίο φυσικού αερίου.

Αφότου αποπλεύσει από τη Σανγκάη, ο «Προμηθέας» θα πλεύσει προς ένα συγκεκριμένο προορισμό, όπου εκεί θα πιστοποιηθεί ως πλωτή μονάδα αεριοποίησης

Υπενθυμίζεται πως με βάση το συμβόλαιο που έχει τερματιστεί, ο «Προμηθέας» έπρεπε να λάβει δύο πιστοποιήσεις: Μια για μεταφορά φυσικού αερίου για πολλαπλά ταξίδια και μία για πλωτή μονάδα αεριοποίησης.

Στην προκειμένη περίπτωση, ωστόσο, και επειδή ο «Προμηθέας» προβλέπεται να μπει σε μία συγκεκριμένη προβλήτα, αυτή που βρίσκεται υπό κατασκευή στο Βασιλικό, θα πρέπει να πιστοποιηθεί κατά κύριο λόγο ως πλωτή μονάδα αεριοποίησης.

Πού θα αγκυροβολήσει το πλοίο

Ένεκα, όμως, του γεγονότος πως τα έργα στο Βασιλικό δεν έχουν ολοκληρωθεί, η ΕΤΥΦΑ σε συνεννόηση με την Κυβέρνηση εξετάζει διάφορες επιλογές ως προς το πού θα αγκυροβολήσει το πλοίο.

Ανάμεσα στις επιλογές που εξετάζονται, είναι ο «Προμηθέας» να αγκυροβολήσει στα ανοιχτά του Βασιλικού ή να πάει σε ένα τερματικό παραλαβής φυσικού αερίου, ώστε να πιστοποιηθεί παράλληλα και να επιστρέψει στο αγκυροβόλιο μέχρι να ολοκληρωθούν οι εργασίες στην προβλήτα και στο χερσαίο κομμάτι του Βασιλικού.

Το ιδανικό, πάντως, σενάριο για την ΕΤΥΦΑ και το κράτος, είναι ο «Προμηθέας» να μεταφερθεί σε ένα τερματικό παραλαβής φυσικού αερίου, να γίνουν οι απαραίτητοι έλεγχοι και να λάβει την πιστοποίηση που χρειάζεται.

Παράλληλα και επειδή για τέτοιου είδους πλοία υπάρχει αυξημένη ζήτηση, ιδίως τον χειμώνα στο βόρειο ημισφαίριο, στις σκέψεις ΕΤΥΦΑ και Κυβέρνησης είναι να παραμείνει στο τερματικό που θα επιλεγεί και να λειτουργεί εκεί έναντι αμοιβής.

Για να γίνει κάτι τέτοιο, ωστόσο, θα πρέπει να υπάρξει διευθέτηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία και χρηματοδοτεί το έργο ως κοινού ενδιαφέροντος.

Οι χερσαίες υποδομές και η προβλήτα

Όσον αφορά το τερματικό στο Βασιλικό, αυτή τη στιγμή ΕΤΥΦΑ και Κυβέρνηση προχωρούν με τους σχεδιασμούς τους ανεξάρτητα με την έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία.

Υπενθυμίζεται πως η εν λόγω έρευνα αφορά την χρήση των ευρωπαϊκών κονδυλίων και την κατακύρωση της συγκεκριμένης προσφοράς, τα Υπουργεία Οικονομικών και Ενέργειας έχουν προχωρήσει σε συγκεκριμένες ενέργειες προς την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υποδεικνύοντας ότι το τερματικό οδεύει προς ολοκλήρωση, ώστε να παραμείνουν τα ευρωπαϊκά κονδύλια και να μην χαθούν.

Το κατά πόσον, όμως, θα παραμείνουν τα ευρωπαϊκά κονδύλια, εξαρτάται από το τι θα αποφασίσει η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία.

Σε σχέση με τις εργασίες για το τερματικό(σ.σ. χερσαίες υποδομές και προβλήτα), αξίζει να αναφερθεί πως η ΕΤΥΦΑ βρίσκεται στη διαδικασία επιλογής κατάλληλου συμβούλου, ο οποίος θα ετοιμάσει τις προσφορές για την ολοκλήρωση των ημιτελών έργων στο Βασιλικό.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η εν λόγω διαδικασία αναμένεται πως θα ολοκληρωθεί μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες και αμέσως μετά θα αρχίσει η σύνταξη των προσφορών.

Με βάση τους σχεδιασμούς, πάντως, ένα ρεαλιστικό σενάριο για ολοκλήρωση του τερματικού, με την προϋπόθεση ότι όλα θα πάνε καλά με τις προσφορές και δεν υπάρξουν αντιδράσεις ή ενστάσεις, είναι αυτό να καταστεί εφικτό μέχρι το τέλος του 2025.

Επισημαίνεται πως η ολοκλήρωση των έργων στο Βασιλικό, σε καμία περίπτωση δεν συνεπάγεται και με έλευση φυσικού αερίου, με τις διαδικασίες επί τούτου να τρέχουν παράλληλα με τις διαδικασίες για ολοκλήρωση του τερματικού.

Ειδικότερα, η ΔΕΦΑ βρίσκεται σε διαδικασία επίδοσης ενδιαφέροντος και έπειτα από την ολοκλήρωση της αξιολόγησης αυτής της διαδικασίας, θα ζητήσει σε προσφορές για προμήθεια φυσικού αερίου μέσα από την υποδομή της ΕΤΥΦΑ.

Την ίδια ώρα, το Υπουργείο Ενέργειας αξιολογεί μια άλλη σκέψη για ελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου, ώστε να μπορούν και ιδιώτες να φέρνουν στην Κύπρο φυσικό αέριο, αυτό να αεριοποιηθεί μέσα από τις υποδομές της ΕΤΥΦΑ, να πληρώνεται το τέλος αεριοποίησης και εν συνεχεία να διοχετεύεται αεριοποιημένο φυσικό αέριο για καύση στην συμβατική ηλεκτροπαραγωγή.