Scope Ratings: Περιορισμένη η οικονομική προσιτότητα κατοικίας στην Ευρώπη

Η οικονομική προσιτότητα κατοικίας στην Ευρώπη είναι περιορισμένη, ενώ ο συστημικός κίνδυνος αποτελεί ανησυχία κυρίως για τη Σουηδία, την Ολλανδία και τη Νορβηγία, τονίζει ο οίκος Scope Ratings, υπογραμμίζοντας, παράλληλα, ότι για αντιμετώπιση της κατάστασης «μπορούν να βοηθήσουν τα μέτρα πολιτικής για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος».

«Η Γερμανία θα μπορούσε να εισαγάγει μέτρα με βάση τον δανειολήπτη, αλλά θα πρέπει να είναι προσεκτικά διαβαθμισμένα ώστε να αποφευχθεί περαιτέρω περιορισμός της προσφοράς», αναφέρει ο γερμανικός οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης.

"Παρά την πρόοδο προς την κατεύθυνση της εναρμόνισης σε ολόκληρη την Ευρώπη, οι διαφορές στις εθνικές αγορές ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων είναι εκπληκτικές", δήλωσε ο Mathias Pleissner, αναπληρωτής επικεφαλής του τμήματος καλυμμένων ομολόγων του οίκου.

"Έχουμε εντοπίσει χώρες που πιστεύουμε ότι έχουν μεγαλύτερη τάση για συστημικό κίνδυνο που απορρέει από τα χαρακτηριστικά της αγοράς ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων», αναφέρει και προσθέτει πως οι παράγοντες συστημικού κινδύνου αναδεικνύουν εγγενείς αδυναμίες που οδηγούνται από τη δομή της αγοράς ενυπόθηκων δανείων μιας χώρας.

«Όταν η αγορά ενυπόθηκων δανείων μιας χώρας είναι εκτεθειμένη σε υψηλή υπερχρέωση και μόχλευση, καθώς και σε έναν συνδυασμό χορήγησης δανείων με ευαισθησία στα επιτόκια και μη βιώσιμης αύξησης των τιμών των κατοικιών, μπορεί να έχουν υπερβολική επίδραση στην κοινωνία της χώρας αυτής", αναφέρει χαρακτηριστικά.

Συστημικός κίνδυνος λόγω ενυπόθηκων δανείων

Αξιολογώντας ο Scope Ratings την έκθεση κάθε αγοράς ενυπόθηκων δανείων σε μια ενδεχόμενη επιβάρυνση ακινήτων, αναφέρει ότι η Σουηδία, η Ολλανδία και η Νορβηγία «εμφανίζονται ως χώρες υψηλού κινδύνου».

Προσθέτει ότι η Ελβετία και η Αυστρία θα επηρεαστούν λιγότερο συστημικά από μια αναταραχή στα ενυπόθηκα δάνεια, καθώς έχουν χαμηλά ποσοστά ιδιοκατοίκησης και κάτω του μέσου όρου μόχλευσης χρέους.

Εξετάζοντας τη μόχλευση των νοικοκυριών συγκρίνοντας το μέσο χρέος προς το εισόδημα (DTI) με την έκθεση σε ενυπόθηκα δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου, ο γερμανικός οίκος αναφέρει ότι «Νορβηγία και Σουηδία ξεχωρίζουν και πάλι ως χώρες με αγορές ενυπόθηκων δανείων με τη μεγαλύτερη πιθανότητα να επηρεαστούν από συστημικό κίνδυνο, καθώς η οικονομική προσιτότητα φαίνεται να είναι περιορισμένη».

Σημειώνει πως Δανία, Ελβετία και Ολλανδία έχουν επίσης υψηλούς δείκτες DTI, αλλά η έκθεσή τους σε ενυπόθηκα δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου είναι σημαντικά μικρότερη.

"Πέραν από τις αυξήσεις των επιτοκίων, ο συστημικός κίνδυνος που επηρεάζει τα νοικοκυριά οφείλεται επίσης στην εξέλιξη των τιμών των κατοικιών», αναφέρει ο κ. Pleissner, προσθέτοντας ότι «τα νοικοκυριά είναι περισσότερο εκτεθειμένα όταν οι τιμές των κατοικιών είναι υπερτιμημένες".

"Δεν υπάρχει ένας απλός τρόπος για να εκτιμηθεί ο βαθμός υπερτίμησης μιας αγοράς, αν και για τις ανεπτυγμένες χώρες η μακροπρόθεσμη αύξηση των τιμών των κατοικιών δεν θα πρέπει να υπερβαίνει σημαντικά την οικονομική ανάπτυξη", σημειώνει.

Με βάση αυτό το μέτρο, σύμφωνα με τον Scope, η αύξηση των τιμών των κατοικιών σε Αυστρία, Νορβηγία και Λουξεμβούργο είναι επταπλάσια της μέσης ετήσιας αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ αυτών των χωρών για πάνω από μια δεκαετία, ενώ για Ελβετία και Πορτογαλία, είναι πενταπλάσιος - για τη Γαλλία και τη Σουηδία τετραπλάσιος.

Διατήρηση της οικονομικής σταθερότητας

Η υπερβολή στα ευρωπαϊκά οικιστικά ακίνητα αποτέλεσε βασικό θέμα τα τελευταία χρόνια.

Σύμφωνα με τον κ. Pleissner, "οι ρυθμιστικές αρχές διαθέτουν μια καλά εξοπλισμένη μακροπροληπτική εργαλειοθήκη σε όλες τις χώρες που εντοπίσαμε ως χώρες με υψηλό συστημικό κίνδυνο, γεγονός που είναι καθησυχαστικό".

"Αλλά τα μέτρα δεν είναι ομοιόμορφα κατανεμημένα και δεν έχουν εφαρμόσει τα ίδια μέτρα όλες οι χώρες που πιστεύουμε ότι είναι επιρρεπείς σε διορθώσεις. Ένα κοινό στοιχείο είναι ότι επηρεάζουν μόνο τη νέα χορήγηση» δανείου, προσθέτει.

"Πιστεύουμε ακράδαντα ότι τα καλά βαθμονομημένα μέτρα» με βάση τη δυνατότητα του δανειολήπτη είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να αποφευχθεί η υπερβολή στις αγορές ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων και «είναι πιστωτικά θετικά από άποψη χρηματοπιστωτικής σταθερότητας", σημειώνει ο κ. Pleissner.

Προσθέτει, ωστόσο, ότι οι τράπεζες εξέφρασαν έντονες ανησυχίες σχετικά με αυτά τα μέτρα, καθώς «φοβούνται τον αντίκτυπο στον νέο ενυπόθηκο δανεισμό», τη στιγμή που επιβαρύνονται ήδη από την αύξηση του αποθέματος ασφαλείας συστημικού κινδύνου.