Η Κύπρος ως ναυτιλιακό κέντρο και η ιστορία των λιμανιών του νησιού μας (photos)

Από αρχαιοτάτων χρόνων, ένεκα και της γεωγραφικής της θέσης, η Κύπρος αποτελούσε ένα σημαντικό ναυτιλιακό κέντρο, με την ναυτιλία στο νησί μας να αναπτύσσεται ραγδαία τις τελευταίες δεκαετίες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υφυπουργείου Ναυτιλίας, η Κύπρος αποτελεί σήμερα παγκόσμια ναυτιλιακή δύναμη, διαθέτοντας τον 11ο μεγαλύτερο στόλο στον κόσμο και τον 3ο μεγαλύτερο στόλο στην Ευρώπη.

Η Κύπρος έχει μετεξελιχθεί σε ένα σύγχρονο, αποδοτικό και ολοκληρωμένο ναυτιλιακό κέντρο, αποτελώντας ένα από τα τρία μεγαλύτερα κέντρα πλοιοδιαχείρισης στον κόσμο και το μεγαλύτερο στην Ευρώπη.

Την ίδια ώρα, η ανάπτυξη των ναυτιλιακών υποδομών της χώρας, η εξειδικευμένη γνώση του ανθρώπινου δυναμικού, καθώς και οι στρατηγικής σημασίας διμερείς συμφωνίες που έχουν συναφθεί μεταξύ της Κύπρου και άλλων κρατών, έχουν κατατάξει την κυπριακή σημαία σε μία από τις ποιοτικότερες και ανταγωνιστικότερες σημαίες στον τομέα της ναυτιλίας.

Έξι συνολικά ανοικτά λιμάνια διαθέτει η Κύπρος, των οποίων η ιστορία τους πάει πίσω σε βάθος του χρόνου… Για άλλα η ιστορία τους ξεκινά από τα αρχαία χρόνια και για άλλα εν καιρώ αγγλικής αποικιοκρατίας.

Σημειώνεται ότι πριν από το 1974 το κύριο λιμάνι της Κύπρου ήταν αυτό της Αμμοχώστου το οποίο χειριζόταν το 83% των ναυτικών εργασιών και αποτελούσε τον τότε «πνεύμονα» της οικονομίας. Ακολούθως, ένεκα της τουρκικής εισβολής, το νέο Λιμάνι Λεμεσού, κατέστη ως το κύριο λιμάνι της χώρας, το οποίο το 2017, εμπορικοποιήθηκε μετά από απόφαση της κυβέρνησης.

Όσον αφορά το λιμάνι της Λάρνακας, το δεύτερο μεγαλύτερο του νησιού, εκεί πραγματοποιείται η μεγαλύτερη επένδυση που έγινε ποτέ στην Κύπρο, η οποία φθάνει τα €1,2 δισ. και οποία αφορά την ανάπτυξή του.

Το InBusinessNews, μετά από έρευνα που πραγματοποίησε, παρουσιάζει τα λιμάνια της Κύπρου, τα χαρακτηριστικά και την ιστορία τους.

Το λιμάνι Λάρνακας, αποτελεί το δεύτερο μεγαλύτερο σε μέγεθος λιμάνι της Κύπρου και βρίσκεται στο νοτιοανατολικό μέρος του νησιού, σε απόσταση δύο χιλιομέτρων από το κέντρο της πόλης και έξι χιλιομέτρων από το αεροδρόμιο, με τη νότια του πλευρά να συνοδεύει με τη μαρίνα.

Μέχρι το 1973 το λειτούργησε σαν ανοιχτό αγκυροβόλιο, με υποτυπώδεις λιμενικές διευκολύνσεις που η πόλη πρόσφερε. Με εξαίρεση τα πετρελαιοειδή, είχε μέχρι τότε εξυπηρετήσει πολύ λίγη εμπορευματική κίνηση και ο αποθηκευτικός του χώρος ήταν λιγοστός και ακατάλληλος.

Το νέο λιμάνι της Λάρνακας κατασκευαστικά τελείωσε το Ιούνη του 1973 και αρχικά προοριζόταν να μοιραστεί την ενδοχώρα του λιμανιού της Αμμοχώστου και να συμπληρώσει το λιμάνι της. Άρχισε να λειτουργεί το τέλος του 1973.

Σήμερα είναι ένα πολλαπλής χρήσης λιμάνι που καταλαμβάνει έκταση 445,000 τετραγωνικών μέτρων και εξυπηρετεί όλων των ειδών τα φορτία από χύμα, (ζωοτροφές, σιτηρά, γύψος) συμβατικά (ξυλεία, σίδηρο, λιπάσματα, αυτοκίνητα, σωλήνες, καθώς και πετρελαιοειδή.

Το θέμα της περαιτέρω ανάπτυξης του λιμανιού Λάρνακας απασχόλησε σοβαρά την Αρχή Λιμένων τα τελευταία χρόνια.

Το 2019 η κυβέρνηση, αποφάσισε να προσχωρήσει στην αναζήτηση στρατηγικού επενδυτή για την ανάπτυξη του λιμανιού και της μαρίνας Λάρνακας. Έτσι το 2022 προχώρησε σε στάδιο υλοποίησης η εμπορικοποίηση του λιμανιού και της μαρίνας Λάρνακας. Την διαχείριση του έργου ανέλαβε η Kition Ocean Holdings Ltd και αφορά την μεγαλύτερη ανάπτυξη που έγινε ποτέ στην Κύπρο, με την επένδυση να ακουμπά τα €1,2 δισ.

Διαβάστε εδώ: Οι πέντε πρώτες κτηριακές εγκαταστάσεις που αποκτά το λιμάνι-μαρίνα της Λάρνακας

Η μεγαλεπήβολη αυτή επένδυση πρόκειται να ολοκληρωθεί σε τέσσερις φάσεις και σε βάθος δωδεκαετίας, κάτι που θα αλλάξει ριζικά την εικόνα της Λάρνακας.

Το νέο λιμάνι Λεμεσού είναι το κύριο λιμάνι της Κύπρου. Η κατασκευή του λιμανιού Λεμεσού άρχισε το 1971 προς αντικατάσταση των εργασιών του παλιού Λιμανιού και έκτοτε συνεχίζεται η επέκταση και αναβάθμιση των εγκαταστάσεών του

Ξεκίνησε να λειτουργεί το 1974 αμέσως μετά το πραξικόπημα και την Τούρκικη εισβολή καθώς το λιμάνι της Αμμοχώστου που χειριζόταν τότε το 83% του συνόλου των εργασιών, καταλήφθηκε.

Η στρατηγική θέση του λιμανιού Λεμεσού, η ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. το 2008, η ελευθεροποίηση των υπηρεσιών στα λιμάνια είναι λόγοι που προσδίδουν πολύ αισιόδοξες προοπτικές στη μελλοντική πορεία του, όπως και στην αύξηση διακίνησης φορτίων και επιβατών.

Από το 1974 έως τον Ιανουάριο του 2017, η Αρχή Λιμένων προσέφερε υπηρεσίες για εξυπηρέτηση πλοίων, φορτοεκφόρτωση φορτίων και διακίνησης επιβατών.

Το 2017 το λιμάνι Λεμεσού εμπορικοποιήθηκε και οι υπηρεσίες συνεχίζονται να προσφέρονται από τους νέους διαχειριστές.

Οι διαχειριστές που ανέλαβαν είναι οι εξής:

• Eurogate Conatiner Terminal Limassol Limited, όπου ανέλαβε τον Τερματικό Σταθμό Εμπορευματοκιβωτίων.
  
• DP World Limassol Limited η οποία ανέλαβε τον Τερματικό Σταθμό Γενικού Εμπορίου καθώς και το κομμάτι των Θαλάσσιων Υπηρεσιών στο οποίο συμμετέχει και η P&O Maritime Cyprus Limited, η οποία είναι θυγατρική εταιρεία της DP World Limited.

Διαβάστε εδώ:

• Πέραν από 300.000 επιβάτες τη φετινή σεζόν στο λιμάνι Λεμεσού-Μακράν οι καλύτεροι αριθμοί
• DP World Limassol: Συνεχείς επενδύσεις που αναβαθμίζουν το λιμάνι Λεμεσού-Τα πρόσφατα αποκτήματα

Ο λιμενικός θαλάσσιος χώρος του λιμανιού καλύπτει έκταση ενός τετραγωνικού χιλιομέτρου και ο χερσαίος χώρος καλύπτει έκταση 1,3 τετραγωνικά χιλιόμετρα.

Το παλιό λιμάνι της Λεμεσού, κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1950 κατά τη διάρκεια της βρετανικής αποικιοκρατίας και λειτουργούσε ως συμπλήρωμα του λιμανιού της Αμμοχώστου, εξυπηρετώντας την εμπορευματική και επιβατική κίνηση της χώρας για περίπου δύο δεκαετίες.

Με εξαίρεση μικρά σκάφη που μπορούσαν να προσδέσουν στα κρηπιδώματα, η εξυπηρέτηση των υπόλοιπων πλοίων γινόταν με μαούνες (lighter basin).

Μέχρι την κατασκευή του νέου λιμανιού, χρησιμοποιείτο τόσο ως εμπορικό όσο και ως επιβατικό λιμάνι και αποτελούσε ένα ζωντανό πνεύμονα του κέντρου της Λεμεσού.

Με την κατασκευή του νέου λιμανιού της Λεμεσού το 1973, αλλά και λόγω της εξέλιξης που επήλθε στη ναυτιλιακή βιομηχανία, άρχισε να μειώνεται η χρήση του και από το 1979 έπαψε να διαδραματίζει οποιοδήποτε ρόλο στις ναυτικές δραστηριότητες.

Έκτοτε περιορίστηκε στην εξυπηρέτηση αλιευτικών σκαφών, σκαφών αναψυχής, σκαφών της λιμενικής αστυνομίας και του πολεμικού ναυτικού.

Σε μία επένδυση 17 εκατ. ευρώ, πραγματοποιήθηκε ανάπλαση του λιμανιού και αναμόρφωση του χερσαίου χώρου. Οι κατασκευαστικές εργασίες ξεκίνησαν το 2010 και ολοκληρώθηκαν το 2014. Το έργο αποτελεί κοινωνική προσφορά της Αρχής προς τους δημότες της Λεμεσού με σκοπό να αναβαθμίσει την ποιότητα ζωής και να βελτιώσει τον χαρακτήρα της περιοχής.

Το Παλιό Λιμάνι Λεμεσού σήμερα αποτελεί κομμάτι της καθημερινότητας των ντόπιων και ξένων και αποτελεί πόλο έλξης για μικρούς και μεγάλους. Μεταξύ άλλων, διαθέτει καφεστιατόρια, μπας και χώρους αναψυχής, εμπορικά καταστήματα και εκθεσιακούς χώρους.

Στη μεγάλη Πλατεία του Παλιού Λιμανιού Λεμεσού καθώς και στον κλειστό Πολυχώρο διοργανώνονται φιλανθρωπικές, πολιτιστικές, κοινωνικές, μουσικές και αθλητικές εκδηλώσεις.

Στο λιμάνι σήμερα ελλιμενίζονται αλιευτικά, ακτοπλοϊκά και σκάφη αναψυχής.

Το λιμάνι της Πάφου είναι ένα από τα αρχαία λιμάνια της Κύπρου, με τον ευρύτερο αρχαιολογικό χώρο να εφάπτεται στο ίδιο το λιμάνι. Στον αρχαιολογικό αυτό χώρο και σε μικρή σχετικά απόσταση βρίσκεται και ο Φάρος της Πάφου.

Συναισθανόμενη το βάρος της ευθύνης έναντι στην πολιτιστική κληρονομιά της χώρας, τα αναπτυξιακά έργα που πραγματοποίησε η Αρχή Λιμένων που αντανακλούν το σημερινό επίπεδο τεχνολογίας, ήταν με γνώμονα την ιστορία του.

Διατηρήθηκαν στο χερσαίο χώρο, τα στοιχεία της παλιάς αρχιτεκτονικής και δημιουργήθηκε ένα έργο που σέβεται την ιδιαιτερότητα του χαρακτήρα του λιμανιού.

Όσον αφορά τον υδάτινο χώρο, το 1989 άρχισε η υλοποίηση ενός προγράμματος γενικής ανάπτυξης του λιμανιού της Πάφου. Μεταξύ των ετών 1992-1995 έγινε η ανάπλαση του χερσαίου χώρου του λιμανιού που περιλάμβανε την δημιουργία υπαίθριων πλακόστρωτων χώρων σ΄ όλο το μήκος του χερσαίου χώρου μέχρι το νοτιοανατολικό άκρο του λιμανιού συμπεριλαμβανομένης και της πλατείας του Κάστρου. Διαμορφώθηκε επίσης ενδιαφέρων ειδικός αμφιθεατρικός χώρος και δημιουργήθηκαν εστιατόρια, καφετέριες και εμπορικοί χώροι.

Έχουν δημιουργηθεί ακόμα δύο νέες πλατείες μεταξύ του συνεχόμενου μετώπου κτιρίων ούτως ώστε να υπάρχει σύνδεση του αρχαιολογικού χώρου με το λιμανάκι.

Στη νότια πλευρά του λιμανιού ελλιμενίζονται η Λιμενική και Ναυτική Αστυνομία και τα επαγγελματικά σκάφη αλιείας. Τα σκάφη για μικρές κρουαζιέρες βρίσκονται στη δυτική πλευρά του λιμανιού.

Τα κρουαζιερόπλοια που επισκέπτονται το Λιμάνι Πάφου, μένουν αγκυροβολημένα σε απόσταση όχι μεγαλύτερη από ένα μίλι και για την μεταφορά των επιβατών χρησιμοποιούνται οι σωστικές λέμβοι των κρουαζιερόπλοιων.

Τα βάθη του λιμανιού κυμαίνονται από 2 μέχρι 4 μέτρα.

Το λιμανάκι στο Λατσί βρίσκεται στην είσοδο του Ακάμα, σε μία από τις πιο ενδιαφέρουσες περιοχές της χώρας όσον αφορά την χλωρίδα και πανίδα. Πρόκειται για λιμανάκι το οποίο στην αρχική του μορφή χρησιμοποιείτο από ψαρόβαρκες.

Λόγω της τάσης για ναυτικό τουρισμό που αναπτύχθηκε τα τελευταία χρόνια στη Μεσόγειο με συνεπακόλουθο την αυξανόμενη ζήτηση χώρου για πρόσδεση σκαφών αναψυχής, η Αρχή προέβη στην επέκταση του λιμανιού με την κατασκευή νέας εξωτερικής λεκάνης.

Η νέα αυτή λεκάνη εξυπηρετεί αποκλειστικά σκάφη αναψυχής και διαθέτει όλες τις υπηρεσίες που συνήθως παρέχονται σε μια μαρίνα που σκοπό έχει την εξυπηρέτηση, ενώ η παλιά λεκάνη του λιμανιού αφέθηκε να εξυπηρετεί τα αλιευτικά σκάφη.

Τα κρουαζιερόπλοια που επισκέπτονται το Λιμάνι Λατσιού μένουν αγκυροβολημένα σε απόσταση όχι μεγαλύτερη από ένα μίλι και για την μεταφορά των επιβατών χρησιμοποιούνται οι σωστικές λέμβοι των κρουαζιερόπλοιων.

Κατόπιν συμφωνίας με την Κυβέρνηση την διαχείριση της παλιάς λεκάνης που θα εξυπηρετεί αποκλειστικά αλιευτικά σκάφη, αναλαμβάνει το Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Έρευνών.

Όσο αφορά τον χερσαίο χώρο, μέρος αυτού έχει αξιοποιηθεί με την κατασκευή υπαίθριων χώρων εστίασης και πεζόδρομων διακίνησης.

Το βάθος του λιμανιού κυμαίνεται από 2 μέχρι 4 μέτρα.

Σημειώνεται ότι, στα σκαριά βρίσκεται η επέκταση του λιμανιού στο Λατσί και η κατασκευή μαρίνας, σε μια επένδυση €53.5 εκατ. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, τα κατασκευαστικά έργα θα ξεκινήσουν το 2024 και θα ολοκληρωθούν το 2026.

Αφορά ένα πολύ υποσχόμενο έργο, καθώς έρχεται για να δώσει ώθηση στην περιοχή.

Το λιμάνι του Ζυγίου, βρίσκεται στο νότιο μέρος της Κύπρου μεταξύ Λεμεσού και Λάρνακας και θεωρείται ως το κατεξοχήν βιομηχανικό λιμάνι, το οποίο ασχολείται με χύμα καθώς και οχληρά φορτία.

Τα είδη φορτίων που διακινούνται από αυτό, είναι ζωοτροφές, σιτηρά, κάρβουνο, περλίτης, τσιμέντο, χώμα, σκύρα και παλιοσίδερα (scrab iron). Το κύριο εξαγωγικό είδος φορτίου είναι το τσιμέντο.

Στο λιμάνι Ζυγίου βρίσκεται η Λιμενική Εγκατάσταση Τσιμεντοποιίας Βασιλικού Δημόσια Εταιρεία Λτδ και ο τερματικός σταθμός Βασιλικού (ΑΗΚ).

Σημειώνεται ότι πριν από το 1974 στην Κύπρο λειτουργούσε το λιμάνι Αμμοχώστου, το λιμανάκι της Κερύνειας και το λιμάνι στο Καραβοστάσι.

Το 1974 μετά από σχετική κανονιστική διοικητική πράξη η οποία δημοσιεύτηκε στην Ε.Ε. της Δημοκρατίας με αρ. 1139 της 4.10.1974 κηρύχθηκαν, για το συμφέρον της Δημοκρατίας, κλειστά λιμάνια για όλα τα πλοία.

ΠΗΓΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ: ΑΡΧΗ ΛΙΜΕΝΩΝ