Πιο εύκολος ο δρόμος για στρατηγικές επενδύσεις με ταχύτερη αδειοδότηση

Τον περί της Διευκόλυνσης των Έργων Στρατηγικής Ανάπτυξης Νόμο ψήφισε σήμερα η Βουλή των Αντιπροσώπων, στη βάση του νομοσχεδίου που υποβλήθηκε από το Υπουργείο Εσωτερικών και εκπονήθηκε από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως, ως η αρμόδια συντονιστική Αρχή, σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών, το Τμήμα Περιβάλλοντος, τη Νομική Υπηρεσία και άλλα εμπλεκόμενα μέρη.

Ο Νόμος αποτελεί μεταρρύθμιση που περιλαμβάνεται στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και ικανοποιεί τις ανά χώρα Συστάσεις του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και στοχεύει στη διευκόλυνση της αδειοδότησης, ανάλογα με τη σημασία και την κλίμακά τους.

Με τον νέο Νόμο, θεσπίζεται ο μηχανισμός διευκόλυνσης και απλοποίησης της διαδικασίας αδειοδότησης έργων στρατηγικής ανάπτυξης. Στόχος είναι η στήριξη, η προσέλκυση και η αμεσότερη προώθηση ώριμων έργων που θα συμβάλουν θετικά στη βιώσιμη ανάπτυξη των παραγωγικών τομέων της οικονομίας της Κύπρου, τη δημιουργία μόνιμων θέσεων απασχόλησης και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών.

Ο Νόμος περιγράφει τον μηχανισμό, μέσω του οποίου μια ανάπτυξη δύναται να χαρακτηριστεί ως έργο στρατηγικής ανάπτυξης και να ενταχθεί στην ταχεία διαδικασία αδειοδότησης. Η ανάπτυξη πρέπει να αφορά παραγωγική οικονομική δραστηριότητα και να συμβάλλει στη βιώσιμη ανάπτυξη της οικονομίας, μέσω ικανοποίησης αντικειμενικών κριτηρίων, συγκεκριμένου ύψους ποσού επένδυσης και συγκεκριμένου αριθμού μόνιμων θέσεων εργασίας.

Προνοεί, επίσης, τη σύσταση νέου Τομέα στο Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως που θα διαχειρίζεται τη διαδικασία αδειοδότησης, καθώς και τον διορισμό Υπεύθυνου Έργου για κάθε ανάπτυξη που χαρακτηρίζεται ως έργο στρατηγικής ανάπτυξης. Ο Υπεύθυνος Έργου συμβάλλει στον συντονισμό των αρμόδιων Αρχών και στην έγκαιρη έκδοση των απαιτούμενων αδειών. Με τον τρόπο αυτό, η χορήγηση των αδειών διενεργείται σε ένα κεντρικό επίπεδο, εντός χρονικού διαστήματος που δεν θα υπερβαίνει τους 12 μήνες.

Επιπλέον, καθορίζονται δεσμευτικά χρονοδιαγράμματα διεκπεραίωσης αιτήσεων ανάπτυξης και υποβολής απόψεων και γνωμοδοτήσεων διοικητικών Αρχών. Επιπρόσθετα, προβλέπεται η δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας, η οποία θα επιτρέπει την υποβολή αίτησης, τη μελέτη και την έκδοση Πολεοδομικής Άδειας και Άδειας Οικοδομής ηλεκτρονικά.

Το Υπουργείο Εσωτερικών ευχαριστεί τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εσωτερικών για την εποικοδομητική και ενεργό εμπλοκή τους στη διαμόρφωση του τελικού περιεχομένου του Νόμου, που θα αποτελέσει σημαντικό εργαλείο στην προσπάθεια προώθησης των στρατηγικών στόχων του Κράτους.

«Ο περί της Διευκόλυνσης των Έργων Στρατηγικής Ανάπτυξης Νόμος του 2023», εγκρίθηκε με 34 ψήφους υπέρ και 18 εναντίον.

Εγκρίθηκε επίσης κατά πλειοψηφία τροπολογία εκ μέρους του ΔΗΣΥ σύμφωνα με την οποία κατά την εξέταση μιας αίτησης σε σχέση με τον συγκεκριμένο νόμο, η οποία διαρκεί 12 μήνες, στο ίδιο διάστημα θα πρέπει να ολοκληρώνεται η διαδικασία εξέτασης εκμίσθωσης κρατικής γης.

Εγκρίθηκαν επίσης κατά πλειοψηφία δύο τροπολογίες του ΑΚΕΛ. Η πρώτη αφορά την αύξηση της προθεσμίας εντός της οποία διενεργείται από την οικεία διοικητική αρχή εξέτασης για την αίτηση αδειοδότησης από πέντε σε δεκαπέντε μέρες. Επίσης εγκρίθηκε τροπολογία για απάλειψη πρόνοιας του νόμου ότι το εκάστοτε Υπουργικό Συμβούλιο δύναται να εκδίδει άδεια για υλοποίηση έργου στρατηγικής ανάπτυξης.

Επίσης απορρίφθηκαν άλλες τροπολογίες που έθεσε το ΑΚΕΛ και η βουλευτής των Οικολόγων Αλεξάνδρας Ατταλίδου, οι οποίες αφορούσαν κυρίως περιβαλλοντικά θέματα.

Σύμφωνα με το νόμο που ψηφίστηκε, προνοείται σύσταση Τομέα Στρατηγικών Αναπτύξεων ως ενιαίας αρχής αδειοδότησης, με στόχο την έκδοση οικοδομικών αδειών σε κεντρικό επίπεδο εντός ενός έτους.

Επίσης θεσμοθετείται μηχανισμού αφενός για τον χαρακτηρισμό μιας ανάπτυξης ως στρατηγικής ανάπτυξης βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων και αφετέρου για την ένταξή της σε διαδικασία ταχείας αδειοδότησής της.

Εισάγεται επίσης ο θεσμός του υπευθύνου έργου, ο οποίος θα αποτελεί το σημείο επαφής του αιτητή με τις υπηρεσίες του δημοσίου για σκοπούς εξυπηρέτησης στο πλαίσιο της υλοποίησης της στρατηγικής ανάπτυξης.

Γίνεται επίσης καθορισμός δεσμευτικών χρονοδιαγραμμάτων στο πλαίσιο της διαδικασίας αδειοδότητησης στρατηγικής ανάπτυξης όσον αφορά στην έκδοση των απαιτούμενων αδειών και στη διεξαγωγή διαβούλευσης με τους εμπλεκόμενους φορείς.

Θεσμοθετείται επίσης διεξαγωγή διαβούλευσης από το Τμήμα Περιβάλλοντος για σκοπούς έκδοσης της γνωμοδότησης της Περιβαλλοντικής Αρχής όσον αφορά ορισμένα έργα.

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εσωτερικών, βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού ανέφερε ότι κεντρικό ζήτημα των προβληματισμών που υπήρξαν σχετικά με το νομοσχέδιο που κατατέθηκε από την Κυβέρνηση ήταν η ανάγκη να βρεθεί ισορροπία μεταξύ του επιχειρείν και την ανάπτυξης από τη μια με τη βιώσιμη ανάπτυξη και το σεβασμό του περιβάλλοντος από την άλλη.

Σημείωσε ότι οι τροπολογίες που κατέθεσε το ΑΚΕΛ και αυτές των Οικολόγων προσπαθούν να επιφέρουν αυτή την ισορροπία, αφού ελλοχεύει κίνδυνος ζητήματα περιβάλλοντος και αειφορίας να μην καλύπτονται στο κείμενο του νομοσχεδίου.

Πρόσθεσε ότι όταν οι εξουσίες συγκεντρώνονται σε ένα πρόσωπο, όπως Υπουργός ή διευθυντής πολεοδομίας, υπάρχει ο κίνδυνος να δημιουργηθούν στρεβλώσεις. Εξέφρασε επίσης διαφωνία με τη φιλοσοφία του νομοσχεδίου, στο θέμα αφαίρεσης αρμοδιοτήτων για αδειδότηση από την τοπική αυτοδιοίκηση.

Η βουλευτής των Οικολόγων Αλεξάνδρα Ατταλίδου ανέφερε ότι το πνεύμα των τροπολογιών της αφορούν τη διαφάνεια, την ενημέρωση της Βουλής, την επαναφορά της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, τη σύνδεση του νομικού πλαισίου στρατηγικών αναπτύξεων με μια συνολική πολιτική για το πού θέλει να πάει η κυπριακή οικονομία σε σχέση και με τις δεσμεύσεις της για αειφόρο ανάπτυξη.

Πρόσθεσε ότι οι Οικολόγοι συμφωνούν να υπάρξουν επενδύσεις και ανάπτυξη, αλλά αυτές θα πρέπει να προσδίδουν πρόσθετη αξία στην οικονομία και να υπηρετούν το συλλογικό συμφέρον και τις ανάγκες του τόπου κι όχι μόνο κάποιους επιχειρηματίες ανάπτυξης γης και τις επιπτώσεις να τις πληρώνει ο κόσμος.

Χαρακτήρισε πρόνοιες του νομοσχεδίου όπως ο υπεύθυνος έργου και οι εξουσίες του Υπουργικού Συμβουλίου να δίνει παρεκκλίσεις ως «θεσμοθετημένη διαφθορά» και είπε ότι οι νομοθεσίες που αφορούν το περιβάλλον πρέπει να γίνονται σεβαστές από οποιαδήποτε ανάπτυξη.

Ο βουλευτής της ΔΗΠΑ – Συνεργασία Μαρίνος Μουσιούττας ανέφερε ότι η νομοθεσία που ήρθε για πρώτη φορά από την προηγούμενη κυβέρνηση έτυχε βελτιώσεων σε μια σειρά από πολλές συνεδρίες της αρμόδιας Επιτροπής και υπάρχει ενώπιον της Ολομέλειας ένα νομοθέτημα που θα βοηθήσει και θα αποτελέσει προϋπόθεση για εκταμίευση των επόμενων δόσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Ο Πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, είπε ότι είναι θεσμοθετημένη διαφθορά να δοθεί άδει σε υπάλληλο ιδιωτικής εταιρείας που θα κάνει την ανάπτυξη να γυρίζει τα κυβερνητικά γραφεία για να προωθεί το αίτημα της εταιρείας. Σημείωσε επίσης ότι ο νόμος αναφέρει ότι δεν είναι ανάγκη να έχει τελική έγκριση, ούτε να γίνεται διαδικασία εκτίμησης επιπτώσεων στο περιβάλλον αν είναι μεγάλη ανάπτυξη. Το κάνουμε, πρόσθεσε για να κτίσουμε ακόμα κι άλλη γη.

Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Πανίκος Λεωνίδου, είπε ότι πρόκειται για ένα νόμο που δεν έχει καμιά σχέση με τα επενδυτικά προγράμματα και προγενέστερες νομοθεσίες, κατατέθηκε από την προηγουμένη κυβέρνηση και λόγων των πολλών ενστάσεων επιστράφηκε και κατατέθηκε από τη νέα κυβέρνηση με βάση τις διαδικασίες της αρμόδιας Επιτροπής και τη συνεργασία δημόσιων και ιδιωτικών φορέων. Σημείωσε ότι ο νόμος αυτός θα συμβάλει στην απλοποίηση και στην ταχύτερη αδειοδότηση, με την ιδιωτική πρωτοβουλία να αναλαμβάνει περαιτέρω ευθύνη για να επιταχύνεται η διαδικασία.

Ανέφερε ακόμα ότι στο νομοσχέδιο τίθενται όλες οι επιφυλάξεις και οι όροι του ΑΚΕΛ και των Οικολόγων και δημιουργούνται ενιαίες αρχές αδειοδότησης με συγκεκριμένα και ελεγχόμενα κριτήρια, γίνεται μεταρρύθμιση και εκσυγχρονισμός της όλης διαδικασίας αδειοδότησης. Όσον αφορά τις τροπολογίες, είπε ότι συμφωνεί μόνο με δύο τροπολογίες του ΑΚΕΛ, ενώ χαρακτήρισε τις τροπολογίες των Οικολόγων εξόχως αντισυνταγματικές.

Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Κυριάκος Χατζηγιάννη είπε ότι το κόμμα θα υπερψηφίσει το νομοσχέδιο και θα καταψηφίσει τις τροπολογίες ΑΚΕΛ – Οικολόγων. Σημείωσε ότι κανένας νόμος της Δημοκρατίας δεν καταργείται ή μειώνεται η ισχύς του μέσα από αυτή τη νομοθεσία, ούτε για το περιβάλλον, ούτε για τη χωροταξία. Ανέφερε ότι οι Οικολόγοι μάλλον δεν επιθυμούν  να αλλάξουν το σημερινό σύστημα γραφειοκρατίας  και διαφθοράς και λένε ότι δεν υπάρχει περιθώριο να μπούμε σε λογική βελτίωσης. Σημείωσε την ανάγκη να υπάρξουν οι στρατηγικές επενδύσεις που χρειάζεται η χώρα όσο ποτέ άλλοτε, ενώ είπε ότι αν αυτή η ανάπτυξη είναι συμβατή με την αειφορία δεν αξιολογείται σε αυτή τη νομοθεσία, αλλά στο πλαίσιο άλλων νομοθεσιών.

Ο μεμονωμένος σοσιαλιστής βουλευτής Κωστής Ευσταθίου ανέφερε ότι το νομοσχέδιο προβλέπει υπερεξουσίες στον Υπουργό ο οποίος παραμένει ανεξέλεγκτος, κάτι που δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό. Οι τροπολογίες, πρόσθεσε, τείνουν να βελτιώσουν αλλά δεν θεραπεύουν, δεν υπάρχει το θεσμικό αντίβαρο στην οποιαδήποτε τάση για διαφθορά. Είπε ότι ο ίδιος θα καταψηφίσει το νόμο αν δεν εγκριθούν οι τροπολογίες.

Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Νίκος Σύκας κάλεσε τον κ. Θεοπέμπτου να διαβάσει το νομοσχέδιο και ανέφερε πως τα όσα έχει πει θίγουν την Επιτροπή, ότι δεν μπορεί να αξιολογήσει τι σημαίνει διαφάνεια. Πρόσθεσε ότι οι τροπολογίες ΑΚΕΛ και Οικολόγων συμπεριλαμβάνονται στο νόμο στο κεφάλαιο 3. Σημείωσε επίσης ότι αν θέλουμε να μιλούμε για μείωση του δημοσίου χρέους και αύξηση του εθνικού εισοδήματος θα πρέπει να υπάρχει ανάπτυξη.

Ο βουλευτής των Οικολόγων Σταύρος Παπαδούρης είπε ότι το κόμμα είναι υπέρ των επενδύσεων, ωστόσο σημείωσε ότι επί διακυβέρνησης ΔΗΣΥ τα όσα ακούστηκαν για διαφθορά δεν ακούστηκαν για οποιαδήποτε άλλη κυβέρνηση, ενώ είπε ότι η νέα κυβέρνηση θα δοκιμαστεί.

Παράλληλα η κα. Ατταλίδου απαντώντας στον κ. Χατζηγιάννη ανέφερε ότι μόνο ως χιούμορ μπορεί να εκλάβει αναφορά ότι είναι υπέρ του συστήματος που ο ΔΗΣΥ διαχειριζόταν για δέκα χρόνια και δεν σκέφτηκε να το αλλάξει. Σημείωσε ότι γνωρίζουν ότι θεωρούν ως ανάπτυξη οτιδήποτε σχετίζεται με το «κτίσε – πούλησε» και σημείωσε ότι οι Οικολόγοι θέλουν «να αφήσουμε και κάτι στα παιδιά μας» για να μην γίνουν περιβαλλοντικοί πρόσφυγες. Είπε επίσης ότι ένα κράτος με το ιστορικό της Κύπρου δεν τραβά επενδύσεις, αφού η διαφθορά διώχνει πάντα τις καλές επενδύσεις.

Ο κ. Σύκας σημείωσε ότι αμιγώς οικοδομικές αναπτύξεις είναι εκτός του συγκεκριμένου νομοσχεδίου και κάλεσε τους Οικολόγους να το ξαναδιαβάσουν.

Ο κ. Λεωνίδου, πρόσθεσε ότι το νομοσχέδιο είναι κάτι καινούριο, εντελώς διαφορετικό και άλλος ο στόχος και σκοπός. Κάλεσε όλους να ξαναδιαβάσουν το νομοσχέδιο και να δουν αν υπάρχουν αυτά που λέει ο κ. Θεοπέμπτου.

Ο κ. Δαμιανού είπε ότι θα πρέπει να αποφεύγονται ακραίες τοποθετήσεις ότι οι νόμο είναι εκκολαπτήρια διαφθοράς. Είπε ότι ο νόμος έχει προβλήματα αλλά έχουν επέλθει πολλές βελτιώσεις, ενώ υπάρχουν και τροπολογίες. Κάλεσε τον ΔΗΣΥ να αποσύρει την τροπολογία αφού θα δυσκολέψει τις δομές του κράτους.

Αιτιολογώντας την αρνητική ψήφο του ΑΚΕΛ στο νομοσχέδιο είπε ότι επειδή δεν εγκρίθηκαν όλες οι τροπολογίες υπολείπεται σε κάποια θέματα που αφορούν προστασία περιβάλλοντος και χρηστή διοίκηση.