Μ. Κεραυνός: Τι θα κρίνει πιθανή παράταση του μηδενικού ΦΠΑ σε βασικά αγαθά

Τις σκέψεις της Κυβέρνησης για γενικευμένη μείωση του ΦΠΑ, αλλά και για το ενδεχόμενο παράτασης του μέτρου για μηδενισμό του ΦΠΑ στα προϊόντα πρώτης ανάγκης, αποκάλυψε ο υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός, σε συνέντευξή του στο Euronews.

Όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα, στην Κύπρο την προηγούμενη εβδομάδα οι τιμές μειώθηκαν σε πάνω από 1700 βασικά προϊόντα, όπως γάλα, ψωμί, αυγά, παιδικές τροφές, παιδικές πάνες και είδη προσωπικής υγιεινής.

Ήταν το αποτέλεσμα της απόφασης του Υπουργείου Οικονομικών να μηδενίσει το ΦΠΑ σε πολλά προϊόντα, ώστε να δώσει μια ανάσα στα νοικοκυριά. Ο πληθωρισμός στην Κύπρο έχει πέσει στο τρίτο χαμηλότερο επίπεδο της ευρωζώνης, ωστόσο η ακρίβεια σε πολλά είδη -και κυρίως στα τρόφιμα- επιμένει.

Ο υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός, μίλησε στο euronews για την απόφαση για το μηδενισμό του ΦΠΑ, πώς θα παταχθεί η αισχροκέρδεια και ποια μέτρα εξετάζονται για το άμεσο μέλλον.

Η απόφαση για μηδενισμό του ΦΠΑ είναι σαφώς ένα ευνοϊκό μέτρο, ωστόσο θα διαρκέσει μόλις έξι μήνες. Θεωρείτε ότι είναι ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα ώστε να κάνει μια ουσιαστική διαφορά στο κόστος διαβίωσης;

«Η απόφασή μας αυτή έχει άμεση σχέση με την αντιμετώπιση του πληθωρισμού και της ακρίβειας που είναι ένα φαινόμενο για το οποίο παίρνονται πάρα πολλά μέτρα και σε ευρωπαϊκό επίπεδο και σε εθνικό επίπεδο. Ο στόχος είναι σταδιακά και ελπίζουμε μέχρι το τέλος του χρόνου να υπάρξει μια μείωση του πληθωρισμού.

Στην προσπάθεια αντιμετώπισης της ακρίβειας και ανακούφισης των νοικοκυριών πήραμε αυτή την απόφαση να μηδενίσουμε το ΦΠΑ σε μια σειρά από βασικά καθημερινά προϊόντα. Η απόφαση μας έχει μια χρονική διάρκεια 6 μήνες και αναμένουμε ότι θα υπάρξει μείωση του πληθωρισμού, επομένως και της ακρίβειας. Εν πάση περιπτώσει, εάν χρειαστεί το μέτρο, φράξαν να μελετηθεί και θα πάρουμε τις ανάλογες αποφάσεις».

Έχετε βάλει κάποια τιμή-στόχο για τον πληθωρισμό;

«Ναι, βεβαίως. Έχουμε βάλει στόχους -σύμφωνα και με τις υποχρεώσεις που έχει κάθε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα τετραετή προγράμματα- μέχρι το 2026 να έχουμε φτάσει στα κριτήρια του Μάαστριχτ. Για τον πληθωρισμό, η πρόβλεψή μας είναι ότι μέχρι το τέλος του έτους θα κυμαίνεται λίγο πιο πάνω από το 3%. Στο τέλος του 2024 θα είναι στο 3%, ίσως και πιο κάτω, για να φτάσουμε το 2026 στο 2,5%. Τον Απρίλιο, ο πληθωρισμός στην Κύπρο είχε μειωθεί στο 3,8%.

Το αν θα παραταθεί το μέτρο για τον μηδενικό ΦΠΑ, θα εξαρτηθεί από τον πληθωρισμό, την ακρίβεια, γιατί η ακρίβεια οφείλεται κυρίως στο δομικό πληθωρισμό, αλλά και στην αύξηση των επιτοκίων που προέρχονται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, και επίσης από τις τιμές των καυσίμων, μετά τις γεωπολιτικές εξελίξεις και τον πόλεμο στην Ουκρανία».

Αν σε 6 μήνες ο πληθωρισμός είναι στο 3,5%, θα παραμείνει το μέτρο; Ποιο είναι το όριο που έχετε βάλει για να αποφασίσετε αν θα παραταθεί το μέτρο ή όχι;

«Αυτό θα αξιολογηθεί την δεδομένη στιγμή που θα λήγει το μέτρο. Θα αξιολογηθούν όλες οι παράμετροι και οι εξελίξεις. Και θα αποφασίσουμε ανάλογα».

Έρχεται το e-Καλάθι

Η συζήτηση για μείωση ή μηδενισμό του ΦΠΑ γίνεται και στην Ελλάδα, ωστόσο αυτοί που δεν υποστηρίζουν το μέτρο λένε ότι δεν θα μετακυληθεί το όφελος στον τελικό καταναλωτή. Ποια είναι η δική σας άποψη και πως εσείς θα φροντίσετε ώστε το όφελος να φτάσει όντως στον καταναλωτή;

«Θα πρέπει βεβαίως να υπάρχουν κάποιες ασφαλιστικές δικλείδες ότι θα αποφευχθεί η οποιαδήποτε προσπάθεια αισχροκέρδειας. Έχουμε την υπηρεσία του Καταναλωτή στο Υπουργείο Εμπορίου, στελέχη της οποίας έχουν έγκαιρα μεταβεί στις υπεραγορές και στα υπόλοιπα καταστήματα και γίνονται καθημερινοί έλεγχοι -και εκ των προτέρων και στη συνέχεια- ώστε να διασφαλιστεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό ότι δεν θα υπάρξει κάποια τάση αισχροκέρδειας. Επίσης, μία άλλη ασφαλιστική δικλείδα, που νομίζω έχει εισάγει στην Ελλάδα με πολύ καλά αποτελέσματα, είναι το ‘’Καλάθι του Νοικοκυριού’’.

Ετοιμάζουμε και εμείς να θέσουμε σε εφαρμογή ένα ανάλογο μέτρο, όπου ηλεκτρονικά θα παρουσιάζονται οι τιμές βασικών προϊόντων, σε καθημερινή βάση και έτσι είναι δύσκολο ξαφνικά να δούμε στοιχεία αισχροκέρδειας.

Το e-Καλάθι θα είναι ηλεκτρονικό, με μία εφαρμογή στα κινητά τηλέφωνα. Οι καταναλωτές θα μπορούν να παρακολουθούν τις τιμές των βασικών προϊόντων και θα μπορούν να συγκρίνουν τις τιμές και να αποφασίζουν οι ίδιοι από πού θα προμηθεύονται τα βασικά αγαθά. Το e-Καλάθι θα ξεκινήσει με λίγα προϊόντα -περίπου 350 προϊόντα- και στη συνέχεια θα προστίθενται νέα προϊόντα και θα φτάσει ίσως και πολύ πάνω από τα 1300 προϊόντα. Αυτό το μέτρο έχει εγκριθεί από το υπουργικό συμβούλιο. Θα ετοιμαστεί η νομική ρύθμιση και ελπίζουμε σε 2- 3 μήνες θα τεθεί σε εφαρμογή, χωρίς να είμαι βέβαιος ακριβώς για το χρονοδιάγραμμα, διότι δεν εξαρτάται απόλυτα από εμάς».

Να επιστρέψουμε στο μέτρο μηδενισμού του ΦΠΑ. Υπάρχει εκτίμηση για το κόστος στα δημόσια οικονομικά;

«Βεβαίως, είναι 11 εκατομμύρια για τους έξι μήνες. Πριν πάρουμε τα αυτά τα μέτρα, τα οποία έχουν κάποιο κόστος, οπωσδήποτε σταθμίζουμε τα εισοδήματα και παίρνουμε ανάλογες αποφάσεις ώστε να μη δημιουργούνται αρνητικές επιπτώσεις στο δημοσιονομικό ισοζύγιο».

Εξετάζεται γενικευμένη μείωση του ΦΠΑ

Υπάρχει περίπτωση το μέτρο αυτό του μηδενισμού του ΦΠΑ να επεκταθεί και σε άλλα προϊόντα;

«Αυτό είναι μια πιθανότητα, αλλά αυτό το οποίο επεξεργαζόμαστε αυτή τη στιγμή είναι ένας άλλος κατάλογος με προϊόντα και υπηρεσίες για να μειώσουμε τον ΦΠΑ. Αυτή η διαδικασία θα πάρει λίγο περισσότερο χρόνο.

Θα πρέπει να έχουμε την έγκριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα πρέπει να περάσει το μέτρο από τη Βουλή. Θα μπορούσαν, για παράδειγμα, συντελεστές ΦΠΑ που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο 19% σε κάποια προϊόντα να πέσουν στο 13% ή στο 3%».

Με δεδομένο ότι έχει ξεκινήσει η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, σκέφτεστε αυτά μήπως γίνουν μόνιμα μέτρα;

«Όχι γιατί η οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιτρέπει σε συγκεκριμένες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες να μπορείς να κάνεις αυτούς τους χειρισμούς. Δεν μπορεί να παγιωθεί αυτή η προσπάθεια στις κανονικές συνθήκες λειτουργίας μιας οικονομίας.

Υπάρχει μια γενική οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που καθορίζει τους φορολογικούς συντελεστές και καθορίζει επίσης, όπως στην περίπτωση για την οποία μιλούμε, ποιοι φορολογικοί συντελεστές θα μπορούσαν να μειωθούν μέχρι κάποιου βαθμού, δηλαδή κάτω από το 5% ή μέχρι 5% κλπ.

Υπάρχει ένας ολόκληρος κατάλογος στα πλαίσια της οδηγία και σκεφτόμαστε βέβαια να αξιοποιήσουμε αυτά τα περιθώρια, γιατί οι συνθήκες που προκύπτουν από τον συνεχιζόμενο πόλεμο, ο οποίος διαταράσσει και την αλυσίδα τροφοδοσίας των προϊόντων, αλλά και τα θέματα ενέργειας, σίγουρα έχουν δημιουργήσει κοινωνικά προβλήματα και οικονομικά προβλήματα.

Επομένως ως κυβέρνηση έχουμε την ευθύνη και ειδικά η νέα κυβέρνηση του Προέδρου μας Νίκου Χριστοδουλίδη έχει μια ιδιαίτερη ευαισθησία σε αυτά τα θέματα κοινωνικής πολιτικής».