Ευρωπαϊκά προγράμματα-Ευκαιρίες για τις κυπριακές ΜμΕ

Η είσοδος της Κύπρου, ως πλήρες μέλος, της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2004 έχει διευρύνει τις ευκαιρίες ανάπτυξης των κυπριακών Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (ΜμΕ).

To νέο σκληρότερο ανταγωνιστικό περιβάλλον της ενιαίας αγοράς, στο οποίο οι κυπριακές επιχειρήσεις καλούνται να δραστηριοποιηθούν και η αντιμετώπιση της ελεύθερης διακίνησης ατόμων, προϊόντων και υπηρεσιών, επιβάλλουν στις κυπριακές επιχειρήσεις εντατικότερες προσπάθειες εκσυγχρονισμού, καινοτομίας και ανάπτυξης.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αντιλαμβανόμενη τη μεγάλη σημασία την οποία έχουν οι Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις στην ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Οικονομίας, έχει θεσπίσει ειδικά προγράμματα για τις επιχειρήσεις αυτές, καθώς επίσης και ευνοϊκότερους όρους συμμετοχής σε γενικότερα αναπτυξιακά προγράμματα.

Στην Κύπρο, σύμφωνα με τις επίσημες στατιστικές (2020), είχαμε 109.220 εταιρείες, οι οποίες κατανέμονται σύμφωνα με το μέγεθος τους (αριθμός εργαζομένων) ως ακολούθως:

• 109.100 επιχειρήσεις, με προσωπικό μέχρι 249 εργαζόμενους, οι οποίες ανιπροσωπεύουν το 99,1% θεωρούνται Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις
• 120 επιχειρήσεις με προσωπικό 250+ εργαζόμενους, οι οποίες αντιπρσωπεύουν το 0,1% θεωρούνται Μεγάλες Επιχειρήσεις

Στην Κύπρο οι Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της κυπριακής οικονομίας. Οι επιχειρήσεις αυτές μπορούν ευκολότερα και γρηγορότερα να αναπτύξουν και να αφομοιώσουν νέες τεχνολογίες.

Τα προγράμματα διακρίνονται ανάλογα με την πηγή χρηματοδότησής τους σε Ευρωπαϊκά (χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης), Συγχρηματοδοτούμενα (χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το κράτος μέλος) και Τοπικά (χρηματοδοτούνται από το κράτος μέλος).

Από το 2004, την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση και εντεύθεν τα Τοπικά Προγράμματα έχουν συρρικνωθεί και ουσιαστικά όλος ο προγραμματισμός του κράτους για στήριξη των τοπικών επιχειρήσεων έχει περιοριστεί στα Συγχρηματοδοτούμενα Προγράμματα.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο τα ξεχωρίζω τα προγράμματα:

• Ορίζοντας Ευρώπη: συνολικού προϋπολογισμού €95,5 δισ. για την περίοδο 2021-2027, καλύπτει τους τομείς της Έρευνας και της Καινοτομίας.
• Ψηφιακή Ευρώπη: συνολικού προϋπολογισμού €7,5 δισ. για την περίοδο 2021-2027, καλύπτει τον τομέα της Ψηφιακής Μετάβασης.
• ERASMUS+: συνολικού προϋπολογισμού €26,2 δισ. για την περίοδο 2021-2027, καλύπτει τους τομείς της Εκπαίδευσης, της Κατάρτισης, της Νεολαίας και του Αθλητισμού.

Τα προγράμματα αυτά είναι διεθνικά. Συμμετοχή στα προγράμματα αυτά δικαιούνται μόνο διεθνικές κοινοπραξίες.

Σε τοπικό επίπεδο η Κύπρος παρέχει επίσης σειρά προγραμμάτων μέσα από τα διαρθρωτικά ταμεία ΕΤΠΑ (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης), ΕΚΤ (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και ΕΓΤΑΑ (Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης). Προσφέρει προγράμματα για μικρομεσαίες επιχειρήσεις τα οποία συγχρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Κυπριακή Δημοκρατία. Τα προγράμματα αυτά προσφέρονται από το ΙδΕΚ (Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας) για τους τομείς Έρευνας και Καινοτομίας, ΥΕΕΒ (Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου & Βιομηχανίας) για τους τομείς της Ψηφιακής Αναβάθμισης, Βιομηχανικής Ανάπτυξης και Επιχειρηματικότητας και ΑνΑΔ (Αρχή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού) για τον τομέα του Ανθρώπινου Δυναμικού. Τα προγράμματα αυτά εφαρμόζονται ανά επταετία (προγραμματική περίοδο). Η τρέχουσα περίοδος εφαρμογής τους είναι η επταετία 2021-2027.

Επιπρόσθετα την περίοδο 2021-2026 τρέχει ένα έκτακτο πρόγραμμα Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για να βγει η ευρωπαϊκή ένωση (και τα κράτη μέλη της) ισχυρότερη και ανθεκτικότερη από την τρέχουσα κρίση.

Μέσω των προγραμμάτων αυτών, ευρωπαϊκών και τοπικών, οι κυπριακές επιχειρήσεις μπορούν να διεκδικήσουν και να αξιοποιήσουν τα διαθέσιμα κονδύλια προς δύο κατευθύνσεις:

• Επενδυτικά: Τα προγράμματα αυτά περιορίζουν το ρίσκο μιας επένδυσης για την επιχείρηση καλύπτοντας με μια χρηματοδότηση μέρος του κόστους της επένδυσης.
• Αναπτυξιακά: Τα προγράμματα αυτά περιορίζουν το ρίσκο μιας προσπάθειας ανάπτυξης μιας καινούργιας καινοτόμου ιδέας που θα οδηγήσεις σε ένα νέο ή βελτιωμένο προϊόν, υπηρεσία ή διεργασία.

Στην πρώτη κατηγορία, (Επενδυτικά Προγράμματα), χρηματοδοτούνται έργα τα οποία πληρούν τις προϋποθέσεις ένταξής τους στο πρόγραμμα και εφόσον υπάρχει διαθέσιμος προϋπολογισμός.

Στη δεύτερη κατηγορία, (Αναπτυξιακά Προγράμματα), η χρηματοδότηση παρέχεται σε ανταγωνιστική βάση. Οι προτάσεις ανταγωνίζονται μεταξύ τους στη βάση προκαθορισμένων κριτηρίων. Χρηματοδοτούνται οι προτάσεις που θα λάβουν τη ψηλότερη συγκριτικά βαθμολογία.

Τα ευρωπαϊκά προγράμματα λόγω της απαίτησης τους για σύμπηξη διεθνικών κοινοπραξιών έχουν ωθήσει και βοηθήσει τις κυπριακές επιχειρήσεις να αναπτύξουν μια ευρωπαϊκή δικτύωση με συνεργάτες: άλλες επιχειρήσεις, ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα, επιχειρηματικούς συνδέσμους και μη κυβερνητικούς οργανισμούς.

Τα προγράμματα αυτά έχουν δώσει μια νέα πνοή στις κυπριακές επιχειρήσεις βοηθώντας τες οικονομικά να υλοποιήσουν επενδυτικές και αναπτυξιακές τους πρωτοβουλίες. Ο Κύπριος επιχειρηματίας πρέπει να φροντίσει να ενημερώνεται για τις ευκαιρίες αυτές που παρέχονται μέσω των προγραμμάτων και να εξοικειωθεί με τον τρόπο διεκδίκησης αλλά και υλοποίησης τους.

• Cyta Business

Η Cyta Business, αντιλαμβανομένη τις σύγχρονες απαιτήσεις και τις αυξημένες ανάγκες των ΜμΕ για αναβάθμισή τους στην ψηφιακή εποχή, συμβάλλει στην ανάπτυξή τους παρέχοντας λύσεις στα πρακτικά ζητήματα και τις προκλήσεις που τις απασχολούν και ταυτόχρονα αναδεικνύει τις ευκαιρίες που προκύπτουν με τη δύναμη της τεχνολογίας.