Οι οικογενειακές επιχειρήσεις θα κάνουν πράξη την ψηφιακή αλλαγή

Τρεις στους τέσσερις ηγέτες οικογενειακών επιχειρήσεων της επόμενης γενιάς έχουν φιλόδοξα σχέδια για την πρόοδο της επιχείρησής τους. Ωστόσο, το χάσμα γενεών δημιουργεί προκλήσεις, ιδιαίτερα στους τομείς της ψηφιακής τεχνολογίας και της καινοτομίας. 

Αυτό συμπεραίνει η νέα έκθεση της PwC με τίτλο «Same passion, different paths: How the next generation of family business leaders are making their mark», στο πλαίσιο της οποίας διεξήχθησαν σε βάθος συζητήσεις με 35 ηγέτες οικογενειακών επιχειρήσεων της επόμενης γενιάς από 21 χώρες. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην έρευνα συμμετείχε πρόσθετος αριθμός 100 νέων ηγετών, ενώ τα αποτελέσματα καταδεικνύουν ότι η επόμενη γενιά ηγετών οικογενειακών επιχειρήσεων βρίσκεται αντιμέτωπη με το χάσμα των γενεών αλλά και με αλλαγές σε θέματα κουλτούρας. 

Ο Φίλιππος Σώσειλος, Συνέταιρος Συμβουλευτικών Υπηρεσιών στην PwC Κύπρου σχολίασε σχετικά: «Μέσα από την έρευνά μας επιβεβαιώνεται ο σημαντικός ρόλος που διαδραματίζει σήμερα η ψηφιακή τεχνολογία.  Η επόμενη γενιά είναι εκείνη που υιοθετεί με ενθουσιασμό τις αλλαγές που επιφέρει η ψηφιακή εποχή. Παρά το γεγονός ότι κάποιοι ηγέτες παρουσιάζονται πιο διστακτικοί, εμείς στην PwC επενδύουμε στους ανθρώπους μας και στις υπηρεσίες μας ώστε να προσφέρουμε στους πελάτες μας τις λύσεις και την αυτοπεποίθηση που αναζητούν ώστε να ανταποκριθούν στις νέες προκλήσεις».

Στο σύγχρονο επιχειρηματικό περιβάλλον, όλοι οι οργανισμοί – είτε πρόκειται για οικογενειακές επιχειρήσεις είτε όχι – καλούνται να διαχειριστούν την ψηφιακή πρόκληση. Αυτό είναι σαφές για τους ηγέτες της επόμενης γενιάς, αφού τα τρία τέταρτα των συμμετεχόντων στην έρευνα θεωρούν ότι είναι πολύ σημαντικό ή και αναγκαίο η στρατηγική τους να συμβαδίζει με την ψηφιακή εποχή. Ως μέλη μιας νεότερης γενιάς, νιώθουν πολύ πιο άνετα με την ψηφιακή τεχνολογία και αντιλαμβάνονται καλύτερα τις δυνατότητες που προσφέρει για αλλαγή. Ωστόσο, μόλις το 7% πιστεύει ότι η επιχείρησή τους επιτυγχάνει σήμερα αυτό τον στόχο.

Λόγω, εν μέρει, της μεγαλύτερης διαφοροποίησης, αλλά και των επενδύσεων που απαιτούνται για υλοποίηση της ψηφιακής αλλαγής, πολλοί ηγέτες επιχειρήσεων της σημερινής γενιάς παρουσιάζονται επιφυλακτικοί να δεσμευτούν σ ’αυτόν τον τομέα. Το ένα τρίτο περίπου των ηγετών της επόμενης γενιάς που συμμετείχαν στην έρευνα (36%) εξέφρασαν έντονη απογοήτευση για το γεγονός ότι η σημερινή γενιά δεν αντιλαμβάνεται πλήρως τις δυνατότητες της ψηφιακής εποχής και τους πιθανούς κινδύνους. 

Επιπρόσθετα, η συντριπτική πλειοψηφία της επόμενης γενιάς ηγετών θεωρεί την καινοτομία βασικό συστατικό, με το 82% να απαντά ότι η καινοτομία είναι ιδιαίτερα σημαντική ή αναγκαία για εξασφάλιση της επιχειρηματικής επιτυχίας. Ωστόσο, μόλις το 15% των συμμετεχόντων στην έρευνα θεωρεί ότι ο οργανισμός τους αξιοποιεί σωστά την καινοτομία. 

Διαφορετικές προσεγγίσεις
Στην έρευνα αυτή, η PwC εντόπισε τέσσερις βασικούς ρόλους που ακολουθεί η επόμενη γενιά ηγετών για να διαμορφώσει τη δική της επιτυχία: του επόπτη, του μεταρρυθμιστή, του επιχειρηματία εκ των έσω και του επιχειρηματία. Παρά το γεγονός ότι κάποιοι έχουν αναλάβει πέραν του ενός ρόλου, η κατηγοριοποίηση είναι χρήσιμη στη διάκριση των διαφόρων προκλήσεων, κινδύνων και ευκαιριών που αντιμετωπίζει η επόμενη γενιά αλλά και της διαφορετικής μορφής που προσλαμβάνει η επιτυχία ανάλογα με το ρόλο που επιλέγει κανείς. 

• Eπόπτες - Πρόκειται για άτομα που εστιάζουν στη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας της οικογενειακής επιχείρησης και στη συνέχιση της κερδοφορίας της, διατηρώντας πιστά την καθιερωμένη δομή της επιχείρησης.

• Μεταρρυθμιστές – Είναι αυτοί που αναλαμβάνουν να επιφέρουν σημαντικές αλλαγές στην οικογενειακή επιχείρηση, έχοντας την εντολή και κυρίως τη στήριξη να το πράξουν.

• Επιχειρηματίες εκ των έσω – Ηγέτες της επόμενης γενιάς στους οποίους η οικογένεια αναθέτει ένα συγκεκριμένο εγχείρημα εντός της οικογενειακής επιχείρησης, δίνοντάς τους ουσιαστικά την ευκαιρία να λειτουργήσουν ως επιχειρηματίες εντός της ίδιας της επιχείρησης.

• Επιχειρηματίες – Αυτοί οι οποίοι ακολουθούν τη δική τους επαγγελματική πορεία εκτός της οικογενειακής επιχείρησης, πολλές φορές σε εντελώς άσχετους τομείς.

Η επιτυχία μέσα από πέντε βασικές αρχές
Ενώ όμως οι ηγέτες της επόμενης γενιάς θα οδηγήσουν τις οικογενειακές επιχειρήσεις σε διαφορετικούς δρόμους, η έρευνα διαπιστώνει ένα σύνολο κοινών παραγόντων επιτυχίας. Ανεξάρτητα από την πορεία που θα επιλεγεί, οι πέντε αυτές βασικές αρχές αποτελούν κατευθυντήριο οδηγό για όλες τις οικογενειακές επιχειρήσεις.

• Κουλτούρα - Η οικογενειακή επιχείρηση πρέπει να προσφέρει στην επόμενη γενιά ένα «ασφαλές καταφύγιο» για σκοπούς εξερεύνησης και ανάπτυξης.

• Επικοινωνία -  Η ουσιαστική, αμφίδρομη επικοινωνία μεταξύ της σημερινής και της επόμενης γενιάς, που βασίζεται στον αμοιβαίο σεβασμό και στην εμπιστοσύνη, διασφαλίζει ότι αξιοποιείται σωστά η εμπειρία ενώ παράλληλα εκτιμώνται οι καινούριες ιδέες. 

• Σαφήνεια -  Η ύπαρξη σαφούς στρατηγικής και συμφωνημένου διαχωρισμού ρόλων και ευθυνών κρίνεται εξαιρετικά σημαντική, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις όπου οι συνάδελφοι είναι συγγενικά πρόσωπα και ο συναισθηματικός παράγοντας διαδραματίζει τον δικό του ρόλο.

• Αξιοπιστία - Ως το μέχρι πρότινος «παιδί του αφεντικού», οι ηγέτες της επόμενης γενιάς θα πρέπει να κερδίσουν τον σεβασμό των συναδέλφων τους, αποκτώντας ενδεχομένως προηγούμενη εμπειρία εκτός της οικογενειακής επιχείρησης. 

• Δέσμευση - Η επιχείρηση θα πρέπει να εκφράσει τη μακροπρόθεσμη δέσμευσή της στην ανάπτυξη της επόμενης γενιάς, η οποία οφείλει με τη σειρά της να επιδείξει την απαραίτητη προθυμία να επενδύσει χρόνο στην επιχείρηση και να αναμένει με υπομονή το αποτέλεσμα των προσπαθειών της.