Λουκής Πετρίδης: Αθλητής του στίβου και της ζωής

Ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι της χώρας άφησε ο Λουκής Πετρίδης, επίτιμος πρόεδρος της Laiko Cosmos Trading Ltd και της Cosmos Tobacco Ltd, ο οποίος έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 97 ετών.

Ο Λουκής Πετρίδης έζησε μια ζωή γεμάτη με πολλές επιτυχίες, αλλά και ατυχίες, ενώ το 2015 στα 90 του χρόνια, όταν και κατά τα 8α IN Business Awards του απονεμήθηκε το βραβείο Lifetime Achievement, παρέμενε γοητευτικός, ακμαιότατος, δραστήριος, ενεργητικός και δυναμικός. Τι και αν κάπνιζε δύο πακέτα τσιγάρα την ημέρα, η ενασχόλησή του με τον αθλητισμό όταν ήταν νέος, του επέτρεπε μέχρι τα βαθιά γεράματα να χαίρει άκρας υγείας.

Διαβάστε ακόμη: 

• Θλίψη στον επιχειρηματικό κόσμο-Έφυγε πλήρης ημερών ο Λουκής Πετρίδης
• Το τιμητικό βραβείο στον Λουκή Πετρίδη και η ανεκπλήρωτη επιθυμία

Πιο κάτω δημοσιεύουμε αυτούσια τη συνέντευξη που παραχώρησε στο περιοδικό IN Business ο Λουκής Πετρίδης με αφορμή την βράβευσή του και η οποία δημοσιεύθηκε στο τεύχος Ιανουαρίου του 2016:

Γεμάτη ζωή με πολλές επιτυχίες, αλλά και ατυχίες, έζησε ο πολυπράγμων επιχειρηματίας και ιδρυτής της Cosmos Trading, Λουκής Πετρίδης. Στα 90 του χρόνια σήμερα απολαμβάνει τους καρπούς των κόπων του και το έργο που συνεχίζουν τα παιδιά του. Κρατώντας το motto του American Academy Λάρνακας όπου φοίτησε: To grow and to serve και του Rotary International: Service above self, πρόσφερε στην επιχειρηματικότητα και την οικονομία του τόπου μας ό,τι καλύτερο μπορούσε.

Το βραβείο Lifetime Achievement, που του απονεμήθηκε στα 8α IN Business Awards, αποτελεί μια επιβράβευση της όλης καριέρας του, που ξεκίνησε το 1949 και ολοκληρώθηκε αισίως το 2014.

Από την πρώτη στιγμή που τον συναντάς νιώθεις τη θετική αύρα που αποπνέει. Γοητευτικός, ακμαιότατος στα 90 του χρόνια, παραμένει δραστήριος, ενεργητικός και δυναμικός. Μπορεί να καπνίζει δύο πακέτα τσιγάρα την ημέρα, όμως η ενασχόλησή του με τον αθλητισμό όταν ήταν νέος, σήμερα του επιτρέπει να χαίρει άκρας υγείας.

Συναντήσαμε τον Λουκή Πετρίδη στο κλασικό πετρόκτιστο σπίτι του στη Λευκωσία, όπου μάς υποδέχθηκε συντροφιά με τον συνομήλικο σκύλο του, Scotti. Από την αρχή καταλαβαίνεις το δέσιμο μεταξύ τους. Στην παρέα προστέθηκε και η κόρη του Στέλλα κι εκεί, στο υπέροχο σαλόνι του πετρόκτιστου σπιτιού, σε μια πολύ ζεστή ατμόσφαιρα, μιλήσαμε για το παρελθόν και το παρόν.

Ήταν το 1925, στις 25 Οκτωβρίου, όταν γεννήθηκε ο Λουκής Πετρίδης, στην Ευρύχου. Ο πατέρας του ήταν δημοδιδάσκαλος, οπότε αναγκαστικά τον ακολουθούσε σε διάφορα σχολεία, όπου έπρεπε να διδάξει-στο Παλαιχώρι, την Άσσια, το Βαρώσι. Τελείωσε το American Academy Λάρνακας το 1944, μια εποχή που λόγω του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου δεν μπορούσε να φύγει στο εξωτερικό για σπουδές. Έτσι, εργάστηκε για δύο χρόνια στο κυβερνητικό τμήμα controller of supplies και το 1946 αναχώρησε για σπουδές electrical engineering στο Πανεπιστήμιο του Bristol στην Αγγλία, απ’ όπου αποφοίτησε το 1949. «Ο τότε chancellor του University of Bristol, Sir Winston Churchill, μου απένειμε το degree B.Sc, λέγοντάς μου χαρακτηριστικά ‘good luck whenever you may be’», ανέφερε.

Αθλητής του στίβου

Όνειρό του ως παιδί ήταν να σπουδάσει και να γίνει καλός αθλητής στίβου: «Θαύμαζα από μικρή ηλικία τον ολυμπιονίκη Jesse Owens. Το 1936 στους Ολυμπιακούς του Βερολίνου, όταν πήγε να παραλάβει από τον Χίτλερ το χρυσό μετάλλιο για τη νίκη του στα 100 μέτρα, εκείνος προτίμησε να αποχωρήσει από την εξέδρα, για να μην παραδώσει το χρυσό στον μαύρο Αμερικανό». Το όνειρο του Λουκή Πετρίδη να γίνει καλός αθλητής πραγματοποιήθηκε.

Το 1944, σε ηλικία 19 χρόνων, κέρδισε τέσσερα πρωτεία - 100yds, 220yds, 120yds εμπόδια και άλμα απλούν - στους ετήσιους αγώνες στίβου μεταξύ του American Academy και του English School. Το 1946 πέτυχε δύο πρώτες νίκες - 100 και 200 μέτρα - στους Παγκύπριους Αγώνες Στίβου. Στο Πανεπιστήμιο του Bristol για τρία συνεχή χρόνια - 1947, 1948, 1949 - στέφθηκε πολυνίκης αθλητής (victor ludorum) με τέσσερις πρώτες νίκες στα 100yds, 220yds, 120yds hurdles και long jump. «Μάλιστα, το 1947 κατέρριψα το ρεκόρ του πανεπιστημίου με χρόνο 9.7 δευτερόλεπτα στα 100yds κι αυτό θα παραμείνει για πάντα, αφού λίγα χρόνια μετά, το 1947, τα 100yds έγιναν 100 μέτρα», επεσήμανε.

Το 1948 έφτασε πολύ κοντά σ’ ένα άλλο όνειρο, που για τους πλείστους φαντάζει άπιαστο, εκείνο της συμμετοχής στους Ολυμπιακούς Αγώνες: «Τότε είχα γράψει στον πρόεδρο του ΣΕΓΑΣ να με βοηθήσει να συμπεριληφθώ στην ελληνική αθλητική ομάδα. Εκείνη την εποχή ήμουν ο ταχύτερος αθλητής σε Κύπρο και Ελλάδα, δυστυχώς όμως, δεν έγινε κανένα διάβημα. Στο Λονδίνο έκανα μια προσπάθεια με τον κ. Σίμιτσεκ, προπονητή της ελληνικής ομάδας, ο οποίος προσπάθησε να συμπεριληφθώ στη σκυταλοδρομία 4x100 μέτρα με την Ελλάδα. Δυστυχώς, δεν δέχτηκε η Ολυμπιακή Επιτροπή, επειδή είχαν τυπωθεί όλοι οι κατάλογοι. Έτσι έχασα μια μοναδική ευκαιρία στη ζωή μου».

Αθλητής της ζωής

Στη ζωή μας συνεχώς βρίσκουμε μπροστά μας σταυροδρόμια και ανάλογα με ποιο δρόμο θα διαλέξουμε διαγράφεται και το μέλλον μας, σύμφωνα με τον ίδιο. Στη δική του περίπτωση, κατά τα τρία συνεχή χρόνια των σπουδών στην Αγγλία δεν είχε δει καθόλου τους δικούς του: «Τους επισκέφθηκα όταν τελείωσα, έχοντας σκοπό να επιστρέψω και πάλι στην Αγγλία, γιατί μου είχαν προσφέρει δουλειά σε μεγάλη ηλεκτρική εταιρεία. Στην Κύπρο, όμως, μου έκαναν μια πολύ δελεαστική πρόταση, για να αναλάβω chief engineer στην ηλεκτρική υπηρεσία του Δήμου Αμμοχώστου, έτσι προτίμησα να μείνω. Αυτή ήταν μια απόφαση που καθόρισε την πορεία της ζωής μου».

Το 1951 προσφέρθηκε στον Λουκή Πετρίδη η θέση του chief engineer στη Nicosia Electric Co, μία ακόμα πιο αξιόλογη προσφορά για ένα νέο 26 χρόνων. Δύο χρόνια μετά ιδρύθηκε η Electricity Authority of Cyprus, η οποία εξαγόρασε όλες τις εταιρείες παραγωγής ηλεκτρισμού. Την ίδια χρονιά παντρεύτηκε τη Λία Πιερίδη, κόρη του μεγαλομετόχου της Nicosia Electric Co, και αναγκάστηκε να παραιτηθεί από τη Nicosia Electric Co για να διαπραγματευτεί εκ μέρους της με την EAC για την αποζημίωσή της.

Η αρχική προσφορά ήταν £240.000, αλλά μετά από σκληρές διαπραγματεύσεις, που διήρκησαν πάνω από ένα χρόνο, κατόρθωσε να ανεβάσει το ποσό της αποζημίωσης στις £850.000, προς πλήρη ικανοποίηση των μετόχων της Nicosia Electric Co.

Αρχή με λατομεία

Το 1955 ο Λουκής Πετρίδης, μαζί με τον σύγαμπρό του πολιτικό μηχανικό Στέλιο Γκαράνη, βλέποντας το κενό που υπήρχε στην Κύπρο, αποφάσισαν να λειτουργήσουν το πρωτοποριακό για την εποχή λατομείο Deco Quarries στην οροσειρά Πενταδακτύλου κοντά στο Δίκωμο. Το 1960 η εταιρεία ενώθηκε με το γειτονικό λατομείο της Cyprus Asphalting Co, το οποίο μετονομάστηκε σε United Quarries κι αποτέλεσε μια κερδοφόρα βιομηχανία σκύρων για δρόμους και μπετόν: «Λόγω της υψηλής ποιότητας του ασβεστολιθικού πετρώματος, το 1957 ιδρύσαμε την Deco Lime για παραγωγή άσβεστου και hydrated lime για εξαγωγές. Δυστυχώς και οι δύο κερδοφόρες βιομηχανίες χάθηκαν το 1963 λόγω της Τούρκικης Ανταρσίας».

Το 1967, με την οικονομική βοήθεια της Cyprus Mines Corporation που χρειαζόταν μεγάλες ποσότητες άσβεστου, οι δύο συνεργάτες ίδρυσαν ένα μεγαλύτερο ασβεστοκάμινο στη Μια Μηλιά για μεγαλύτερη ασφάλεια. «Η βιομηχανία αυτή είχε τέτοια επιτυχία, κυρίως για εξαγωγή hydrated lime στις Αραβικές Χώρες, που μελετούσαμε να ιδρύσουμε και δεύτερο ασβεστοκάμινο προς αντιμετώπιση της μεγάλης ζήτησης άσβεστου και hydrated lime», υπογράμμισε.

Και πρόσθεσε: «Το 1972, μαζί με την Τράπεζα Κύπρου, συμβληθήκαμε με μια ουγγρική μεταλλευτική εταιρεία για παραγωγή χαλκού στο μεταλλείο Τρούλλων. Δυστυχώς, μόλις ετοιμάστηκε το πρώτο φορτίο copper concentrate για εξαγωγή χάσαμε και αυτή τη βιομηχανία το 1974 λόγω της Τουρκικής Εισβολής. Συνολικά, το 1963 και το 1974 χάσαμε τέσσερις κερδοφόρες βιομηχανίες: United Quarries, Deco Lime, δεύτερη Deco Lime στη Μια Μηλιά και Troulli Mines χωρίς καμιά αποζημίωση».

Συνέχεια με καπνά

Αυτό που τους κράτησε, από οικονομικής απόψεως, τη δύσκολη εκείνη περίοδο ήταν η Καπνοβιομηχανία Garanis & Petrides, την οποία οι δύο συνέταιροι είχαν αγοράσει το 1957. Με τη συμμετοχή της Rothmans κατάφερε σε λίγα χρόνια να εξελιχθεί στη μεγαλύτερη καπνοβιομηχανία της Κύπρου, πραγματοποιώντας και εξαγωγές στη Λιβύη. Το 2000, όμως, η B.A.T αγόρασε την Rothmans, οπότε το εργοστάσιο παραγωγής τσιγάρων Garanis & Petrides έκλεισε. «Είχαμε πολλούς εργάτες και μηχανήματα και 82% μερίδιο αγοράς με τα Rothmans, Dunhill και Craven A».

Όπως είπε, η Rothmans προμήθευε την εταιρεία με τον καπνό κι όλα τα άλλα υλικά για να γίνεται η παραγωγή στην Κύπρο, πάντα με την καθοδήγησή της: «Τότε είχαμε συνεργασία και με τον Νίκο Ρολάνδη. Αγοράσαμε ένα μικρό πλοιάριο, το οποίο ονομάσαμε Λέλια από το όνομα της γυναίκας του, και με εκείνο στέλναμε τακτικά τσιγάρα Rothmans στη Λιβύη. Θεωρώ ότι η καπνοβιομηχανία ήταν από τις πιο πετυχημένες δραστηριότητες. Δυστυχώς, όμως, δεν μπορούσε να συνεχίσει με την αλλαγή της φορολογίας και το ασύμφορο της παραγωγής. Έτσι, το 2001 σταμάτησε κι από τότε όλα εισάγονται». Προβλέποντας την εξέλιξη αυτή, το 1987 ο Λουκής Πετρίδης είχε αγοράσει την εταιρεία οινοπνευματωδών ποτών Wight’s.

Εξέλιξη και Cosmos Trading

Η δράση του στην αγορά υπήρξε πολυσχιδής. Παρατηρούσε, μελετούσε, τολμούσε και δημιουργούσε: «Το 1977 ιδρύθηκε η G.T.P Electrical Products, με τη συμμετοχή της Volex Αγγλίας και εξαγωγές στη Μέση Ανατολή. Η εταιρεία έλαβε το βραβείο εξαγωγών της Κυπριακής Κυβέρνησης για τρία συνεχή χρόνια - 1981, 1982, 1983  και συνεχίζει να λειτουργεί με επιτυχία μέχρι σήμερα. Το 1988 ακολούθησε η εταιρεία πληροφορικής G&P Office Systems, η οποία αργότερα συμβλήθηκε με τη Demstar, δημιουργώντας τη σημερινή Demstar Information Systems».

Πέρα από όλες τις άλλες του κινήσεις, όμως, εκείνη που έμελλε να αποδειχθεί καθοριστική ήταν η αγορά της κυπριακής εταιρείας Cosmos Trading το 1997: «Ήταν ήδη μια πολύ επιτυχημένη και διακλαδωμένη εταιρεία σε όλη την Κύπρο. Στην πορεία αγόρασα τα μερίδια από τους συνεταίρους μου, Γκαράνη και Πιερίδη, κάνοντας την οικογένεια Πετρίδη αποκλειστικό ιδιοκτήτη της. Η Cosmos Trading ήταν μια από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις διανομής οινοπνευματωδών ποτών, τροφίμων και καπνικών προϊόντων». Ακολούθησε η κοινοπραξία με τον Omilo Laiko Distributors.

Το 2012 το μέρος της Cosmos Trading που ασχολείτο με τα οινοπνευματώδη ποτά και τα τρόφιμα συμβλήθηκε με τον Omilo Laiko Distributors και ίδρυσαν μια νέα εταιρεία, τη Laiko Cosmos Trading, μια μεγάλη κοινοπραξία. Παράλληλα, το μέρος της Cosmos Trading που ασχολείται με τα καπνικά προϊόντα λειτουργεί ως ξεχωριστή εταιρεία με την ονομασία Cosmos Tobacco».

Πριν από 15 χρόνια ο Λουκής Πετρίδης διαμοίρασε εξίσου στα τρία του παιδιά όλα τα περιουσιακά και τις μετοχές του. Σήμερα ο Γιώργος Πετρίδης διευθύνει τη Cosmos Tobacco και ο Βασίλης Πετρίδης τη Laiko Cosmos Trading. Η κόρη του Στέλλα είναι μέτοχος και μέλος του board of directors των δύο εταιρειών.