Κύπρος: Σε ιστορικό χαμηλό η ικανότητα για καινοτομία

Οι επιχειρήσεις και ο ιδιωτικός τομέας είναι οι μηχανές της καινοτομίας. Όμως οι καινοτομικές δραστηριότητες των επιχειρήσεων επηρεάζονται, σε μεγάλο βαθμό, από τις πολιτικές καινοτομίας και το ρόλο των θεσμών. Η ένταση της καινοτομίας εξαρτάται από την αλληλεπίδραση μεταξύ των στρατηγικών του ιδιωτικού τομέα και των πολιτικών του δημόσιου τομέα – ρυθμιστικό πλαίσιο, κίνητρα κ.ά. 

Χρειάζεται να είμαστε πιο καινοτόμοι για να αντιμετωπίσουμε τις κοινωνικές προκλήσεις και να ενισχύσουμε την ανταγωνιστικότητα. Πρέπει να δημιουργηθούν καλύτερες συνθήκες ώστε όλοι οι πολίτες να συμβάλουν προς μια πιο καινοτόμο Κύπρο μέσα από τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τη δημιουργικότητά τους. 

Η ανταγωνιστικότητα ενισχύεται όταν άτομα, επιχειρήσεις, δημόσιες υπηρεσίες, πανεπιστήμια, αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης και εθελοντικές οργανώσεις συνεργάζονται για να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον που προωθεί την ανοικτή καινοτομία. Το σύστημα ανοικτής καινοτομίας θεωρεί ότι ένα «ευρύτερο δίκτυο» προτάσεων και λύσεων μπορεί να κάνει την διαδικασία της καινοτομίας, πιο αποτελεσματική, γρήγορη και φτηνή. Χρειάζονται νέες λύσεις που συνδυάζουν την οικολογική, την κοινωνική και την οικονομική βιωσιμότητα.  

Η δημόσια διοίκηση για να είναι καινοτόμος χρειάζεται, μεταξύ άλλων, να αναπτύξει και εισάγει με επιτυχία νέες διαδικασίες, υπηρεσίες και μεθόδους που οδηγούν σε σημαντικές βελτιώσεις στην ποιότητα, την αποδοτικότητα ή την καταλληλότητα.  

Στην Έκθεση Παγκόσμιας Ανταγωνιστικότητας για το 2016–2017, η Κύπρος έπεσε στη θέση 83 από τη θέση 65 τον προηγούμενο χρόνο. Στον κεντρικό πυλώνα της καινοτομίας η χώρα μας κατρακύλησε στη θέση 85 από τη θέση 44. Σε ιστορικό χαμηλό ο κρίσιμος δείκτης «ικανότητα για καινοτομία» που βούλιαξε στην 119η  από την 90η θέση. Η υστέρηση της Κύπρου στην καινοτομία επηρεάζει αρνητικά και την μεταρρυθμιστική προσπάθεια. 

Η τελευταία έκθεση της Κομισιόν επισημαίνει μεγάλο αριθμό κινδύνων για την κυπριακή οικονομία: χαμηλή παραγωγικότητα, υπερβολικές μακροοικονομικές ανισορροπίες, υψηλά επίπεδα διοικητικής επιβάρυνσης, διεύρυνση των ανισοτήτων κ.ά. Υπάρχει ανάγκη βελτίωσης της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης, εφαρμογής διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και ενίσχυσης του οικοσυστήματος καινοτομίας. Στα απαιτούμενα είναι επίσης η βελτίωση της ποιότητας των ενεργών πολιτικών απασχόλησης, η επιτάχυνση της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, η εφαρμογή μιας value-for-money πολιτικής, η προσέλκυση στρατηγικών επενδύσεων και η μετατροπή της κυκλικής ανάπτυξης σε διατηρήσιμη. 

Η καινοτομία αποτελεί το θεμέλιο της ανταγωνιστικότητας και της αειφόρου ανάπτυξης. Αυτό που διακρίνει την καινοτομία είναι η ικανότητά της να δημιουργεί σημαντική νέα αξία και να προσδίδει ένα βιώσιμο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.