Τα κατεχόμενα ξενοδοχεία, η σημερινή τους εικόνα και το μεγάλο πρόβλημα

Παρότρυνση προς τους ιδιοκτήτες ξενοδοχείων που βρίσκονται στα κατεχόμενα να επικαιροποιήσουν τους τίτλους των ξενοδοχείων τους, καθώς και τα ονόματα των μετόχων, των διευθυντών και του γραμματέα των εταιρειών τους πάνω σε ζώντα άτομα, απευθύνει ο πρόεδρος της μονομελούς Επιτροπής Εκτοπισμένων Ξενοδόχων, Στέλιος Μανδρίδης.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ TASPHO

Ο Μανδρίδης, ως πρόεδρος της μονομελούς Επιτροπής Εκτοπισμένων Ξενοδόχων, εκπροσωπεί τα κατεχόμενα ξενοδοχεία της Κύπρου στον Παγκύπριο Σύνδεσμο Ξενοδόχων(ΠΑΣΥΞΕ), εκεί και όπου απαιτείται. Ο ίδιος συμμετέχει στο συμβούλιο του ΠΑΣΥΞΕ ως κανονικό μέλος, χωρίς όμως, δικαίωμα ψήφου σε ό,τι αφορά τα εργατικά ζητήματα του συνδέσμου, αφού δεν λειτουργούν ξενοδοχεία από Ελληνοκύπριους στις κατεχόμενες περιοχές.

Ο Στέλιος Μανδρίδης μίλησε στο τεύχος Ιουνίου του περιοδικού IN Business.

Τα ξενοδοχεία πριν από το 1974

Η ξενοδοχειακή βιομηχανία αναπτύχθηκε πολύ από το 1960 και μετά, με κύριους άξονες την Αμμόχωστο και την Κερύνεια. Μέσα σε εννιά χρόνια, από το 1965 έως ως το 1974, έγινε ένα… μπουμ στον τομέα. Πολύ λίγα ξενοδοχεία υπήρχαν μέχρι το 1960. Η Αμμόχωστος είχε τα σκήπτρα στον τουρισμό. Στη Λάρνακα, υπήρχαν μερικά ξενοδοχεία στην περιοχή των Φοινικούδων, ανάμεσά τους και το Τέσσερα Φανάρια. Στη Λεμεσό ήταν, επίσης, πολύ λίγες οι ξενοδοχειακές μονάδες, κυρίως επί της θαλάσσης, ήταν όμως πολλά και μεγάλα τα σχέδια για επενδύσεις.

Πριν από την τουρκική εισβολή, κύριοι άξονες του τουρισμού της Κύπρου, σε ποσοστό 80% - 90%, ήταν η Αμμόχωστος και η Κερύνεια. Σήμερα, 46 χρόνια μετά, τα πλείστα ξενοδοχεία των δύο πόλεων, που είχαν ανεγερθεί από τη δεκαετία του ΄40 έως και του ΄70, παραμένουν εγκαταλελειμμένα και σε πολύ άσχημη, ασφαλώς, κατάσταση. Να σημειώσουμε ότι τα hotel apartments, την περίοδο εκείνη, δεν υπάγονταν στους καταλόγους του Κυπριακού Οργανισμού Τουρισμού, αφού δεν υπήρχε σχετική νομοθεσία. Δύο hotel apartments, τα οποία ανήκαν σε μένα, τα νοίκιαζα σε σουηδική εταιρεία. Δεν ήταν, όμως, καταγεγραμμένα στον κατάλογο του ΚΟΤ, καθώς τότε η διαδικασία εγγραφής βρισκόταν ακόμη στα σπάργανα.

Η σημερινή εικόνα στα κατεχόμενα

Επίκεντρο της μεγαλύτερης ανησυχίας μας είναι, σήμερα, η κλειστή περιοχή της Αμμοχώστου. Πρόσφατα βρέθηκε στο στόχαστρο επαναδραστηροποίησης, όταν επετράπη η είσοδος για το κοινό. Δύο ξενοδοχεία εντός της κλειστής πόλης, το Sandy Beach και το Golden Plage, λειτουργούν και χρησιμοποιούνται για τις διακοπές των αξιωματικών του τουρκικού στρατού, που διαμένουν στα κατεχόμενα με τις οικογένειές τους. Αμέσως μετά την κλειστή περιοχή βρίσκεται το ξενοδοχείο Κωνστάντια, το οποίο μετονομάστηκε σε Palm Beach κι έχει ανακαινιστεί πλήρως. Προστέθηκε, επίσης, ακόμα μία πτέρυγα, που χρησιμοποιείται για τουριστικούς σκοπούς. Τα υπόλοιπα ξενοδοχεία εντός της κλειστής περιοχής Αμμοχώστου είναι εγκαταλελειμμένα, τα περισσότερα σε άσχημη κατάσταση. Υπάρχουν, όμως, κάποια βορείως της πόλης, το Evagoras Court, το Mimoza και το Salamis Bay, που λειτουργούν για τουρισμό.

Το Salamis Bay και το Golden Sands ήταν τα μεγαλύτερα ξενοδοχεία της Κύπρου, νομίζω εξακολουθούν να είναι μέχρι και σήμερα. Συγκεκριμένα, το Golden Sands είχε, σχεδόν, 1.000 δωμάτια με μπάγκαλοους σε μια πολύ μεγάλη έκταση. Στην Κερύνεια, λειτουργεί το ξενοδοχείο Dome της οικογένειας Κατσελλή, αλλά, δεν έχουν γίνει αξιόλογες επιδιορθώσεις ή ανακαινίσεις. Τα υπόλοιπα ξενοδοχεία της πόλης ήταν μικρά, σε σύγκριση με αυτά που σήμερα γνωρίζουμε. Οι Τούρκοι έχουν, όμως, κτίσει καινούργια υπερπολυτελή ξενοδοχεία με καζίνα σε ελληνοκυπριακές περιουσίες και οικόπεδα ή σε συνδυασμό με χαλίτικες οικοδομές.

Διαβάστε ακόμη: 

Κτύπησαν ξανά την πόρτα του Απολλώνειου για εξαγορά  

Χ. Χατζηκυπριανού: Στροφή στα ιδιωτικά πανεπιστήμια της Κύπρου

Οι ενέργειες των εκτοπισμένων ξενοδόχων

Τα τελευταία ένα με δύο χρόνια, ως Επαρχιακή Επιτροπή Εκτοπισμένων Ξενοδόχων, έχουμε κάνει αλλεπάλληλες συνεδρίες, παρουσία μάλιστα, σε ορισμένες από αυτές, του Υπουργού Εξωτερικών, του Δημάρχου Αμμοχώστου και του δικηγόρου Αχιλλέα Δημητριάδη, που μας ενημέρωσαν για τις δράσεις της Κυβέρνησης. Σε μια συνάντηση μας, μάλιστα, παρόντες ήταν - στο Υπουργείο Εξωτερικών - ο Δήμος Αμμοχώστου, το Επιμελητήριο της πόλης, αντιπρόσωποι του Δικηγορικού Συλλόγου και των Λογιστών Αμμοχώστου αλλά και το Κτηματολόγιο. Πριν από το τελευταίο lockdown ζητήσαμε συνάντηση της διευρυμένης επιτροπής των εκτοπισμένων ξενοδόχων Αμμοχώστου με τον Υπουργό Εξωτερικών, για να μας ενημερώσει, ενώ εκφράσαμε τις ανησυχίες και τους φόβους μας ως το τι μέλλει γενέσθαι στα ξενοδοχεία της Αμμοχώστου.

Το διαβόητο πικνίκ του Ερντογάν

Το πρόσφατο πικνίκ του Ερντογάν στην περίκλειστη Αμμόχωστο προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις και ακολούθησαν από εμάς διαμαρτυρίες στα Ηνωμένα Έθνη, στους πρέσβεις των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Γερμανίας. Πέραν τούτου, είχαμε και μια συνάντηση με τον Υπουργό Εξωτερικών. Δεν μπορεί να γίνει κάτι άλλο, εκτός από το να περιμένουμε τις συνομιλίες. Εκφράστηκαν φόβοι ως προς την επόμενη κίνηση της Τουρκίας, διότι το πικνίκ έγινε επί της παραλίας, όπου και οι μεγάλες παρεμβάσεις στα ξενοδοχεία.

Να γίνει επικαιροποίηση τίτλων

Κανένας οργανισμός και κανένα τμήμα της Κυβέρνησης δεν έχει την ευθύνη να παρακολουθεί ό,τι συμβαίνει στα ξενοδοχεία που βρίσκονται στα κατεχόμενα, πράγμα για το οποίο προσπαθώ να ενημερώνομαι όσο το δυνατόν περισσότερο.

Τα τελευταία δύο χρόνια, με αυτά που γίνονται στην κλειστή περιοχή της Αμμοχώστου, έχουν κινητοποιηθεί οι φορείς ευρύτερα, το κράτος και κυρίως το Υπουργείο Εξωτερικών, για να δούμε πώς θα αντιμετωπίσουμε την κατάσταση. Το μεγάλο πρόβλημα είναι η επικαιροποίηση των τίτλων στο Κτηματολόγιο. Παροτρύνουμε τα μέλη μας να επικαιροποιήσουν τους τίτλους των ξενοδοχείων τους και τα ονόματα των μετόχων, των διευθυντών και του γραμματέα των εταιρειών τους πάνω σε ζώντα άτομα.

Πρόεδρος εδώ και 25+ χρόνια

Είμαι πρόεδρος της Επιτροπής Εκτοπισμένων Ξενοδόχων για πάνω από 25 χρόνια, κατά τα οποία επανεκλέγομαι άνευ ανθυποψηφίου. Είμαι ιδιοκτήτης του παραλιακού ξενοδοχείου King George και δύο μονάδων hotel apartments εντός της πόλης, του Μινέρβα και του Αθήνα, που είχα ενοικιάσει με 10ετές συμβόλαιο στη σουηδική Frieditsressor. Ήταν μια μεγάλη εταιρεία, η οποία εν συνεχεία συμβλήθηκε με άλλες επιχειρήσεις και δεν υπάρχει, πλέον, ως όνομα.

Το εμβληματικό King George

Το 1972 αποφάσισα να δραστηριοποιηθώ στην ξενοδοχειακή βιομηχανία και με την οικονομική βοήθεια της οικογένειάς μου ξεκίνησα τη λειτουργία των apartments και του ξενοδοχείου. Ταυτόχρονα, σπούδαζα ξενοδοχειακά στο Λονδίνο, αλλά διέκοψα το 1974 λόγω της εισβολής.

Το ενδιαφέρον μου για το King George, που κτίστηκε τη δεκαετία του 1940, έγκειτο στο γεγονός ότι ήταν παραδοσιακό ξενοδοχείο, το landmark hotel του Βαρωσιού. Ήταν σε όλες τις φωτογραφίες και τις καρτ πορτάλ της εποχής. Το αγόρασα στα τέλη του 1972 από τον Άγγλο ιδιοκτήτη του, Edward Whiteman. Μετά από διαπραγματεύσεις για την τιμή μας το παρέδωσε τέλη του 1972 κι αρχές του 1973 ξεκινήσαμε ένα πρόγραμμα αναβάθμισης και επιδιορθώσεων.

Όταν φύγαμε τον Αύγουστο του 1974, λόγω της εισβολής, υπήρχαν ακόμα αρκετές ημιτελείς εργασίες. Πιθανόν πολλές από τις ζημιές που προκλήθηκαν έκτοτε και φαίνονται, σήμερα, διά γυμνού οφθαλμού, να οφείλονται στο ότι δεν είχε θωρακιστεί πλήρως. Πρόσφατα, μάλιστα, η κατάρρευση έγινε ακόμα πιο ορατή, αφού έπεσε το σκέπαστρό του. Πάντως, μέχρι και το καλοκαίρι του 1974 το λειτουργούσαμε τμηματικά, αφού οι εργασίες που γίνονταν ήταν στο επίπεδο της θάλασσας. Θέλαμε να κατεδαφίσουμε τα αποδυτήρια, να κτίσουμε ένα beach bar, αλλά έπρεπε να γίνουν πρώτα διάφορες υποστηρίξεις. Το ξενοδοχείο δεν ήταν μεγάλο, είχε μόνο 24 δωμάτια, τραπεζαρία, μπαρ και μεγάλη βεράντα.

Ταυτόχρονα, κατά την ίδια περίοδο, αναμέναμε την έγκριση των αρχιτεκτονικών σχεδίων για να αρχίσουμε το κτίσιμο ξενοδοχείου σε ένα μεγάλο οικόπεδο που είχαμε επί της παραλίας του Αγίου Μέμνωνα, μετά το Golden Sands. Τα σχέδια ήταν του γνωστού Κύπριου αρχιτέκτονα - πολεοδόμου στην Ουάσιγκτον, Άγγελου Δημητρίου, ο οποίος συνεργαζόταν στην Κύπρο με το γραφείο του Πεύκιου Γεωργιάδη και του πολιτικού μηχανικού Πάνου Παπαδόπουλου. Μέχρι σήμερα έχουμε στη κατοχή μας τα σχέδια αυτά.

Άγγλοι, κυρίως, οι τουρίστες

Την εποχή εκείνη, ο τουρισμός που δεχόταν η Κύπρος προερχόταν, κυρίως, από την Αγγλία. Πριν από το 1960 ακόμα, οι Άγγλοι ήταν οι πρώτοι που ξεκίνησαν να επισκέπτονται το νησί μας. Τέλος της δεκαετίας του 1960 και αρχές εκείνης του 1970 εμφανίστηκαν οι Σουηδοί, λόγω της δραστηριοποίησης της σουηδικής εταιρείας Frieditsressor με τα hotel apartments. Στη συνέχεια, άρχισαν να έρχονται για τουρισμό Ολλανδοί, Σκανδιναβοί και Γερμανοί. Οι Ρώσοι και οι Ανατολικοευρωπαίοι ήταν ανύπαρκτοι.