Όσα συζητούν στην Κύπρο οι Ευρωπαίοι Ελεγκτές Ταμείων Συνοχής (pics)

Εξαιρετικά σημαντικά ζητήματα τέθηκαν στο τραπέζι των συζητήσεων κατά την πρώτη μέρα της 29ης ετήσιας συνάντησης των Ευρωπαίων Ελεγκτών Ταμείων Συνοχής που πραγματοποιείται στην Πάφο, με τη συμμετοχή ανώτατων στελεχών των ελεγκτικών αρχών των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των Διευθύνσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Της συνάντησης, που λαμβάνει χώρα στην παρουσία του Γενικού Διευθυντή της Διεύθυνσης Ελέγχου της Γενικής Διεύθυνσης Περιφερειακής Πολιτικής και Αστικής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Franck Sebert, συμπροεδρεύει μαζί με τον κ. Sebert η Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου της Δημοκρατίας και συγκεκριμένα η Έφορος Εσωτερικού Ελέγχου της Δημοκρατίας, Άννα Ζαβού-Χριστοφόρου

Στο επίκεντρο της σημερινής πρώτης μέρας βρέθηκαν θέματα τα οποία θα διαμορφώσουν το Σύστημα Ελέγχου που αφορά τη συγχρηματοδότηση των κρατών μελών από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς και ζητήματα που άπτονται των ελέγχων που διενεργούνται στα Ευρωπαϊκά Προγράμματα στα κράτη μέλη.

Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν γνώσεις και απόψεις για τις προκλήσεις για το μέλλον των συγχρηματοδοτούμενων Ταμείων, διδάγματα από τα προηγούμενα χρόνια και πολιτικές και διαδικασίες που θα διαμορφώσουν τις εργασίες των κρατών μελών.

Διαβάστε ακόμη:

• Στην Κύπρο οι Ευρωπαίοι Ελεγκτές Ταμείων Συνοχής-Τι θα συζητήσουν
• Με γεμάτη ατζέντα οι Ευρωπαίοι Ελεγκτές Ταμείων Συνοχής στην Κύπρο

Αναλυτικότερα, στο πλαίσιο εργαστηρίου υπό τον τίτλο «Avoiding conflict of interest: How to audit the systems?», συζητήθηκε το ζήτημα της σύγκρουσης συμφερόντων και η εφαρμογή του άρθρου 61 του δημοσιονομικού κανονισμού, λαμβανομένων υπόψη των οδηγιών που εκδίδονται από τις υπηρεσίες της Επιτροπής(τρόπος ελέγχου, τι πρέπει να ελέγχεται, ποιον να ελέγχεται, πότε να ελέγχεται, κλπ). Στο πλαίσιο της συζήτησης έγινε ανταλλαγή γνώσεων των ελεγκτικών αρχών στον έλεγχο της σύγκρουσης συμφερόντων.

Το αποτέλεσμα του εργαστηρίου ήταν μια κοινή κατανόηση των διαδικασιών για την αξιολόγηση του περιβάλλοντος ελέγχου γύρω από το θέμα της σύγκρουσης συμφερόντων. Το εργαστήριο επέτρεψε στους συμμετέχοντες να ακούσουν τις θέσεις της Επιτροπής και των ελεγκτικών αρχών, ενώ υπήρξε παρουσίαση από την Κοινή Διεύθυνση Ελέγχου για τη συνοχή σχετικά με την προσέγγιση του ελέγχου για τη σύγκρουση συμφερόντων, και άλλες παρουσιάσεις, οι οποίες στόχευαν στην εισαγωγή της συζήτησης.

Στο επίκεντρο δεύτερου εργαστηρίου υπό τον τίτλο «Artificial intelligence in audit: analysing the data to anticipate the risks», παρουσιάστηκαν δύο πιλοτικά έργα που ενσωματώνουν την τεχνητή νοημοσύνη στη δραστηριότητα ελέγχου των Ταμείων της Ε.Ε., καθώς και την ψηφιοποίηση στον έλεγχο των κονδυλίων της Ε.Ε. Στόχος συναφώς υπήρξε ο εγκλιματισμός όλων των συμμετεχόντων σε ό,τι αφορά τον τρόπο τον οποίο η τεχνητή νοημοσύνη διαδραματίζει για κάθε βασική διαδικασία ελέγχου, καθώς και ως προς το πώς τα ψηφιακά δεδομένα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν, να αλλάξουν και να ενδυναμώσουν το έργο της διασφάλισης και τη δραστηριότητα ελέγχου.

Όλα αυτά, δεδομένου ότι η τεχνητή νοημοσύνη (AI), η μηχανική μάθηση και η ψηφιοποίηση αποτελούν εξελισσόμενες τεχνολογίες που υπόσχονται να αλλάξουν το παιχνίδι σε διάφορες βιομηχανίες και ανθρώπινες δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου. Αυτές οι τεχνολογίες συνήθως επιτρέπουν να λειτουργούν με πιο έξυπνο και αποτελεσματικό τρόπο και επιτρέπουν την επίλυση προβλημάτων σε πραγματικό χρόνο. Η συλλογή δεδομένων, η άμεση ανάλυσή τους και η συνεχής μάθηση από αυτά, αλλά και τα αποτελέσματα προηγούμενων ελέγχων με χρήση τεχνητής νοημοσύνης ή/και ψηφιοποίησης, μπορούν να παρέχουν στους ελεγκτές όχι μόνο βασικές πληροφορίες τις οποίες μπορούν να εξετάσουν πιο έγκαιρα, αλλά κυρίως έχουν τη δυνατότητα να ενδυναμώσουν την αξία, αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα του έργου τους.

Το τρίτο εργαστήριο, υπό τον τίτλο «Commission audit findings in selected areas: eligibility of projects and expenditure, and identification of root causes of errors», καταπιάστηκε με τα ευρήματα του ελέγχου προμηθειών και επιλεξιμότητας, ο οποίος διενεργήθηκε για τελευταία φορά από την Επιτροπή διαδικτυακά τον Νοέμβριο του 2020, και για τον οποίο εκδηλώθηκε περαιτέρω ενδιαφέρον στην τεχνική συνάντηση, τον Ιούνιο του 2022.

Τα ευρήματα της Κοινής Υπηρεσίας Ελέγχου για τη Συνοχή (Joint Audit Service for Cohesion-DAC) αφορούν τους ελεγκτές και τους ενδιαφερόμενους, χωρίς αυτό να δημιουργεί «αντίφαση», αλλά να παρέχει σε ολόκληρη την ελεγκτική κοινότητα μια χρήσιμη υποστήριξη για τη συζήτηση τυπικών ευρημάτων που εντοπίστηκαν, την ανταλλαγή εμπειριών και τη διευκόλυνση της δημιουργίας ικανοτήτων και της ενισχυμένης ικανότητας ανίχνευσης. Αυτό, με σκοπό την επίτευξη διασφάλισης υψηλής ποιότητας και των προϋποθέσεων για την πλήρη εμπιστοσύνη στο ελεγκτικό έργο που εκτελείται από τις ελεγκτικές αρχές.

Θεμελιώδης αρχή που διέπει τους κανόνες επιλεξιμότητας για τις δημόσιες δαπάνες στην Ε.Ε. είναι ότι οι δαπάνες για την ίδια δραστηριότητα δεν μπορούν να χρηματοδοτηθούν δύο φορές από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε., π.χ. από διαφορετικά ταμεία της πολιτικής συνοχής, προγράμματα ή άλλα κονδύλια της Ε.Ε. (γεωργία, έρευνα κ.λπ.).  Αυτό είναι γνωστό ως διπλή χρηματοδότηση και δεν επιτρέπεται σε καμία περίπτωση.

Ως αποτέλεσμα των διαφορετικών κρίσεων και προκλήσεων, τα τελευταία χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υιοθετήσει διάφορα μέσα για την αντιμετώπιση των ειδικών συνθηκών που προκλήθηκαν από τον COVID-19, το Brexit και πιο πρόσφατα τις συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία. Διά αυτών των νέων χρηματοδοτικών μέσων δίνεται στα κράτη μέλη η ευκαιρία να αυξήσουν τις χρηματοδοτήσεις τους και την ικανότητα αντίδρασης για την οικοδόμηση ανθεκτικών οικονομιών, αλλά πρέπει να το κάνουν σε συντομότερο χρονικό πλαίσιο σε σύγκριση με τους πιο παραδοσιακούς πόρους. Ορισμένα κράτη μέλη αύξησαν επίσης τα ποσά που διατίθενται στα εθνικά τους μέσα, τόσο από επιχορηγήσεις όσο και από χρηματοδοτικά μέσα.

Στόχος του τέταρτου εργαστηρίου, υπό τον τίτλο «Complementarity of Cohesion with other EU instruments, in particular RRF: How to audit double funding?», ήταν ακριβώς η συζήτηση μεταξύ των συμμετεχόντων για τις επιχειρησιακές ρυθμίσεις που πρέπει να ισχύουν σε επίπεδο συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου για να αποφευχθεί η διπλή χρηματοδότηση σε επίπεδο πράξεων και σε επίπεδο κρατών μελών που δηλώνουν δαπάνες για αποζημίωση από τα κονδύλια της ΕΕ.

Επίσης, για τις ελεγκτικές διαδικασίες που πρέπει να εφαρμόζονται από την ελεγκτική κοινότητα για τον εντοπισμό της διπλής χρηματοδότησης στο πλαίσιο των ελέγχων συστημάτων και λειτουργικών ελέγχων.

Κατά το εργαστήριο, παρουσιάστηκαν πιθανά παραδείγματα διπλής χρηματοδότησης για επενδυτικά έργα, ενώ έγινε ανταλλαγή απόψεων για τις βέλτιστες πρακτικές από τις ελεγκτικές αρχές των ΕΔΕΤ, οι περισσότερες από τις οποίες είναι επίσης ελεγκτικοί φορείς για RRF, BAR, JTF, HOME Funds, Agriculture κ.λπ.

Το πέμπτο εργαστήριο στόχευε στη συζήτηση όλων των θεμάτων που ηγέρθηκαν από τις ελεγκτικές αρχές κατά την προετοιμασία για το κλείσιμο της περιόδου 2014-2020, ιδίως όλων εκείνων που δεν απαντώνται ή δεν διευκρινίζονται πλήρως από την καθοδήγηση της Επιτροπής.